خندیدیم، گریه کردیم، عاشق شدیم
مروری‌بر 10 کاراکتر شاخصی که در فیلم‌های سینمایی با نقش‌آفرینی جواد عزتی جان گرفتند
هفت صبح| به استناد آمار ثبت‌شده در بانک جامع اطلاعات سینمای ایران، جواد عزتی تا به امروز در نزدیک به 40 فیلم سینمایی نقش‌آفرینی کرده است که این عدد با در نظر گرفتن اینکه این بازیگر همین دو ماه پیش شمع 42 سالگی خود را فوت کرد، عدد قابل‌توجهی است.
عزتی که همچون بسیاری از ستاره‌های دنیای بازیگری، برخاسته از عرصه تئاتر است، شهرت خود را در اولین گام‌های بازیگری، مدیون قاب جادویی تلویزیون است اما جایگاهی که امروز به‌دست آورده، محصول اعتباری است که از نقش‌آفرینی‌های سینمایی‌اش کسب کرد.
به‌سنت دیگر پرونده‌های مرور کارنامه هنرمندان، 10 نقش شاخص در کارنامه عزتی را باید انتخاب می‌کردیم و آنچه می‌خوانید، منطبق بر سلیقه و انتخاب ماست.
قطعا جواد عزتی نقش‌آفرینی‌های خاطره‌انگیز دیگری هم در سینما داشته که شاید در ترتیب و اهمیت برخی از آن‌ها، شما نگاهی متفاوت از ما داشته باشید اما آنچه همه‌مان در آن اشتراک نظر داریم، دوست‌داشتنی بودن این بازیگر سربه‌زیر و کاربلد است؛ در هر نقش و هر ژانری.
پرونده کامل را می‌توانید در صفحه ۱۰ و ۱۱ روزنامه امروز هفت صبح بخوانید.
احمد| فرشته‌ها با هم می‌آیند| 1392
در نیمه دوم دهه 80 و اوایل دهه 90 جواد عزتی یکی از بازیگران پرکار سینما بود که البته بیشتر در نقش‌های مکمل به کار گرفته می‌شد. از این منظر شاید بتوان گفت «فرشته‌ها با هم می‌آیند» یکی از اولین فیلم‌هایی است که عزتی ایفاگر نقش اصلی آن بود. فیلمی که اولین فیلم حامد محمدی در مقام کارگردان بود و تا امروز می‌توان آن را موفق‌ترین فیلمش دانست!
احمد یک طلبه است که حالا در آستانه وضع حمل همسرش، با چالش‌های معیشتی مواجه شده است. جواد عزتی در اولین تجربه ایفای نقش یک روحانی در کارنامه خود، اجرایی باورپذیر در این نقش داشت و حضورش تبدیل به یکی از برگ‌برنده‌های فیلم شد.
عزتی پیش‌تر و در اولین حضور سینمایی خود در «طلاومس» نقش کاراکتری فرعی را ایفا کرده بود که اتفاقا او هم یک طلبه بود. همکاری با منوچهر محمدی در مقام تهیه‌کننده در‌آن فیلم احتمالا در شکل‌گیری این همکاری و پیشنهاد این نقش به او، بی‌تأثیر نبوده است.
صادق | ماجرای نیمروز | 1395
بعد از فیلم سینمایی «ایستاده در غبار»، محمدحسین مهدویان به‌عنوان یکی از استعدادهای تازه‌نفس به عرصه کارگردانی سینمای ایران وارد شد و «ماجرای نیمروز» دقیقا همان اتفاقی بود که باید می‌افتاد تا او در این جایگاه تثبیت شود. فیلمی خوش ساخت درباره تحولات سیاسی دهه 60 ایران که محور روایت آن تلاش‌های یک گروه از مأموران امنیتی برای بازشناسی سرشاخه‌های اقدامات تروریستی بود.
صادق را می‌توان یکی از محبوب‌ترین و متفاوت‌ترین کاراکترها در فضای روایت فیلم «ماجرای نیمروز» دانست که شمایلی به‌کل متفاوت از آنچه از جواد عزتی تا آن زمان در عرصه بازیگری دیده بودیم را پیش روی‌مان عیان کرد. او یک مأمور امنیتی تیزهوش و در عین حال پایبند به اصول بود.
یکی از نکات مهم درباره کاراکتر صادق در فیلم «ماجرای نیمروز»، گریم حاشیه‌ساز آن بود. برخی گریم جواد عزتی در این فیلم را یادآور سعید امامی از چهره‌های پرحاشیه در تحولات امنیتی سال‌های پس از انقلاب، دانستند اما عوامل فیلم آن را تأیید نکردند.
مجید | تنگه ابوقریب | 1396
بهرام توکلی یکی از کارگردانان جوان و خوش‌سابقه در نیمه اول دهه 90 بود که کمتر سینمادوستی پیش‌بینی می‌کرد زمانی سراغ یک سوژه دفاع‌مقدسی برود. «تنگه ابوقریب» اما با حمایت سازمان اوج، این فرصت را فراهم آورد تا این کارگردان کاربلد، یکی از ملموس‌ترین روایت‌های تصویری از واقعیت بی‌رحم جنگ را روانه پرده سینماها کند. فیلم داستانی اقتباس شده از یک واقعه تاریخی در دوران جنگ را روایت می‌کرد.
مجید را به‌نوعی می‌توان قهرمان اصلی و کاراکتر محوری فیلم «تنگه ابوقریب» به حساب آورد. او یکی از اعضای گروهانی است که قرار است برای حفظ تنگه‌ای استراتژیک، راهی خط مقدم شوند. مجید علاوه‌بر مدیریت فضای بحرانی، وظیفه حراست از یک نوجوان را هم برعهده دارد.
هر چند فیلم‌هایی مانند «ردخون» و «شیار 143» هم در متن داستان خود گریزی به تحولات جنگ تحمیلی و سال‌های دفاع مقدس می‌زنند اما «تنگه ابوقریب» را می‌توان به تعبیری تنها فیلم جنگی کارنامه جواد عزتی تا به امروز محسوب کرد.
منصور | هزارپا | 1396
یک دهه پیش ابوالحسن داودی با کارگردانی فیلم متفاوت «رخ دیوانه» توانست سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران فجر را شکار کند. کارگردانی که اساسا یکی از وجوه بارز کارنامه‌اش توجه به ذائقه مخاطب در ژانرهای مختلف بود. سه سال بعد از «رخ دیوانه» او «هزارپا» را ساخت که به‌واسطه جنس کمدی‌اش، تجربه‌ای غیرمنتظره در کارنامه این فیلمساز محسوب می‌شد اما فاتح بلامنازع گیشه‌ها شد.
رضا عطاران و جواد عزتی دو بازیگر اصلی «هزارپا» هستند. یکی در نقش رضا و دیگری منصور که هر دو کیف قاپ هستند و به‌واسطه یک اتفاق، در شرایط غیرمنتظره‌ای قرار می‌گیرند. رضا دل‌بسته دختر صاحب کارش می‌شود و حالا منصور باید برای فراهم آوردن بستر وصال این، با رفیق خود همراه شود.
هر چند عطاران و عزتی پیش‌تر حضور مشترک را در «کلاشینکف» تجربه کرده بودند اما «هزارپا» تنها فیلم کارنامه آن‌هاست که در آن نقش یک زوج کمدی را دارند و جالب اینکه این تجربه همکاری دیگر تکرار نشده است.
احسان| جهان با من برقص | 1397
در همین جشنواره فیلم فجر گذشته، «صبحانه با زرافه‌ها» از متفاوت‌ترین فیلم‌ها و البته محبوب‌ترین‌ها بود. فیلم تازه سروش صحت که گویی حالا تسلط ویژه‌ای بر بازنمایی دنیای شخصی‌اش در سینما پیدا کرده است. بارقه‌ای از همین دنیا را پیش‌تر در اولین تجربه کارگردانی او در سینما یعنی همین «جهان با من برقص» دیده بودیم. این فیلم که اولین‌بار در جشنواره جهانی فجر رونمایی شد، طرفداران سفت و سختی هم پیدا کرد.
«جهان با من برقص» قصه کاراکتری به نام جهان است که می‌داند قرار است به زودی بمیرد و حالا دوستانش در ویلای او گرد هم آمده‌اند تا آخرین روزهای او، شاید، زیباتر سپری شود! احسان یکی از همین رفقاست که جواد عزتی ایفاگر نقش آن است و در طول داستان با روایت عشق ناکامش مواجه می‌شویم.
مهمترین ویژگی «جهان با من برقص» کمدی متفاوت آن است. فیلمی که شاید در گیشه توفیق چندانی پیدا نکرد اما آرام‌آرام در فرآیند پخش خانگی، با مخاطبانش ارتباط گرفت و ماندگار شد.
یحیی | آتابای | 1398
فیلمی محبوب و البته متفاوت در کارنامه فیلمسازی نیکی کریمی است که بسیاری جهان آن را بیش از دنیای فیلمسازی این کارگردان، متأثر از جهان شخصی هادی حجازی‌فر در مقام نویسنده فیلمنامه و بازیگر نقش اصلی آن می‌دانند. فیلم درباره تنهایی یک کاراکتر است که در دوران میانسالی به زادگاه خود بازگشته و حسرت‌هایش را مرور می‌کند.
بازیگر نقش اصلی «آتابای» یعنی کاظم، هادی حجازی‌فر است که در بخشی از سفر شخصی خود با یحیی همکلام می‌شود. یحیی با بازی جواد عزتی، رفیق سال‌های دور کاظم است. دیدار این دو دوست، بعد از مراسم ختم همسر یحیی، و روایت عشق نافرجام او به خواهر کاظم، یکی از فرازهای دلنشین «آتابای» است.
یکی از مهمترین ویژگی‌های فیلم «آتابای» در کارنامه جواد عزتی، نقش‌آفرینی به زبان ترکی در آن است. اتفاقی که قطعا برای عزتی یک چالش بوده اما آنقدر خوب از پس این چالش برآمد که برای این نقش نامزد دریافت سیمرغ بلورین از جشنواره فیلم فجر هم شد.
حجت | شنای پروانه | 1398
اگر بخواهیم فهرستی از مهمترین قربانیان کرونا در سینمای ایران تهیه کنیم، قطعا صدر فهرست را باید به «شنای پروانه» اختصاص دهیم. اولین تجربه کارگردانی محمد کارت در سینما که تنها یک ماه پیش از بروز بحران کرونا، سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران فجر را به دست آورد اما به دلیل تعطیلی فراگیر سینماها فرصت اکران عمومی را از دست داد و در گیشه شکستی سنگین را تجربه کرد.
«شنای پروانه» به پشتوانه تجربه‌های مستندسازی محمد کارت، داستانی مرتبط با طبقه فرودست جامعه داشت و داستان آن درباره یک قتل ناموسی است. هاشم با بازی امیر آقایی همسرش پروانه را به قتل رسانده و حالا حجت که برادر هاشم است، به دنبال رمزگشایی از ماجرایی است که منتهی به این قتل شد!
امیر آقایی و طناز طباطبایی، هر دو برای ایفای نقش در «شنای پروانه» سیمرغ بلورین دریافت کردند اما در کمال تعجب، بازی درخشان جواد عزتی، از نگاه داوران فجر حتی شایسته نامزدی هم نبود!
ناظم | خورشید | 1398
فیلم سینمایی «خورشید» حضوری پرحاشیه در جشنواره فیلم فجر داشت اما بعد از تجربه نه‌چندان موفق و پرهزینه «محمد(ص)» بسیاری آن را بازگشت مجید مجیدی به مسیر اصلی فیلمسازی‌اش قلمداد کردند. فیلم روایتی از شرایط کودکان کار دارد و یکی از ویژگی‌های مهم آن، استفاده از ظرفیت همین کودکان برای ایفای نقش‌های اصلی بود که به‌صورت ویژه موردتوجه قرار گرفت.
داستان فیلم حول محور مدرسه‌ای مخصوص تحصیل کودکان کار می‌گذرد و جواد عزتی، به‌نوعی ناظم و مربی این مدرسه است. هرچند از نظر زمانی تایم حضور این کاراکتر در روایت چندان زیاد نیست اما عزتی اجرایی تأثیرگذار و به‌یادماندنی در این نقش دارد.
بازیگر اصلی فیلم «خورشید» روح‌الله زمانی بود که مجید مجیدی او را از میان کودکان کار انتخاب کرده بود. زمانی بعد از درخشش در این فیلم، در مصاحبه‌ای درباره نسبت خود با سینما، گفته بود وقتی برای اولین‌بار با جواد عزتی برای بازی در این فیلم مواجه شده، اساسا او را نمی‌شناخته است!
عیسی | کت چرمی | 1401
حسین میرزامحمدی از کارگردانان برخاسته از سینمای مستند است که اولین دورخیزش برای کارگردانی فیلم بلند داستانی، به تجربه‌ای موفق منتهی شد. «کت چرمی» سوژه‌ای جسورانه دارد که میرزامحمدی درباره آن گفته در فرآیند پژوهش برای تولید یک مستند، به آن رسیده است. ماجرای سوءاستفاده از دختران بی‌سرپرست، آن هم از سوی موسساتی که به‌ظاهر قرار است حامیان آن‌ها باشند!
عیسی با نقش‌آفرینی جواد عزتی، در داستان «کت چرمی» مسئول رسیدگی به موسسات تحت پوشش بهزیستی است و در فرآیند بررسی عملکرد یکی از همین موسسات، متوجه سرنخ‌هایی از یک فاجعه انسانی می‌شود. او حالا قصد دارد یک تنه درباره این فساد ایستادگی کند اما با هیولایی چندسر مواجه می‌شود.
«کت چرمی» به فاصله یک سال بعد از «مرد بازنده» به کارگردانی محمدحسین مهدویان، در جشنواره فجر رونمایی شد و بازی مشترک جواد عزتی در نقش اصلی هر دو فیلم، زمینه‌ساز مقایسه‌هایی میان این دو تجربه شد. مهدویان در «کت چرمی»، مشاور کارگردان بود.
هومن | تمساح خونی | 1402
مهمترین ویژگی این فیلم، کارگردانی جواد عزتی است. «تمساح خونی» اولین فیلمی است که عزتی علاوه‌بر ایفای نقش اصلی، بر کرسی کارگردانی آن هم تکیه زده و اتفاقا در همین گام نخست، تصویری به‌شدت تحسین‌برانگیز و امیدوارکننده از خود در مقام یک کارگردان ارائه کرد. این فیلم توانست سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی بخش نگاه نو از چهل‌ودومین جشنواره فیلم فجر را شکار کند.
هومن کاراکتر اصلی فیلم «تمساح خونی» است که با همراهی دوستش پیمان، تصمیم دارند یک شبه ره صدساله را طی کرده و پول کلانی را به جیب بزنند. او فردی بسیار زیرک اما به‌غایت محافظه‌کار و حتی ترسوست و همین ویژگی‌های به‌ظاهر متناقض، کنترانست جالبی را به این کاراکتر بخشیده است. عزتی در ایفای این نقش درخشان ظاهر شده است.
بعد از دو فیلم «مرد بازنده» و «کت چرمی» حالا این سومین فیلم پیاپی در کارنامه جواد عزتی است که تهیه‌کنندگی آن را کامران حجازی برعهده داشته است. آیا این همکاری همچنان ادامه خواهد داشت؟
