پشت پرده پخش تبلیغات در پلتفرم‌ها
یک گزارش درباره آگهی‌های بازرگانی در محصولات نمایش خانگی؛ چرا این اتفاق رخ می‌دهد و نقاط روشن و تاریک آن چیست؟
روزنامه هفت صبح| از چندی پیش کاربران پلتفرم‌ها (مثل فیلیمو، نماوا، فیلم‌نت و تماشاخونه) با اتفاقی تازه مواجه شدند و آن پخش آگهی بازرگانی است. ابتدای فیلم، سریال و برنامه‌ها چند تبلیغ دیده می‌شود و در میانه پخش هم این اتفاق گاهی تکرار می‌شود.
در نگاه اول مخاطب یاد تلویزیون می‌افتد که پیش از این و در میانه محصولات خود به کرات آگهی بازرگانی می‌گنجاند. آیا پلتفرم‌ها هم مثل تلویزیون دنبال درآمد بیشتر هستند؟ هفت صبح برای دست یافتن به پاسخ، ماجرا را پیگیری کرده است که نشان می‌دهد تصمیم پلتفرم‌ها اتفاقا به‌نفع خود کاربران است. این گزارش را بخوانید.
مورد اول| آگهی از کجا آمد؟
در دهه هفتاد، مخاطبان تلویزیون به یک‌باره شاهد پخش تبلیغات وسط سریال‌ها بودند. پیش‌تر، آگهی‌ها فقط اول هر سریال روی آنتن می‌رفت و این ماجرا برای برخی تازگی داشت و برخی نه. مطلعان، از طریق شبکه‌های ماهواره‌ای زبان با این شیوه آشنا بودند؛
هر چند این کانال‌ها همچنان تبلیغاتی طولانی و متعدد دارند. حالا و در شبکه نمایش خانگی این پدیده نسبتا نو، کاربران را با یک سوال مهم مواجه کرده است که دلیل چیست؟ مگر شبکه خانگی با تلویزیون نباید متفاوت باشد؟ وقتی کاربر، برای حق اشتراک و مصرف اینترنت هزینه پرداخت می‌کند، چرا باید با آگهی بازرگانی هنگام تماشای محصولات پلتفرم‌ها مواجه باشد؟
مورد دوم | آگهی چرا آمد؟
طی بررسی هفت صبح یک جواب کوتاه اما مهم درباره چرایی پخش آگهی بازرگانی توسط پلتفرم‌ها به‌دست آمد: هزینه تولید محصولات مختلف (سریال و برنامه) نسبت به گذشته افزایشی چشمگیر داشته است. (این را همه می‌دانیم چون در این جامعه زندگی می‌کنیم!) پلتفرم‌ها برای ادامه حیات منطقی خود پس از افزایش هزینه تولید، دو راه چاره پیش‌رو دارند: گزینه اول بالا بردن هزینه اشتراک است که دست‌کم باید مبلغ کنونی آن سه برابر شود.
این اتفاق چند وقت پیش رخ داد که صدای اعتراض‌ها بلند شد. تازه طبق اعلام، افزایش هزینه اشتراک، به اندازه‌ای نبود که بتواند دخل‌وخرج پلتفرم‌ها را یکسان کند. گزینه دوم عدم افزایش هزینه اشتراک است که به‌جای آن تبلیغات، ابتدا و وسط محصولات پخش می‌شود.
راستش ابتدا بنا داشتیم روی پرسشی که در بالا مطرح شد، مانور دهیم: « وقتی کاربر، برای حق اشتراک و مصرف اینترنت هزینه پرداخت می‌کند، چرا باید با آگهی بازرگانی هنگام تماشای محصولات پلتفرم‌ها مواجه باشد؟» با شنیدن پاسخ اما قانع شدیم؛ چرا که حالا به‌جای آنکه هزینه اشتراک چند برابری از جیب مبارک پرداخت کنیم، کمی بیشتر وقت می‌گذاریم و آگهی‌ها را هم می‌بینیم! خدا را شکر که مجموع زمان این آگهی‌ها فقط چند دقیقه است.
مورد سوم| آیا مثل تلویزیون است؟
با این همه نگران هستیم که نکند مدل پخش آگهی در پلتفرم‌ها شبیه تلویزیون شود. خبر دارید که پیش از برنامه‌ها و سریال‌های تلویزیونی، دست‌کم پنج دقیقه تبلیغات پخش می‌شود. این زمان موقع فوتبال‌های حساس به سه برابر نیز می‌رسد. تازه بین محصولات تلویزیونی هم سهم آگهی‌ها طولانی و حوصله سر بر است. قصه فقط همین نیست و در زمان پخش فیلم، سریال، فوتبال و برنامه، آگهی‌ها به شکل زیرنویس مقابل چشم مخاطب رژه می‌روند.
نگرانیم که پلتفرم‌ها به این روز بیفتند که امیدواریم چنین نشود. یک مسئله دیگر را هم از یاد نبریم و اینکه بودجه تلویزیون چندین برابر پلتفرم‌ها است که بخش عمده آن از محل بودجه عمومی تامین می‌شود. پس رایگان بودن تلویزیون نباید منتی بر سر مردم باشد! تازه خیلی از برنامه‌های تلویزیون حامی مالی قدرتمند دارند؛ از جمله «پانتولیگ»، «حسینیه معلی»، «شکوفا»، «فوتبال برتر»، «گزارش ورزشی» و ویژه‌برنامه‌های مختلف همچون یلدا ، عید و...
مورد چهارم| پس اسپانسر چی؟
شاید در طول خواندن این گزارش، سوال دیگری گوشه ذهن‌تان حک شده باشد که باوجود پخش آگهی در ابتدا و وسط محصولات پلتفرم‌ها، پس چرا حامیان مالی هم هستند؟ این تصمیم نیز در راستای بالا نرفتن هزینه اشتراک بوده.
حالا این که گاهی آگهی‌هایی که در قالب بیلبورد در سریال‌های خانگی می‌بینیم، بد یا خوب جانمایی شده، بحثی دیگر است. طبعا پلتفرم‌ها باید در این زمینه به ایده‌های جالب‌تر برسند؛ چراکه قبل از مخاطب، خود محصول آن‌ها متضرر می‌شود. این نکته مهم برای رئالیتی‌شوها و گیم‌شوهای خانگی هم صدق می‌کند... خلاصه اینکه پلتفرم‌ها چاره‌ای جز اتخاذ شیوه فعلی ندارند و تصمیم مذکور با هدف حمایت از کاربران خود در قالب عدم افزایش حق اشتراک بوده است.
