بخند و همزمان بازی کن
لوبیاهایی که از خنده به زمین می‌خورند، گوسفندهایی که فرقه دارد، بازیکنی که با طنز می‌جنگد و اسلحه‌هایی که جوک می‌گویند
هفت صبح، ملک میرمهدی| در روزگاری که بازی‌ها برای بردن جوایز و جلب توجه گیمرها، رقابت سرسختی بر‌سر واقع‌گرایی، گرافیک و داستان دارند، برخی سازندگان مسیر متفاوتی را انتخاب کرده‌اند: ساختن جهان‌هایی که خنده را به لب گیمر می‌آورند! از لوبیاهای کله‌خراب و شلوغ‌پلوغ تا اسلحه‌هایی که بیشتر از شخصیت اصلی شوخی می‌کنند، از تاکسی‌سواری در تهرانِ شلوغ تا گوسفندانی که فرقه راه انداخته‌اند، دنیای بازی‌های طنز در این پنج سال، یکی از شگفت‌انگیزترین و بامزه‌ترین دوره‌های خود را پشت سر گذاشته است. در این گزارش، شما را با هفت بازی آشنا می‌کنیم که علاوه بر مهارت و سرعت عمل، بلکه قدرت خندیدن و لذت بردن از شوخی‌های ریز و درشت را هم به چالش می‌کشند. آماده‌اید بخندید؟
Fall Guys: Ultimate Knockout
بازی Fall Guys: Ultimate Knockout یک عنوان کژوال بتل‌رویال است که در آگوست ۲۰۲۰ توسط استودیو Mediatonic توسعه یافت و ابتدا توسط Devolver Digital برای پلی‌استیشن ۴ و ویندوز منتشر شد. در گیم‌پلی این بازی، تا ۶۰ بازیکن به شکل همزمان کنترل شخصیت‌های بامزه‌ای (شبیه لوبیای لاستیکی) را برعهده دارند و در مسابقات فیزیکی متنوع و پر از مانع شرکت می‌کنند.
در هر راند گروهی، بازیکنان می‌دوند، می‌پرند و گاهی به صورت خنده‌داری روی سر یکدیگر می‌افتند تا به مراحل بعدی برسند. این برخوردها و سقوط‌های مداوم دقیقا همان چیزی هستند که Fall Guys را به یک کمدی اسلپ‌استیک تبدیل می‌کنند؛ به‌طوری‌که نشریه Inverse توصیف می‌کند «شخصیت‌ها روی یکدیگر می‌غلتند، مثل نمایش کمدی گروه سه‌کله‌پوک (Three Stooges)». موسیقی شاد و رنگین‌کمانی بازی، همراه با امکان پوشیدن لباس‌های عجیب‌وغریب (مانند موز یا سوسیس هات‌داگ) بر جنبه فانتزی و خنده‌آور بازی افزوده است.
Fall Guys به سرعت به یک پدیده جهانی تبدیل شد. ظرف هفته‌های اولیه انتشار، بیش از ۱۱ میلیون نسخه از آن فروخته شد. این بازی چندین جایزه معتبر هم کسب کرد؛ برای مثال در Golden Joystick Awards 2020 برنده جوایز «بهترین بازی چندنفره» و «بهترین بازی خانوادگی» شد و در مراسم The Game Awards 2020 جایزه «بهترین پشتیبانی از جامعه گیمرها» را برد. علاوه بر فروش بالا، تعامل خلاقانه سازندگان با جامعه کاربری از طریق شبکه‌های اجتماعی نیز عاملی در محبوبیت Fall Guys بود. Inverse می‌نویسد تیم سازنده با اتخاذ هویتی طنزآلود در توییتر، فضای بازی را به «بهشت میم‌بازها» تبدیل کرد که در آن صدها میم جذاب منتشر شد. Fall Guys با طراحی مراحل خنده‌دار، جوک‌های فیزیکی و جامعه کاربری شوخ، تجربه‌ای مفرح و متفاوت از بتل‌رویال ارائه داد.
High on Life
High on Life یک بازی تیراندازی اول‌شخص علمی-تخیلی کمیک است که در دسامبر ۲۰۲۲ توسط استودیوی Squanch Games (متعلق به جاستین رایلند، خالق سریال «ریک و مورتی») منتشر شد. خود سازندگان این بازی آن را یک «تیراندازی علمی-تخیلی خنده‌دار و بی‌پروایانه» توصیف کرده‌اند. در این بازی داستان حول مبارزه با یک کارتل فضایی می‌چرخد که انسان‌ها را به‌عنوان مواد مخدر فروش نشان می‌دهد و اسلحه‌های زنده و گفتاری قهرمان داستان با لهجه‌های بامزه و دیالوگ‌های پرتعداد، شوخی‌های فراوانی به بازی تزریق می‌کنند.
برای مثال، هر اسلحه قابلیت‌های عجیبی دارد (مثل پرتاب گلوله چسبنده یا چاقوی صحبت‌کننده با لهجه استرالیایی) و حین بازی بازیکن با شوخی‌های تند و کنایه‌های بی‌وقفه مواجه می‌شود که یادآور کمدی سیاه آثار Suda51 است. اگرچه برخی منتقدان به ایرادات فنی بازی اشاره کردند اما استقبال بازیکنان چشمگیر بود: مایکروسافت آن را یک «موفقیت بزرگ» نامید و معاون بازاریابی ایکس‌باکس از آن به‌عنوان یک «شگفتی (breakout hit)» یاد کرد. این بازی حتی در روز عرضه جزو پرفروش‌ترین بازی‌های استیم شد. این آمار نشان می‌دهد شوخ‌طبعی صریح و طراحی خلاقانه گیم‌پلی High on Life توانسته بازیکنان زیادی را به خود جذب کند.
Cult of the Lamb
Cult of the Lamb (فرقه بره) یک بازی روگ‌لایک و شبیه‌ساز ساخت و مدیریت فرقه است که در آگوست ۲۰۲۲ توسط استودیوی استرالیایی Massive Monster توسعه یافت و با انتشار شرکت Devolver Digital عرضه شد. در این بازی، بازیکن نقش یک بره مرموز را برعهده دارد که پس از نجات از مرگ، باید به یک خدای شیطانی خدمت کند. برای جلب رضایت آن خدا، با پیروان گوسفندک خود یک فرقه تشکیل می‌دهد، مراسم مذهبی برگزار می‌کند و حتی در صورت لزوم برخی از پیروان را قربانی می‌کند.
طنز این بازی بیش از هر چیز در تضاد میان شخصیت‌پردازی بامزه گوسفندها و آیین‌های خشن فرقه است: مثلا آشامیدن نوشیدنی‌های مذهبی یا دادزدن شعارهای غیرمنطقی، در فضای کارتونی و شاد‌گونه نمایش داده می‌شود. به بیان دیگر، Cult of the Lamb یک کمدی سیاه (شوخی با موضوعات تلخ) است که با گرافیک کودکانه و جلوه‌های رنگی خود و در عین حال داستانی درگیرکننده، نقد نرم و کنایه‌آمیز از جوامع فرقه‌ای ارائه می‌دهد. منتقدان عملکرد بازی را ستودند و این عنوان نامزد چندین جایزه معتبر شد؛ از جمله سه نامزدی در جوایز بازی بریتانیا (BAFTA) که در میان آنها نامزد «بهترین بازی» نیز دیده می‌شود. این موفقیت‌ها نشان می‌دهد ترکیب بی‌نظیر گیم‌پلی چالش‌برانگیز و فضای طنزآلود Cult of the Lamb توجه گسترده‌ای را به خود جلب کرده است.
Return to Monkey Island
Return to Monkey Island (بازگشت به جزیره میمون‌ها) یک بازی ماجراجویی کلیک‌و‌اشاره است که در سال ۲۰۲۲ توسط استودیوی Terrible Toybox منتشر شد. این بازی دنباله داستانی فرانچایز کلاسیک «جزیره میمون» است و همان سبک کمیک‌ماجراجویانه همیشگی را دنبال می‌کند. در این نسخه، بازیکن دوباره در نقش گای‌برش تری‌وودپ (یه دزد دریایی بامزه) قرار می‌گیرد و باید معماهای خنده‌دار متعدد بازی را حل کند.
جوک‌های زبانی بازی زبانزد است؛ منتقدان نوشته‌اند «بازگشت به جزیره میمون‌ها درست به‌اندازه همیشه خنده‌دار است.» و سرشار از «طنزهای واژه‌بازی چشم‌غره‌ای و جمله‌های شوخ» است. علاوه بر شوخی‌های واژه‌ای، بازی دیالوگ‌های نیشدار و اشاره‌های طنزآمیز به رویدادهای جاری (مثلاً معضلی مشابه کرونا) دارد که جذابیت زیادی ایجاد می‌کند. گرافیک کارتونی و شخصیت‌های بامزه (مانند یک زن جادوگر قدیمی خرفه‌خور) به این کمدی ماجراجویانه رنگ و لعاب می‌دهد.
No More Heroes III
No More Heroes III قسمت سوم از سری بازی‌های اکشن‌ماجراجویی «نوا مور هیروز» است که در سال ۲۰۲۱ توسط Grasshopper Manufacture (گرداننده: گوئیچی سُدا) منتشر شد. این سری به خاطر کمدی اغراق‌آمیز و شوخی‌های لوده‌ش را می‌شناسند و NMH3 نیز از این قاعده مستثنا نیست. در این بازی بازیکن کنترل ترویس تاچ‌داون را به عهده می‌گیرد؛ یک قاتل خوش‌هیکل و خنگ که عاشق انیمه و بازی‌های ویدئویی است.
گیم‌پلی ترکیبی از مبارزه با باس‌های دیوانه‌وار و مراحل جانبی طنز دارد. شوخ‌طبعی NMH3 در شوخی‌های مکرر با فرهنگ عامه، طراحی اغراق‌شده دشمنان (مثلا ملکه‌های فرازمینی فانتزی) و دیالوگ‌های پست و لوده‌گرانه جلوه می‌کند. یک منتقد Inverse اشاره کرده که او هنوز هم «از جوک‌های تند بازی می‌خندد» ، به این معنا که شوخی‌های بی‌پرده بخش مهمی از تجربه را تشکیل می‌دهد.اگرچه برخی آن را بیش از حد تکراری می‌دانستند، دوستداران سبک خاص این مجموعه «جزیره‌احمقی» و درک شوخ‌طبعانه کارگردان را ستودند.
هی تاکسی (Hey Taxi)
یکی از نمونه‌های ایرانی در لیست، بازی هی تاکسی است که توسط استودیو گلیم گیمز توسعه یافته است. این بازی اندرویدی سبک تفننی دارد و در نسخه دوم خود (به‌روز شده در سال ۱۴۰۳) رانندگی در خیابان‌های تهران را شبیه‌سازی می‌کند. تفاوت خنده‌دار بازی در دیالوگ‌های طعنه‌آمیز با مسافران نهفته است. مایکت در معرفی نسخه جدید آن می‌پرسد «یادتونه؟ اولین بازی تاکسیرانی ایرانی؟ یه عالمه دیالوگ‌های بامزه؟»، اشاره به گفت‌وگوهای طنزآمیز بی‌شمار بازی دارد.
همچنین رسانه‌های فارسی‌زبان نوشته‌اند «دیالوگ‌های طنز و جالبی شنیده می‌شود که جذابیت روند بازی را دو‌چندان کرده است». در گیم‌پلی ساده Hey Taxi، بازیکن با کشیدن انگشت روی صفحه باید تاکسی را هدایت کند و مسافران را به‌مقصد برساند و در این میان با موقعیت‌های کمیک (مثل تصادف‌های خنده‌آور) مواجه می‌شود. این بازی در جامعه گیمرهای ایرانی طرفداران خود را دارد و کسانی که آن را تجربه کرده‌اند، گرافیک ساده و طنز مکالماتش را سرگرم‌کننده توصیف می‌کنند.
میم (MIM)
بازی میم (MIM) یک عنوان ماجراجویی پازل ایرانی است که دو توسعه‌دهنده مستقل، رامون طالع و محمدجواد خدابخشی، آن را ساخته‌اند و آخرین نسخه آن در شهریور ۱۴۰۳ منتشر شده است. مزیت مهم میم این است که اساسا حول شوخی با میم‌های ایرانی شکل گرفته است. «میم یک بازی ماجراجویی به سبک پازل است که با میم‌های ایرانی شوخی می‌کند» و وعده می‌دهد با گرافیک کارتونی خود «لحظات شادی می‌سازد و لبخند را بر لب شما می‌آورد».
در این بازی گیمر باید معماهای خلاقانه و متعددی را حل کند که در مراحل مختلف مملو از تصویرها و موقعیت‌های طنز اینترنتی ایرانی هستند. بدین ترتیب هر مرحله حکم یک پازل معمایی را دارد که در فرم میم‌های آشنا گنجانده شده است. این خلاقیت محلی باعث شده Mim حتی پیش از عرضه نقدهای مثبتی دریافت کند؛ به‌عنوان نمونه در کافه‌بازار نمره بالا و نظر مثبت کاربران به گیم‌پلی بامزه آن اشاره شده است. گرچه MIM نسبت به عناوین بزرگ بین‌المللی کوچک است، اما از لحاظ خلاقیت شوخی و طنز بومی در دسته بازی‌های ایرانی شایسته توجه است.
