بررسی و مقایسه بازار خرید و فروش خودروهای دست‌دوم
بازار خودرو پس از رونق شدید در سال ۱۴۰۱، از فروردین ۱۴۰۲ وارد رکودی عمیق شد و معاملات کاهش چشمگیری یافت. در این میان، خودروهای ایرانی قدیمی‌تر همچنان پرطرفدار هستند، در حالی‌که بازار خودروهای چینی و خارجی با چالش‌هایی مانند کیفیت، خدمات و قطعات روبه‌رو است.
وضعیت رکود در بازار خودرو
بازار خودروی کشور از 14 فروردین 1402، یعنی دو سال و نیم پیش تا به امروز وارد وضعیت رکود شد، تا جایی که این رکود هر روز و هر روز افزایش پیدا و طی این مدت بازار خودرو روزهای بدون معامله را نیز تجربه کرد.
این وضعیت در حالی رخ داد که تنها 15 روز قبل، یعنی در اسفند 1401، هیچ اهمیتی نداشت که خودروی شما چیست. همین که شما صاحب یک خودرو بودید، برای کسب سود کافی بود و مطمئنا هر روز به قیمت خودروی شما افزوده می‌شد.
شکارچیان شکار شدند
در تمام مدت سال 1401، قیمت خودرو افزایشی بود و کمتر کسی تصوری از ریزش این بازار داشت. در نتیجه اغلب مردم بدون هیچ تخصص و آشنایی وارد این بازار شدند اما با اتمام این سال و تغییر وضعیت از رونق به رکود، مردم و فعالان بازار مجبور شدند تا هرچه سریع‌تر رویکرد و عملکرد خود را تغییر دهند. در این شرایط بود که تخصص خرید خودرو ارزشمند شد و سوالی که بسیاری از مردم از یکدیگر و رسانه‌ها دارند این است که چه بخریم؟ یا کی بفروشیم؟
بررسی بازار خودروهای دست‌دوم،وضعیت بازار خودروهای ایرانی
بازار خودروهای ایرانی همیشه خوب بوده و هست، چراکه متناسب‌ترین بازار با قدرت خرید مردم کشور بوده و هست. هرچند اغلب مردم از خودروهای ایرانی ناراضی هستند، اما پول در جیب‌شان نیز از بد روزگار با همین خودروها سازگار است. با بررسی میدانی که طی چند ماه اخیر در بازار داشتم، به وضوح دریافتم که غالب مردم قشر متوسط ساکن تهران به دنبال خودرویی با قیمت زیر 500 میلیون تومان هستند که نهایتا سال تولید خودرو به سال 95 بازگردد، چراکه در عین ضعف قدرت خرید، مردم معتقدند خودروها هرچه جدیدتر باشند، کیفیت ضعیف‌تری دارند. تمامی این موارد باعث شده‌اند تا بازار خودروهای ایرانی مانند انواع پژو و سمند با مدل‌های 85 تا 95 به شدت سکه شود.
بازار خودروهای ژاپنی و کره‌ای
در سوی دیگر بازار ما شاهد طبقه‌ای هستیم که از خودروهای نو و صفر کیلومتر ایرانی فراری است و به دنبال خودروهای ژاپنی و کره‌ای دهه 2000 میلادی مانند تویوتا کمری، کرولا یا سوناتا است و حاضر است بین 900 میلیون تا 2.5 میلیارد تومان هم هزینه کند.
ویژگی این بازار که تمایز جالبی با دیگر بازارها دارد، در این است که خودروهای به اصطلاح تمیز و سالم کمی در این بازار پیدا می‌شود، چراکه طرفداران این خودروها اکثرا علاقه‌مند به یک خودروی باکیفیت هستند تا تمام جاده‌ها و مسیرها را با تمام سرعت و قدرت بروند و تا آخرین قطره عمر ماشین را مصرف کنند و سپس خودرو را به فروش برسانند. در این شرایط خودروی سالم و کم‌کار برای فروش حکم طلا را دارد.
بازار خودروهای مونتاژی چینی
اما متفاوت‌ترین بازار دست‌دوم متعلق به خودروهای مونتاژی چینی است، به‌ویژه خودروهایی که دارای رقیب قیمتی ایرانی هستند. خودروهایی مانند انواع ام‌وی‌ام‌ها، سری خودروهای جک در نسل‌های اول که وارد ایران شده‌اند، تیگو 5 و تقریبا هر خودرویی که پس از کارشناسی بین 400 تا 1.400 میلیون تومان ارزش‌گذاری قیمتی شود.
دلایل رکود بازار خودروهای چینی
حال اینکه چرا بازار دست‌دوم این خودروها تا این حد با مشکل و کمبود خریدار (در بازار ایران که حدود 15 تا 20 میلیون خودرو برای کل کشور کم دارد) مواجه است، دلایل جالب و تامل‌برانگیزی دارد که در ادامه به آنها می‌پردازیم:
تیراژ کم در برابر رقبا
خودروهای چینی در زمان ورود به بازار ایران به دلیل وجود خودروهای خارجی و همچنین قدیمی نبودن خودروهای موجود در بازار ایران و البته مهم‌تر از همه اینکه خود خودروهای چینی چندان چیزی در چنته نداشتند تا در بازار عرضه کنند، نتوانستند در بازار ایران قد علم کنند. در نتیجه این خودروها با تیراژ محدود در بازار ایران عرضه شدند و در پی آن خدمات پس از فروش، قطعات، تعمیرکاران تخصصی و هر موردی که امروز بعد از حدود 10 تا 20 سال برای این خودروها نیاز باشد، به شکلی که باید در بازار وجود ندارد.
افت کیفیت زیاد خودروهای چینی
حتی امروز نیز خودروهای چینی اقتصادی از متریال و کیفیت بالایی در کابین و اجزای فنی خود استفاده نمی‌کنند، البته این موضوع را نباید به خودروهای لوکس چینی هم تعمیم داد.
نیاز به تعمیرات و افت کیفیت
این افت کیفیت و نیاز به تعمیرات خودروهای چینی که اکنون خودروهای دست‌دوم بازار محسوب می‌شوند، معمولا 3 تا 5 سال پس از گذشتن از سال تولید آنها و مصرف از خودرو رخ می‌دهد. حال این عامل در کنار ضعف شبکه پشتیبانی در بعضی محصولات قدیمی، طبیعی است که مشتری را به سمت یک خودروی ایرانی متمایل کند.
