اول معاينه يا ماموگرافی؟ مجادله لفظی مجری با پزشكان
روزنامه هفت صبح، مهلا جوادپور| سه روز پيش سياوش صفاريان‌پور، برنامه‌ساز علمی صداوسيما در توئيتر خود تصويري از درِ مطب يك دكتر متخصص سینه گذاشت و به رويه ويزيت حضوري اين مطب اعتراض كرد. روي اين در نوشته شده بود تنها در صورتي كه پزشك راديولوژيست بعد از سونوگرافي تشخيص بدهد مراجع نياز به ويزيت حضوري با دكتر دارد، به او نوبت ويزيت حضوري داده مي‌شود.
يعني اول بدون معاينه بايد سونوگرافي شويد و اگر لازم باشد پزشك بيمار را مي‌بيند. صفاريان‌پور بعد از اعتراض به اين روند ، مورد انتقاد برخي پزشكان قرار گرفت و به او گفته شد كه اين يك روند عادي‌ست. در همين رابطه يك وبلاگ‌نويس به اسم عليرضا در وبلاگ «يك پزشك» درباره غربالگري سرطان سینه و ماموگرافي توضيحاتي داد . حالابیایید اول اصل ماجرا را بخوانید .
روي در مطب دكتر متخصص براي شرايط ويزيت حضوري و معاينه اين‌طور نوشته شده بود: «چنانچه پزشك راديولوژيست بعد از انجام سونوگرافي تشخيص بدهد شما نياز به ويزيت حضوري با دكتر … داريد، براي شما جهت ويزيت نوبت گذاشته مي‌شود. در غير اين صورت چكاپ شش ماهه و يا ساليانه براي شما در نظر گرفته مي‌شود. چنانكه پزشك راديولوژيست تشخيص دهد براي شما MRI و يا نمونه‌برداري تجويز مي‌شود.»
سياوش صفاريان‌پور با انتشار اين عكس در توئيتر خود نوشت: «دکتر متخصص برای وقت دادن، مراجعین را ملزم به ماموگرافی می‌کند و در صورت صلاحدید متخصص رادیولوژی و در زمان حاد بودن سرطان، بیمار را به حضور می‌پذیرد. سه سال پیش او پس از معاینه و دریافت شرح‌حال، بیمار را به ماموگرافی ارجاع می‌داد. گویا ابزار تشخیص پزشکی، ماشین چاپ پول است!»
در ادامه هم پرسيده است «پزشک رادیولوژیست برای فرایند تشخیص و در صورت نیاز به پیشگیری کافیست؟ آیا متخصص ام‌آر‌آی می‌تواند تشخیص جراحی تومور در مغز را بدهد؟ اگر چنین است پس چرا متخصص هر رشته جداست؟» لازم به شفاف‌سازي است كه مطب اين دكتر گفته اول بايد سونوگرافي انجام شود تا راديولوژيست تشخيص بدهد اما صفاريان‌پور نوشته است كه پزشك بيمار را ملزم به ماموگرافي كرده است. ماموگرافي با سونوگرافي متفاوت است؛ در سونوگرافي از امواج فراصوت با فركانس بالا استفاده مي‌شود اما در ماموگرافي از اشعه ايكس.
يك راديولوژيست در جواب به اين توئيت نوشته است: «دوست عزیز، ما یك فلوشیپ در رادیولوژی داریم به اسم فلوشیپ پستان. وظیفه‌اش غربالگری از طریق سونوگرافي ، ماموگرافي و MRI، تایید تشخیص از طریق نمونه‌گیری تحت هدایت سونوگرافي، جهت تعیین نوع توده و تعیین گسترش بیماری به غدد لنفاوی و بعد از تکمیل اطلاعات، ارجاع به جراح جهت جراحی است.» بعد از آن هم توضيح مي‌دهد كه در كلينيك‌ها تمام متخصصان در يك كلينيك هستند و بيمار خودش پزشك را انتخاب نمي‌كند.
بيمار در صورت مراجعه به كلينيك بر اساس دستورالعمل به پزشكي كه مربوط است ارجاع داده مي‌شود. يكي ديگر از كاربران گفته است: «اين كار براي سرعت بخشيدن به روند تشخيص و حذف يك ويزيت غيرضروري است. به خاطر ویژگی‌های سرطان پستان حتی غربالگری با همین تصویربرداری رادیولوژی، روی افراد بدون علامت به صورت سالانه باید انجام بشه. فردی که علامت داره باید حتما ماموگرافی و اگه تشخیصی نبود MRI انجام بده به هر حال.»
اما يك كاربر سرشناش توئيتري به اسم عليرضا (وبلاگ يك پزشك) اين روند را اشتباه خوانده و براي صفاريان‌پور نوشته‌است:
یک: هر سرطان پستاني با توده ظهور پيدا نمي‌كند.
دو: اول معاینه و بعد به تناسب معاینه سونوگرافي و در مواردی ام‌آر‌آی و در خانم‌های مسن‌تر ماموگرافي.
سه: به سادگی پیش پزشکی که شما را معاینه نمی‌کند و وقت طولانی می‌دهد نروید. جراح عمومی و پزشک خانواده بهتر به كارتان رسيدگي می‌کند.
بعد هم در وبلاگ خود مطلبي درباره غربالگري سرطان و ماموگرافي نوشته است و ضميمه جوابش به صفاريان‌پور كرده كه خلاصه‌اي از آن را اينجا مي‌خوانيد.
* غربالگری با ماموگرافی میزان مرگ و میر را هم در افراد با ریسک عادی و هم در افراد با ریسک بالا، کاهش داده است.
* در اغلب دستورالعمل‌هاي غربالگري سرطان پستان ماموگرافي در سنين 50 تا 74 سال توصيه شده است. خانم‌های جوان‌تر را هم می‌توان از سن ۴۰ سالگی به صورت سالانه، یا ۲ سال یک‌بار با ماموگرافی تحت غربالگری قرار داد. کلا از وقتی ۴۰ سالتان شد، حتی اگر توده‌ای در پستان نداشتید، با پزشکتان برای انجام ماموگرافی غربالگری سرطان پستان صحبت کنید.
* اگر توده‌اي در پستان داشته باشيد در گام اول بايد سونوگرافي شويد. سونوگرافی می‌تواند بگوید که شما یک توده توپر در پستان دارید یا یک کیست ساده یا یک کیست مشکوک.
* اگر شما کیست ساده کوچک و بدون علامتی داشتید، صرفا درمانتان انتظاری است. اما اگر کیست بزرگی داشتید که ناراحتی برایتان ایجاد کرده بود، ممکن است پزشک به کمک سوزن، کیست شما را تخلیه کند.
* اگر شما توده توپر داشتید باید تکه‌برداری (بیوپسی) یا نمونه‌برداری با سوزن ظریف FNA برای شما انجام شود، تا مشخص شود که توده شما خوش‌خیم یا بدخیم است.
* همیشه سرطان پستان به صورت توده تظاهر پیدا نمی‌کند. اگر پوسته‌ریزی طولانی‌مدت ناحیه هاله دارید، یا مدت زیادی است که پستان شما ملتهب و گرم است و در سن شیردهی نیستید، مشکوک هستید و حتما باید به پزشک مراجعه نمایید.
