اروپا علیه اسرائیل؛ واقعیت یا تظاهر؟

به گزارش هفت صبح، اتحادیه اروپا اعلام کرد که به‌دلیل تشدید بحران انسانی در نوار غزه، بازنگری در توافق‌نامه سیاسی و اقتصادی خود با اسرائیل را در دستور کار قرار داده است؛ اقدامی که با واکنش منفی دولت اسرائیل روبه‌رو شده است.
 

این تصمیم در نشست روز سه‌شنبه ۳۰ اردیبهشت‌ماه وزیران خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا اتخاذ شد. در پایان این نشست، کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، اعلام کرد که اکثریت قاطع اعضا از آغاز روند بازنگری در «توافق‌نامه همبستگی» با اسرائیل حمایت کرده‌اند. به گفته او، هدف این بازنگری، بررسی میزان پایبندی اسرائیل به مفاد مربوط به حقوق بشر در این توافق‌نامه است.
 

این توافق‌نامه که از سال ۲۰۰۰ اجرایی شده، مبنای روابط دوجانبه اتحادیه اروپا و اسرائیل را تشکیل می‌دهد و بر «احترام به حقوق بشر و اصول دموکراتیک» تأکید دارد. اکنون، با ادامه جنگ در غزه و افزایش محدودیت‌ها بر ارسال کمک‌های بشردوستانه، کشورهای اروپایی خواستار ارزیابی مجدد این همکاری شده‌اند.
 

بنابر اعلام منابع دیپلماتیک، ۱۷ کشور از مجموع ۲۷ کشور عضو اتحادیه از این تصمیم حمایت کرده‌اند. پیشنهاد اولیه این بازنگری توسط کاسپار فلدکامپ، وزیر خارجه هلند ارائه شده است. او در نامه‌ای رسمی، ضمن اشاره به شرایط بحرانی حاکم بر غزه، از سیاست‌های دولت اسرائیل به‌دلیل «تشدید بحران» انتقاد کرده و همچنین نسبت به سخنان برخی اعضای کابینه اسرائیل مبنی بر احتمال اشغال مجدد مناطقی در غزه، سوریه و لبنان ابراز نگرانی کرده است.
 

کالاس در سخنان خود وضعیت کنونی غزه را «فاجعه‌بار» توصیف کرد و گفت: «هرچند ورود محدود کمک‌های بشردوستانه توسط اسرائیل گامی مثبت است، اما کافی نیست و در برابر عظمت بحران، مانند قطره‌ای در دریا به شمار می‌رود.» او تأکید کرد که کمک‌رسانی باید «بدون مانع، فوری و گسترده» انجام شود.
 

در مقابل، وزارت خارجه اسرائیل با صدور بیانیه‌ای به این تصمیم واکنش نشان داد و اعلام کرد: «فشار واقعی باید بر حماس وارد شود، نه بر اسرائیل.» این وزارتخانه تأکید کرد که عملیات نظامی اسرائیل در غزه در واکنش به تهدیدهای امنیتی ناشی از حملات گروه حماس، به‌ویژه حملات ۷ اکتبر ۲۰۲۳، انجام می‌شود.
 

با وجود حمایت کشورهای مهمی چون فرانسه، هلند و ایرلند از بازنگری در توافق‌نامه، برخی اعضای اتحادیه از جمله جمهوری چک ترجیح داده‌اند که همچنان به گفت‌وگو با اسرائیل در قالب همین چارچوب توافقی ادامه دهند.
 

کالاس همچنین از آماده شدن فهرستی از تحریم‌ها علیه شهرک‌نشینان اسرائیلی متهم به خشونت خبر داد. اما اجرای این تحریم‌ها به‌دلیل مخالفت یکی از اعضای اتحادیه، یعنی مجارستان، فعلاً متوقف مانده است.
 

در همین حال، فشارهای بین‌المللی بر اسرائیل به‌دلیل ادامه عملیات نظامی در غزه و محدودیت در ارسال کمک‌های بشردوستانه افزایش یافته است. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، پیشتر اعلام کرده بود که قصد دارد کنترل کامل غزه را در دست بگیرد و در عین حال هشدار داده بود که وقوع قحطی گسترده در این منطقه می‌تواند به قطع حمایت‌های آمریکا از اسرائیل منجر شود.