حقایقی درباره داروهای رمدسیویر و فاویپیراویر
روزنامه هفت صبح، گروه ویژه| «دو داروی «رمدسیویر» و «فاویپیراویر» در داروخانه‌های دولتی موجود است و در صورت ارائه پرونده و تشخیص نیاز بیمار، این داروها با قیمت دولتی عرضه می‌شوند. قیمت داروی رمدسیویر، هر ویال یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان و قیمت داروی فاویپیراویر به ازای هر ورق قرص حدود ۱۰۰هزار تومان است و در داروخانه‌های ۱۳ آبان، شهید کاظمی و دیگر داروخانه‌های دولتی در صورت تایید معاونت درمان موجود و قابل دریافت است»؛
این خبری است که معاون برنامه‌ریزی و نظارت ستاد فرماندهی مقابله با کرونا داده و نشان می‌دهد به زودی این داروها به مقدار مورد نیاز در کشور تولید و توزیع خواهد شد. از سوی دیگر طبق اعلام «سورنا ستاری‌فر» معاون علمی و فناوری رئیس جمهور چند داروی ایرانی دیگر کرونا نیز تا هفته‌های آینده ساخته و در بازار عرضه می‌شود. یکی از سوالات مهم این روزها این است که با وجود اعلام قیمت داروهای موثر در درمان کرونا آیا این داروها در حال حاضر در داروخانه‌ها وجود دارد؟ در صورت وجود این داروها، خارجی هستند یا مدل‌های ایرانی روانه بازار شده‌اند؟ کدام شرکت‌های دارویی قرار است این‌ها را تولید کنند و روند اخذ مجوز آن‌ها به چه شکل است؟ در این گزارش به بررسی همه این سوالات می‌پردازیم.
*** آقای معاون چه گفت؟
قبل از رسیدن به اصل ماجرا ببینیم «علی ماهر» معاون برنامه‌ریزی و نظارت ستاد فرماندهی مقابله با کرونای استان تهران در برنامه «تهران کلینیک» رادیو تهران که خبرگزاری فارس آن را منتشر کرده، چه نکاتی را درباره تدابیر کرونایی (دارو، بیمارستان‌ها، ماسک و…) گفته است.
۱٫ این دارو در گذشته در ایران تولید نمی‌شد و طبق اعلامیه وزارتخانه، هیچ دارویی قبل از مورد تایید وزارت بهداشت نباید تجویز شود. در صورت خرید دارویی که مورد تایید نیست، دولت هیچ‌گونه مسئولیتی در قبال عواقب این عمل به عهده نمی‌گیرد.
۲٫ دو داروی رمدسیویر و فاویپیراویر در حال حاضر در داروخانه‌های دولتی موجود است و در صورت ارائه پرونده و تشخیص نیاز بیمار، این داروها با قیمت دولتی عرضه می‌شوند. قیمت داروی رمدسیویر، هر ویال یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان و قیمت داروی فاویپیراویر به ازای هر ورق قرص حدود ۱۰۰هزار تومان است و در داروخانه‌های ۱۳ آبان، شهید کاظمی و دیگر داروخانه‌های دولتی در صورت تایید معاونت درمان موجود و قابل دریافت است.
۳٫ هنوز نیاز به احداث بیمارستان صحرایی در تهران احساس نمی‌شود اما درصورت ادامه روند افزایشی تعداد مبتلایان ناچارا مجبور به احداث بیمارستان صحرایی خواهیم شد.
۴٫ تولید ماسک بر عهده وزارت صمت است و نظارت بر توزیع نیز برعهده بخشی از وزارت صمت که همان وزارت بازرگانی سابق است گذارده شده است. ما نیز در وزارت بهداشت و ستاد کرونا چندین نامه با موضوع نبود ماسک در داروخانه‌ها که امن‌ترین و قابل اعتماد‌ترین مکان برای تهیه ماسک هستند به مقام ریاست جمهوری نوشته‌ایم. گویا قیمت اعلام شده با قیمت تمام شده فاصله زیادی دارد و از این نظر داروخانه‌ها ناچار به افزایش قیمت فروش ماسک‌ها هستند.
به نظر می‌رسد مشکلی در تعیین قیمت‌ها موجود است که لازم است این مسئله پیگیری شود. داروخانه‌ها نیز به ما اعلام کرده‌اند که ماسک‌ها با قیمت مصوب توزیع نمی‌شوند و نهادی هم نیست که آن را پیگیری کند.
*** فاویپیراویر به چه دردی می‌خورد؟
برای آنکه کارتان را راحت‌تر کنیم به زبان ساده ماجرا را شرح می‌دهیم. دارویی که به نام علمی «فاویپیراویر» نام برده می‌شود و گفته شده جزو داروهای موثر در درمان کروناست، همان داروی آنفلوآنزاست که خیلی‌ها آن را با نام «تامی‌فلو» می‌شناسند. این دارو و در دسترس نبودن آن در اوج بحران آنفلوآنزا بسیار خبرساز شد و «هفت صبح» نیز در چند سلسله گزارش به بررسی آن پرداخت. یکی از نکات مهم درباره این دارو آن است که اثر بخشی آن در درمان کرونا یا تاثیر بر درمان آن به طور قطعی تایید نشده است.
حتی در مقطعی از زمان وزارت بهداشت تجویز این دارو را ممنوع اعلام کرد اما بعد از مدتی حرف خود را پس گرفت و آن را جزو پروتکل‌های درمانی کرونا قرار داد. کانال تلگرامی «مکتوبات» به نقل از سایت «بولتن‌نیوز» ادعا کرده:«کمیته علمی کرونا باتوجه به نتایج مطالعات، اثربخشی فاویپیراویر در درمان کرونا را تایید نکرد و مسئولان شرکت باختربیوشیمی از جمله دکتر «واعظ مهدوی» و مهندس «فرامرز اختراعی» در نامه‌ای به تاریخ ۳ اردیبهشت به وزیر بهداشت از فساد در حوزه دارو گلایه کردند. پس از تغییر مدیر کل داروی سازمان غذا و دارو در ۲۴ تیر، داروی فاویپیراویر وارد پروتکل درمان آنفلوآنزا شد در حالی که داروی دیگری یه نام اسلتامیویر از قبل در پروتکل درمان این بیماری وجود داشت.»
*** رمدسیویر به چه دردی می‌خورد؟
داروی رمدسیویر که توسط شرکت آمریکایی «گیلیاد» برای درمان ابولا تولید شده، در بسیاری از مطالعات در کشورهای دیگر برای درمان کرونا موثر گزارش شده و فعلا به عنوان یکی از داروهای اصلی موثر در درمان کرونا محسوب می‌شود. البته نباید این نکته را فراموش کنیم که این دارو هنوز تاییدیه‌های نهایی را نگرفته و به دلیل وجود شرایط اضطرار در همان آمریکا بدون پاس کردن آزمایشات نهایی و با مجوز سازمان داروی این کشور برای بیماران کرونایی تجویز می‌شود. یک نکته مهم در تجویز این دارو وجود دارد و آن این است که به درد همه بیماران کرونایی نمی‌خورد.
اگر بیماران مبتلا به کرونا را به سه دسته کسانی که در اول و وسط فرآیند درمان هستند و کسانی که به دستگاه ونتیلاتور وصل شده‌اند، تقسیم کنیم، داروی رمدسیویر روی کسانی که در مرحله وسط قرار دارند، تاثیرگذار است. اگر افراد به دستگاه وصل شده‌باشند و به مرحله‌ای رسیده‌باشند که دیگر نشود برایشان کاری کرد این دارو هم فایده‌ای ندارد. کانال تلگرامی «مکتوبات» به نقل از سایت «بولتن‌نیوز» ادعا کرده: «شرکت دارویی «برکت» که دکتر «حمید رضا جمشیدی» رئیس هیات مدیره آن و دبیر کمیته مشورتی علمی مبارزه با کروناست، مجوز واردات این دارو از هند را از سازمان غذا و دارو را گرفته و مقدار محدودی از این دارو به صورت محصول نهایی از کمپانی BDR هند وارد کرده است.
آن هم به صورت پروانه موقت یک ماهه که محدود به مطالعات بالینی است و براساس آخرین پروتکل منتشر شده توسط ستاد کرونا نیز این دارو هنوز در مرحله تحقیقاتی قرار دارد و در پروتکل درمانی قرار داده نشده است.» از سوی دیگر «دکتر اکبر برندگی» مدیرعامل شرکت دارویی «برکت» در مصاحبه‌ای گفته است: « قدم اول ما مذاکره با شرکت‌های معتبری بود که داشتند روی رمدسیویر کار می‌کردند. مرحله دوم گرفتن مجوز تولید از سازمان غذا و دارو بود که انجام شد و به‌عنوان اولین شرکت در کشور موافقت اصولی این کار را گرفتیم. در قدم بعدی مواد اولیه را وارد کشور و فرموله‌اش کردیم.
اکنون فرمول‌های ما در حال گذراندن مراحل آزمایشگاهی است که به‌زودی تمام می‌شود و داروی تولیدی وارد بازار می‌شود. در این فاصله برای این که بیماران دچار مشکل نشوند محموله‌ای از داروی رمدسیویر را وارد کشور کردیم و تحویل شرکت‌های پخش دادیم که الان در اختیار بیماران است. در واقع مواد اولیه خارجی است اما فرمولاسیون و پایداری در ایران انجام شده. این مورد عجیبی نیست چون همه داروهایی که در دنیا تولید می‌شود مواد اولیه‌اش از شرکت‌های دارویی چند کشور معدود می‌آید. پس باید بگوییم رمدسیویر ایرانی نیز ایرانی است نه هندی.
رمدسیویرهای هندی که وارد کرده‌ایم، روی بیماران کرونایی ما تاثیر بسیار خوبی داشته و در رصد چند بیمار هم مشاهده کردیم که با اولین تزریق، سطح اکسیژن خون‌شان بالا رفت. نمی‌خواهیم بگوییم این دارو صددرصد در بهبود بیماران مبتلا به کرونا نقش دارد ولی تاثیر درمانی‌اش را مشاهده کرده‌ایم و امیدواریم به بهبود بیماران کشورمان کمک کند.» پس می‌توان فهمید داروی رمدسیویر فعلی موجود در بازار هندی است و تا چند هفته دیگر نسخه ایرانی آن که باز هم پایه‌اش هندی است به بازار خواهد آمد. معاون علمی و فناوری رئیس جمهور نیز خبر داده چند داروی ایرانی دیگر وارد بازار خواهد شد اما نه اسمی از آن‌ها آورده و نه اسمی از شرکت‌های تولیدکننده آن.
شاید جالب باشد که بدانید ۵۷ درصد سهام شرکت داروسازی «ایران دارو» که «هیدروکسی کلروکین» برای درمان بیماران کرونایی را تولید می‌کرد در اختیار گروه دارویی سبحان است. ۶۳ درصد این گروه دارویی در اختیار شرکت سرمایه‌گذاری البرز است و نزدیک به ۵۰ درصد از سهام شرکت سرمایه‌گذاری البرز متعلق به گروه دارویی برکت است که از زیرمجموعه‌های بنیاد برکت وابسته به ستاد اجرایی فرمان امام است. در یک هفته گذشته نماد شرکت دارویی «برکت» در بورس روند صعودی گفته و روز گذشته نیز با انتشار این خبرها، بیشتر از گذشته رشد داشت.
