آخرین کشفیات و خبرهای ترسناک کرونایی
روزنامه هفت صبح | معلوم نیست کیانوش جهانپور، مدیرکل روابط عمومی وزارت بهداشت یا همان سخنگوی سابق از عمد توئیت‌هایی کرده که مردم در روزهای تعطیلی گذشته بترسند و بیشتر رعایت کنند یا واقعا خبری که در توئیتر داده همانقدر که به نظر می‌رسد ترسناک است. او چند روز پیش دو توئیت در مورد اثربخشی داروهای اسم و رسم‌دار درمان کرونا نوشت.
اولین توئیت این بود: «داروی فاویپیراویر به عنوان داروی آنفلوآنزا در مطالعه بالینی گسترده‌ای در کشور مورد آزمون قرارگرفته و تاکنون اثر بخشی معناداری در درمان کووید۱۹ از آن گزارش نشده است، کما اینکه مقاله‌ای از ترکیه و ژاپن هم برای اثربخشی این دارو بر کروناویروس نداریم.»
دومین توئیت هم مضمون مشابهی داشت:«نتایج مطالعات بالینی رمدسیویر و فاویپیراویر و کلترا و … در کشور تا این لحظه چندان امیدوارکننده نیست و برخلاف آنچه گاهی شنیده می‌شود تاکنون اثربخشی مشهودی بر کاهش موارد مرگ و میر گزارش نشده است.بررسی تاثیر داروی ترکیبی سوفوسبویر_ داکلاتاسویر در درمان بیماران کووید۱۹ در سه مطالعه جداگانه در ایران تاکنون سرنوشتی بهتر از فاویپیراویر و رمدسیویر نداشته است.
در حال حاضر این ترکیب دارویی در کشورهای دیگر از جمله مصر، الجزایر، برزیل، آفریقای جنوبی و هند نیز در حال بررسی است.»جهانپور در آخر توئیت دوم تاکید کرد که همچنان «مثلث» شفا بهترین راه نجات از کرونا است. کسانی که با ادبیات جهانپور و وزارت بهداشت آشنا باشند می‌دانند که منظور از مثلث شفا شستن دست‌ها، فاصله گرفتن از همدیگر و زدن ماسک است.
*** بی‌تاثیر که نیست
در حالی که این توئیت‌های جهانپور بارها در فضای مجازی دست به دست شده، حسین کریمی، فوق تخصص بیماری‌های عفونی که از ابتدای شیوع بیماری درگیر بیماران کرونایی است، در مورد حرف‌های جهانپور می‌گوید:«تا جایی که من می‌دانم داروهای مختلف تحت پروتکل‌های درمانی مختلف در بیشتر از ۲۰۰ گروه تحقیقاتی زیر آزمایش هستند و هنوز به ما نتیجه قطعی اعلام نشده است، نتیجه قطعی یعنی اینکه فلان دارو مطلقا بی‌فایده است، فلان دارو فوایدی دارد.
اما عوارض بیشتری دارد یا فلان دارو کاملا کمک‌کننده است و درمان قطعی محسوب می‌شود. بنابراین نمی‌توان با قطعیت گفت که این داروها تاثیر ندارند. البته فکر نمی‌کنم منظور دکتر جهانپور هم چنین چیزی بوده باشد، ایشان احتمالا خواسته‌اند تاکید کنند که فعلا بهترین راه در مورد کرونا پیشگیری است چون درمان قطعی نداریم.»
او در جواب اینکه بالاخره داروی گرانقیمت رمدسیویر که حتی فروش غیرقانونی‌اش هم خبری شد، در درمان کرونا تاثیر دارد یا نه می‌گوید: «در مورد این دارو به صورت ویژه می‌توان گفت که تا حدی می‌تواند دوره درمان را کوتاه کند، گزارش‌های زیادی هم از گروه‌های تحقیقاتی بین‌المللی داریم که نشان می‌دهد این دارو می‌تواند مدت بستری افراد در بخش مراقبت‌های ویژه را هم کوتاه کند.
یک موضوع دیگری هم که به نظر می‌رسد در مورد این دارو صدق کند این است که نمی‌تواند از اوج گرفتن بیماری و نیاز بیمار به کمک تنفسی جلوگیری کند اما روند بهبودی را سرعت می‌دهد. در مورد سایر داروها هم هر کدام بسته به شانسی که برای کمک به حال بیمار دارند تجویز می‌شوند ما الان در مورد تاثیر بسیاری از داروها در درمان بیماری‌های دیگر هم مطمئن نیستیم اما حتی چند درصد کمک به بهبودی بیمار کاری می‌کند که دارو را تجویز کنیم.»
*** مترو و اتوبوس امن هستند؟
در حالی که دانشمندان اروپایی و آمریکایی با اعلام اینکه ۲متر فاصله «حداقل» فاصله‌ای است که باید رعایت کنیم و فاصله ایده‌آل ۸متر است، این طرف دنیا در کشور خودمان رئیس فرمانده ستاد مقابله با کرونای تهران اعلام کرده که مترو و اتوبوس سواری مردم تاثیری بر شیوع کرونا نداشته است. علیرضا زالی که در مورد طرح ترافیک و تاثیر آن بر استفاده مردم از وسایل حمل و نقل عمومی و شیوع کرونا توضیح می‌داده گفته:
«کاری پژوهشی میان شهرداری تهران و معاونت‌های بهداشت دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران و استانداری صورت گرفت و مشخص شد که اجرا شدن یا نشدن طرح ترافیک آثار چندانی بر میزان ابتلا و بستری ندارد. دو عامل به شدت در این موضوع تأثیر دارد که یکی کاهش ظرفیت کارکنان ادارات و استفاده از ظرفیت دورکاری بود که هم روی ترافیک و هم در کاهش مبتلایان و مراجعات اثر مثبتی دارد و عامل دوم استفاده مستمر و بیشتر مردم از ماسک است.
هدف ما از بحث طرح ترافیک مدیریت تولید سفر در تهران بود که بررسی سه هفته‌ای نشان می‌دهد که تعلیق طرح ترافیک، تغییر چندانی در الگوی استفاده از حمل و نقل عمومی ایجاد نکرد بنابراین با توجه به اینکه ستاد ملی کرونا هم این تصمیم را موکول کرده بود که پس از گذشته سه هفته کاهش جدی در تعداد سفر‌ها داشته باشیم اما چون محقق نشد بنابر این طرح ترافیک از این پس اجرا می‌شود و فعلاً تعلیق نخواهد شد.»
دکتر کریمی به ادعای زالی بیشتر از ادعای جهانپور اعتراض دارد و می‌گوید: «خیلی عجیب است، ما می‌گوییم اگر افراد به هم نزدیک باشند احتمال ابتلا به کرونا بالا می‌رود، این را تحقیقات هم نشان داده پس اینکه بگوییم طرح ترافیک تاثیر چندانی نداشت یک جورهایی سفسطه است چون در همین مدت اتفاقات زیادی افتاده، در همین زمانی که طرح ترافیک برقرار شد فرهنگ استفاده از ماسک هم رشد خیلی زیادی کرد، از آن طرف با شروع موج دوم مردم شروع کردند به ملاحظه بیشتر.
ضمن اینکه ما وقتی درباره جان آدم‌ها حرف می‌زنیم باید تا جای ممکن تمام عوامل را برطرف کنیم نمی‌توانیم بگوییم تاثیر فلان عامل بیشتر است پس عاملی را که تاثیر کمتری دارد رها کنیم، الان متاسفانه این اتفاق افتاده است. اینطور به نظر می‌رسد که می‌گویند تاثیر ماسک زدن و دورکاری بیشتر است پس ما طرح ترافیک را بر می‌داریم. این درست نیست، حداقل ما از یک پزشک توقع نداریم این را بگوید، این را شهرداری اعلام کند آدم اینقدر ناراحت نمی‌شود.»
*** به جای سطوح هوا را بپا
علاوه‌بر حرف‌های نگران‌کننده جهانپور، طی روزهای گذشته خبرهای نگران‌کننده دیگری هم درباره کرونا شنیده شد از جمله اینکه ۲ متر فاصله گرفتن از بیماران کرونایی و افراد مشکوک به کرونا شما را مصون نخواهد کرد و برای اینکه خیالتان راحت باشد باید حداقل ۸متر تمام از افراد مشکوک دور باشید تازه شاید بعدتر ثابت شود که این مقدار کافی نبوده است. این خبر را گروهی از دانشمندان آمریکایی و بریتانیایی در تحقیقی که در نشریه پزشکی بریتانیا منتشر شده اعلام کرده‌اند.
تحقیق آنها دو نکته مهم داشته؛ اول اینکه میزان ابتلا از طریق دریافت ویروس از هوا به هیچ وجه قابل مقایسه با میزان ابتلا از روی سطوح نیست بنابراین شاید بد نباشد ضمن حفظ تمرکزمان بر ضدعفونی کردن همه چیز، به سمت فاصله گرفتن بیشتر هم حرکت کنیم. این دانشمندان بدخبر اعلام کرده‌اند: «تحقیقات تازه نشان داده که سرفه، عطسه یا داد زدن می‌تواند قطرک‌های تنفسی را تا شعاع هشت متر پراکنده کند.
بر این اساس میزان فاصله‌ای که افراد باید در یک مکان از دیگران داشته باشند، به عوامل مختلفی بستگی دارد. جریان هوا، سیستم تهویه مناسب، میزان زمانی که افراد با یکدیگر در ارتباط هستند، میزان تراکم جمعیت و استفاده کردن یا نکردن افراد از ماسک از جمله مواردی است که در میزان فاصله اجتماعی انسان‌ها از یکدیگر موثر است.
برای مثال در محیط‌هایی که تهویه نامناسب است و جریان هوا وجود ندارد، ویروس کرونا می‌تواند مدت زمان بیشتری در هوا باقی بماند و به راحتی در جهت‌های مختلف حرکت کند. از این رو بهتر است در این مکان‌ها میزان فاصله میان افراد بیشتر شود. همچنین در مکان‌هایی با تراکم جمعیت بهتر است افراد فاصله بیشتری از یکدیگر داشته باشند.»
