انتقاد تند مسعود فراستی از فیلم مردن در آب مطهر
مسعود فراستی، منتقد سینما درباره برادران محمودی، سازندگان فیلم «مردن در آب مطهر» گفت: «مشکل اینها خودباختگی و جدا شدن از ملت است، چون وقتی از ملت جدا می‌شوی، مجبور به خودباختگی می‌شوی.»
مسعود فراستی در برنامه شب گذشته «هفت»، در نقد فیلم مردن در آب مطهر که یکی از ۲۲ فیلم حاضر در سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر است، اظهارداشت: «یک زمانی می‌خواهی یک چیزی بگویی اما خوب بلد نیستی و این خیلی فرق دارد با اینکه تو پشت نابلدی نمایی پنهان می‌شوی. این اصلا دیگر نابلدی نیست بلکه فیلمساز آگاهانه تبلیغ می‌کند. در فیلم قبلی باز هم رد این هست. اصلا توضیح باید به ما بدهد چرا اینها می‌خواهند به اروپا بروند و چون توضیحی نمی‌دهد، لحن فیلم کاملا گزارشی است.»
این منتقد با بیان اینکه فیلم باید نشان دهد که شما در چه شرایطی زیست می‌کنید که می‌خواهید مهاجرت می‌کنید، گفت: «مثلا من در شرایطی زیست می‌کنم که امکان رشد من وجود ندارد و حالا این مساله می‌شود. دوماً، چرا فیلم هیچ کدام از شخصیت‌ها را نمی‌تواند بسازد؟ این فقط بلد نبودن نیست.»
فراستی ادامه داد: «من فیلم‌های دیگر این دوستان (برادران محمودی) را دیده‌ام فیلم و به نظرم فیلم آنها کیلومترها از دو فیلم آخر بهتر است؛ اما چطور می‌شود بلدیِ متوسط تو از بین می‌رود؟ موقعی که تو به چیزی باور نداری.»
وی با بیان اینکه بلدی برادران محمود از سینما به شدت نسبی و محدود است، افزود: «وقتی به چیزی اعتقاد داری این نابلدی را وتو می‌کند (پنهان و کمرنگ می‌کند) و وقتی به چیزی اعتقاد نداری نابلدی عیان و دو برابر می‌شود. الان فیلمسازانی هستند که پشت‌شان کلی فیلم است اما این میزان نابلدی در تکنیک از کجا می‌آید. از بی‌اعتقادی به مساله و سوژه. به نظرم دوربین روی دست این فیلم برای پوشاندن همین عدم شخصیت‌پردازی، عدم میزانسن و نزدیک شدن به مساله است. دوربین در اتوبوس در تاریکی است و بعد سوژه‌ها یکی یکی حرف می‌زنند و مونولگ می‌گویند تا دوربین پیداشان کند. در تمام فیلم کلوزآپ‌ها بی‌موردند. دوستان نه معنای کلوزآپ را متوجه می‌شوند و نه حرکت دوربین را. «اینها (برادران محمودی) بچه‌های خوبی بودند که از دست رفتند و خودشان مقصر هستند و حداقل سینمایی را که داشتند را از دست دادند. اسیر فیلمسازی برای آن طرف و اسیر مارکت غیرسالم سینما شده‌اند. به نظرم مشکل این دوستان بیش از بلد نبودن است؛ خودباختگی و جدا شدن از ملت است چون وقتی از ملت‌ات کات می‌شوی مجبوری خودباخته شوی.»
فیلم «مردن در آب مطهر» درباره مهاجرت افغان‌های افغانستان است که برای مدت کوتاهی در ایران مانده و قاچاقی به ترکیه و اروپا می‌روند. این فیلم به کارگردانی نوید محمودی و تهیه‌کنندگی جمشید محمودی ساخته شده است.
انتقاد فراستی در حالی مطرح می‌شود که همایون اسعدیان، کارگردان سینما و مجری فعلی برنامه کافه آپارات گفته برادران محمودی، فیلمسازان افغانستانی از جمله افغان‌های موفق و با استعداد مقیم ایران هستند.»
وی افزود: «طی چند روز گذشته که فیلم به نمایش درآمده است، انتقادات زیادی از این نظر که فیلم فضای ضدایرانی دارد مطرح شده است و مشخصا یک منتقد در نقدی حمله شدیدی به این فیلم مبنی بر اینکه این فیلم ضدایرانی است، همه ایرانی‌ها در آن بد هستند، نمک خوردند و نمکدان شکستند، که برای من این متن عجیب بوده است زیرا تا آنجا که می‌دانم در تاریخ ایران در مقاطع مختلف، اقوام گوناگونی که همسایه بودند به ما پناه آوردند. از دوره شاه عباس صفوی تا قرن اخیر که لهستانی‌ها به ایران آمدند و گورستان آنها در کشور ما وجود دارد.»
اسعدیان ادامه داد: «در همه مقاطع مردم ایران به خوبی و با مهربانی آنها را پذیرا شدند و هیچ برخورد بدی نداشتند. ما مردمی نیستیم که با مردم کشورهای همسایه تخاصمی داشته باشیم. اینکه دو برادر در سن ۵ سالگی به ایران می‌آیند و رشد و نمو می‌کنند و به آنها امکان تحصیل می‌دهیم و فیلم می‌سازند و از بودجه‌های دولتی و غیردولتی استفاده کنند، افتخار کشور ما است و بابت این موضوع گذشتگان ما بر سر کسی منتی نگذاشته‌اند و ما هم نباید منتی برای این موضوع و اینکه یک همراهی انسانی را با همسایه خود داشتیم را به رخ آنها بکشیم.»
این کارگردان سینما گفت: «جای تعجب است که بسیاری از فیلم‌هایی که خودمان می‌سازیم، مورد نقد تلخی و سیاه نمایی قرار می‌گیرد و آدم‌ها را بد نشان می‌دهند؛ آیا حق داریم خودمان همه را بد نشان دهیم اما کسی که کمی از ما فاصله دارد حق اعتراض نداشته باشد. آیا رگه‌های نژادپرستی در این نوع گفتارها نمایان نمی‌شود!؟ خود ما وقتی در خارج از کشور درباره مهاجرت فیلم می‌سازیم حق مطرح کردن این موضوعات را داریم اما منتقد دیگران هستیم.»
اسعدیان تاکید کرد: «به راحتی می‌توانیم بگوییم که این فیلم نگاه بدی به مردم ما نداشته است و درباره قصه فیلم نقد سینمایی و منتقدانه داشته باشیم اما این لحن تهدیدگونه درست است!؟ اساسا این نوع نگاه زیبنده مردم ما نیست زیرا مردم ایران بسیار تحمل و سعه صدر زیادی دارند و اگر لطفی هم به اقوامی که به ما پناه آورده‌اند، داشتند هیچ وقت منتی برسر آنها نگذاشته‌اند.»
