قاب تاریخ| داستان یک عکس از برادرزادههای احمدشاه قاجار و مصادره اراضی و باغات اقدسیه

عکسهایی از مشاهیر تاریخ معاصر ایران، شهرهای ایران، خودروهای نوستالژیک، عکسهای فوتبالی و...
هفت صبح| با قاب تاریخ به ایران قدیم سفر و یادی از گذشته میکنیم. در تهیه این مجموعه، از تصاویر کمتر دیده شدهای استفاده شده که تماشای آنها خالی از لطف نیست.
نمیدانم شاید سالها پیش این عکس را برایتان در هفتصبح منتشر کرده باشم. داشتم چرخی در آرشیوم میزدم که این عکس توجهام را به خودش جلب کرد. دیدن دوبارهاش هم خالی از لطف نیست. عکسی از فرزندان محمدحسن میرزا، آخرین ولیعهد قاجار؛ در تصویر برادرزادههای احمدشاه قاجار را مشاهده میکنید. ایستاده از راست: حسین میرزا و رکنالدین میرزا. نشسته از راست: شمس اقدس و حمید میرزا و گیتی افروز خانم.
با عزل احمدشاه از سلطنت در نهم آبان ۱۳۰۴ توسط مجلس مؤسسان، محمدحسن میرزا به دستور رضاشاه از کاخ گلستان اخراج و از طریق بغداد به اروپا رفت. او پیش از اخراج خواستار ملاقات با رضاخان شد که این ملاقات از سوی او رد شد. تنها به این اکتفا شد که از طلب ۴۰ هزار تومانی وی مبلغ پنج هزار تومان به او پرداخت شود. این مبلغ با سر و صدا و در 20 کیسه 250 تومانی به او تحویل شد. در سال ۱۳۰۸ پس از فوت احمدشاه در پاریس اعلامیهای صادر و در آن خود را پادشاه قانونی ایران اعلام کرد (پیش از آن احمدشاه حاضر به استعفا نشده بود).
محمدحسن میرزا را در ضیافتی که به افتخار ژنرال یـانوشکویچ رئیـس ستاد نیروهای قفقاز و سر کنسول روسیه برگزار شده، میبینید.
در حوادث شهریور ۱۳۲۰ و استعفای رضاشاه بار دیگر خواستار بازگشت به ایران شد و سرانجام در سال ۱۳۲۱ در فقر و تنگدستی در پاریس درگذشت. محمدحسن میرزا در واپسین هفتههای ولیعهدی، مالک باغات و اراضی اقدسیه شمیران و باغ و عمارت سلطنتآباد شد. او از دولت ۸۸۹۹۶ تومان طلب داشت که دولت برای تسویه این بدهی، در دوازدهم اردیبهشت ۱۳۰۴ لایحهای به مجلس داد که اراضی و باغات اقدسیه همراه با باغ و عمارت سلطنتآباد به مالکیت او درآید.
بهای اقدسیه و باغ و عمارت سلطنتآباد ۶۸ هزار تومان تعیین و قرار شد با این واگذاری، طلب محمدحسن میرزا از دولت به 20 هزار تومان کاهش یابد. اقدسیه در آن زمان قناتی با هفت سنگ و نیم آب داشت که کمآب به حساب میآمد و قرار شد حقابه دولت از این قنات محفوظ بماند.
عمارت سلطنتآباد نیز به حال مخروبه درآمده و هزینه نوسازی آن 100 هزار تومان برآورد میشد. این لایحه در ۲۲ شهریور ۱۳۰۴ به تصویب مجلس شورای ملی رسید اما کمتر از دو ماه بعد، با رأی مجلس به انقراض سلطنت قاجار، محمدحسن میرزا در نهم آبان ۱۳۰۴ از ایران اخراج شد. پس از آنکه در سال ۱۳۰۸ پس از درگذشت احمدشاه، محمدحسن میرزا اعلامیهای صادر و خود را پادشاه قانونی اعلام کرد، از او در ایران سلب مالکیت و اراضی و باغات اقدسیه و کاخ و باغ سلطنتآباد مصادره شد.