MOBA ؛ تمرکز، تفکر، پیروزی | ترکیبی از هیجان و نبرد تیمی

تحلیلی بر محبوبیت جهانی بازیهای سبک MOBA، جایگاه آن در ورزشهای الکترونیک و نقش استراتژی و همکاری در آن
هفت صبح،ملک میرمهدی| آیا تا به حال وسط میدان نبردی قرار گرفتهاید که تصمیمات شما سرنوشت تیمی را عوض کند؟ دنیای بازیهای MOBA جایی است که میلیونها نفر، از سراسر جهان، هر روز به امید پیروزی و تجربه هیجان ناب، به آن قدم میگذارند. اینجا فقط قدرت اهمیت ندارد؛ هوش، همکاری و استراتژی حرف اول را میزنند. همراه ما باشید تا با شش نمونه از برترینهای این ژانر پرشور آشنا شوید؛ بازیهایی که دیگر سرگرمی نیستند، یک سبک زندگیاند!
MOBA؛ ترکیبی از هیجان، فکر و نبرد تیمی
واژه MOBA مخفف Multiplayer Online Battle Arena است؛ یا به زبان سادهتر: میدان نبرد چندنفره آنلاین. اگر بخواهیم خیلی خلاصه و شفاف بگوییم، MOBA نوعی بازی ویدیویی تیمی است که در آن بازیکنان کنترل قهرمانانی با تواناییها و قدرتهای منحصربهفرد را در دست میگیرند. هر بازیکن یک نقش دارد و هر تصمیمش میتواند سرنوشت کل تیم را عوض کند.
اما راز جذابیت MOBA در کجاست؟
در این بازیها، هیچکس به تنهایی قهرمان نمیشود. موفقیت یا شکست، نتیجه مستقیم همکاری، هوشمندی و هماهنگی اعضای تیم است. اینجا جایی نیست که فقط تیراندازی سریع یا حرکات آکروباتیک پیروزت کند؛ باید فکر کنی، با یارانت مشورت کنی، زمان مناسب را پیدا کنی و حتی گاهی فداکاری کنی تا پیروزی از آن تیم تو شود.
نقشهها اغلب سه مسیر اصلی (Lane) دارند و در هر طرف نقشه، پایگاه تیمها قرار گرفته است. هدف اصلی، تخریب مقر تیم حریف است؛ اما مسیر رسیدن به این هدف، پر از پیچیدگیها و جزئیات است. از انتخاب قهرمان مناسب گرفته تا هماهنگی در حمله و دفاع، گرفتن منابع، مدیریت زمان و حتی روانشناسی رقبا… همه و همه اهمیت دارد.شاید برای همین است که MOBA فقط یک بازی ساده نیست؛ بیشتر شبیه یک شطرنج مدرن است که در آن هر حرکت، میتواند آغازگر داستانی تازه و پرهیجان باشد.
محبوبیتی فراتر از مرزها
شاید 10 سال پیش، کمتر کسی فکرش را میکرد که بازیهایی مثل Dota یا League of Legends، روزی به یکی از ستونهای اصلی دنیای ورزشهای الکترونیک تبدیل شوند اما امروز، مسابقات جهانی این بازیها با میلیونها تماشاگر زنده و آنلاین برگزار میشود. قهرمانهای دنیای MOBA شهرتی جهانی پیدا کردهاند و حتی نقل قولهایشان در شبکههای اجتماعی ترند میشود.
بعضی بازیکنان حرفهای این سبک، حالا خودشان برند و الگو برای نسل جدید گیمرها هستند.اما MOBA فقط برای حرفهایها نیست. این بازیها همانقدر که برای رقابتهای سطح بالا مناسباند، برای تفریح دوستانه و تجربه گروهی هم فوقالعادهاند. هر کس با هر سطح مهارت و هر سلیقهای، میتواند در این میدان بزرگ جایی برای خودش پیدا کند.
اگر میخواهید با دنیای بیپایان و پرشور MOBA بیشتر آشنا شوید و بهترین نمونههای این سبک را بشناسید، با ما همراه باشید؛ در ادامه، شش بازی برجسته و فراموشنشدنی این ژانر را به شما معرفی خواهیم کرد، بازیهایی که هرکدام سهم بزرگی در محبوبیت و شکلگیری این میدان نبرد مدرن داشتهاند...
۱. Dota 2: اسطورهای که جهان را تکان داد
در دنیای بازیهای رایانهای، بعضی نامها فقط یک بازی نیستند، یک فرهنگاند؛ یک موج که سراسر جهان را با خود همراه میکند. Dota 2 یکی از آن نامهاست. اگر قرار باشد یک شاهکار در سبک MOBA را به جهان معرفی کنیم، بدون شک Dota 2 یکی از اولین انتخابهاست.
از یک ماد کوچک تا میدانی جهانی
داستان Dota 2 از جایی شروع شد که شاید کمتر کسی انتظارش را داشت: یک ماد (Mod) ساده برای بازی Warcraft III. چند نفر عاشق بازیهای استراتژی، دور هم جمع شدند و با خلاقیت و عشق به بازی، ماد معروف «Defense of the Ancients» یا همان Dota را ساختند. همین ماد کوچک، بعدها به بستری برای ظهور یکی از بزرگترین و تاثیرگذارترین بازیهای تاریخ بدل شد.در سال ۲۰۱۳، شرکت Valve تصمیم گرفت این جواهر را به شکل یک بازی مستقل بازسازی کند و نتیجه، Dota 2 بود. خیلی زود Dota 2 به یک پدیده جهانی بدل شد و میلیونها بازیکن در سراسر دنیا را مجذوب خود کرد.
جادوی گیمپلی و استراتژی بیپایان
در قلبDota 2، همان روح نبرد تیمی و استراتژی عمیق موج میزند. هر بازی، یک ماجراجویی جدید است. بازیکنان میان بیش از 100 قهرمان با تواناییهای منحصربهفرد یکی را انتخاب میکنند و با تیم خود به دل نبردی میروند که هیچوقت دو بار شبیه هم نیست.قوانین سادهاند: دو تیم پنج نفره، سه مسیر اصلی (Lane)، نقشهای پر از رمز و راز و هدف نهایی، نابودی پایگاه حریف اما ساده بودن ظاهر قضیه، فریبنده است؛ Dota 2 یک بازی آسان برای یادگیری اما فوقالعاده دشوار برای استادی است.
در Dota 2، هیچ استراتژی برنده همیشگی وجود ندارد. همه چیز به هماهنگی تیم، خلاقیت بازیکنان و واکنش به تصمیمات لحظهای حریف بستگی دارد. کوچکترین اشتباه میتواند جریان بازی را زیر و رو کند. از نبردهای تیمی چشمگیر گرفته تا مبارزه برای گرفتن آخرین ضربه (Last Hit) روی مینیونها، همه چیز نیاز به تمرکز، سرعت عمل و درک عمیق از بازی دارد.
مسابقات جهانی و میلیونها چشم مشتاق
یکی از عواملی که Dota 2 را به سطحی فراتر از یک بازی عادی رسانده، مسابقات جهانی معروف آن با نام The International است. هر ساله، بهترین تیمهای دنیا در این رقابت شرکت میکنند و جایزهها بعضی سالها حتی از دهها میلیون دلار فراتر میرود. تصور کنید صدها هزار تماشاگر زنده، میلیونها نفر پای پخش اینترنتی و نبردی که سرنوشتش تا آخرین لحظه غیرقابل پیشبینی است؛ این فقط یک بازی نیست، یک جشنواره هیجان و رقابت جهانی است.
فراتر از یک بازی؛ یک جامعه زنده
Dota 2 فقط برای حرفهایها نیست. هزاران نفر، فقط برای تفریح و دوستی، عصرها و شبها پای این بازی جمع میشوند. انجمن Dota 2 یکی از فعالترین جوامع اینترنتی است؛ از بحثهای فنی و آموزش گرفته تا ساختن محتوای خلاقانه، طرفداران این بازی مرز خلاقیت را بارها جابهجا کردهاند.
۲. League of Legends؛ پادشاه میدانهای نبرد
اگر قرار باشد برای MOBA یک نماد جهانی انتخاب کنیم، بیتردید League of Legends (یا به اختصار LoL) در میان گزینهها میدرخشد. LoL علاوه بر اینکه یکی از محبوبترین بازیهای تاریخ است همچنین موجی عظیم در دنیای ورزشهای الکترونیک به راه انداخت و میلیونها گیمر را به خود جذب کرد.
تولد یک افسانه
در سال ۲۰۰۹، شرکت Riot Games بازیای روانه بازار کرد که خیلیها در ابتدا به آن امید چندانی نداشتند. اما خیلی زود، League of Legends به یک پدیده اجتماعی بدل شد. محیط کاربرپسند، گرافیک جذاب، شخصیتپردازی عالی قهرمانها و گیمپلی پویا، این بازی را به سرعت به صدر جدول محبوبترین بازیها رساند.
نبردها، قهرمانان و داستانهای بیپایان
در LoL، بازیکنان در قالب دو تیم پنج نفره وارد میدان میشوند. هر بازیکن یک Champion با قابلیتها و شخصیت منحصربهفرد انتخاب میکند. اما چیزی که LoL را از دیگر بازیها متمایز میکند، توجه وسواسگونه سازندگان به طراحی شخصیتها و دنیای بازی است. هر Champion داستان خاص خودش را دارد؛ از قهرمانان شجاع تا شخصیتهای مرموز و حتی شرور. Riot Games بهگونهای دنیای Runeterra را ساخته که مخاطب احساس میکند بخشی از یک افسانه بزرگتر است.
ورزش الکترونیک؛ میدان شهرت و افتخار
League of Legends یکی از اصلیترین موتورهای رشد ورزشهای الکترونیک در دنیا بود. مسابقات قهرمانی جهان (Worlds) هر سال با جایزههای میلیونی و میلیونها بیننده برگزار میشود. صحنههای پرهیجان، هواداران پرشور و لحظاتی که در حافظه هر گیمری حک میشود، از ویژگیهای لیگ جهانی LoL است.امروزه بسیاری از بازیکنان حرفهای این بازی، به چهرههای مشهور در شبکههای اجتماعی تبدیل شدهاند و حتی بعضی تیمها، طرفدارانی همتراز باشگاههای فوتبال بزرگ دنیا دارند.
بازی برای همه
یکی از نقاط قوت League of Legends، دسترسی آسان و امکان بازی برای همه است. Riot Games با بهروزرسانیهای مداوم، اضافه کردن قهرمانهای جدید و توجه به نیازهای بازیکنان، کاری کرده که LoL همیشه تازه و جذاب بماند. مهم نیست تازهکار هستید یا حرفهای، در این میدان نبرد همیشه جایی برای یاد گرفتن و پیشرفت هست.
۳. Mobile Legends: Bang Bang؛ میدان نبرد در جیب شما
دنیای MOBA با سرعت پیشرفت تکنولوژی، خودش را با همه پلتفرمها هماهنگ کرده است. یکی از نمونههای بارز، بازی محبوب Mobile Legends: Bang Bang است؛ یک تجربه MOBA تمامعیار، این بار روی صفحهنمایش کوچک تلفن همراه شما.
آغاز یک انقلاب موبایلی
Mobile Legends: Bang Bang، یا به اختصار MLBB، توسط شرکت Moonton در سال ۲۰۱۶ منتشر شد و به سرعت به یکی از پرطرفدارترین بازیهای موبایلی جهان بدل شد. دلیل موفقیت ساده بود: لذت MOBA، بدون نیاز به سیستمهای قدرتمند یا اینترنت فوقسریع؛ کافی است یک گوشی هوشمند داشته باشید و ماجراجویی را آغاز کنید.
گیمپلی سریع، هیجان بیوقفه
قواعد بازی شبیه نمونههای بزرگ رایانهای است: دو تیم پنج نفره، نقشهای با سه مسیر اصلی، قهرمانان با قابلیتهای منحصر به فرد و هدف نهایی، نابودی پایگاه تیم حریف. اما MLBB طوری طراحی شده که هر مسابقه نهایتا ۱۵-۲۰ دقیقه طول میکشد؛ مناسب برای زندگی پرسرعت امروز.بازیکنان میتوانند از میان دهها قهرمان با سبکها و مهارتهای مختلف، انتخاب کنند و با ترکیب مناسب تیمی، شانس برد خود را بالا ببرند. بازی دارای سیستم رتبهبندی، جوایز متنوع و جامعهای فعال و پرشور است.
صحنههای جهانی؛ از جیب تا قهرمانی
Mobile Legends، خیلی زود از یک بازی موبایلی ساده فراتر رفت. امروزه مسابقات بینالمللی این بازی با میلیونها جایزه و بیننده برگزار میشود. تیمهایی از کشورهای مختلف آسیا، اروپا و حتی خاورمیانه، در این رقابتها شرکت میکنند و Mobile Legends حالا به یک قطب جدی در دنیای ورزشهای الکترونیک موبایلی بدل شده است.
سادگی در عین عمق
یکی از نکات جذاب MLBB، سادگی یادگیری و عمق استراتژیک آن است. چه برای تفریح کوتاه، چه برای رقابت جدی، این بازی میتواند ساعتها شما را سرگرم کند؛ آن هم فقط با یک گوشی و اتصال اینترنت!
۴. Arena of Valor؛ شکوه شرق، هیجان جهانی
در جهانی که هر روز بیش از پیش به سمت موبایل حرکت میکند، Arena of Valor یا به اختصار AoV نمونهای عالی از تطبیق سبک MOBA با سلیقههای متنوع جهانی است؛ مخصوصا در آسیا که محبوبیت این بازی سر به فلک کشیده است.
تولدی دوباره از قلب آسیا
Arena of Valor توسط شرکت Tencent Games و استودیوی TiMi Studios ساخته شد و ابتدا با نام Honor of Kings در چین عرضه شد. استقبال بینظیر کاربران چینی باعث شد سازندگان نسخه جهانی آن را با نام Arena of Valor منتشر کنند. نتیجه، موجی از علاقه در کشورهای آسیایی و حتی اروپا و آمریکا بود.
تجربه MOBA در قالبی نو
در AoV، همه عناصر کلیدی MOBA حفظ شده است: قهرمانان با تواناییهای متنوع، نقشه سه لاینه، نبردهای تیمی و هدف نهایی تخریب پایگاه حریف اما آنچه Arena of Valor را متمایز میکند، طراحی بصری چشمگیر، صداگذاری حرفهای و داستانسرایی جذاب هر قهرمان است. گیمپلی سریع و مسابقات ۱۵ دقیقهای، این بازی را برای کاربران موبایل ایدهآل میکند.
حضور قهرمانان افسانهای
یکی از ویژگیهای منحصربهفرد AoV، حضور قهرمانانی از فرهنگها و اسطورههای گوناگون است. از ساموراییهای ژاپنی تا شوالیههای اروپایی و حتی ابرقهرمانان دیسی (DC)، همه در این میدان گرد آمدهاند تا تجربهای متنوع و هیجانانگیز رقم بزنند.
ورزش الکترونیک، این بار به سبک شرقی
Arena of Valor خیلی زود به صحنه رقابتهای جهانی راه یافت. مسابقات بزرگ با جایزههای هنگفت، تیمهای حرفهای و پشتیبانی جدی رسانهها، AoV را به یکی از ارکان ورزش الکترونیک مخصوصا در شرق آسیا تبدیل کرده است.
۵. Smite؛ نبرد خدایان از نمای سومشخص
تا اینجا بیشتر بازیهای MOBA از نمای بالا (Top-Down) بودند. اما اگر دنبال تجربهای متفاوت و هیجانانگیز هستید، Smite دقیقا همان چیزی است که دنبالش میگردید؛ یک MOBA که دنیای اسطورهها را با زاویه دید سومشخص و اکشنی نفسگیر ترکیب کرده است.
MOBA با چاشنی اسطوره و اکشن
Smite توسط Hi-Rez Studios ساخته شده و اولین بار در سال ۲۰۱۴ عرضه شد. این بازی، بازیکنان را به دنیای خدایان، اسطورهها و قهرمانان افسانهای از فرهنگهای مختلف میبرد؛ از زئوس یونانی تا ثور نورسی، از هوروس مصری تا شیوا هندی.آنچه Smite را منحصربهفرد میکند، زاویه دید سومشخص (Third-Person) است. برخلاف دیگر MOBAها، شما درست پشت سر قهرمانتان بازی میکنید؛ گویی در وسط میدان نبرد هستید و هر ضربه، پرتاب و جادویی را از نزدیک لمس میکنید.
نبردی متفاوت، تاکتیکی عمیق
در Smite، مثل همیشه دو تیم پنج نفره مقابل هم قرار میگیرند اما مکانیکهای حرکتی، دقت هدفگیری و واکنشهای لحظهای، بسیار متفاوت است و بازی بیشتر به یک اکشن تاکتیکی شباهت دارد. هر خدا یا اسطوره، مهارتهای منحصربهفردی دارد و ترکیب تیمها نقش مهمی در پیروزی ایفا میکند.
ورزش الکترونیک و جامعهای پویا
Smite هم با جامعهای پویا و تورنمنتهای بینالمللی، جایگاه خود را در دنیای ورزشهای الکترونیک تثبیت کرده است. بازیکنان حرفهای، استریمرها و طرفداران این بازی، یک خانواده بزرگ و پرشور را تشکیل دادهاند که هر روز به تعدادشان افزوده میشود.
۶. Heroes of the Storm؛ جشن قهرمانان بلیزارد
تصور کنید شخصیتهای محبوب دنیای بازیهای Blizzard - از وارکرفت و دیابلو تا استارکرفت و اورواچ - همه در یک میدان نبرد گرد هم بیایند. این ایده جذاب، پایهگذار Heroes of the Storm شد؛ یک MOBA منحصربهفرد و متفاوت که روح بلیزارد را به دنیای میدانهای نبرد چندنفره آورد.
همه قهرمانان زیر یک سقف
در این بازی، بازیکنان میتوانند کنترل قهرمانان معروف دنیای بلیزارد را به دست بگیرند؛ از Thrall و Kerrigan تا Tracer و Diablo. همین موضوع باعث شد هواداران این بازیها، با شور و شوق بیشتری سراغ تجربه یک MOBA متفاوت بروند.
گیمپلی تیمی و نوآوری
Heroes of the Storm تفاوتهایی کلیدی با دیگر MOBAها دارد. تمرکز بازی بیشتر روی کار تیمی است تا رقابت فردی. برخلاف دیگر بازیها که هر بازیکن جداگانه سطح (Level) میگیرد، در اینجا کل تیم با هم ارتقا پیدا میکند. ماموریتهای جانبی، نقشههای متنوع و رویدادهای خاص باعث شده هر مسابقه متفاوت و تازه باشد.
جامعه دوستانه، تجربه خانوادگی
یکی از ویژگیهای HotS، فضای مثبت و دوستانه جامعه بازیکنان آن است. بازی با محیط شاد و طراحی بصری جذاب، گزینهای عالی برای کسانی است که دنبال تجربهای جمعی و کمتنشتر نسبت به دیگر MOBAها هستند.
میدان نبردی برای همه
دنیای MOBA، با همه تنوع و گستردگیاش، هنوز هم یکی از پرشورترین و زندهترین نقاط دنیای گیم است. هرکدام از بازیهایی که معرفی کردیم، فقط یک محصول سرگرمکننده نیست؛ پشت هر کدام، دنیایی از فرهنگ، رقابت، دوستی و حتی الهام وجود دارد.مهم نیست روی موبایل بازی میکنید یا پای رایانه، حرفهای هستید یا تازهکار، در این میدان بزرگ، جایی برای هر کسی هست. شاید دنیای MOBA بزرگتر از هر زمان دیگری شده باشد اما یک چیز هنوز تغییر نکرده: لذت همکاری و هیجان نبرد تیمی، که هر بار میتواند آغاز یک ماجرای تازه باشد.