فینگرفود | غذاهای انگشتی و بازار میلیاردی
پذیرایی حرفهای و طراحی شیک سینیها، صنعت نوپای فینگرفود را به مسیر سودآور کشانده است
هفت صبح، نوید ایرانبهار | یک مهمانی شیک را تصور کن. میز پذیرایی انباشته از سینیهای رنگارنگ که پر از لقمههای کوچک است که هر کدام از یک داستان طعمدار و زیبا حکایت میکند. این لقمهها دیگر فراتر از یک خوراکی ساده هستند و در عمل، نمادی از سلیقه مدرن و میزبان شیکپوشاند.

در ایران، پدیده فینگرفود به اندازه کافی کوچک شروع شده تا به نظر سرگرمی مهمانی بیاید اما به اندازه کافی بزرگ شده که به چشم یک فرصت اقتصادی جدی دیده شود. در جهانی که اسنکهای سالم، غذای راحت و پذیراییهای حرفهای به هم نزدیکتر شدهاند، فینگرفود مثل نقطه تلاقی است؛ لقمهای برای مهمانی، میانوعدهای برای کار، گزینهای سریع برای رویدادها . به همین دلیل بازار جهانی این صنعت دارد با سرعت رشد میکند.
جهان در آغوش اسنک و فینگرفود
اگر نگاهی به وضعیت جهانی بیندازیم، اسنک و به تبع آن، فینگرفود به عنوان جزئی از آن، دارد بیش از پیش جدی گرفته میشود. بازار تنقلات و اسنک سالم در سطح بینالمللی در حال رشد چشمگیر است و مصرفکنندگان بیشتر دنبال گزینههایی هستند که هم میانوعده باشند، هم زیبا، هم راحت.
در بخش کترینگ و پذیرایی حرفهای نیز، فینگرفود راه نفوذ عمیقتری یافته است. مدیران ایونت و پذیرایی متوجه شدهاند که این لقمهها اشتها را برمیانگیزند و سبک پذیرایی را به سطح دیگری ارتقا میدهند. در برخی بازارهای اروپایی، بخش فینگرفود در قالب اسنکهای کوچک و پیشغذایی، بخش بزرگی از منوی کترینگ و فروشگاهها را تشکیل میدهد.
بازار نوپای لقمههای کوچک
در ایران، فینگرفود هنوز به چشم یک بخش نوپا دیده میشود اما علامتها واضحاند. میزبانان مهمانیهای لوکس، شرکتهای برگزارکننده ایونت و حتی کارآفرینان خانگی، همه دارند به این فضا وارد میشوند. اگر بازار تنقلات را در نظر بگیریم، آمار نشان میدهد که بخش خوردنیهای میانوعده در ایران بسیار پررونق است.
طبق برآوردها، بازار تنقلات در ایران ظرفیت بلندمدت بالایی دارد و تقاضا برای غذاهای کوچک، آماده و زیبا مثل فینگرفود، بهتدریج بیشتر میشود. در عین حال، کسانی که فینگرفود را در خانه درست میکنند که بسیاری از آنها زنان کارآفرین هستند. مجموعههای کوچک پذیرایی خانوادگی، سفارشهای جشن تولد و همکاری با کافهها و دفاتر، همه در حال استفاده از این عنصر کوچک اما با ارزش هستند.
وقتی عددها حرف میزنند
چون فینگرفود بخشی از بازار بزرگتر اسنک و غذای راحت (convenience food) است، برای برآورد وضعیت اقتصادی آن نمیشود آن را جدا از این بازارها دید. بازار غذای راحت در ایران در سالهای آینده هم رشد پیشبینی شده دارد.به لحاظ مدل کسبوکار، فینگرفود در پذیرایی ایونت یک مسیر لوکس و پر ارزش دارد؛
اما در کسبوکار خانگی، اوضاع متفاوت است: کارآموزان دورههای فنی حرفهای فینگرفود یاد میگیرند چگونه ترکیبهای سادهتر و اقتصادیتر درست کنند، بستهبندی کنند و مهمتر از همه، چگونه قیمتگذاری کنند تا هم برای مشتری به صرفه باشد و هم سودی برای فروشنده باقی بماند.
در منوی پذیرایی (کترینگ) نیز انتخابهای زیادی وجود دارد؛ از بورکهای کوچک، سمبوسه، مینیبرگر تا رولهای سبزیجات یا گوشت. این تنوع باعث شده که فینگرفود مناسب بسیاری از سبک مهمانیها باشد.
فرصتهایی که روی میز است
برای کارآفرینانی که مشتاقاند دست به کار شوند، فینگرفود یک پنجره با نور بلند به سمت آینده است. چند ایده مهم که میتواند جذاب باشد. طراحی لقمههایی با طعم بومی: ترکیب مزههای ایرانی (مثلا با سبزیجات محلی، ادویههای ایرانی) تمایز بزرگی ایجاد میکند و بازار محلی را جذب میکند.
استفاده از بستهبندی خلاق: فینگرفودها چون کوچکاند، این امکان را دارند که در بستهبندیهای خاص (سینیهای مینیمال، کاردستی چوبی، جعبههای شیک) عرضه شوند و تجربه پذیرایی را ارتقا دهند. مدل ترکیبی تولید: ترکیب فروش خانگی با همکاری ایونتها، کترینگ و رستورانها، ریسک را کاهش میدهد و باعث رشد پایدار میشود.
تاکید بر فینگرفود سالم: گرایش جهانی به سمت میانوعدههای سالمتر، فرصتی طلایی برای تولید فینگرفودهای گیاهی، کمچرب یا سبزیمحور فراهم کرده است. همچنین، چون فینگرفود هنوز «مهمانیمحور» است، فعالان میتوانند با برگزاری ورکشاپ، دوره آموزشی، یا همکاری با فضاهای کافهای، بخش بازار خود را گسترش دهند.
نقصهایی که باید برطرف شود
با همه جذابیتها، این مسیر ساده نیست. سرمایه اولیه مورد نیاز، سنگین است. برای تولید حرفهای فینگرفود، نیاز به تجهیزات آشپزخانه صنعتی، بستهبندی مناسب، نگهداری دقیق و نیروی کار دارد. نگهداری فینگرفودهای تازه مخصوصا در مهمانیها چالشبرانگیز است. لقمهها باید ظاهر قشنگشان را حفظ کنند و از نظر طعم نرمال بمانند، حتی وقتی روی میز پذیرایی قرار میگیرند.
علاوه بر آن، هزینه تمامشده فینگرفود به دلیل مواد اولیه تازه (گوشت، سبزی، پنیر) و بستهبندی شکیل بیش از یک اسنک ساده است و در نهایت، بازار هنوز کاملاً تثبیت نشده: بخش قابلتوجهی از مشتریان احتمالی باید با مفهوم فینگرفود بیشتر آشنا شوند و فرق آن با تنقلات معمولی را درک کنند. فینگرفود در ایران دارد به چیزی فراتر از یک ترند مهمانی و در واقع، به یک کسبوکار خریدنی، یک تجربه پذیرایی حرفهای و یک مسیر کارآفرینی تبدیل میشود.