پ ک ک از آغاز تا انحلال؛ عکس‌های خصوص رهبران و عملیات‌های لو رفته
ساعتی پیش خبر انحلال پ ک ک بعد از 50 سال فعالیت اعلام شد.
به گزارش هفت صبح، ساعتی پیش خبر انحلال پ ک ک بعد از 50 سال فعالیت اعلام شد. پ.ک.ک (PKK) مخفف حزب کارگران کردستان (به ترکی: Partiya Karkerên Kurdistanê)، یک گروه مسلح و سیاسی کردی است که در سال ۱۹۷۸ توسط عبدالله اوجالان در ترکیه تأسیس شد.
همچنین بخوانید:
هدف اولیه این گروه، ایجاد کشوری مستقل برای کردها در مناطق کردنشین ترکیه، عراق، سوریه و ایران بود، اما در سال‌های اخیر، تمرکز آن بیشتر بر دستیابی به خودمختاری فرهنگی و سیاسی در ترکیه متمرکز شده است.
پ.ک.ک از دهه ۱۹۸۰ وارد مبارزه مسلحانه با دولت ترکیه شد و درگیری‌های آن با ارتش ترکیه باعث کشته شدن ده‌ها هزار نفر شده است. ترکیه، ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا، این گروه را یک سازمان تروریستی می‌دانند، اما برخی گروه‌های مدافع حقوق بشر، فعالیت‌های آن را در چارچوب مبارزه برای حقوق اقلیت‌ها ارزیابی می‌کنند.
پ ک ک در عراق و سوریه
در عراق و سوریه، پ.ک.ک نقش بسیار مهم و پیچیده‌ای ایفا کرده است، به‌ویژه پس از قدرت‌گیری داعش:
پ.ک.ک از دهه ۱۹۸۰ پایگاه‌هایی در مناطق کوهستانی شمال عراق (به‌ویژه در کوه‌های قندیل) ایجاد کرد. این مناطق که تحت کنترل اقلیم کردستان نیستند، به دلیل صعب‌العبور بودن، به پایگاه امنی برای فعالیت‌های نظامی این گروه تبدیل شده‌اند.
ترکیه بارها به این مناطق حمله هوایی و زمینی انجام داده تا نیروهای پ.ک.ک را هدف قرار دهد، اما به‌طور کامل موفق به ریشه‌کن کردن آن‌ها نشده است.
دولت مرکزی عراق و اقلیم کردستان نسبت به حضور پ.ک.ک موضع‌گیری‌های متفاوتی دارند؛ اقلیم کردستان به‌ویژه حزب دموکرات کردستان، بارها نسبت به حضور پ.ک.ک ابراز نارضایتی کرده است.
پ.ک.ک به‌طور مستقیم در سوریه فعالیت نظامی ندارد، اما یک شاخه ایدئولوژیک و نظامی به نام یگان‌های مدافع خلق (YPG) در شمال سوریه دارد که از نظر فکری و سازمانی به پ.ک.ک وابسته است.
YPGو شاخه سیاسی‌اش یعنی پ.ی.د (PYD)، نیروی اصلی در منطقه خودگردان کردهای سوریه (روژآوا) هستند.
این نیروها با حمایت آمریکا در جنگ علیه داعش نقش کلیدی ایفا کردند، به‌ویژه در نبردهای کوبانی و رقه.
ترکیه، YPG را ادامه پ.ک.ک می‌داند و آن را تهدیدی جدی برای امنیت خود تلقی می‌کند، به همین دلیل در چندین نوبت به مناطق تحت کنترل آن‌ها حمله کرده است.
شکست‌ها و عملیات‌های لو رفته مهم پ.ک.ک:
گروه پ.ک.ک (حزب کارگران کردستان) در طول چهار دهه فعالیت مسلحانه، عملیات‌های زیادی انجام داده، اما در مقابل نیز شکست‌های جدی و ضربات سنگینی از طرف ارتش ترکیه، متحدان منطقه‌ای آن و حتی درگیری‌های داخلی متحمل شده است. در ادامه به برخی از شکست‌ها و عملیات‌های لو رفته یا ناکام پ.ک.ک اشاره می‌شود:
۱. عملیات کلینج‌ـ ۲۰۲۱ (Claw-Lightning / Pençe-Yıldırım)
زمان: آوریل ۲۰۲۱
مکان: شمال عراق (نواحی آواشین، متینا و زاپ)
شرح: ارتش ترکیه در این عملیات بزرگ با پشتیبانی هوایی و پهپادی، مواضع پ.ک.ک در کوهستان‌های شمال عراق را هدف قرار داد. بسیاری از تونل‌ها، انبارهای مهمات و پناهگاه‌های زیرزمینی آن‌ها نابود شد.
نتیجه: ده‌ها نیروی پ.ک.ک کشته شدند و خطوط ارتباطی‌شان در برخی مناطق قطع شد.
۲. عملیات نفوذ به پایگاه نظامی ترکیه در چوکورجا ـ ۲۰۱۲ (شکست خورده)
زمان: سپتامبر ۲۰۱۲
شرح: پ.ک.ک قصد داشت با نفوذ سنگین به یک پادگان مرزی در چوکورجا (استان حکاری) ضربه‌ای روانی و نظامی به ترکیه وارد کند.
نتیجه: اطلاعات این عملیات توسط سرویس اطلاعات ترکیه (MIT) لو رفت. ارتش با کمین گسترده و پهپادها، مهاجمان را قبل از رسیدن به هدف نابود کرد. بیش از ۱۰۰ عضو پ.ک.ک در این درگیری کشته شدند.
۳. شکست در کوبانی ـ عملیات پس از داعش (۲۰۱6-2018)
شرح: هرچند YPG (شاخه سوری پ.ک.ک) در شکست داعش در کوبانی موفق بود، اما پس از جنگ، فشار نظامی ترکیه و مخالفت سیاسی آمریکا با نفوذ بیشتر پ.ک.ک باعث شد که بسیاری از برنامه‌های توسعه سیاسی و نظامی در مناطق کردنشین شمال سوریه با شکست مواجه شود.
نتیجه: در عملیات شاخه زیتون (۲۰۱۸)، ترکیه شهر عفرین را از YPG گرفت؛ یکی از سنگین‌ترین شکست‌های استراتژیک نیروهای وابسته به پ.ک.ک در سوریه.
۴. عملیات قندیل (Qandil) ـ چندین نوبت، از جمله ۲۰۱۸
شرح: ترکیه بارها حملات هوایی و زمینی به مقر اصلی پ.ک.ک در کوه‌های قندیل عراق انجام داده است. در سال ۲۰۱۸، یک عملیات هدفمند منجر به کشته شدن برخی از اعضای ارشد پ.ک.ک از جمله "سرکردگان ناحیه‌ای" شد.
نتیجه: انهدام بخش‌هایی از مرکز فرماندهی و زیرساخت‌های ارتباطی گروه.
۵. کودتای شکست‌خورده داخل سازمان (دهه ۹۰ و ۲۰۰۰)
شرح: در داخل خود پ.ک.ک نیز چند بار تلاش‌هایی برای تغییر رهبری و یا مخالفت با سیاست‌های اوجالان صورت گرفت. بسیاری از این افراد بعدها توسط خود سازمان پاکسازی شدند یا از آن جدا شدند.
نتیجه: بحران رهبری و تضعیف انسجام ایدئولوژیک در برخی دوره‌ها.
پ.ک.ک علاوه بر شکست‌های میدانی، در عرصه بین‌المللی نیز با محدودیت‌هایی مواجه بوده، از جمله:
در اتحادیه اروپا و آمریکا به عنوان یک گروه تروریستی شناخته می‌شود؛ که باعث محدود شدن منابع مالی و رسانه‌ای آن شده است.
روابط آن با برخی گروه‌ها و دولت‌ها (مانند سوریه در دهه ۸۰ و ۹۰) بعداً قطع یا تضعیف شده است.
