همین هفت سال پیش!

روزنامه هفت صبح، سارا غضنفری| دقیقا 23 بهمن سال 1395 تمام رسانه‌های خودرویی خبر دادند: « نمایشگاه خودروی تهران با نام Tehran Auto Show بعد از ۱۱ سال، با حضور ۲۰۰ شرکت داخلی و خارجی این هفته در شهر آفتاب برگزار می‌شود.» و حالا دقیقا هفت سال بعد از این نمایشگاه، پنجمین اتواکسپو تهران بعد از باز شدن مجدد واردات خودرو با حدود 25 شرکت خودروساز، واردکننده و کار و تجاری در شهرآفتاب آغاز به کار کرد.

رقم 200 شرکت داخلی و خارجی در سال 1395 کجا و 25 شرکت در سال 1402 کجا! روز یکشنبه 15 بهمن ماه، نمایشگاه خودروی شهرآفتاب به کار خود پایان داد  و در این گزارش 10 نکته درباره این نمایشگاه خواهیم نوشت؛ با اشاره به نمایشگاه سال 1395. بعد از 11 سال که گفته شده بود به دلیل ترافیک در پایتخت، نمایشگاه خودرو برگزار نمی‌شود، برای اولین بار دوباره شاهد برگزاری نمایشگاه خودرو در پایتخت بودیم.

در ‌دوره اوج واردات خودرو و ورود برندهای مختلف که وقتی در پنجمین دوره این نمایشگاه به غرفه‌ها نگاه می‌کردید، بدجوری جای خالی این برندها توی ذوق می‌زد. در سال 95 در اولین دوره برگزاری نمایشگاه خودرو در شهرآفتاب، شاهد این برندها و محصولات‌شان بودیم:

ب.‌ام‌.و (پرشیا خودرو)، ولوو (داتیس خودرو) و (افرا موتور)، تویوتا و لکسوس (ایرتویا)، تویوتا RAV-4، تویوتا پریوس، میتسوبیشی (آرین موتور)، کیا (اطلس خودرو)، هیوندای (آسان موتور)، لوتوس (ایلیا موتور)، رنو (نگین خودرو)، دی‌اس (آرین موتور تابان) و MG (ام‌جی پارس).

البته که خودروهای چینی و برندهای‌شان نیز در این نمایشگاه در کنار بزرگان اتومبیل مثل بنز و ب.ام.و حضور داشتند. درواقع تعادل برقرار بود و فقط شاهد نمایش چینی‌ها نبودیم. بی‌وای‌دی از شرکت‌های معروف چینی حاضر در این نمایشگاه بود. فکرش را بکنید رنو، هیوندای، تویوتا، کیا، نیسان، ب.‌ام.‌و، اسکانیا، ولوو، میتسوبیشی و ام‌جی همه در این نمایشگاه حاضر بودند و حالا برندهایی که در پنجمین اتواکسپو تهران حضور دارند:

ایران‌خودرو، بهمن موتور، کرمان موتور، مدیران خودرو، ماموت خودرو، کوشا خودرو، فردا موتورز، مکث موتور، تیگارد موتور، نامی خودرو، دیار خودرو، نوین ماهان، معین خودرو، ایران‌خودرو دیزل، بهمن دیزل، فردا دیزل، سروش دیزل، آریا دیزل، مایان دیزل، ویرا دیزل، پیلسان، آتین خودرو دیزل، کاریزان خودرو، شیران دیزل و وزین پرشیا.

محصولات‌شان: اکثرا خب چینی‌ها برنده این دوره نمایشگاه بوده‌اند. البته که شاهد حضور کیا، نیسان، هوندا و تویوتا هم بودیم؛ در پایین‌ترین حد آپشن که از کشور مبداء هم وارد نمی‌شوند‌ اما در نمایشگاه چه گذشت؟

یک: خودرو همیشه در ایران برای مردم گزینه جالبی محسوب می‌شده که همواره از آن استقبال می‌کنند. نمایشگاه‌های خودرو هم در تمام نقاط ایران همیشه شلوغ است. آدم‌ها می‌آیند، پشت فرمان ماشین‌ها می‌نشینند، بوق می‌زنند، صندلی‌ها را امتحان می‌کنند و... خلاصه برای‌شان جالب است. در این میان خودروهایی که برای نمایش به غرفه‌ها آمده‌اند، از آسیب‌های احتمالی در امان نماندند؛ به طوری که یکی دو شرکت برخی محصولات‌شان را قبل از اختتامیه، از نمایشگاه بردند. کندن دسته تنظیم صندلی، کاور ماشین، قاب چراغ و سیم وایر از جمله آسیب‌هایی بود که به این خودروها وارد شده بود.

دو: مانور ژاپنی‌ها بعد از سال‌ها : نکته جالب توجه دیگر مانور ژاپنی‌ها در نمایشگاه خودروی شهرآفتاب بود. بعد از بسته شدن واردات خودرو از سال 1397 به بعد و تا قبل از شیوع کرونا، در نمایشگاه‌هایی که برگزار می‌شد، چینی‌ها‌ سلطان بی‌چون و چرای غرفه‌ها بودند. امسال در پنجمین دوره اتواکسپو تهران، ژاپنی‌ها خودی نشان دادند. معین خودرو قبلا وارد‌کننده پورشه به ایران بود‌ اما بعد از بسته شدن واردات و باز شدن مجدد، سراغ برندهای ژاپنی رفته است. هوندا وزل، هوندا ENS1، تویوتا کرولا ۱۲۰۰ سی‌سی توربوو کرولا ۱۵۰۰ سی‌سی در نمایشگاه خودی نشان دادند. البته که نامی‌خودرو هم با سه مدل نیسان یعنی نیسان ایکس تریل، نیسان سیلفی و نیسان کیکس به عنوان ژاپنی‌های نمایشگاه مخاطبان زیادی داشتند.

سه: چینی‌ها همچنان یکه‌تاز بازار خودرو و نمایشگاه‌ها هستند. تا دل‌تان بخواهد خودروی چینی در نمایشگاه رونمایی شد. البته که ایرادی هم ندارد؛ بالاخره چینی‌ها در حوزه خودرو در دنیا حرف‌های زیادی دارند و به قول خودشان در حال برابری با تسلا ‌ هستند. البته که اگر تعادل حضور برندهای چینی و سایر برندها رعایت می‌شد، آنقدر ماجرا توی ذوق نمی‌زد. تقریبا نسبت رونمایی ماشین‌های چینی جدید در نمایشگاه، نسبت به سایر خودروها 10 به 2 است؛ در نهایت و بهترین حالت البته.

چهار:  انتقادات به نحوه برگزاری نمایشگاه و متولی برگزاری هم کم نبود. تقریبا در هر غرفه‌ای که حاضر می‌شدید، شرکت‌های خودرویی حاضر نسبت به متولی برگزاری نمایشگاه که یک کانون تبلیغاتی است، انتقاداتی داشتند. از جای نامناسب غرفه بگیرید تا ‌‌سایر موارد. به‌طور مثال از سوی متولی برگزاری نمایشگاه وعده داده شده بود که حتما تست درایو خودروها انجام خواهد گرفت‌ .

اما طبق گفته شرکت‌ها، متولی برگزاری نمایشگاه برای اجرای تست درایو 90 دقیقه‌ای از شرکت‌های سواری 300 میلیون و شرکت‌های کار و تجاری (خودروی سنگین) 500 میلیون تومان درخواست کرد‌ند که البته هیچ یک از شرکت‌ها زیر بار این موضوع نرفتند؛

چرا‌که سابق بر این برگزاری تست درایو در یک فضایی که برای خود شهر‌آفتاب است، رایگان انجام می‌شد. حتی برخی شرکت‌ها در روز پرس‌دی و روز اول نمایشگاه نسبت به جای غرفه خود اعتراض داشتند و در همان روزهای اول در حال جا‌به‌جایی غرفه خود بودند. وضع جای‌گذاری شرکت‌های کار و تجاری و خودروهای سنگین هم که کاملا دور از چشم بود.

پنج:در نمایشگاه خودروی شهرآفتاب، مسئولان زیادی شرکت کردند. از خود وزیر صمت تا رشیدی‌کوچی نماینده مجلس و در روز آخر هم مصطفی میرسلیم، نماینده مخالف واردات خودرو. حرف‌های این مسئولان هم در نوع خود جالب بود. مثلا وزیر صمت در پاسخ به رشیدی‌کوچی درباره اینکه وزیر فرق خودروی برقی و هیبرید را نمی‌داند، در حاشیه نمایشگاه گفت:

«30 سال است که در دانشگاه درس می‌دهم، سال‌ها در صنعت کشور و در بخش خصوصی و دولتی فعال بوده‌ام. اسم کسی را نمی‌برم‌ اما ممکن است برخی از سر بی‌اطلاعی یا کم‌اطلاعی و بعضی به اشتباه ‌ یا مغرضانه این مطلب را بگویند.» البته وزیر با‌سابقه مپنایی در همین نمایشگاه شاهد تفاهمنامه توسعه شبکه شارژ خودروهای برقی کشور میان خودروسازان بود؛ عزم عجیب وزیر برای برقی کردن خودروها!‌

‌

رشیدی‌کوچی هم که همیشه حواشی خود را دارد، در نمایشگاه اعلام کرد  ابلاغ آیین‌نامه واردات خودروهای کارکرده بعد از انتخابات مجلس انجام خواهد شد. مصطفی میرسلیم هم در روز آخر نمایشگاه درباره واردات خودرو به صورت تلویحی گفت نهایت خیلی ماشین وارد شده باشد 10 هزار دستگاه است که خیلی هم ‌ روی قیمت بازار تاثیر نداشته ‌.

شش: در نمایشگاه، خودروهای برقی واقعا در چشم بودند. یعنی تقریبا هر برند یک مدل برقی وارد کرده است. برخی از خودروهای برقی وارداتی به ناوگان حمل و نقل عمومی و تاکسیرانی رفته‌اند اما فعلا از عرضه آنها در سامانه فروش خبری نیست. نکته بامزه اینجاست که اتفاقا در نمایشگاه سال 1395 هم خودروی برقی وجود داشت.

رنو زویی جزو ماشین‌های برقی در نمایشگاه خودروی آن سال بود. در تعریف  این خودرو در آ‌ن زمان نوشته شده بود:«زویی می‌تواند تنها در 30 دقیقه، برای رانندگی در مسافت 120 کیلومتر شارژ شود.» اگرچه در نمایشگاه فعلی خبری از جایگاه شارژ برقی در شهرآفتاب نبود.یعنی شعار برگزارکنندگان نمایشگاه توجه به هوای پاک و خودروی برقی بود اما جایگاه شارژ در نمایشگاه وجود نداشت!

هفت: مورد عجیب بعدی حضور خودروهایی در نمایشگاه بود که قیمت‌شان از سقف 20 هزار دلار هم بیشتر است و معلوم نیست اصلا این ماشین‌ها برای چه وارد شده‌اند و قرار است کجا عرضه شوند. مثلا خودرویی که در بازار جهانی 35 هزار دلار قیمت دارد، چطور با سقف 20 هزار دلار وارد شده است. 

هشت: کره‌ای‌ها هم مثل ژاپنی‌ها به سختی جای خود را در میان چینی‌های نمایشگاه خودروی شهرآفتاب باز کرده بودند. ماشین‌های کیا که با شرکت کوشاخودرو جزو اولین وارداتی‌ها بعد از باز شدن واردات بودند، در اتواکسپو تهران البته در غرفه‌ای که جلوی چشم بازدیدکنندگان نبود محصولات خود را به نمایش گذاشتند.

یک زمانی ماشین‌های کره‌ای در ایران مثل ماشین‌های چینی همیشه مورد هجمه بودند تا اینکه واردات خودرو بسته شد و در دوره جدید کره‌ای‌ها تقریبا جزو اولین وارداتی‌هایی بودند که تحویل مشتری هم داده شدند. البته که کره‌ای‌ها یک دوره دوباره با سختی مواجه شدند و حتی اعلام شد واردات خودرو از کره به کل ممنوع است اما طبق خبرهای دریافتی، ماشین برقی کوشا خودرو هم به‌زودی می‌آید. ماشین برقی کره‌ای. 

9 : یکی از نکته‌های جالب این نمایشگاه حضور پررنگ بخش خصوصی است. سایپا و پارس‌خودرو غایب بزرگ این نمایشگاه بودند. در غرفه ایران‌خودرو هم شاهد وارداتی‌های چینی این خودروساز دولتی بودیم که اتفاقا قرار است به ناوگان تاکسیرانی تحویل داده شود. سه خودروی جدید برقی FAW، لونا و دانگ‌فنگ E70 این شرکت بود‌.

اما بخش خصوصی در این نمایشگاه هم رونمایی داشت، هم خودروی برقی نشان داد و هم زمان عرضه خودروها را مشخص کرد. یکی دیگر از نکات مهم، ماشین ایگل کرمان موتور است. ماشین بومی بخش خصوصی. همیشه منتظر ماشین ملی از سمت خودروسازان بخش دولتی بودیم و برای اولین بار بخش خصوصی یک ماشین در دو نسخه بنزینی و برقی تولید کرده که در واقع سدان ملی محسوب می‌شود. در نمایشگاه استقبال از ایگل هم توسط مردم خوب بود.

10: در پایان باید به این موضوع اشاره کرد که آیا اصلا برگزاری این میزان نمایشگاه خودرو خوب است یا خیر؟ واقعیت مردم نمایشگاه خودرو را دوست دارند. دقیقاً نمی‌توان گفت اولین بار خودرو در کدام نمایشگاه صنعتی ایران حاضر شد. با این حال به نظر می‌رسد در سال 1345 و در نمایشگاه دستاوردهای صنعتی ایران بود که برای اولین بار با حضور شرکت‌هایی ‌مانند خاور و سهامی جیپ (جد پارس خودرو)، پای خودرو به عرصه نمایشگاهی ایران باز شد و تاکنون ادامه دارد.

اگرچه در این میان یک وقفه نیز ایجاد شد‌ اما برگزاری نمایشگاه‌ها وقتی جذاب‌تر خواهد بود که نسخه‌های عرضه شده در غرفه‌ها در داخل شهر هم رویت شوند. قیمت‌ها به جیب مردم نزدیک شود و تنوع برند و محصول داشته باشیم.