رهبران جهان در بزرگترین گردهمایی سازمان همکاری شانگهای
«سازمان همکاری شانگهای» ۱۰ عضو دارد و برخی آن را «ناتوی شرق» می‌خوانند. این سازمان در طی ۲۴ سال گذشته بزرگ‌تر و پرنفوذتر شده است.
«سازمان همکاری شانگهای» ۱۰ عضو دارد و برخی آن را «ناتوی شرق» می‌خوانند. این سازمان در طی ۲۴ سال گذشته بزرگ‌تر و پرنفوذتر شده است. هرچند اهداف و برنامه‌های این سازمان همچنان مبهم باقی مانده و شناخت عمومی از آن اندک است.
نشست امسال «سازمان همکاری شانگهای» از چند جهت قابل توجه است. نخست، این اجلاس بزرگترین نشست در تاریخ این سازمان خواهد بود.
علاوه بر این، محل برگزاری آن نیز قابل توجه است: شهر تیانجین میزبان این رویداد است، در حالی که پایتخت چین پکن است و خود سازمان، همان‌طور که از نامش پیداست، در شانگهای شکل گرفته است.
رئیس جمهوری شی جین‌پینگ، به‌عنوان رئیس دوره‌ای سازمان همکاری شانگهای، روزهای یکشنبه و دوشنبه میزبان بیش از ۲۰ رهبر جهان؛ از جمله مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری ایران ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، و آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد خواهد بود.
همچنین چندین رهبر آسیای مرکزی و جنوب شرقی آسیا در این نشست حضور خواهند داشت.
شرکت همزمان رهبران هند و پاکستان، در شرایطی که تنها چند ماه از درگیری نظامی کوتاه‌مدت میان این دو رقیب هسته‌ای می‌گذرد، نگاه‌ها را به خود جلب کرده است. این جنگ در ماه مه ۲۰۲۵ رخ داد و با میانجی‌گری دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا و اعلام آتش‌بس پایان یافت.
یکی از رویدادهای مهم اجلاس شانگهای امسال، حضور مصطفی مدبولی، نخست‌وزیر مصر است. قاهره که از سال ۲۰۲۲ جایگاه «شریک گفت‌وگو» در این سازمان را به دست آورده، تاکنون در نشست‌های سطح پایین‌تر حضور یافته بود، اما این نخستین‌بار است که در بالاترین سطح نشست شرکت می‌کند.
چرا نشست در شهر تیانجین برگزار می‌شود؟
بیست و پنجمین نشست سالانه سازمان همکاری شانگهای از این جهت در تیانجین برگزار می‌شود تا چین پیامی نمادین و راهبردی به جهان بدهد.
این شهر، با گذشته‌ای تحت نفوذ خارجی، امروز به نماد قدرت ملی و یک «ابر‌هاب» اقتصادی بدل شده است؛ جایی که مسیرهای زمینی و دریایی طرح کمربند و جاده به هم می‌رسند و حلقه اتصال چین با آسیای مرکزی و اروپا محسوب می‌شود.
انتخاب تیانجین، علاوه بر نمایش توان این بندر در تجارت، صنعت و فناوری، نشان‌دهنده نقش آن در توسعه ملی و دیپلماسی چندجانبه چین است. از نگاه پکن، میزبانی تیانجین یعنی نشان دادن چهره‌ای مدرن، جهانی و مستقل از شهری که همزمان تاریخ پیچیده، ظرفیت اقتصادی عظیم و موقعیتی ژئوپولیتیک کلیدی دارد.
«ناتوی شرق»
اعضای کامل این سازمان شامل روسیه، بلاروس، چین، هند، ایران، قزاقستان، قرقیزستان، پاکستان، تاجیکستان و ازبکستان هستند. این سازمان در ابتدا به‌عنوان وزنه‌ای در برابر نفوذ آمریکا در آسیای مرکزی دیده می‌شد و با پیوستن هند و پاکستان در ۲۰۱۷، ایران در ۲۰۲۳ و بلاروس در ۲۰۲۴ چهار عضو جدید به دست آورد.
بعضی اعضا مثل ایران و بلاروس دشمنان سرسخت غرب هستند، اما کشورهایی مثل هند و چین در سایه جنگ اوکراین و اختلافات تجاری با واشنگتن بر یر تعرفه‌ها، رابطه‌ای چندلایه‌تر با آمریکا دارند.
علاوه بر این، سازمان همکاری شانگهای ۱۴ شریک گفت‌وگو کلیدی، از جمله عربستان سعودی، مصر، ترکیه، میانمار، سریلانکا و کامبوج دارد.
مین آونگ هلاینگ، فرمانده نظامی میانمار، کی پی شارما اولی، نخست‌وزیر نپال، پرابوو سوبیانتو، رئیس‌جمهور اندونزی، انور ابراهیم، نخست‌وزیر مالزی و محمد موزو، رئیس‌جمهور مالدیو از جمله دیگر رهبرانی هستند که انتظار می‌رود در اجلاس شرکت کنند.
پس از نشست سازمان همکاری شانگهای، چین روز چهارشنبه در پکن رژه و رویدادهای گسترده‌ای برگزار خواهد کرد تا هشتادمین سالگرد پیروزی خود بر ژاپن در پایان جنگ جهانی دوم را گرامی بدارد. انتظار می‌رود رهبر کره شمالی، کیم جونگ اون، در این رژه حضور یابد.
