زخم‌های عمیق غزه در قابی ابدی | عدسی دوربین، صدای بی‌صدایان
عکس پسربچه غزه‌ای، برنده جایزه جهانی عکاسی خبری شد
هفت صبح| پرتره‌ای جان‌سوز از محمود عجور، پسربچه ۹ ساله غزه‌ای که در آتش بمباران هر دو دستش را از دست داد، به‌عنوان عکس برگزیده سال ۲۰۲۵ جایزه جهانی عکاسی خبری انتخاب شد. این تصویر، با لنز پراحساس ثمر ابوالعوف، عکاس فلسطینی، برای نیویورک تایمز ثبت شده است. محمود، قربانی حمله هوایی اسرائیل به غزه در مارس ۲۰۲۴، حالا در دوحه، همسایه ابوالعوف است؛ زنی که خود از خاک و خون غزه گریخته و با دوربینش، رنج زخمی‌های جنگ را در محل زندگی جنگ‌زدگان غزه در پایتخت قطر فریاد می‌زند. جومنا الزین خوری، مدیر اجرایی این جایزه، درباره پرتره محمود گفت: «این عکس، سکوتی پرغوغاست؛ قصه یک کودک و زخم‌هایی را می‌سراید که تا نسل‌ها در قلب بشریت باقی می‌ماند.»
فاجعه انسانی در غزه
جنگ غزه که از اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد، تا آوریل ۲۰۲۵ جان بیش از ۴۳ هزار نفر را گرفته و دست‌کم ۸۵ هزار زخمی و ۱۲ هزار مفقود بر جای گذاشته است. گزارش‌های سازمان ملل نشان می‌دهد ۴۱ درصد قربانیان کودک، ۲۹ درصد زن و ۳۰ درصد مرد بوده‌اند. کودکان، با بدن‌های نحیف و آرزوهای شکسته، بیشترین بار این فاجعه را به دوش می‌کشند؛ بیش از ۱۲ هزار کودک دچار نقص عضو دائمی شده‌اند، مانند محمود که دست‌هایش را در خاک غزه جا گذاشت. همچنین، ۶۰ درصد زیرساخت‌های غیرنظامی غزه، از جمله بیمارستان‌ها و مدارس، به کلی ویران شده و ۱.۹ میلیون نفر آواره‌اند. این اعداد، نه فقط آمار که فریاد نسلی‌اند که زیر آوار جنگ مدفون شده‌اند.
عدسی دوربین، صدای بی‌صدایان
عکاسی خبری، چون شمشیری دو لبه، درد را جاودانه می‌کند و وجدان جهانی را بیدار. عکس محمود، فراتر از یک قاب، آینه‌ای است که رنج غزه را به جهان نشان داد. ثمر ابوالعوف و عکاسان جنگ، با هر شاتر، فریادی علیه فراموشی می‌زنند. از بوسنی تا ویتنام، تصاویر عکاسان، این‌چنین قلب‌ها را لرزانده و سیاست‌ها را تکان داده‌اند. در غزه، جایی که دوربین‌ها گاهی تنها شاهدان حقیقت‌اند، این عکس‌ها نه فقط سند که دعوتی‌اند به همدلی و تغییر.
جایزه جهانی عکاسی خبری، با انتخاب این پرتره، بار دیگر ثابت کرد که یک تصویر می‌تواند جهانی را به زانو درآورد. این تصاویر، چون خنجری بر قلب ظلم، در دادگاه‌های بین‌المللی سندی علیه جنایات اسرائیل‌اند. عکس‌هایی که رنج غیرنظامیان، تخریب خانه‌ها و کشتار کودکان را ثبت کرده‌اند، در دیوان بین‌المللی دادگستری (ICJ) و دیگر محاکم، گواهی بر نقض قوانین بشردوستانه شده‌اند.
گزارش‌ها نشان می‌دهد از اکتبر ۲۰۲۳، تصاویر عکاسان غزه، از جمله ابوالعوف، در پرونده‌های حقوقی علیه اسرائیل برای اتهاماتی چون «نسل‌کشی» و «جنایت جنگی» نقش کلیدی داشته‌اند، چنان‌که دیوان در ژوئیه ۲۰۲۴ اشغال فلسطین را غیرقانونی خواند. اما این فریادهای خاموش، بهای گزافی دارند. در جنگ غزه، دست‌کم ۱۲۸ روزنامه‌نگار و عکاس، از جمله ۴ عکاس برجسته، جان باختند تا حقیقت را به جهان برسانند. نام‌هایی چون عیسی البشری و سامی شحاده که زیر بمباران جان دادند، در تاریخ حک شد.
امید در دل ویرانه‌ها
در میان خاکستر غزه، کودکانی چون محمود عجور، با قلب‌هایی استوار، ققنوس‌وار از زخم‌ها برمی‌خیزند. محمود که دست‌هایش را جنگ ربود، با چشمان پرامید به آینده می‌نگرد و در کلاس‌های بازپروری دوحه، نقاشی با پاهایش را می‌آموزد. کودکان غزه، باوجود از دست دادن خانه و خانواده، در اردوگاه‌های آوارگان با امیدشان به آینده، مقاومت را بازمی‌سرایند. گزارش‌ها از ۲۰ هزار کودک یتیم در غزه حکایت دارند که هر یک، چون مشعلی فروزان، این امید را زنده نگه می‌دارند. عکس ابوالعوف، نه فقط رنج، که این روح تسلیم‌ناپذیر را جاودانه کرد.
