چرا در خواب حس سقوط به شما دست می‌دهد؛ پزشکان توضیح می‌دهند
آیا تا به حال هنگام به خواب رفتن، ناگهان احساس کرده‌اید که از ارتفاعی در حال سقوط هستید و با تکانی شدید از خواب پریده‌اید؟ در ادامه به دلایل علمی این پدیده پرداخته‌ایم.
حس ناگهانی سقوط در خواب، پدیده‌ای است که بسیاری از افراد هنگام به خواب رفتن آن را تجربه می‌کنند. این احساس، که اغلب با بیداری ناگهانی و تپش قلب همراه است، می‌تواند موجب نگرانی شود و ما را به این فکر بیندازد که آیا نشانه‌ای از یک مشکل جدی است؟ اما متخصصان پزشکی تاکید می‌کنند که این واکنش کاملا طبیعی، بی‌خطر و بسیار رایج است و جای هیچ‌گونه نگرانی ندارد. در این مقاله، پزشکان دلایل علمی پشت این پدیده را بررسی کرده و جزئیات آن را فاش می‌کنند.
«هیپنیک جرک»؛ حس سقوط در خواب پدیده‌ای رایج و بی‌خطر
حس سقوط در خواب که به‌عنوان هیپنیک جرک (Hypnic Jerk) یا «شروع خواب» نیز شناخته می‌شود، پدیده‌ای کاملا طبیعی و بسیار رایج است. این اتفاق دقیقا زمانی رخ می‌دهد که در حال به خواب رفتن هستید و اغلب با احساس سقوط، یا گاهی اوقات با شنیدن صدایی بلند یا دیدن یک جرقه نورانی همراه است. در این حالت، ممکن است کل بدن یا فقط پاها دچار پرش شوند. دکتر امیر خان، پزشک شناخته‌شده، و سازمان بهداشت ملی بریتانیا (NHS) تأکید می‌کنند که این پدیده جای نگرانی ندارد.
دلیل علمی حس سقوط در خواب از دید پزشکان
دکتر امیر خان توضیح می‌دهد که وقتی به خواب می‌روید، عضلات بدن شما شروع به استراحت و ریلکس شدن می‌کنند. در این لحظه، مغز گاهی اوقات این شل شدن عضلات را به اشتباه به عنوان حس سقوط تفسیر می‌کند. به همین دلیل، یک سیگنال سریع به بدن می‌فرستد تا به اصطلاح شما را «بگیرد»، و همین سیگنال باعث می‌شود که با یک پرش یا تکان ناگهانی از خواب بیدار شوید.
برخی دانشمندان نیز بر این باورند که این یک رفلکس بقای باستانی است که ریشه در دوران اولیه حیات بشر دارد، زمانی که اجداد ما در درختان می‌خوابیدند. یک تکان ناگهانی در آن زمان می‌توانست از افتادن واقعی آن‌ها جلوگیری کند. این پدیده کاملا بی‌ضرر است و فقط نشان می‌دهد که مغز شما گاهی اوقات «عجیب و غریب» عمل می‌کند.
عوامل تشدیدکننده و راهکارهای پیشگیری
اگرچه حس سقوط در خواب پدیده‌ای طبیعی است، اما برخی عوامل می‌توانند آن را تشدید کنند. کمبود خواب، استرس زیاد و مصرف نوشیدنی‌های حاوی کافئین (به‌ویژه در ساعات پایانی روز) از جمله مواردی هستند که می‌توانند احتمال بروز هیپنیک جرک را افزایش دهند. بنابراین، برای کاهش دفعات این تجربه، توصیه می‌شود به کیفیت خواب خود اهمیت دهید، استرس را مدیریت کنید و مصرف کافئین را به خصوص پیش از خواب، محدود کنید. دکتر خان تأکید می‌کند که دفعه بعد که این حس به شما دست داد، وحشت نکنید، زیرا این یک واکنش کاملاً طبیعی و بی‌ضرر است.
