بازگشایی زندان مخوف آلکاتراز؛ چرا ترامپ چنین طرحی داد؟

زندان مخوف آلکاتراز به دستور ترامپ بازگشایی میشود.
دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا، اخیراً در پستی در شبکه اجتماعی ایکس اعلام کرد که اداره فدرال زندانها دستور بازسازی و بازگشایی زندان آلکاتراز در خلیج سانفرانسیسکو را دریافت کرده است. این زندان که بین سالهای ۱۹۳۴ تا ۱۹۶۳ بهعنوان یکی از مخوفترین زندانهای فدرال آمریکا شناخته میشد، پس از ۲۹ سال فعالیت به دلیل هزینههای بالای نگهداری تعطیل شد. اعلام این خبر از سوی ترامپ، واکنشهای متعددی را در پی داشته و گمانهزنیهایی درباره انگیزههای واقعی او مطرح شده است.
دونالد ترامپ در اظهارات خود مدعی شده است که بازگشایی زندان آلکاتراز نمادی از بازگشت نظم و قانون به آمریکا خواهد بود. با این حال، این طرح بیش از آنکه یک سیاست عملی در حوزه زندانداری باشد، بخشی از یک استراتژی تبلیغاتی و سیاسی برای ایجاد جو روانی و امنیتی در جامعه است. این اقدام را میتوان در بستر چالشهای داخلی و خارجی متعددی که دولت ترامپ با آن مواجه است، مورد بررسی قرار داد.
در وهله اول میتوان گفت که آمریکا در دوره کنونی با نابسامانیهای اقتصادی قابل توجهی دستوپنجه نرم میکند. سیاستهای تعرفهای اعمالشده توسط ترامپ، که بهعنوان بخشی از رویکرد «اول آمریکا» تبلیغ میشدند، نهتنها به بهبود اقتصاد لیبرال آمریکا کمکی نکردهاند، بلکه به تشدید نابرابریها و افزایش فشار بر طبقه متوسط و پایین منجر شدهاند.
این شرایط، زمینهساز نارضایتیهای اجتماعی و اعتراضات مردمی شده است. در چنین فضایی، بازگشایی آلکاتراز میتواند بهعنوان ابزاری برای ایجاد ترس و بازدارندگی در میان معترضان عمل کند. با احیای تصویری ترسناک از آلکاتراز، که در فرهنگ عامه بهعنوان زندانی غیرقابل فرار و مخوف شناخته میشود، ترامپ به دنبال ارسال پیامی روشن به شهروندان است که هرگونه نافرمانی یا اعتراض با مجازاتهای سخت مواجه خواهد شد.
دومین دلیلی ترامپ برای بازگشایی مجدد آلکاتراز به خاطر کنترل گروههای تبهکار و سازمانهای جنایی است؛ او با بازسازی آلکاتراز بهعنوان زندانی برای خطرناکترین مجرمان، میکوشد تصویری از خود بهعنوان رهبری قاطع و بیرحم در برابر جرم و جنایت ترسیم کند؛ این در حالی است که ناکامیهای او در سیاست خارجی، از جمله عدم تحقق وعدههای صلح در مناقشات اوکراین-روسیه و اسرائیل-حماس، جایگاه او را در میان حامیانش تضعیف کرده است. بازگشایی آلکاتراز میتواند بهعنوان یک دستاورد نمادین در حوزه امنیت داخلی، این ناکامیها را تا حدی جبران کند.
سومین دلیل هم تظاهرات گسترده در حمایت از توقف جنگ در غزه است که در سالهای اخیر به یکی از مسائل حساس در سیاست داخلی آمریکا تبدیل شده است. این جنبشها، که اغلب توسط جوانان و فعالان مدنی هدایت میشوند، با امنیتیسازی فضای عمومی و ایجاد فضای رعب و وحشت میتواند، در کشور مدعی آزادی بیان تضعیف شوند. بدین ترتیب آلکاتراز بهعنوان نمادی از مجازات سخت، میتواند به ابزاری برای سرکوب این اعتراضات تبدیل شود. با برجستهسازی این زندان در گفتمان عمومی، ترامپ به دنبال القای این پیام است که فعالان و معترضان ممکن است با عواقب سنگینی مواجه شوند، حتی اگر اقداماتشان مسالمتآمیز باشد.
در مقابل، چهرههایی مانند «نانسی پلوسی» رئیس سابق مجلس نمایندگان، این طرح را غیرجدی و نمایشی توصیف کردهاند. منتقدان معتقدند که هزینههای گزاف بازسازی و نگهداری آلکاتراز، در کنار عدم ضرورت عملی آن در نظام زندانهای مدرن، این طرح را به یک پروژه غیراقتصادی و صرفاً تبلیغاتی تبدیل کرده است.
در واقع، ترامپ با بهرهگیری از تصویر هالیوودی آلکاتراز، بهدنبال ایجاد یک حائل امنیتی است که نهتنها ناکامیهای داخلی و خارجی او را بپوشاند، بلکه با تقویت فضای ترس، از بروز ناآرامیهای اجتماعی جلوگیری کند.
طرح بازگشایی زندان آلکاتراز توسط دونالد ترامپ، بیش از آنکه یک سیاست زندانداری باشد، یک مانور سیاسی و تبلیغاتی است. این طرح با هدف ایجاد جو روانی و امنیتی، در شرایطی مطرح شده که آمریکا با چالشهای اقتصادی و اجتماعی متعددی مواجه است. با این حال، هزینههای بالای بازسازی، عدم توجیه عملی، و انتقادات سیاسی، احتمال اجرایی شدن این طرح را کاهش میدهد. آلکاتراز، که روزگاری نماد مجازات سخت بود، امروز به ابزاری برای صحنهسازی سیاسی تبدیل شده است.