سینما در ایستگاه ۲۰۲۴
در سال میلادی جدید منتظر چه فیلمهایی باشیم؟
روزنامه هفت صبح، عادل گوران| با پایان 2023، یک سال دیگر در تاریخ سینما به پایان رسید. سالی که با آثار پرفروشی مثل «باربی» و «اوپنهایمر» شاهد بازگشت پرشمار مخاطبان به سینما پس از همهگیری کرونا بودیم.
در حالی که شرایط سینمای جهان پس از دو اعتصاب انجمن بازیگران و فیلمنامهنویسان در حال عادی شدن است و هنوز مخاطبان سینما در ایران بسیاری از فیلمهای مهم سال مثل «بیچارگان»، «داستان آمریکایی»، «ناپلئون» و «برگهای فروافتاده» را ندیدهاند، با تغییر سال جدید میلادی این سوال مطرح میشود که در 2024 قرار است چه آثاری مردم را به سینماها بکشاند؟
ابرقهرمانان خستهاند
در سال 2023، یک سوال بارها و بارها توسط سینمایینویسها مطرح شد: آیا مردم از فیلمهای ابرقهرمانی خسته شدهاند؟ در سال گذشته فیلمهایی مثل «مارولها»، «فلش» و «آکوامن: قلمرو گمشده» آنطور که باید نتوانستند انتظارات استودیوها را برآورده کنند و فیلمهای موفق غیرمنتظرهای مثل «باربی»، «اوپنهایمر» و «برادران سوپر ماریو» که هیچکدام هم ابرقهرمانی نبودند، فاتح باکس آفیس شدند. در سال 2024 هنوز آثار ابرقهرمانی حضور دارند اما مشخصا استودیوها پا را از روی گاز برداشتهاند! مثلا برادران وارنر ترجیح داد دنیای سینمایی دیسی را کلا ریاستارت کند.
«مادام وب» قرار است یک گروه جدید از ابرقهرمانان عنکبوتی زن را مطرح کند. گروهی از زنان جوان به رهبری کاساندرا وب (داکوتا جانسون) که باید علاوه بر درک قدرتهای خود با شروری به نام ازیکیل سیمز هم روبهرو شوند. «کریون شکارچی» با بازی آرون تیلور جانسون هم به دلیل اعتصاب یک سال اکرانش به تعویق افتاد و قرار است یک نسخه خشن و درجه R یکی دیگر از شرورهای دنیای اسپایدرمن باشد.
و «ونوم» موفقترین شرور اسپایدرمن در دنیای سینمایی خلقشده توسط سونی هم با قسمت سومش در اواخر 2024 به سینماها خواهد آمد. شاید این سه فیلم بتواند دنیای سینمایی سونی در قلب دنیای مارول را نجات دهد، اما فجایعی مثل «موربیوس» نشان داده که سونی خیلی اوقات اشتباه محاسبه میکند و تاخیر در اکران این آثار از جمله «کریون شکارچی» خیلی نشانه خوبی نیست!
«ددپول 3» دیگر فیلم مهم ابرقهرمانی امسال است که در آن برای اولین بار از زمان کشته شدنش در «لوگان» شاهد بازگشت هیو جکمن در نقش ولورین هستیم. ددپول با آن لحن خودآگاه و مسخره خود یکی از محبوبترین شخصیتهای دنیای سینمایی مارول است که البته در دو فیلم اول حقوقش در دست کمپانی فاکس بود.
اما پس از خریده شدن فاکس توسط دیزنی، در این فیلم شاهد اتصال دنیای ددپول و شخصیتهای ایکس-من به دنیای سینمایی مارول خواهیم بود. منتقدان خود لحن مسخره و هجو ددپول را هم نشانهای از زوال ژانر ابرقهرمانی میدانند، چرا که همیشه در طول تاریخ یکی از نشانههای زوال ژانر (مثلا وسترنهای اسپاگتی) پارودی آن ( مثل «به من میگن تریتنی» با حضور ترنس هیل و باد اسپنسر) بوده است.
یکی از مورد انتظارترین فیلمهای سال که نمیتوان آن را ابرقهرمانی دانست اما وامدار دنیای ابرقهرمانهاست، قسمت دوم سری فیلمهای «جوکر» است. «جوکر: جنون مشترک» به کارگردانی تاد فیلیپس و بازی واکین فینیکس و لیدی گاگا، بازگشتی به دنیای جنونآمیز «جوکر» خواهد بود که قسمت اولش یک میلیارد در سینماها فروخت و با گرفتن اسکار بهترین بازیگر مرد، به پدیده سال 2019 بدل شد.
فیلیپس که در فیلم اول بسیار از اسکورسیزی و آثاری مثل «راننده تاکسی» و «سلطان» الهام گرفته بود، این بار سراغ موزیکالی بزرگسالانه رفته که بسیاری آن را الهام گرفته از «نیویورک نیویورک» اسکورسیزی و «از ته قلب» کوپولا نامیدهاند؛ مشکل این است که هر دوی این فیلمها شکستهایی سخت در کارنامه خالقان خود را رقم زدهاند. حالا باید دید «جوکر 2» میتواند یک موزیکال دیوانهوار خشن باشد یا به سرنوشت الگوهایش دچار میشود.
آتشبازی در سالن سینما
قمارهای تابستانی استودیوها در سال 2024 هم ادامه دارند. «فیوریوسا: چریکه مکس دیوانه» احتمالا یکی از مهمترین فیلمهای بلاک باستر سال آینده است. جرج میلر که باقی آثار «مکس دیوانه» را ساخته، این بار اولین بار به جای مکس شخصیت فیوریوسا را در مرکز درام خود قرار داده.
آنیا تیلور جوی ستاره سریال «گامبی وزیر» در نقش جوانی فیوریوسا (که شارلیز ترون در «جادههای خشم» نقش او را بازی میکرد) ایفای نقش کرده و کریس همسورث هم بهعنوان شرور این ماجرا حضور دارد. دنیای دیوانهوار ماشینهای آخرالزمانی و موسیقی هوی متال میلر احتمالا در جشنواره فیلم کن اولین نمایش خود را تجربه کند.
دیوید لیچ کارگردانی که با اکشنهای پرهیجانی مثل «بلوند اتمی»، «جان ویک»، «هابز و شاو» و «قطار سریعالسیر» شناخته میشود هم با رایان گاسلینگ در «بلاگردان» همکاری کرده. گاسلینگ که سال 2023 را با «باربی» پشت سرگذاشت و بسیاری او را بخت اول اسکار مکمل مرد میدانند، در این اکشن کمدی نقش بدلکاری را ایفا میکند که به دنبال بازیگر دزدیده شده خود است. آثار لیچ را میتوان به کمملات بودن از لحاظ روایی متهم کرد، اما همیشه عیش اکشن تمام عیاری در فیلمهایش برپاست که با نمک رایان گاسلینگ میتواند حسابی جذاب شود.
«گودزیلا علیه کنگ: امپراتوری نو» هم قرار است ادامهای بر دنیای هیولاهایی باشد که کمپانی لجندری در چندسال اخیر در استودیوی یونیورسال برپا کرده. بار دیگر گودزیلا و کینگ کنگ در کنار هم قرار میگیرند تا در مقابله با هیولایی جدید حسابی زحمات برجسازان را در کسری از ثانیه به خاکستر بدل کنند! این فیلم البته کار سختی در پیش دارد، مخصوصا که «گودزیلا: منفی یک» فیلم ژاپنی استودیوی توهو در سال گذشته با استقبال گسترده مردم و منتقدان مواجه شد و حالا باید دید آیا ملت هنوز حوصله تماشای گودزیلا و کنگ را دارند یا نه.
شاید فکر کنید سه فیلم خوب «سیاره میمونها» با مرگ سزار (با بازی اندی سرکیس) به پایان رسیده، اما استودیوی قرن بیستم که پس از خریدنش توسط دیزنی کلمه فاکس را از نامش انداخته، با شما موافق نیست. «قلمروی سیاره میمونها» قرار است به ماجراهای پسر سزار و رویاروییاش با یک میمون مستبد بپردازد. فیلمی که بسیاری بدون مت ریوز (کارگردان دو فیلم آخر این سری) یا اندی سرکیس آن را تلاشی صرف برای پول درآوردن از داراییهای فاکس قرن بیستم توسط دیزنی میدانند.
صحبت از فرنچایزها پس از مرگ شخصیت اصلیشان شد. «بالرین» هم قرار است اسپینآفی از دنیای سینمایی «جان ویک» باشد که قاتلی به نام روسکا روما با بازی آنا دیآرماس شخصیت اصلی آن خواهد بود و کیانو ریوز هم قرار است در آن حضور کوتاهی داشته باشد. سریال اسپینآف «جان ویک» با عنوان «کانتیننتال» با بازی مل گیبسون نتوانست در سرویس استریم پیکاک چندان موفق باشد.
بخش عمدهاش به خاطر اینکه اصولا صحنههای اکشن عجیب و غریب عامل جذابیت «جان ویک» است نه دیالوگها و سیاستهایی که به عنوان استراحتهای وسط این اکشنها به کار رفته. در نتیجه اگر «بالرین» هم میخواهد موفق باشد، باید فرمول «جان ویک» را اعمال کند: مثل یک بازی ویدئویی اکشنی بیوقفه به مخاطب بدهد که گاهی وسطش چند دیالوگ برای تازه کردن نفس شنیده میشود.
اما برای سینمادوستان، قسمت دوم «گلادیاتور» یکی از مورد انتظارترین آثار سال است. پل مسکال در نقش سوشیوس برادرزاده کومودوس (واکین فینیکس در فیلم اصلی) در این فیلم حاضر خواهد شد. دنزل واشنگتن و پدرو پاسکال دیگر بازیگران این فیلم هستند.
ریدلی اسکات بار دیگر بر صندلی کارگردانی نشسته تا یک اثر حماسی دیگر آن هم دقیقا بعد از «ناپلئون» بسازد. مثل همیشه «گلادیاتور 2» هم در میان فیلمهای ریدلی اسکات همچون قماری نامشخص هستند؛ ممکن است شاهکارهایی مثل «گلادیاتور» و «بلید رانر» از آب دربیاید یا آثار ضعیفی مثل «مباشر» و «خاندان گوچی»!
مهمترین دنباله سال آینده «تلماسه 2» خواهد بود. دنی ویلنوو حماسه پل اتریدیز را در سیاره شنی ادامه میدهد تا بخش دوم اولین رمان مشهور فرانک هربرت با تهمایه خاورمیانهای را بر پرده سینما بیاورد. ستارگانی چون تیموتی شالامی، زندایا، ربکا فرگوسن، خاویر باردم و استلان اسکوشگارد در قسمت دوم باز میگردند و شاهد شخصیتهای جدیدی با بازی آستین باتلر، کریستوفر واکن، فلورسن پیو، لئا سیدو و کریستوفر واکن هم خواهیم بود.
تماشای نیروهای مقاومت سوار بر کرمهای غولآسا بر روی تلماسهها احتمالا یکی از نابترین تجارب سینمایی سال 2024 خواهد بود. در ضمن برای طرفداران وفادار تیم برتون که بیش از دو دهه منتظر ساختن فیلم خوبی از او بودند، دیدن دنباله «بیتل جوس» و برای طرفداران ژانر اسلشر «اره 11» که برای سال آینده در تقویم اکران قرار دارند، میتواند جالب باشد.
اگر هنوز حوصله دارید و میخواهید از پیش درآمدها، اسپینآفها و دنبالههایی که هیچ طرفداری نخواسته و فقط قرار است تضمینی برای فروش استودیو باشد، مطلع شوید. نام آثاری مثل «موفاسا» پیشدرآمد «شیر شیاه»، «پلیس بورلی هیلز: اکسل فولی»، «ترنسفورمرها: یک» و دنباله هنوز بدون نام «بیگانه»، ریبوت «تویسترز» و قسمت دوم دومین ریبوت «شکارچیان روح» را در ذهن داشته باشید.
زنگ انیمیشن
همیشه بخش مهمی از آثار سال را انیمیشنهای کودکانه تشکیل میدهند که استودیوها هم با توجه به اقبال والدین برای سینما بردن فرزندانشان روی آن حسابی ویژه باز میکنند. گربه تنبلی که با فیلم «گارفیلد» میشناسیم در سال 2024 این بار با صداپیشگی کریس پرت (پس از تجربه موفق صداپیشگی ماریو) بازگشته است. ساموئل ال جکسون هم قرار است در نقش پدر گارفیلد در این انیمیشن حضور پیدا کند.
جان کرازینسکی بازیگر آمریکایی کارگردانی قسمت سوم «جای ساکت: روز اول» را به مایکل سارنوسکی سپرده تا «اگر» را با رایان رینولدز درباره دوستهای خیالی کودکان بسازد. اما مهمترین انیمیشن سال قسمت دوم «درون بیرون» است.
انیمیشن عمیق پیکسار درباره احساسات، این بار قرار است ما را به ذهن یک دختر در آستانه ورود به کالج ببرد. هرچند بیل هیدر و میندی کلینگ بهعنوان صداپیشه کاراکترهای ترس و نفرت بازنمیگردند، اما احساسات جدیدی قرار است به ذهن رایلی اضافه شوند، از جمله اضطراب با صدای مایا هاوک.
«من نفرتانگیز 4» هم پس از اسپینآف «مینیونها» بازگشته تا بار دیگر ماجراهای گرو (با صدای استیو کارل) شرور بزرگی را که قلب کوچکی دارد، به تصویر بکشد. «سونیک خارپشت 3» هم این بار بدون جیم کری در نقش منفی بازخواهد گشت. چرا که کری رسما فعلا بازیگری را کنار گذاشته.
«پاندای کونگفوکار» هم با قسمت چهارم خود بازخواهد گشت. این بار خبری از آنجلینا جولی و جکی چان نیست اما وایولا دیویس، آکوافینا و کی هی کوان به صداپیشگان قبلی از جمله جک بلک، داستین هافمن و برایان کرنستون اضافه شدهاند.
کهنهکارها
در حالی که هنوز چند ماه تا اسکار 2024 فاصله داریم، پیشبینی شانسهای اصلی اسکار 2024 سخت است. اما همین حالا از روی آثار در حال تولید، میتوان بازگشت بسیاری از فیلمسازان محبوب سینمادوستان را دید.
کلینت ایستوود آخرین فیلم عمر خود را با عنوان «هیات منصفه شماره 2» ساخته. فیلمی درباره یک عضو هیات منصفه که متوجه میشود خود عامل یک قتل است و در انتخاب بین زنده ماندن یا محکوم کردن یک بیگناه میماند. ایستوود 93 ساله همین که بتواند این فیلم را کامل کند، دستاوردی عظیم کسب کرده و اگر فیلم هم خوب از آب دربیاید حسن ختامی عالی برای کارنامه پربار او خواهد بود.
با «مگالوپولیس»، فرانسیس فورد کوپولا هم پس از نزدیک به دو دهه به سینماها برمیگردد. «مگالوپولیس» که بخش اعظمی از بودجه 120 میلیون دلاری آن از جیب خود کوپولا و تاکستانهایش تامین شده، میتواند یک فاجعه تمام عیار یا بازگشت یک استاد بزرگ به سینما باشد.
روایت یک زن جوان که بین پدرش و نامزد آیندهگرایش گیر کرده است. آدام داریور، ناتالی امانوئل، جان ویت، لارنس فیشبرن، داستین هافمن و شایا لابوف بازیگران «مگالوپولیس» هستند. تا اینجا که آدام درایور حسابی از فیلم تعریف کرده اما باید نشست و دید کوپولا کی قرار است این فیلم را به پرده سینما بیاورد.
تا صحبت از کارگردانانیست که سالهاست شاهکار خلق نکردهاند، یادی کنیم از رابرت زمهکیس که امسال با فیلم «اینجا» بار دیگر با رابین رایت و تام هنکس به یاد دوران طلایی کارنامهاش در «فارست گامپ» همکاری کرده. فیلمی که از قرار معلوم تمامش در یک لوکیشن ثابت میگذرد و هنکس و رایت در سنین مختلف به کمک جوانسازی کامپیوتری نقش یک زوج را از زمان آشنایی تا مرگ بازی کنند.
کوین کاستنر حدود سی و سه سال پس از فیلم موفق «رقصنده با گرگها» و دو دهه بعد از «چراگاه آزاد» دوباره به صندلی کارگردانی بازگشته تا فیلم «افق: یک چریکه آمریکایی» را بسازد. این فیلم که قرار است در دو قسمت پخش شود، درباره اتفاقاتی بعد از جنگ داخلی آمریکاست. کاستنر که با سریال «یِلواِستون» دوباره به دوران محبوبیت خود بازگشت، حالا دوباره اثری با درونمایههای وسترن را در دست ساخت قرار داده است.
«برادر، مادر، پدر، خواهرِ» جیم جارموش، «کفنها» ساخته دیوید کراننبرگ، «مسیر بادِ» ترنس مالیک، «آدمزرنگها» ساخته بری لوینسون، «حضور» استیون سودربرگ و «این من نیستم» لئو کاراکس آثار دیگر نامهای بزرگ سینماست که امسال بر پرده خواهد آمد.
جایزه بگیرها
بونگ جون هو از زمان ساخت «انگل» که با آن برای اولین بار با یک فیلم خارجی اسکار بهترین فیلم را گرفت، اثر دیگری نساخته. اما امسال با «میکی 17» به جشنواره کن خواهد آمد. روایت یک فضانورد که به یک ماموریت مرگبار برای فتح یک سیاره یخزده فرستاده میشود. رابرت پتینسون، مارک روفالو و تونی کولت بازیگران «میکی 17» هستند.
الکس گارلند که با آثار علمی-تخیلی جاهطلبانه مثل «اکس ماکینا» و «نیستی» شناخته میشود، امسال با «جنگ داخلی» روایت پیشگویانهای از دومین جنگ داخلی آمریکا باز میگردد. لوگا گوادانیو با «چالشطلبان» فیلمی درباره یک مثلث عشقی در بستر ورزش تنیس با بازی زندایا ساخته و یورگوس لانتیموس در فاصله انتظار برای تکمیل جلوههای ویژه «بیچارگان» با همان بازیگران یعنی اما استون، ویلیم دفو و مارگات کوالی فیلم جمع و جوری به نام «نوعی مهربانی» را جلوی دوربین برده است.
بمباران شهر لندن در طول جنگ جهانی دوم معروف به «بلیتز» هم نام و سوژه اصلی فیلم جدید استیو مککوئین (سازنده «12 سال بردگی») است که سال آینده اکران میشود. شان بیکر که بسیاری او را بهترین نمونه از موج جدید نئورئالیسم آمریکایی در سالهای اخیر میدانند هم با «آنورا» به سینماها خواهد آمد. و بالاخره رابرت اگرز یکی از کارگردانان صاحب سبک جوان آمریکایی («جادوگر»، «فانوس دریایی» و «نورثمن») امسال با بازسازی شخصیت مشهور «نوسفراتو» مهمان سینماها خواهد بود.