کوچ بی‌پایان| بیش از ۱۲۲ میلیون آواره در جهان
شمار آوارگان داخلی کشورهای جهان از ۸۳ میلیون نفر گذشت؛ آماری بی‌سابقه در پی جنگ، بلایای اقلیمی و بی‌پناهی تکرارشونده
هفت صبح| طبق تازه‌ترین گزارش مرکز پایش آوارگان داخلی (IDMC) و شورای پناهندگان نروژ (NRC) و به گزارش دویچه‌وله، شمار افرادی که در سال ۲۰۲۴ به‌دلیل جنگ، خشونت یا فجایع طبیعی ناگزیر به ترک خانه‌های‌شان شده‌اند، از مرز ۸۳ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر گذشته است؛ رقمی که نسبت به شش سال پیش بیش از دو برابر و در مقایسه با سال گذشته دست‌کم ۱۰ درصد رشد داشته است. این افزایش شدید، نشانه‌ای آشکار از جهانی است که در آن هم سلاح می‌کارد و هم سیل، هم دود باروت درو می‌کند و هم شعله‌های گرمایش زمین.
خاستگاه آوارگی: از جنگ تا گردباد
در سال گذشته، از جنگ سودان و خشونت بی‌امان در غزه تا گردبادهای مهیب چون «هلن» و «میلتون»، همگی در کنار هم بزرگ‌ترین موج جابه‌جایی داخلی را رقم زده‌اند. تنها در سرزمین‌های اشغالی فلسطین، بیش از ۲ میلیون نفر تا پایان ۲۰۲۴ به خاطر جنگ آواره شدند؛ آماری که به طور تقریبی، کل جمعیت نوار غزه را دربر می‌گیرد. در سودان نیز جنگ داخلی، میلیون‌ها نفر را بی‌خانمان کرده است؛ کشوری که اکنون در صدر فهرست مکان‌های با بیشترین آوارگان داخلی قرار دارد.
آمریکا، درگیر آوارگی اقلیمی
شاید غافلگیرکننده باشد که ایالات متحده در این آمار جایگاه چشمگیری دارد: در سال ۲۰۲۴، بیش از ۱۱ میلیون مورد آوارگی در آمریکا ثبت شده؛ به طور عمده ناشی از تخلیه‌های پیشگیرانه در برابر طوفان‌ها، گردبادها و آتش‌سوزی‌های گسترده. این، بیشترین تعداد آوارگی در یک کشور از زمان آغاز ثبت آمار در سال ۲۰۰۸ به شمار می‌رود.
چرخش بی‌پایانِ فرار
آمار آوارگان داخلی اغلب فراتر از جمعیت واقعی آنهاست، چراکه بسیاری از این افراد چندین بار ناگزیر به ترک سرپناه خود می‌شوند. فقدان امنیت در پناهگاه نخست یا وقوع فاجعه‌ای دیگر، آنها را به کوچ دوباره وادار می‌کند. این آوارگی‌های چندباره، تصویری پیچیده‌تر از یک فاجعه ساده را پیش چشم می‌گذارد: فاجعه‌ای تکرارشونده، بدون فرصت بازگشت.
اقلیم، آواره‌گر خاموش
بلایای طبیعی در سال گذشته عامل آوارگی حدود ۱۰ میلیون نفر بوده‌اند. افزایشی چشمگیر که نسبت به سال ۲۰۱۹، بیش از ۲ برابر شده و نسبت به سال ۲۰۲۳، رشدی ۲۹ درصدی داشته است. طبق برآوردها، ۹۹.۵ درصد این آوارگی‌ها به‌طور مستقیم ناشی از رخدادهای آب‌وهوایی بوده‌اند؛ رخدادهایی که به‌روشنی با تغییرات اقلیمی مرتبط‌اند.
بیش از ۱۲۲ میلیون آواره در جهان
گرچه تمرکز این گزارش بر آوارگان داخلی است اما بر اساس برآورد کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد، شمار کل آوارگان جهان، چه داخلی و چه فرامرزی، در میانه سال ۲۰۲۴ به حدود ۱۲۲ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر رسیده است؛ بزرگ‌ترین بحران جابه‌جایی انسان در جهان معاصر. در جهانی که مرزهای زیست‌پذیری روزبه‌روز تنگ‌تر می‌شود، آوارگی دیگر فقط یک وضعیت موقت نیست؛ گاه به سرنوشتی بلندمدت، شاید مادام‌العمر، بدل می‌شود.
