چه کسانی دور میز دولت پزشکیان خواهند نشست؟

هفت صبح| حتی قبل از روز انتخابات هم گمانه‌زنی‌ها در مورد نقش افراد مختلف در کابینه نامزدهای انتخابات شنیده می‌شد اما حالا با نهایی شدن ریاست جمهوری مسعود پزشکیان، بخشی از انرژی انتخاباتی به سمت پیش‌بینی اعضای کابینه و هیات دولت چهاردهم رفته است به خصوص در بخش‌های اقتصادی. همزمان سیل پیشنهادها به پزشکیان هم از سوی چهره‌های اقتصادی راه افتاده و هرکس اسم‌هایی که فکر می‌کند گره کور اقتصاد ایران را باز می‌کنند خطاب به رئیس جمهور منتخب اعلام می‌کند اما کدام اسم‌ها گزینه‌های جدی‌تری محسوب می‌شوند؟

قابل پیش‌بینی یا غافلگیر کننده

تیم اقتصادی دولت در شرایط فعلی بی‌شک مهم‌ترین بخش دولت برای مردم است به همین دلیل هم اغلب گمانه زنی‌ها درباره چهره‌های همین تیم است و از قضا تفاوت و تنوع نگاه هم در این حوزه از همه بیشتر است. خیلی‌ها اعتقاد دارند که چهره‌های معروف و شناخته شده که در طول رقابت‌های انتخاباتی هم مانور زیادی روی اعتبار آنها و حمایتشان از پزشکیان داده شد مستقیما وارد کابینه خواهند شد.

مثلا علی طیب‌نیا وزیر اقتصاد دولت اول روحانی یا حتی حسین عبده تبریزی کارشناس برجسته اقتصاد را به عنوان وزیر اقتصاد خواهیم دید. عباس آخوندی راهی وزارت مسکن خواهد شد. بانک مرکزی را به فرهاد نیلی می‌دهند و سازمان برنامه و بودجه هم به دست مسعود نیلی سپرده می‌شود و بیژن زنگنه هم وزارت نفت را پس خواهد گرفت اما غیر از مورد طیب‌نیا که اتفاق نظر نسبی در مورد حضورش در وزارت اقتصاد یا حتی رئیس تیم اقتصادی دولت و حتی معاون اولی وجود دارد .

در مورد بقیه این لیست نظرات مخالف هم بسیار است مثلا گفته می‌شود که مجلس اصولگرا هرگز به هیچ کدام این چهره‌ها روی خوش نشان نخواهد داد. ضمن اینکه این افراد همگی از چهره‌های شناخته شده مدافع بازار آزاد هستند در حالی که پزشکیان اتفاقا تا اندازه‌ای در سیاست‌های اقتصادی به چپ سنتی نزدیک‌تر است و به رگولیشن دولتی اعتقاد جدی دارد. بنابراین اسامی‌دیگری هم مطرح می‌شوند از جمله شاپور محمدی به عنوان وزیر اقتصاد که در حال حاضر رئیس پژوهشکده پولی بانکی بانک مرکزی است و رئیس سابق سازمان بورس و اوراق بهادار ایران  بوده و سابقه معاونت اقتصادی وزارت امور اقتصاد دولت روحانی را هم دارد. 

اسم و چهره او را اخیرا در انتقاد تند از حضور افغانستانی‌ها در ایران دیدیم که ویدئوی آن در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شد. البته بعضی‌ها می‌گویند که با توجه به بعضی از مطالبات فعالان بورسی شاپور محمدی به سازمان بورس برخواهد گشت. 

در مورد بانک مرکزی هم گمانه‌زنی بسیار است. برای اینکه بدانید آش حدس و گمان در مورد این پست کلیدی چقدر شور شده همینقدر کافی است که بدانید اسم محمدرضا فرزین رئیس کل فعلی بانک مرکزی که دلار ۲۸۵۰۰ را از خودش به جا گذاشت و آن را یک جورهایی جایگزین دلار ۴۲۰۰ کرد هم به عنوان گزینه شنیده می‌شود.

 اسم شیبانی که در دوره خاتمی ‌رئیس کل بانک مرکزی بود هم می‌شنویم اما پررنگ‌ترین گزینه همان فرهاد نیلی است اما نمی‌دانیم پررنگی اسم او به دلیل امید و آرزویی است که طرفداران پزشکیان به انتخاب نیلی دارند یا واقعا چنین تصمیمی‌ محقق خواهد شد؟ و در صورت چنین انتخابی واکنش مجلس اصولگرا چه خواهد بود چرا که او هنوز هم با اتهام تلاش برای افزایش قیمت بنزین و پیروی از توصیه‌های بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول در دولت روحانی دست و پنجه نرم می‌کند.

اگر حتی به احتمال حضور عباس آخوندی در وزارت مسکن فکر نکنیم، می‌توانیم به پیش‌بینی‌هایی که می‌گویند پیروز حناچی به این وزارتخانه خواهد رفت توجه کنیم کسی که می‌دانیم رابطه خوبی هم با پزشکیان دارد. در مورد وزارت نیرو هم اسم حمید چیت‌چیان از بقیه پررنگ‌تر است و گفته می‌شود که او می‌تواند یکی از گزینه‌های پزشکیان برای این وزارت خانه باشد، چراکه وقتی حسن روحانی او را از کابینه کنار گذاشت یکی از نمایندگانی که در مجلس به این تصمیم اعتراض کرد، مسعود پزشکیان بود.

 او معتقد بود چیت‌چیان وزیر موفقی بوده است و برکناری او غلط است. اما در مورد وزارت نیرو حدس زدن واقعا سخت است مخصوصا اگر بدانیم پزشکیان با انتخاب چهره‌ای مانند زنگنه یا مهره‌های نزدیک به او چه ریسکی را از نظر تعداد حمله‌ها، کارشکنی‌ها و مخالفت‌ها به جان خواهد خرید اما اگر اینطور نباشد و زنگنه صرفا به دولت مشاوره بدهد چه کسی به این وزارتخانه خواهد رفت؟

عده‌ای احتمال حضور عبدالحسین مقتدایی را در این سمت زیاد می‌دانند کسی که سابقه استانداری هرمزگان و خوزستان و چند دوره نمایندگی مجلس را دارد و سال‌ها در شرکت‌های نفتی، پتروشیمی‌و پالایشگاهی هم سمت داشته. در کنار او، اسامی‌عده زیاد دیگری از مدیران نفتی را هم به عنوان گزینه می‌بینیم از جمله رکن‌الدین جوادی، علیرضا صادق آبادی، محمدحسین عادلی، محسن دلاویز، بهزاد محمدی، منصور معظمی، جعفر ربیعی.

در نهایت اگر وزارت کار و رفاه اجتماعی را هم بخشی از تیم اقتصادی دولت بدانیم به نظر می‌رسد احمد میدری، اقتصاد دان و معاون سابق این وزارتخانه گزینه پررنگی است. 

 چگونگی بازگشت ظریف به دیپلماسی

غیر از تیم اقتصادی دولت که اهمیت زیادی برای افکار عمومی‌دارد و می‌تواند همین اول کار طرفداران پزشکیان را هم چند دسته کند موضوع دیگر در مورد کابینه او، جایگاه چهره‌های شناخته شده ای است که در طول فعالیت‌های انتخاباتی اش سنگ تمام گذاشتند و بدون تعارف پزشکیان بخش مهمی‌از پیروزی اش را مدیون کمپین همه جانبه ای است که آنها تشکیل دادند. حتما می‌دانید که یکی از برجسته ترین چهره‌ها محمدجواد ظریف است که خیلی‌ها به امید بازگشت او به دولت، اسم پزشکیان را روی برگه رای نوشتند اما ظریف را دوباره روی صندلی وزارت امور خارجه خواهیم دید؟ جواب اغلب پیش بینی کننده‌ها به این سوال منفی است. 

گروهی از آنها حرف‌های ظریف در ابتدای رقابت‌های انتخاباتی را ملاک قرار می‌دهند که گفته بود تمایلی به این سمت ندارد. عده ای هم می‌گویند که مجلس در برابر این انتخاب مقاومت خواهد کرد. گروه دیگری جایگاه ظریف را بالاتر می‌برند و می‌گویند که با انتخاب او در سمت‌هایی مانند معاون اولی که نیاز به تایید مجلس هم ندارد شاید بهتر حق ظریف ادا شود. 

در مقابل گروه دیگری می‌گویند که ظریف یک چهره دیپلماسی است، نه کار اجرایی پس او معاون سیاسی رئیس جمهور خواهد شد که نقش راهبری و سیاست گذاری دارد. با این حساب اگر ظریف را گزینه وزارت امور خارجه ندانیم چه کسی گزینه محتمل برای این سمت خواهد بود؟ اسم‌هایی که در جواب این سوال می‌شنویم کم نیست از محمد صدر معاون وزیر امور خارجه دولت خاتمی، عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه دولت روحانی بگیر تا علی اکبر صالحی وزیر امور خارجه دولت احمدی‌نژاد که می‌توانند گزینه‌های اصلی پزشکیان برای وزارت امور خارجه باشند.

سمت آینده وزیر جوان

محمد‌جواد آذری‌جهرمی‌ که به عنوان وزیر ارتباطات جوان ترین وزیر روحانی بود و لقب وزیر جوان را در رسانه‌ها یدک می‌کشید یکی دیگر از چهره‌هایی است که نقش مهمی‌در کمپین انتخاباتی پزشکیان داشت پس با این حساب می‌توان روی بازگشت او به وزارت ارتباطات حساب کرد؟ در مورد او هم نظرات متفاوت است. اینبار هم پای مجلس وسط است و گفته می‌شود که نماینده‌ها به او چراغ سبز نشان نخواهند داد پس شاید احتمال دیدن او در سمت‌هایی مانند ریاست شورای عالی اطلاع رسانی،‌ دبیری شورای عالی فضای مجازی و حتی ریاست دفتر رئیس جمهور ببینیم. 

زنان هم خواهند آمد؟

یکی دیگر از بحث‌های داغ حول محور کابینه پزشکیان مسئله حضور زنان است مخصوصا اینکه او حمیده زرآبادی نماینده سابق مجلس از لیست امید را به عنوان سخنگوی ستاد انتخاباتی اش انتخاب کرد و قبلا بارها به روحانی و رئیسی بابت استفاده نکردن از زنان در دولت تذکر داده بود. بنابراین به نظر می‌رسد که خود زرآبادی جای مهمی‌در کابینه داشته باشد و حتی ممکن است او را در سمت سخنگویی هم ببینیم. 

زمزمه‌هایی هم در مورد انتخاب یک زن به عنوان وزیر آموزش و پرورش شنیده می‌شود اما هنوز اسمی‌به گوش نخورده است.نکته جالب در مورد گمانه زنی‌هایی که حول محور کابینه پزشکیان شنیده می‌شود این است که در بسیاری از فهرست‌ها اسم مصطفی پورمحمدی هم به عنوان وزیر دادگستری، وزیر اطلاعات و حتی وزیر کشور شنیده می‌شود. 
 

در مورد بخش فرهنگی دولت هم اسم زیاد است، از حسین انتظامی، معاون پیشین وزیر فرهنگ، احمد مسجد جامعی وزیر فرهنگ دولت خاتمی، رضا صالحی امیری وزیر فرهنگ دولت حسن روحانی گرفته تا حتی علی مطهری نایب رئیس مجلس دهم که احتمال انتخاب این آخری از نظر ما واقعا کم به نظر می‌رسد اما بعضی‌ها می‌گویند بین پزشکیان و مطهری دوستی قدیمی‌برقرار است.نکته بامزه آخر هم اینکه با وجود سابقه طولانی پزشکیان در وزارت بهداشت گزینه‌هایی که به عنوان وزیر بهداشت کابینه او مطرح می‌شوند به شدت کم هستند و تا اینجا فقط اسم حسن قاضی زاده‌هاشمی، وزیر بهداشت روحانی به گوش خورده که طرح تحول سلامت را کلید زد.