به نام پدر، به یاد پسر| شخصیت‌های ماندگار کارنامه علیرضا داوودنژاد

هفت صبح| «درباره رضا اجازه بدهید در مهلت دیگری صحبت کنیم؛ هنوز این زخم تازه و گفتن از آن برایم دشوار است. شاید تصورش آسان نباشد، ولی حال و روز من بیشتر به فرزندی می‌ماند که پدری رفیق، صمیمی، مراقب و دلسوز را از دست داده است؛ بماند برای بعد...»

چقدر این واژه‌ها بار دارند و چقدر سنگین است تحمل این بار برای قلب پدری که در میانه یک گفت‌وگوی رسانه‌ای، لاجرم با سوالی درباره داغ فرزندش مواجه می‌شود. علیرضا داوودنژاد همین روزها و در آستانه اکران عمومی آخرین فیلمی که با همراهی فرزند مرحومش رضا داوودنژاد به سرانجام رسانده، وقتی با سوالی درباره حس و حالش مواجه شد، با همین جملات به خبرنگار پاسخ داد تا بدانیم، هنوز باید به او فرصت دهیم تا شاید با این داغ کنار بیاید. اما چه مرهمی بهتر از سینما و هنر، می‌تواند قلب او را آرام کند.

 

قدرت بالای بازیگری او را در سریال آیدا پناهنده دیدید؟ در قسمت پایانی و زمانی که از دخترش ماهی می‌خواهد که با او راحت باشد و درد دل کند، این دیالوگ را از ته‌دل گفت: «باهام درد دل کن، یه جوری حلش می‌کنیم، نشد هم باهم می‌شینیم گریه می‌کنیم» به دل نشستن تک‌تک این واژه‌ها تنها یک پشتوانه دارد و آن هم قلب یک پدر هنرمند است. پدری که بالغ‌بر پنج دهه در فضای سینما تنفس کرده و در این سیر و سیاحت، خانواده و فرزندانش را هم بی‌نصیب نگذاشته است.

 

از امروز فیلم سینمایی «مصائب شیرین2» به کارگردانی علیرضا داوودنژاد و با نقش‌آفرینی رضا داوودنژاد روانه پرده سینماها شده است و همین اکران بهترین بهانه بود تا سراغ واکاوی کارنامه سینمایی این کارگردان برویم. هنرمندی که شخصیت‌های زخم‌خورده بسیاری را تا به امروز در قالب کلمات و تصاویر، جان بخشیده و حالا خودش هم شمایلی از یک قهرمان زخم‌خورده را پیدا کرده است.

 

در فرآیند ساخت یک فیلم سینمایی، بخش عمده‌ای از بار خلق اثر را روی دوش فیلمنامه‌نویس می‌دانند و به همین دلیل کارگردان یا بازیگری که فرصت فیلمنامه‌نویسی را به دست آورده و بر ابزار کلمات برای پی‌ریزی یک روایت سینمایی مسلط بوده است، معمولا حضور پرقدرت و تاثیرگذاری در میدان تخصصی خود دارد. علیرضا داوودنژاد بهترین مصداق برای طرح این گزاره است. فیلمنامه‌نویسی که در ادامه مسیر خود سراغ سودای کارگردانی رفت و بعد از پنج دهه تجربه‌ورزی، برای ورود به دنیای بازیگری هم دورخیز کرد. آنچه در این بخش از پرونده مرور کرده‌ایم، کاراکترهایی ماندگار در فیلم‌ها و سریال‌ها هستند که این هنرمند، سهمی در فرآیند تولد و جان‌بخشی آن‌ها داشته است. 10کاراکتری که یا داوودنژاد قصه‌شان را در قالب فیلم‌نامه روایت کرده، یا هدایت بازیگرشان را برعهده داشته یا خودش در مقابل دوربین، به آن‌ها، جان بخشیده است.

 

مهین/ عروس/ 1369

* مربوط به کدام اثر است؟

در فهرست فیلم‌های تاثیرگذار و جریان‌ساز سینمای ایران در سال‌های پس از انقلاب فیلم «عروس» جایگاهی ویژه دارد و غالبا در مرور تحولات آستانه دهه هفتاد، واکنش‌ها نسبت به این ساخته بهروز افخمی هم مورد تاکید قرار می‌گیرد. فیلمی که هم در محتوای سیاسی و هم در نزدیک شدن به خطوط قرمز ساختاری سینما در آن مقطع، اثری خط‌شکن بود.

* درباره کاراکتر چه می‌دانیم؟

نیکی کریمی هنوز به 20سالگی نرسیده بود که از سوی بهروز افخمی برای ایفای نقش «مهین» انتخاب شد. مهین کاراکتر اصلی فیلم «عروس» بود و همان‌طور که از نام فیلم برمی‌آید، روایت ازدواج پرچالش او به‌عنوان یک نوعروس، در محور فیلم قرار داشت. او دختری متعلق به طبقه برخوردار مالی است که دل به حمید با بازی ابوالفضل پورعرب بسته و با وجود شرایط مالی نامساعد، به ازدواج او درآمده است.

* داوودنژاد چه نقشی در خلق آن داشت؟

علیرضا داوودنژاد در کنار بهروز افخمی، نگارش فیلمنامه این فیلم را برعهده داشت. داوودنژاد که اساسا فعالیت سینمایی را از جایگاه فیلم‌نامه‌نویسی آغاز کرد، در این همکاری، نقش پررنگی در شکل‌گیری داستان و خلق شخصیت‌های محوری این فیلم داشت.

 

* چه افراد دیگری در خلق آن نقش داشتند؟

طبیعتا بخش عمده‌ای از اعتبار «عروس» را باید به پای جسارت بهروز افخمی در مقام کارگردان نوشت اما نمی‌توان از جنس بازی و کیفیت حضور نیکی کریمی در نقش «مهین» هم چشم‌پوشی کرد.

 

* واکنش‌ها به آن چه بود؟

یکی از جنجالی‌ترین و پرواکنش‌ترین فیلم‌های تاریخ سینمای ایران به‌خصوص در سال‌های پس از انقلاب که مخالفان سرسختی هم پیدا کرد، همین فیلم «عروس» بود. فیلمی که همچنان هم جذابیت‌هایی برای بازبینی و تماشای چندباره دارد و تاریخ مصرفش نگذشته است.

 

علی/ نیاز/ 1370

* مربوطه به کدام اثر است؟

در همان سالی که اکران فیلم سینمایی «عروس» جنجال‌‌های بسیاری را به راه انداخته بود، علیرضا داوودنژاد فارغ از این هیاهوها، یکی از مهمترین و ماندگارترین فیلم‌های کارنامه‌اش یعنی همین «نیاز» را نوشت و کارگردانی کرد. فیلمی که هرچند در جشنواره فیلم فجر سال 70 مورد توجه چندانی قرار نگرفت اما با گذشت سال‌ها تبدیل به یکی از شاخص‌ترین فیلم‌های دهه 70 شد.

 

* درباره کاراکتر چه می‌دانیم؟

داستان فیلم «نیاز» داستانی ساده درباره تلاش‌های جوانی است که به‌دلیل مشکلات خانوادگی قصد استخدام در یک چاپخانه را دارد. نام این کاراکتر «علی» است و او زمانی که برای استخدام به چاپخانه مراجعه می‌کند، متوجه حضور یک رقیب می‌شود. او هرچند باید توانایی خود را ثابت کند تا در رقابت با رقیبش کار را به چنگ بیاورد اما در انتها دست به تصمیمی متفاوت می‌زند.

 

* داوودنژاد چه نقشی در خلق آن داشت؟

هم نگارش فیلمنامه و هم کارگردانی باعث شده است که علیرضا داوودنژاد نقش اصلی را در خلق جهان ملموس فیلم «نیاز» و قهرمان دوست‌داشتنی‌اش داشته باشد.

 

* چه افراد دیگری در خلق آن نقش داشتند؟

بازیگر نقش علی در فیلم «نیاز» بازیگری گمنام به نام علی سوری بود که هرچند بعدها از بازیگری فاصله گرفت و جز فیلم «دست‌های آلوده» در فیلم شاخص دیگری ایفای نقش نکرد اما حضوری درخشان در «نیاز» داشت و در حافظه سینمادوستان ماندگار شد.

 

* واکنش‌ها به آن چه بود؟

هر چند سروشکل فیلم «نیاز» به‌گونه‌ای بود که به نظر می‌آمد تنها منتقدان را راضی نگه می‌دارد و توان خودنمایی در گیشه را ندارد، این فیلم به‌شکل غافلگیرکننده‌ای به پرمخاطب‌ترین فیلم اکران نوروز 1371 در سینماها تبدیل شد. «نیاز» بعدها در پخش تلویزیونی هم به‌شدت محبوب شد.

 

رضا/ مصائب شیرین/ 1377

* مربوطه به کدام اثر است؟

فیلم «مصائب شیرین» تجربه‌ای غریب در کارنامه علیرضا داوودنژاد بود. یکی از اولین تجربه‌های فیلمسازی خانوادگی در کارنامه این فیلمساز که از منظر عبور از برخی خطوط قرمز، به فیلمی جنجالی هم تبدیل شد و می‌توان آن را یکی از اولین فیلم‌های سینمای بعد از انقلاب دانست که با رده‌بندی سنی، امکان اکران عمومی در سینماها را به‌دست آورد.

 

* درباره کاراکتر چه می‌دانیم؟

رضا در سال‌های نوجوانی دل‌بسته دختر دایی‌اش یعنی مونا شده است و این دل‌بستگی برای بزرگ‌ترهایشان قابل هضم نیست. به همین دلیل خانواده‌ها برای ادامه رابطه این دو نگران می‌شوند؛ رضا اما جوانی از نسل جدید است که قرار نیست به راحتی از خواسته‌هایش کوتاه بیاید.

* داوودنژاد چه نقشی در خلق آن داشت؟

علیرضا داوودنژاد علاوه‌بر کارگردانی، نویسندگی متن فیلمنامه «مصائب شیرین» را هم برعهده داشت و نمی‌توان نقش او در هدایت فرزندش برای خلق کاراکتر رضا در مقابل دوربین را نادیده گرفت.

 

* چه افراد دیگری در خلق آن نقش داشتند؟

زنده‌یاد رضا داوودنژاد که از دوران نوجوانی حضور در مقابل دوربین پدر را تجربه کرده بود، با «مصائب شیرین» توانست یکی از موفق‌ترین همکاری‌های خود با پدر را تجربه کند. مونا داوودنژاد هم یکی دیگر از اعضای این خانواده سینمایی بود که در «مصائب شیرین» ایفای نقش کرد.

 

* واکنش‌ها به آن چه بود؟

از همین امروز «مصائب شیرین2» روانه پرده سینماها شده است و این یکی از ویژه‌ترین دنباله‌سازی‌ها در سینمای ایران محسوب می‌شود. داوودنژاد سال‌ها پس از این فیلم محبوب، تصمیم به ساخت قسمت دوم با ایده‌ای درخشان گرفت. همان کاراکترهای اصلی، حالا ازدواج کرده و میان‌سال شده‌اند و همان جنس چالش‌هایی که زمانی با پدران و مادران خود داشتند را حالا با فرزندان‌شان تجربه می‌کنند.

 

رویا/ بچه‌های بد/ 1379

* مربوطه به کدام اثر است؟

«بچه‌های بد» بعد از‌ «مصائب شیرین»‌ فیلم دیگری با تمرکز بر مسائل جوانان بود که بازهم استوانه‌های اصلی‌اش را اعضای خانواده داوودنژاد تشکیل می‌دادند و آنچه موجب شد در کانون توجه قرار بگیرد، جسارت و بی‌پروایی‌ علیرضا داوودنژاد برای پرداختن به برخی چالش‌ها و روابط نسل جدید بود که آن روزها تابو به حساب می‌‌آمد.

 

* درباره کاراکتر چه می‌دانیم؟

قصه اصلی فیلم «بچه‌های بد» درباره دو دوست دبیرستانی به نام‌های رضا و سیاوش است که تصمیم به سفری تفریحی می‌گیرند. رویا نام دختر جوانی است که در مسیر با آن‌ها همراه می‌شود و آرام‌آرام متوجه گذشته عجیب و ارتکاب او به قتل می‌شویم. رویا درونی متلاطم و ناآرام دارد و به همین دلیل هم اقدام به خودکشی می‌کند.

 

* داوودنژاد چه نقشی در خلق آن داشت؟

علیرضا داوودنژاد با شناختی که نسبت به دنیای جوانان در میانه دهه هفتاد به دست آورده بود، نگارش فیلمنامه و کارگردانی فیلم «بچه‌های بد» را برعهده داشت و به همین دلیل خالق اصلی کاراکتر «رویا» هم او بود.

 

* چه افراد دیگری در خلق آن نقش داشتند؟

در کنار رضا داوودنژاد که این‌بار هم ایفاگر یکی از نقش‌های اصلی فیلم پدر بود، زهرا داوودنژاد هم حضوری جنجالی و پرحاشیه در این فیلم داشت. پوشش متفاوت او به‌عنوان یک دختر امروزی با کلاهی که به جای حجاب بر سر داشت، دردسرهای زیادی را برای فیلم در بازه نمایش به‌وجود آورد.

 

* واکنش‌ها به آن چه بود؟

«بچه‌های بد» یکی از آثاری بود که با برچسب «ابتذال» به‌شدت مورد هجمه قرار گرفت و حتی اکران فیلم از سوی ارشاد با تعویق مواجه شد. با این همه، فیلم از ۳مرداد ۱۳۸۰ روی پرده رفت و نزدیک به نیم میلیون مخاطب را به سینماها کشاند.

 

عطا/ هوو/ 1384

* مربوطه به کدام اثر است؟

معمولا ورود فیلمسازانی در قامت علیرضا داوودنژاد به میدان ساخت فیلم‌های عامه‌پسند و مطابق با قواعد گیشه، به نتایج درخوری منتهی نمی‌شود. «هوو» هم از این قاعده مستثنی نیست و مربوط به دوره‌ای از فیلمسازی داوودنژاد می‌شود که کمی با فضای سینمای دغدغه‌مند و مبتنی‌بر مسائل اجتماعی در کارنامه‌اش فاصله گرفته بود.

 

* درباره کاراکتر چه می‌دانیم؟

نقش عطا در فیلم «هوو» در ابتدا یک نقش منفی به نظر می‌رسد، ولی تصویر ارائه شده از او در فیلم، شیرین از کار درآمده است. قصه فیلم حال و هوایی فانتزی، اجتماعی و عاشقانه دارد که علاوه بر سرگرم کردن مخاطبان سینمای بدنه و عامه‌پسند به نوعی به آسیب‌شناسی روابط عاطفی جامعه ایرانی در دهه‌های ٨٠ و قبل‌تر می‌پردازد.

 

* داوودنژاد چه نقشی در خلق آن داشت؟

علاوه‌بر نگارش فیلمنامه و کارگردانی، علیرضا داوودنژاد تهیه‌کنندگی «هوو» را هم خود برعهده داشت اما اصلی‌ترین تاثیر او در خلق کاراکتر عطا را می‌توان خوش‌سلیقگی او در انتخاب رضا عطاران دانست. در همان سال‌هایی که عطاران با حضور در «خانه به دوش» در کانون توجه قرار داشت، نظر داوود‌نژاد را به خود جلب کرد.

 

* چه افراد دیگری در خلق آن نقش داشتند؟

علاوه‌بر عطاران بازیگران دیگری همچون رعنا آزادی‌ور و علی صادقی هم در «هوو» ایفای نقش کرده‌اند اما بخش عمده‌ای از تاثیرگذاری فیلم را باید مرهون تعامل میان عطاران و داوودنژاد در مقام کارگردن دانست.

 

* واکنش‌ها به آن چه بود؟

فیلم «هوو» را در کنار دو فیلم «هشت پا» و «ملاقات با طوطی»، به‌عنوان سه‌گانه‌ای تجاری در کارنامه داوودنژاد می‌شناسند که غالبا با بازخوردی منفی از سوی منتقدان مواجه شدند. در این میان فیلم «هوو» به‌واسطه حضور عطاران، گیشه موفق‌تری داشت و مخاطب عام بیشتر با آن همراه شد.

 

مریم/ مرهم/ 1389

* مربوط به کدام اثر است؟

فیلم سینمایی «مرهم» را به‌نوعی می‌توان بازگشت علیرضا داوودنژاد به سینمای مطلوب خود پس از ساخت چند فیلم تجاری به حساب آورد. فیلمی دغدغه‌مند و تلخ که موضوع اعتیاد را در محور روایت خود قرار داده و آنچه به‌تصویر درآورده، بیش از وجوه اجتماعی این بلا، ناظر بر پس‌لرزه‌هایی آن در چارچوب روابط خانوادگی است.

 

* درباره کاراکتر چه می‌دانیم؟

طناز طباطبایی یکی از بازیگرانی است که علاقه ویژه‌ای به ایفای نقش‌های خاص دارد و اتفاقا در این عرصه به خوبی دست به ریسک می‌زند. مریم، را هم می‌توان یکی از همین تجربه‌های خاص به‌شمار آورد. دختری که گرفتار اعتیاد است اما قرار نبوده شمایلی تیپیکال و تکراری از یک معتاد داشته باشد.

 

* داوودنژاد چه نقشی در خلق آن داشت؟

«مرهم» هم از آثاری در کارنامه داوودنژاد به‌حساب می‌آید که او علاوه‌بر نگارش فیلمنامه و کارگردانی، تهیه‌کنندگی را هم خودش برعهده داشته است.

 

* چه افراد دیگری در خلق آن نقش داشتند؟

رضا، علی و محمدرضا داوودنژاد از شناخته‌شده‌ترین اعضای خانواده داوونژاد هستند که در این فیلم ایفای نقش کرده‌اند اما نمی‌توان درخشش احترام‌السادات حبیبیان و کبری حسن‌زاده در نقش دو خواهر سالخورده در داستان فیلم را نادیده گرفت.

 

* واکنش‌ها به آن چه بود؟

«تو همیشه می‌توانسته‌ای مرهم یا بهتر از آن را بسازی، اگر سینمای مستقل ایرانی را اندکی، امنیت مالی بود. در نبود شرایط یکسان برای سینمای پشتیبانی شده و سینمای مستقل، ساختن مرهم، خطر است و این خطری است که تو و هر فیلمساز مستقل دیگری به آن دست می‌زنید.» این دل‌نوشته بهرام بیضایی برای علیرضا داوودنژاد پس از تماشای فیلم «مرهم» بهترین توصیف از ارزش‌های سینمایی این فیلم می‌تواند باشد، فیلمی که البته شانسی برای درخشش در گیشه نداشت.

 

مامان اتی/ کلاس هنرپیشگی/ 1391

* مربوط به کدام اثر است؟

بلندپروازی ویژه‌ای می‌خواهد که فیلمسازی در پنجمین دهه فیلمسازی‌اش ناگهان چنان سودای تجربه‌گرایی پیدا کند که سراغ فیلمی از جنس «کلاس هنرپیشگی» برود. فیلمی که برخی آن را یکی از شخصی‌ترین و به تعبیری حتی خانوادگی‌ترین آثار در کارنامه این کارگردان می‌دانند اما داوودنژاد، حرف‌های مهمی را درباره نسبت زندگی و سینما در همین اثر طرح کرده است.

 

* درباره کاراکتر چه می‌دانیم؟

«کلاس هنرپیشگی»، درباره خانواده‌ای است که بابت اختلاف بر سر ارث و میراث، احترام میان‌شان از بین رفته است. در چنین وضعیتی طبیعتا جایگاه محوری بزرگ‌تر خانواده بیشتر با چالش مواجه می‌شود. احترام‌السادات حبیبیان که مادر علیرضا داوودنژاد است و در میان خانواده به «مامان اتی» شهره بود، در فیلم‌های مختلف این فیلمساز حضور داشت و در «کلاس هنرپیشگی» یکی از ماندگارترین حضورهایش را به ثبت رساند.

 

* داوودنژاد چه نقشی در خلق آن داشت؟

فارغ از ویژگی‌های فرمی و محتوایی «کلاس هنرپیشگی»‌ که از هر نظر فیلمی تجربه‌گرا است، باید این اثر را یکی از شخصی‌ترین فیلم‌های داوودنژاد هم به حساب آورد که در خلق فضای آن، نقشی 100درصدی داشته است.

* چه افراد دیگری در خلق آن نقش داشتند؟

تقریبا تمام اعضای خانواده داوودنژاد در این فیلم سهم داشته‌اند؛ حتی دورترین افراد به دنیای سینما که پیش‌تر آن‌ها را مقابل دوربین ندیده بودیم، این‌بار نقش خود را در مقابل دوربین بازی کردند.

 

* واکنش‌ها به آن چه بود؟

رونمایی «کلاس هنرپیشگی» در جشنواره فجر با واکنش‌های مثبتی از سوی منتقدان مواجه نشد و فیلم اکران موفقی هم نداشت اما از سوی داوران فجر، در بخش بهترین کارگردانی و بهترین بازیگر زن، نام این فیلم در فهرست نامزدها قرار گرفت و سرانجام هم داوودنژاد برای کارگردانی آن، جایزه ویژه هیات داوران را دریافت کرد.

 

نادر/ فراری/ 1394

* مربوط به کدام اثر است؟

داوودنژاد که در دهه 70 تمرکز ویژه‌ای بر دنیای نسل جوان و دغدغه‌های‌شان داشت، در میانه دهه 90 هم سراغ نسل جدید و سوداهای مادی‌اش رفت و فیلم «فراری» را می‌توان محصول همین دیدگاه دانست.

* درباره کاراکتر چه می‌دانیم؟

نادر یک راننده تاکسی است که به‌صورت اتفاقی با دختری سرگردان در شهر مواجه می‌شود و تصمیم می‌گیرد او را در هیاهوی شهر تنها نگذارد. دختری به نام گلنار که سودای ملاقات با پسری سرمایه‌دار را دارد که در فضای مجازی او را شناخته است. نادر اما با خاستگاهی سنتی، قرار است این دختر را در مسیر تحقق آرزویش همراهی کند.

 

* داوودنژاد چه نقشی در خلق آن داشت؟

علیرضا داوودنژاد این‌بار، تنها کارگردان بود و از نظر ترکیب عوامل هم می‌توان این فیلم را یکی از تجربه‌های متفاوت در کارنامه این کارگردان به حساب آورد.

 

* چه افراد دیگری در خلق آن نقش داشتند؟

اصلی‌ترین همراه علیرضا داوودنژاد در ساخت فیلم «فراری» را باید زنده‌یاد کامبوزیا پرتوی دانست. داوودنژاد که سال‌ها بر پایه فیلمنامه‌های خودش فیلم ساخته بود، این‌بار به یکی از فیلمنامه‌نویسان معتبر هم‌دوره‌اش اتکا کرد. حضور محمود کلاری در مقام مدیر فیلمبرداری هم از دیگر اتفاقات ویژه در این پروژه بود. بازیگر نقش «نادر» اما محسن تنابنده بود و در کنار او هم ترلان پروانه ایفای نقش اصلی را برعهده داشت.

* واکنش‌ها به آن چه بود؟

بیشترین واکنش‌های تحسین‌آمیز نسبت به فیلم «فراری» مربوط به درخشش محسن تنابنده در نقش نادر بود. نقش‌آفرینی‌ای که شکار سیمرغ بلورین فجر را هم برای این بازیگر به همراه داشت. «فراری» از سوی منتقدان چندان واکنش مثبتی به همراه نداشت و در اکران عمومی هم تنها نیم میلیارد تومان فروخت اما بعدتر در عرضه خانگی، موردتوجه قرار گرفت.

 

احمد/ شنای پروانه/ 1398

* مربوط به کدام اثر است؟

محمد کارت بعد از درخشش در عرصه سینمای کوتاه و مستند، در اولین دورخیز خود برای کارگردانی در سینمای‌ بلند، فیلم «شنای پروانه» را مقابل دوربین برد که رونمایی از آن در جشنواره سی‌وهشتم فیلم فجر با استقبال منتقدان و مخاطبان همراه شد.

 

* درباره کاراکتر چه می‌دانیم؟

داستان «شنای پروانه» از یک قتل ناموسی آغاز می‌شود. پروانه، به‌دست همسرش به قتل می‌رسد و حالا برادر همسرش باید تلاش کند تا برادر خود را از اعدام نجات دهد. احمد، نام پدر پروانه است که بیش از خون فرزندش، بابت آبرویی که از او رفته، می‌خواهد اعاده حثیت کند.

 

* داوودنژاد چه نقشی در خلق آن داشت؟

علیرضا داوودنژاد که سال‌ها در پشت دوربین درخشیده بود، در مهمترین دورخیز خود برای تجربه بازیگری، به یک کارگردان فیلم‌اولی اعتماد کرد و نقش احمد را در فیلم «شنای پروانه» ایفا کرد. نقشی که شاید زمان حضورش در داستان زیاد نبود اما باید مخاطب را با خود همراه می‌کرد.

 

* چه افراد دیگری در خلق آن نقش داشتند؟

دو بازیگر اصلی فیلم «شنای پروانه» که جدی‌ترین مواجهه را هم در داستان با احمد داشتند یکی امیر آقایی بود که داماد احمد به حساب می‌آمد و دیگری جواد عزتی که نقش برادر داماد او را ایفا می‌کرد. فیلم‌نامه «شنای پروانه»‌ را محمد کارت با همراهی حسین دوماری و پدرام پورامیری نوشته بود و تهیه‌کنندگی کار را هم رسول صدرعاملی برعهده داشت.

 

* واکنش‌ها به آن چه بود؟

«شنای پروانه» توانست سیمرغ بهترین فیلم از نگاه تماشاگران فجر را شکار کند اما از بد حادثه اکران آن همزمان با فراگیری کرونا و تعطیلی سینماها شد. فیلم در گیشه موفق نبود اما بعدتر در عرضه خانگی به‌خوبی دیده و به‌شدت محبوب شد.

 

آقای زرباف/ در انتهای شب/ 1402

* مربوط به کدام اثر است؟

آیدا پناهنده کارگردانی موفق در سینما است که در اولین دورخیز خود برای تجربه سریال‌سازی، «در انتهای شب» را کارگردانی کرد. سریالی که فیلمنامه آن را به‌صورت مشترک با همسرش ارسلان امیری نوشت و به‌واسطه ترکیب جذاب بازیگرانش، به‌شدت مورد توجه قرار گرفت.

 

* درباره کاراکتر چه می‌دانیم؟

روایت «در انتهای شب» درباره چالش‌های یک زندگی مشترک بود و وقتی صحبت از این جنس تلاطم‌ها در زندگی یک زوج می‌شود، طبیعا پای خانواده و والدین آن‌ها هم به داستان باز خواهد شد. آقای زرباف، پدر ماهرخ یا همان ماهی در سریال است، پدری که سال‌ها بعد از مرگ همسرش، پای دو دختر خود مانده و حالا نگرانی‌اش بابت آینده آن‌ها، گاهی او را به واکنش‌های غیرمنطقی هم وامی‌دارد.

 

* داوودنژاد چه نقشی در خلق آن داشت؟

داوودنژاد که پیش‌تر و در زمانی کوتاه، ایفای نقش پدری داغ‌دیده را در «شنای پروانه» تجربه کرده بود، این‌بار و به‌طور کامل در مقام یک بازیگر ظاهر شد و نقش یک پدر سنتی اما دلسوز را در سریال ایفا کرد.

 

* چه افراد دیگری در خلق آن نقش داشتند؟

خالق اصلی کاراکترهای «در انتهای شب» بی‌تردید پناهنده و امیری در مقام نویسندگان فیلمنامه این سریال بوده‌اند اما بخشی از درخشش کاراکتر آقای زرباف را باید مرهون اجرای مشترک علیرضا داوودنژاد با بازیگرانی همچون هدی زین‌العابدین، پارسا پیروزفر و مریم سعادت دانست.

 

* واکنش‌ها به آن چه بود؟

فارغ از اینکه «در انتهای شب» یکی از موفق‌ترین مجموعه‌های شبکه خانگی در سال جاری بوده و طیف قابل‌توجهی از مخاطبان را با خود همراه کرد، درخشش علیرضا داوودنژاد در نقش پدر ماهی، به‌صورت ویژه در کانون توجه قرار گرفت. حالا دیگر می‌توانیم این نویسنده و کارگردان خوش‌سابقه را یک بازیگر تمام عیار بدانیم.