راههای رسيدن به طب ايرانی
روزنامه هفت صبح، مهلا جوادپور| از زمان همهگيري كرونا، درمانهاي سنتي عجيب مانند شيرينبيان و روغن بنفشه، براي خلاصي از اين بيماري پيشنهاد شد، در حالي كه نميتوان كارا بودن آنها را تایيد يا تكذيب كرد و موافقان و مخالفان زيادي دارد. در طول يكسال اخير هم بارها صحبت از ادغام طب سنتي يا طب ايراني با طب مدرن شده و حتي گفته ميشود قرار است داروهاي سنتي زير چتر حمايت بيمهها قرار بگيرند. معاونت طب ايراني كه در سالهاي اخير به دفتر طب ايراني در وزارت بهداشت تبديل شده، در سال گذشته تلاش كرده است دوباره احيا شود.
همچنين اخيرا در محله جماران تهران يك نمايشگاه دائمي به اسم دهكده سلامت براي ترويج طب سنتي افتتاح شده است.در مراسم افتتاحيه آن دستيار ويژه رئيسجمهور، سيد احمد عبودتيان ادعا كرد «در ایام کرونا مردم از طب سنتی استقبال کردند به دلیل این که چندین سال است در حال مصرف داروهای طب مدرن هستند اما از آن نتیجه مطلوبی نگرفتهاند.»
پروژه دهكده ايراني كه 25ميليارد تومان براي احداث آن سرمايهگذاري شده است، شامل رستوران و كافي شاپ، اقامتگاه براي آرامش و استفاده از غذاي سالم، بخش سلامتكده طب ايراني براي درمان و استوديوي رسانهاي براي تلويزيون حوزه سلامت ميشود. بخشهاي ديگري هم مانند مزرعه ايراني و آب درماني در آيندهاي نزديك قرار است راهاندازي شود.
دو واحد اجباري از طب ايراني براي دانشجويان پزشكي
چهارم بهمن ماه مدیرکل دفتر طب ایرانی و مکمل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، نفیسه حسینی یکتا، در اختتاميه جشنواره طب ايراني اعلام كرد در موج پنجم کرونا، فقط در هفت مرکز ارائه خدمت طب ايراني وجود داشت و در موج ششم، با تشکیل کمیته طب ایرانی و حمایت معاونت درمان وزارت بهداشت، ۱۵۸ مرکز طب ایرانی به صورت سرپایی خدمات درمانی و مشاورهای ارائه دادند.
به گفته حسيني يكتا در حوزههای مختلف از جمله آموزش تسهیل راهاندازی دانشکدههای طب ایرانی انجام شده و ۲ واحد از طب ایرانی به صورت اجباری از سال آینده در دانشگاههای علوم پزشکی تدریس میشود. همچنين دورههای مهارتی برای رشتههای مامایی، پرستاری و تغذیه برگزار شده است. دبیرخانه طب ایرانی و مکمل در سازمان نظام پزشکی هم راهاندازی شده. حسيني يكتا همچنين اعلام كرده كه پوشش بیمهای برای متخصصان طب ایرانی انجام شده و داروهای سنتی هم به زودي زیر چتر حمایت بیمهها قرار میگیرند.
بهكارگيري طب ايراني در پزشك خانواده
آذرماه امسال، فاز اول «طرح ادغام آموزههای طب ایرانی در نظام سلامت کشور» اجرا و قرار شد در ۱۴ دانشکده و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، مشهد، شیراز، تبریز، کرمان، یزد، کاشان، بابل، گلستان، مازندران، همدان، قم، فسا و اصفهان انجام شود. رئیس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، مصطفي رضايي در نشست اين طرح اعلام كرد
«مطابق اسناد بالادستی از جمله برنامههای پنجم و ششم توسعه کشور ۷۵درصد دانشگاههای علوم پزشکی باید خدمات طب سنتی را در قالب شبکه بهداشت به مردم ارائه کنند.» همچنين گفته شد كه در بند ۱۲سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری در حوزه سلامت بر نهادینه سازی طب سنتی و استفاده از خدمات اين طب در تمام سطوح نظام ارجاع و پزشك خانواده تاكيد شده است. اين طرح در هيچ استاني تا به حال اجرا نشده است.
هنرستان طب ايراني
اوايل ماه جاري وزير آموزشوپرورش، يوسف نوري گفت آموزش و پرورش براي ايجاد هنرستانهاي طب ايراني آمادگي دارد. نظام پزشكي در واكنش به اين حرف، مخالفت سفت و سخت خود را نشان داد. معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی، علي سالاريان در اين باره گفت: «اظهارنظرهای اینچنینی و تربیت نیروهایی که بدون داشتن پشتوانه و زمینه علمی لازم از راه میانبر وارد حوزه خدمات سلامت شده و به خیل مداخلهگران غیرمجاز در امر سلامت اضافه میشوند، به مشکلات حوزه پزشکی دامن میزند.
اظهارنظر درباره رشتههای آموزشی و تربیت نیروی انسانی برای ارائه خدمات سلامت برعهده وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی است. قطعا برای تربیت ارائهدهندگان خدمات پزشکی نیاز به مجوز وزارت بهداشت است، بنابراین مؤسسات و نهادهای مختلفی که به هر دلیل اقدام به برگزاری دورههای آموزشی در حوزه سلامت میکنند، فاقد صلاحیت علمی لازم برای تربیت و پرورش نیروهای درمانی هستند.»
طب سنتي در بيمارستان
مرداد ماه امسال نفيسه حسيني يكتا در يك گفتوگو از ادغام خدمات طب ايراني در نظام سلامت با طب رايج خبر داد. اين اتفاق به اين معني است كه مردم در نظام سلامت از دو حوزه در کنار یکدیگر استفاده کنند؛ هر چند اين طرح هنوز اجرا نشده است. حسيني يكتا درباره طرح ادغام طب ايراني در شبكه بهداشت توضيح داد: «اتفاقی که در این طرح میافتد این است که آموزههای طب ایرانی در اصلاح سبک زندگی از طریق متخصصان طب ایرانی به بهورزان آموزش داده شده و آنها هم به مردم آموزش میدهند.»
اين طرح دو سال به صورت آزمايشي در علوم پزشكي يزد انجام شد و شامل آموزش 6 اصل ضروري طب سنتي، تغذیه، خواب و بیداری، ورزش،حالتهای روحی و روانی و پاكسازي بدن بود. اگر اين طرح اجرايي ميشد، طب ايراني به خدمات سرپايي و بستري بيمارستانها هم ورود ميكرد و متخصصان طب ايراني ميتوانستند در بيمارستانها مشاوره و ارئه خدمات تخصصي هم داشته باشند.
350 فارغالتحصيل
مقدمات راهاندازي و تصويب رشته طب سنتي در سال 1385 در وزارت بهداشت فراهم شد. چهار دانشگاه علوم پزشکي تهران، علوم پزشکي شهيد بهشتي، علوم پزشکي ايران و شاهد براي جذب دانشجو اعلام آمادگي کردند و اولینبار دانشکده طب سنتی تهران در دانشگاه علوم پزشکي تهران در سال 1386 افتتاح شد. در حال حاضر در ۸ دانشکده و ۱۲ گروه آموزش طب ايراني انجام ميشود؛ در اين دانشکدهها گروه طب ایرانی، داروسازی و تاریخ پزشکی هم آموزش داده ميشود.
ورود به طب ایرانی فقط با گذراندن دوره پزشکي عمومی ممكن است یعنی پزشکی که ۷سال دوره عمومی خوانده و وارد دوره دکترای تخصصی میشود. ورود به دوره داروسازی سنتی هم یعنی فرد بعد از گذراندن دوره داروسازی عمومی، وارد این دوره میشود البته در رشته تاریخ پزشکی افراد از رشتههای مختلف میتوانند تحصيل كنند. 15سال است كه دانشگاههاي طب ايراني وجود دارند و تنها حدود ۳۵۰ نفر فارغ التحصیل شدهاند.