همه حقایق درباره داروی امام کاظم(ع)

روزنامه هفت صبح | اگر قبل از شیوع کرونا داروی امام کاظم را حرفهایهای طب سنتی و مشتریهای دائمی عطاریها میشناختند، حالا به لطف ویروس منحوس و چنگ انداختن آدمها به هر راه و روشی برای درمان، این پودر گیاهی کاملا معرف حضور همه هست. خودمان در هفت صبح هم چندینبار به حاشیههای مربوط به این دارو و اینکه از کجا آمده پرداختیم، حالا مرتضی مجاهدی، عضو هیأت علمی دانشکده طب ایرانی دانشگاه بابل و متخصص طب سنتی در گفتوگو با خبرآنلاین نکتههای جالبی در مورد داروی موسوم به «امام کاظم» و مسائل دیگر مربوط به طب سنتی و اسلامی گفته است.
ترکیب طب اسلامی شامل دو واژه است؛ یعنی ما دو حوزه را داریم و اینجا دیگر بحث بینرشتهای مطرح میشود، پس ما باید از علمای دینی هم در این حوزه نظر بخواهیم که آیا چیزی به نام طب اسلامی وجود دارد یا خیر. وقتی چنین ادعایی توسط این افراد مطرح میشود، ما باید از بزرگان حوزه علمیه و مراجع تقلید سوال کنیم که این ادعا درست است یا نه. این کار توسط وزارت بهداشت انجام شد و کارگروهی ویژه در دفتر طب ایرانی تشکیل شد و ما خدمت مراجع رفتیم و از آنها سوال کردیم که چیزی به نام طب اسلامی به عنوان یک مکتب طبی در اسلام وجود دارد؟ گفتند چنین چیزی وجود نداشته است.
در روایات اهلبیت(ع) بعضیجاها در مواردی اشارهای به موضوعات حوزه سلامت داریم که به عنوان سبک زندگی بسیار ارزشمند است و باید رعایت شود. ولی اینکه ائمه و اهلبیت تاکید داشتند که علمی را به عنوان علم طب ارائه دهند یا اصحاب و محدثینی که مورد اعتماد ائمه بودند، گفته باشند که ما چیزی به نام علم طب از ائمه آموختهایم، اصلا وجود ندارد. از دل این طب اسلامی دارویی به نام امام کاظم درمیآید که به درستی مشخص نیست چه دارویی است و از کجا سر برآورده است. به رغم تاکید وزارت بهداشت همچنان در عطاریها توزیع میشود و عدهای هم ادعا میکنند که از این دارو جواب گرفتهاند.
ما هزاران کتاب طب سنتی داریم که نویسندگان برخی از آنها فقیه و محدث بودهاند. مانند سیداسماعیل جرجانی که خودش محدث و یکی از اطبای مشهور قرن پنجم هجری است، ولی در کتابش نوشته که من از منابع طبی قبل از خودم استفاده کردهام، ولی هیچ اشارهای به کتاب طب اسلامی نمیکند. این یعنی چه؟ یعنی اصلا این جریانهایی که این افراد ادعا میکنند در تاریخ وجود نداشتهاند.
ما با یکی از فضلای علوم حدیث حوزه پژوهشی انجام دادیم درخصوص کتاب طبالائمه. ابنی بسطام یکی از کتب طبی است که این افراد خیلی از احادیث آن استفاده میکنند و حدیث امام کاظم که داروی امام کاظم را از آن درآوردهاند از همین کتاب است؛ ما طی پژوهشمان تکتک سندها و راویان این کتاب را بررسی کردهایم. بلااستثنا همه اسناد این ۴۲۳ حدیثی که در این کتاب وجود دارد، از نظر علم حدیث ضعیفاند؛ یعنی به هیچکدام از این احادیث نمیتوان به خودیخود اعتبار کرد. حدیث مربوط به داروی امام کاظم فقط و فقط در این کتاب آمده است؛ یعنی در هیچکدام از کتابهای روایی قبل از این کتاب اثری از آن نیست.
هرکسی که ادعا کرد داروی گیاهی هیچگونه عوارضی ندارد، دروغ گفته است یا سوادش را ندارد. البته عوارض داروی گیاهی در خیلی از موارد کمتر از داروی شیمیایی است.
خلاف ادعای برخی، واکسن در طب ایرانی برای برخی بیماریها مانند آبله جا افتاد. علمای ما میدانستند که اگر بیماری از فرد بیمار به فرد سالم منتقل شود، ممکن است فرد بیماری خفیفی بگیرد و از نوع شدید آن جان سالم بهدر ببرد. بنابراین این نوع ایمنیبخشی در طب ایرانی درخصوص برخی بیماریهای واگیردار وجود داشته است، ولی به عنوان یک نظام واکسیناسیون نتوانستهاند آن را مدون کنند که پزشکی نوین آمد و این کار را انجام داد.
یکسری مستندات وجود دارد که برخی کارها در زمینه سبک زندگی میتواند به پیشگیری یا کنترل علائم کووید کمک کند. یک کار ساده، شستوشوی مداوم حلق و بینی با آبنمک رقیق است؛ روزی دو، سهبار و این کمک میکند که اگر ویروس در این مناطق وارد شده، از بین برود.
نظم خواب اهمیت بسیار زیادی دارد و کمخوردن و اصلاح وضعیت غذایی از فستفود و غذاهای چرب و شیرین به سمت سبزیجات و غذاهای بخارپز کمک میکند که سیستم ایمنی بدن تقویت شود و اگر فرد در معرض ویروس هم قرار گرفت، آسیب کمتری ببیند. آرامش و ورزش ارکان مهم دیگر هستند.
به صورت دمنوش درست کردن گیاهان دارویی مانند زنجبیل، دارچین، بابونه و سرخارگل منجر به کاهش میزان ابتلا میشوند. کارهای علمی انجام شده است که مصرف شیرینبیان یا به صورت قرص یا دمنوش میتواند به کاهش ابتلا به کووید-۱۹ کمک کند. ترکیب سیاهدانه و عسل و مصرف یک قاشق چایخوری به صورت روزانه هم از دیگر عوامل موثر در این زمینه است.
مصرف آب سیب، رب انار و آب انار برای پایین آوردن تب موثرند. در مرحله ابتلا، ادویههای تندوتیز مانند زنجبیل و دارچین دیگر توصیه نمیشود، مگر در حد مختصر. جوشانده عناب و شیرینبیان هم یکی دیگر از دمنوشهای مفید است و ماءالشعیر طبی که دستور تهیه آن در سایتهای طب سنتی وجود دارد هم مفید است.
اگر سرفه خشک دارند، چند قاشق بهدانه را خیس کنند و هر چندساعت از لعابی که انداخته است، بخورند یا دمنوش بنفشه یا ختمی را مانند چای دم کنند و روزی دو، سهبار بخورند.
برای سرفه، عناب، گل ختمی، آویشن و انجیر را به نسبت مساوی به صورت ترکیب دمنوش کرده و هر هشت ساعت یکبار بخورند. هنگام تهوع هم مصرف رب انار و به و ترکیب تخم گشنیز و نبات پودرشده اثرگذار است. با وجود همه اینها، مراجعه به پزشک و مراکز درمانی هم اهمیت بسیار زیادی دارد.