تجدید دیدار پدر و پسران
فضل‌الرحمان، پدر معنوی طالبان با چه پیامی وارد افغانستان شد؟
روزنامه هفت صبح| مولانا فضل‌الرحمان، رهبر جمعیت علمای اسلام پاکستان و از روحانیون پرنفوذ این کشور که در افغانستان به «پدر معنوی طالبان» معروف است، یکشنبه، وارد کابل شد و به دیدار و گفت‌وگو با رهبران طالبان مشغول است.
مولانا فضل‌الرحمان رهبری جمعیت علما و دارالعلوم حقانیه پیرو مکتب دیوبندی را برعهده دارد که بزرگ‌ترین جریان مذهبی پاکستان به‌شمار می‌رود و بسیاری از رهبران طالبان افغان و پاکستانی در همین مدرسه دینی طلبه بوده‌اند.
دارالعلوم حقانیه که در منطقه اکوره ختک واقع شده است، در میان جهادگرایان در آسیای جنوبی به «دانشگاه جهاد» شهرت دارد و اصلی‌ترین منبع سربازگیری، ترویج ایدئولوژی، تربیت نیروی انسانی و صدور فتوا و مجوز جنگ و جهاد در دستکم نیم قرن اخیر بوده است.
از آغاز شکل‌گیری جنبش طالبان در افغانستان، مولانا فضل‌الرحمان از حامیان این گروه بوده است و در جریان جنگ طالبان با دولت‌های پیشین افغانستان، با صدور فتوای جهاد، جنگ در افغانستان را جایز اعلام کرده بود.
این روحانی پاکستانی در مهر ۱۳۹۵ و در پایان دیدارش با اشرف غنی، رئیس جمهوری پیشین افغانستان، در اسلام‌آباد، بار دیگر بر جایز بودن جنگ در افغانستان تاکید کرد و گفت: «ما حضور خارجی‌ها را در افغانستان جایز نمی‌دانیم و تلاش‌های دفاعی ما بر ضد آن‌ها ادامه دارد.»
پس از فروپاشی نظام جمهوری و سلطه دوباره طالبان بر کابل، مقام‌های این گروه در سفر به پاکستان با استقبال مولانا فضل‌الرحمان مواجه شدند و او خرسندی خود را از دستیابی طالبان به قدرت ابراز کرد. فضل‌الرحمان به طالبان افغان به‌چشم دانش‌آموزانی می‌نگرد که روزی در کلاس‌های او حضور داشتند و اینک بر اریکه قدرت در افغانستان تکیه زده‌اند. از همین رو، آنان را «مبارزان راه آزادی و فرزندان اصیل افغانستان» معرفی می‌کند.
یکشنبه، هنگام ورود مولانا فضل‌الرحمان به کابل، جاده‌های بزرگ منتهی به فرودگاه دقایقی مسدود شدند و کاروانی از خودروهای زرهی برای استقبال از او صف کشیدند. در تصاویر منتشرشده در رسانه‌های طالبان، چهره‌های بسیاری از مقام‌های این گروه با لبخند و ابراز شادمانی از دیدار با فضل‌الرحمان مشاهده می‌شوند که بیانگر ارادت طالبان افغان به این روحانی پرنفوذ پاکستانی است.
فضل‌الرحمان تا چند سال پیش، از برقراری شریعت اسلامی در پاکستان حمایت می‌کرد، اما اخیرا با احزاب سکولار، از جمله حزب مسلم لیگ به رهبری نوازشریف، متحد شده و از شعار برقراری شریعت در پاکستان دست کشیده است.
او که عقایدش زمانی الهام‌بخش بسیاری از سازمان‌های تروریستی و تبهکار در پاکستان و افغانستان بود، اینک به ادعای داعش «حامی دموکراسی» و هدف نظامی تعیین شده و نیروهای داعش در پاکستان تاکنون دستکم سه بار به مولانا فضل‌الرحمان و تجمع‌های مربوط به هواداران او حمله کرده است.
با این حال، سفر پر سروصدای فضل‌الرحمان به کابل، در حالی که حمله‌های تروریستی در پاکستان افزایش یافته و طالبان افغان به تسهیل بخشی از این حمله‌ها متهم‌اند، با خوش‌بینی مقام‌های طالبان همراه شده است.
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، یک هفته پیش از سفر فضل‌الرحمان به کابل گفت که هدف از این سفر «جلوگیری از تبلیغات منفی علیه طالبان در پاکستان و رساندن حقایق به مردم پاکستان» است، اما به نظر می‌رسد که نیت اصلی فضل‌الرحمان از سفر به کابل، فراتر از رساندن «حقایق» به مردم پاکستان باشد.
فضل‌الرحمان، متحد سیاسی کنونی حزب مسلم لیگ پاکستان، از کشوری می‌آید که در آن زنان در همه سطوح سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، امنیتی و اقتصادی حضور دارند. او تا چند هفته پیش، در گردهمایی‌های سیاسی در کنار مریم نواز، دختر نواز شریف، می‌ایستاد و از حاکمیت حزب مسلم لیگ و ماندن عمران‌خان در زندان حمایت می‌کرد.
او در واقع از حامیان اصلی حکومت سکولار پاکستان است که در آن براساس قانون، زنان و دختران حق دارند برابر با مردان تحصیل و کار کنند. با این حال، فضل‌الرحمان که استاد و مرشد طالبان افغان دانسته می‌شود، در دوسال گذشته، ضمن اینکه فرمان‌های ضد زن طالبان را محکوم نکرده، تلویحی از آن‌ها حمایت کرده است.
فرمان‌های منع تحصیل و کار و لغو دیگر حقوق اساسی زنان در افغانستان، با محکومیت‌های جهانی، از جمله با واکنش شدید احمد الطیب، شیخ الازهر، مواجه شد، اما رهبر جمعیت علمای پاکستان که روحانی‌ای پشتون‌تبار و پرنفوذ در میان سازمان‌های افراطی است، در این زمینه سکوت کرد. نزدیکان فضل‌الرحمان به رسانه‌های پاکستانی گفته‌اند که او قرار است با ملا هبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان، در قندهار نیز دیدار کند، اما طالبان هنوز این ادعا را تایید نکرده‌اند.
وزارت خارجه پاکستان نیز یک هفته پیش از سفر فضل‌الرحمان به کابل، این اقدام را «موضوعی شخصی» خواند و گفت که سفر او ارتباطی با حکومت پاکستان ندارد. نوازشریف، متحد سیاسی فضل‌الرحمان، با رفع محدودیت‌های قانونی، در حال آماده شدن برای انتخابات و بازگشت دوباره به قدرت در پاکستان است.
چنانچه فضل‌الرحمان از کابل با رضایت و خوش‌بینی به اسلام‌آباد برگردد، ممکن است او به پل ارتباطی مستقیم و معتمدی میان رژیم طالبان و حکومت آینده پاکستان در زمینه حل بی‌اعتمادی‌هایی که اخیرا شکل گرفته است، تبدیل شود. (ایندیپندنت)
