کالاهای عجیب اما ارزآور در تجارت خارجی ایران
صادرات اسپند و سنگ پا به کشورهایی که به دنبال محصولات طبیعی و سنتی هستند، نشان میدهد که ایران می‌تواند با تکیه بر فرهنگ و تاریخ خود، به بازارهای جدیدی نفوذ کند
هفت صبح، اعظم پویان | شاید برای بسیاری غیرقابل باور باشد که کالاهایی همچون شانه، سنجاق زلف، زیپ، قاب عکس، بیل و کلنگ، سنگ پا، اسپند، شتر و حتی طوطی در فهرست اقلام صادراتی ایران قرار دارند. این کالاها، با وجود ظاهر ساده و عجیب، سهمی ولو اندک از درآمدهای ارزی کشور در اختیار دارند. به عنوان مثال صادرات شتر و طوطی به کشورهای خاورمیانه و آفریقا نشان‌دهنده تنوع محصولات صادراتی ایران و بیانگر ظرفیت‌های فرهنگی و منابع طبیعی کشور در جلب بازارهای جهانی است.
در سال ۱۴۰۳، تجارت خارجی غیرنفتی ایران با رشد ۱۱.۳۹ درصدی به رقم ۱۳۰.۲ میلیارد دلار رسید که شامل ۵۷.۸ میلیارد دلار صادرات و ۷۲.۳ میلیارد دلار واردات بود. اگرچه محصولاتی همچون گاز طبیعی، پروپان مایع شده و بوتان مایع شده به عنوان عمده‌ترین کالاهای صادراتی شناخته می‌شوند، اما جذابیت واقعی در کالاهای کم‌توجه و عجیب نهفته است.
تنوع صادراتی ایران و فرصت‌های پیش رو
صادرات کالاهای عجیب و غیرمعمول بیش از آن که نشان‌دهنده خلاقیت در استفاده از منابع داخلی باشد، پتانسیل‌های نهفته در بازارهای جهانی را نشان میدهد. به عنوان مثال، صادرات اسپند و سنگ پا به کشورهایی که به دنبال محصولات طبیعی و سنتی هستند، نشان میدهد که ایران می‌تواند با تکیه بر فرهنگ و تاریخ خود، به بازارهای جدیدی نفوذ کند. اسپند که در فرهنگ ایرانی به عنوان یک عنصر سنتی و معنوی شناخته می‌شود، در کشورهای آسیای مرکزی و خاورمیانه تقاضای بالایی دارد.
همچنین سنگ پا که در صنایع آرایشی و بهداشتی کاربرد دارد، به عنوان یک کالای محبوب در بازارهای جهانی شناخته می‌شود. علاوه بر این، صادرات ابزارهای ساده مانند شانه، سنجاق زلف و زیپ نیز نشان میدهد که حتی کالاهایی که در ظاهر ارزش بالایی ندارند، بازارهایی با تقاضای
موثر دارند.
جدول برخی از اقلام عجیب صادراتی چه می‌گوید؟
ارزش دلاری و ریالی کالاهای صادراتی نشان‌دهنده تنوع در ارزش افزوده این محصولات است. به عنوان مثال، بیل و کلنگ با ارزش دلاری 498.729 دلار و ارزشی بیش از 26 میلیارد تومان، نشان‌دهنده تقاضای موثر این ابزارآلات در بازارهای بین‌المللی است. همچنین طوطی با ارزش دلاری 4.500 دلار و ارزشی بیش از 20 میلیارد تومان و تنها با وزن 1.500 کیلوگرم، ارزش افزوده بسیار بالایی دارد. این موضوع نشان میدهد که کالاهای لوکس و تخصصی، در بازارهای جهانی سودآوری بالایی دارند. وزن کالاها نیز یکی از عوامل مهم در تحلیل اقلام صادراتی است. به عنوان مثال، زیپ با وزن 6.143 کیلوگرم و ارزش 166.007 دلار، نشان‌دهنده ارزش افزوده بسیار بالای این محصول است.
این موضوع نشان میدهد که کالاهایی با وزن کمتر و ارزش اقتصادی بالاتر، نقش بهتری در ایجاد توازن تجاری دارند. از سوی دیگر، سنگ پا با وزن 95.199 کیلوگرم و ارزش 30.585 دلار، ارزش افزوده پایین‌تری دارد. این موضوع نشان‌دهنده این است که برخی کالاها با وجود وزن بالا، ارزش اقتصادی کمتری دارند و نیاز به افزایش ارزش افزوده از طریق فرآوری یا بسته‌بندی بهتر دارند.
