مایکروسافت بالاخره از اپل سبقت گرفت

روزنامه هفت صبح| برای بیش از یک دهه، اپل پادشاه بلامنازع بازار سهام آمریکا و دنیا بود. این شرکت برای اولین‌بار در سال ۲۰۱۱ از اکسون موبایل به‌عنوان با‌ارزش‌ترین شرکت عمومی جهان پیشی گرفت و بیش از ۱۰ سال و بدون هیچ وقفه‌ای این عنوان را حفظ کرد اما همانطور که عرفا و فیلسوف‌ها تعبیر می‌کنند، همه‌چیز در این دنیا فانی است و از بین خواهد رفت

و حالا نوبت به اپل رسیده و تاج از سر این کمپانی برداشته شده و روی سر رقیب دیرینه‌اش یعنی مایکروسافت گذاشته شده است. روز جمعه، مایکروسافت پس از افزایش بیش از یک تریلیون دلاری ارزش بازار در سال گذشته، از اپل پیشی گرفت و فصل انتقال قدرت را کلید زد. طبق گزارش بلومبرگ، مایکروسافت روز خود را با 89/2تریلیون دلار به پایان رساند که بالاتر از 87/2تریلیون دلار اپل بود. 

این تغییر بخشی از نظم مجدد بازار سهام است که با ظهور هوش مصنوعی مولد آغاز شد. این پدیده عجیب و فناوری نوین که می‌تواند به تمام سوالات بشر از هر گوشه و کناری پاسخ دهد، تصاویر جدید خلق کند و کدهای نرم‌افزاری بنویسد، به دلیل پتانسیل قابل‌توجهش سبب ایجاد تریلیون‌ها دلار ارزش اقتصادی شده است.

بخشی از صعود ارزش مایکروسافت هم مرهون پرداخت این شرکت به پدیده هوش مصنوعی است. به‌طور کلی، می‌توان گفت شرکت‌هایی بیشترین شتاب در ارزش را دارند که هوش مصنوعی مولد را مبنای خود قرار داده‌اند. از این رو، ارزش مجموع مایکروسافت، انویدیا و آلفابت، شرکت مادر گوگل، سال گذشته 2/5تریلیون دلار افزایش یافته است. البته این اتفاقات که می‌توان از آن به‌عنوان انقلاب‌های مبتنی بر فناوری یاد کرد، مسبوق به سابقه است و زمانی که اپل جایگزین اکسون موبایل شد و ارزشمندترین شرکت عمومی جهان نام گرفت، دوران برتری فناوری نوین در زمان خودش را آغاز کرد. آن انقلاب سبب شد تا علاوه بر ارزش اپل، ارزش شرکت‌هایی مانند آمازون، فیسبوک، مایکروسافت و گوگل از ارزش رهبران سابق بازار مانند والمارت، جی‌پی مورگان و جنرال موتورز پیشی بگیرد.

مایکروسافت از ۳ دهه پیش، زمانی‌که سیستم عامل ویندوز آن بر فروش آن غالب بود، انتقال فناوری را رهبری نکرده بود و دیرتر از رقبایش به اینترنت، تلفن همراه و شبکه‌های اجتماعی رسید. هنگامی که ساتیا نادلا در سال ۲۰۱۴ مدیر اجرایی مایکروسافت شد، این شرکت در آستانه ورشکستگی بود و شرایط وخیمی را از سر می‌گذراند.

نادلا توانست با تغییر خط و مشی این شرکت بزرگ و تمرکز آن بر روی فناوری رایانش ابری، مایکروسافت را به یک رقیب قوی برای آمازون که در این عرصه پیشگام بود، تبدیل کند. گام بعدی نادلا که دوباره شرکت را به جلو هل داد و یک قمار بزرگ بر روی هوش مصنوعی بود.

در سال ۲۰۱۹، آقای نادلا اولین سرمایه‌گذاری مایکروسافت را در «اوپن ای‌آی» انجام داد، استارتاپی که چت‌ربات «چت جی‌پی‌تی» مبتنی بر هوش مصنوعی را ساخت. در پایان تابستان ۲۰۲۲، او تحت تاثیر پیش‌نمایشی از فناوری زیربنایی اومن ای‌آی، معروف به «چی‌پی‌تی-۴» قرار گرفت و به تشویق مایکروسافت برای افزودن هوش مصنوعی مولد به موتورهای جست‌وجویش پرداخت. 

این اولین‌باری نیست که مایکروسافت در سال‌های اخیر از اپل پیشی گرفته است. مایکروسافت این کار را در سال ۲۰۱۸ و در زمانی‌که تجارت رایانش ابری را آغاز کرد، انجام داده بود. البته این اتفاق مختص مایکروسافت نیست و باید بگوییم با مرور سابقه رقابت این دو شرکت، متوجه می‌شویم که به هنگام بودن تغییرات و تحولات در بازار فناوری چگونه می‌تواند به رشد و درآمد شرکت‌ها کمک کند.

آیفون که برای اولین‌بار در سال ۲۰۰۷ عرضه شد، اپل را به صدر بازار سهام رساند و بین سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۵، این شرکت از فروش ۲۰ میلیون آیفون در سال به بیش از ۲۰۰ میلیون دستگاه رسید. زمانی که فروش آیفون در سال‌های اخیر کاهش یافت، تیم کوک، مدیر اجرایی اپل، تمرکز شرکت را از فروش آیفون‌های بیشتر به فروش اپلیکیشن‌ها و خدمات بیشتر به مردم در آیفون‌های موجود تغییر داد.

این استراتژی به اپل کمک کرد تا به درآمدی بالغ بر ۳۸۳ میلیارد دلار برسد که حدود ۴ برابر بیشتر از درآمدشان در پایان سال ۲۰۱۱، ساعت مرگ استیو جابز است. اما این استراتژی هم دچار خستگی و رخوت شد. برای مثال سال ۲۰۲۳ اولین سالی از زمان عرضه آیفون در جهان بود که چینی‌ها بیشتر از آیفون، گوشی‌های مبتنی بر سیستم عامل اندروید را خریداری کردند.

با این اوصاف اگر اپل می‌خواهد همچنان به این رقابت ادامه دهد، باید یک برنامه و استراتژی جدید را به بازار عرضه کند. به‌طور قطع این استراتژی باید بر پایه پدیده هوش مصنوعی تعریف شود، در غیر این صورت اپل قافله را می‌بازد و اختلافش با سایر شرکت‌ها بیشتر وبیشتر می‌شود. (نیویورک‌تایمز و گاردین)