تتر؛ خط قرمز بانک مرکزی | صرافی‌های رمزارز برای بازشدن درگاهشان باید به مجموعه‌ای از محدودیت‌ها تن بدهند
صرافی‌ها برای دومین بار در معرض اتهام قرار گرفتند و درگاهشان مسدود شد
هفت صبح| امروز که به ساعت ۳ بعدازظهر برسیم؛ ۹ روز می‌شود که درگاه صرافی‌های رمزارز بسته است. یعنی هیچ کاربری از میان ۱۵ میلیون نفری که این صرافی‌ها مدعی‌اند مشتری‌شان هستند نمی‌توانند به حساب این صرافی‌ها پول بریزند. برداشت پول البته منعی ندارد. چرا این طور شد؟ پیش‌تر گفتیم. بانک مرکزی تصور می‌کند که این صرافی‌ها یکی از دلایل افزایش قیمت ارز هستند چون در این صرافی‌ها تتر به فروش می‌رسید که معادل یک دلار است. روز چهارشنبه ۵ دی که قیمت دلار به 80 هزار تومان رسید؛ این صرافی‌ها برای دومین بار در معرض اتهام قرار گرفتند و درگاهشان مسدود شد.
در این مدت صرافی‌ها همه کار کردند تا مشکلشان برطرف شود. در عرض ۲۴ ساعت سه بیانیه تند علیه بانک مرکزی از طرف انجمن فین‌تک، انجمن بلاک‌چین و کسب‌وکارهای رمزارزی صادر شد، پس از آن صرافی‌ها کاربران را فراخواندند تا از روش واریز شناسه‌دار پول را واریز کنند ولی بانک مرکزی جلوی این کار را گرفت، پس از آن یک نشست خبری در اتاق بازرگانی گذاشتند و پارلمان بخش خصوصی را هم وارد ماجرا کردند تا به آن‌ها کمک کند و بعد از آن بیانیه‌ای با عنوان بیانیه «پایانی» صادر کردند تا با دولت اتمام‌حجت کرده باشند. آن‌ها همچنین موفق شدند یک نماینده مجلس را در این هفته در حمایت از خود به رسانه‌ها بیاورند ولی فرزین در بانک مرکزی اصلا رضایت نداد.
تا اینکه پنج‌شنبه صبح، افشین، معاون علمی رئیس‌جمهور به بانک مرکزی رفت تا از پلتفرم‌ها حمایت کند. البته افشین پیش از این اعتماد پلتفرم‌ها را کمی سلب کرده بود. کی؟ ماه پیش دو سند برای مقررات‌گذاری در مورد رمزارزها تصویب شد. یکی سند بانک مرکزی و دیگری سند شورای‌عالی فضای مجازی. سند بانک مرکزی خیلی محدودکننده بود و شریک بانک مرکزی در این سند افشین و معاونت علمی بود. سند شورا کمی دست و دل بازتر است و محصول کار مشترک شورای‌عالی فضای مجازی است و وزارت اقتصاد.
اما نفس کار افشین خوب بود. اینکه روز نیمه‌تعطیل تهران را به پیگیری کار پلتفرم‌ها اختصاص داد. با این حال نتیجه کار چیزی نزدیک به فاجعه است. سایت راه پرداخت در شامگاه جمعه سه برگه آچهار، بدون سربرگ را منتشر کرد و گفت این شروط بانک مرکزی است برای اینکه درگاه صرافی‌های رمزارز را دوباره باز کند. شرط‌ها چیزی در حد ترکمنچای بود و همان طور که حدس می‌شد زد راه پرداخت اعلام کرد که کسب‌وکارها با این پیشنهادها موافقت نکردند و اساسا انجام آن را ناشدنی می‌دانند.
این شروط چه بود؟ متن کامل آن را می‌توانید در صفحه هشت بخوانید. متنی که البته پر است از اصطلاحات فنی ولی اگر بخواهید به طور خلاصه بخواهید خواسته‌های بانک مرکزی را بدانید در این سه شرط خلاصه می‌شود:
۱. بانک مرکزی به تمام اطلاعات کاربران و نیز معاملات صرافی‌های رمزارز دسترسی داشته باشد.
۲. واریز پول به صرافی‌های رمزارز از نظر زمانی محدود شود. پیشنهاد بانک مرکزی از ساعت ۹ تا ۳ بعدازظهر است.
3. معاملات تتر هم از نظر زمانی به ساعت ۹ تا ۵ بعدازظهر محدود شود و هم دارای دامنه نوسان شود به این صورت که در این بازه زمانی دامنه نوسان تتر ۴ درصد باشد یعنی حداکثر ۴ درصد گران و ارزان شود و اگر بیش از این افزایش یا کاهش قیمت در بازار رخ داد، هرگونه ثبت سفارش در هسته معاملات به مدت 30 دقیقه متوقف شود.
جالب است که در بخش دیگری از این سند، بانک مرکزی این دامنه نوسان را به معاملات دیگر رمزارزها نیز سرایت داده و برای آن‌ها هم دامنه نوسان حداکثر دو درصدی را پیشنهاد داده است.
به این ترتیب با پیشنهادهای ناشدنی بانک مرکزی باز شدن گره صرافی‌های رمزارز، رفته رفته به یک آرزو تبدیل می‌شود. آرزویی که شاید باید در سطحی بالاتر از بانک مرکزی در مورد آن تصمیم‌گیری شود.
متن این توافق پیشنهادی به این شرح است:
بخش اصلی
۱. دریافت برخط کلیه اطلاعات عملیاتی از سکوهای رمزارز
براساس اعلام بانک مرکزی مقرر شد از طریق سرویس‌های الکترونیک برخط کلیه اطلاعات مورد نیاز بانک مرکزی حوزه معاونت ارزی از سکوهای مبادله رمزارز دریافت گردد.
۲. پایش فوری ذخایر رمزارزی سکوهای مبادله
مقرر شد طی فرآیند مشخص اطمینان لازم از ذخایر رمزارزی سکوهای مبادله در قالب عملیات بازرسی و ممیزی حضوری صورت پذیرد. از طریق کمیته منتخب بین دستگاهی
۳. تعیین دامنه نوسان محدود و مشخص برای بازارگاه ریال - تتر
پیشنهاد گردید برای کلیه بازارهایی که یک طرف ارز معامله ریال می‌باشد دامنه نوسان محدود و مشخص حداکثر یک تا دو و نیم درصد روزانه اعمال شود در صورت عبور از دامنه نوسان امکان ثبت سفارش خرید جدید در هسته معاملات به مدت ۳۰ دقیقه متوقف گردد.
۴. زمان محدود فعالیت بازارگاه ریال-تتر
در خصوص بازار تتر - ریال پیشنهاد گردید از ساعت ۹ تا ۱۷ بازار بصورت خود انتظام با دامنه حداکثر چهار درصد فعال و در خارج از ساعات مزبور دامنه نوسان حداکثر یک درصد روزانه تعیین گردد. در صورت عبور از دامنه نوسان امکان ثبت سفارش خرید جدید در هسته معاملات به مدت ۳۰ دقیقه متوقف گردد.
۵. محدود سازی زمان cash-in ریالی به سکو و شارژ کیف پول
امکان شارژ اکانت ریالی مشتریان صرفا در ساعات ۹ تا ۱۵ امکان پذیر می‌باشد.
۶. دریافت صورت‌های مالی حسابرسی شده سکوها
مقرر شد کلیه صورت‌های مالی سکوهای مبادله رمزارز قبل از آغاز فرآیند از ایشان اخذ و بررسی‌های لازم صورت پذیرد.
۷. تفکیک عملیات ریالی سکو از عملیات ریالی پرداخت‌یار و منفک سازی پرداخت‌یار از ارائه خدمت در حوزه رمزارز
مقرر شد برای حوزه رمزارز مسیر واحد و مشخص پرداخت ریالی بررسی و مصوب شود. پیشنهاد گردید ضمن افزایش سقف مبلغ مجاز خرید از طریق درگاه‌های ۷۸۰۰، سایر مسیرهای انتقال وجه ریالی مسدود گردد.
اقلام اطلاعاتی مورد نیاز
۱. دسترسی به Order Book
ارائه اطلاعات Order Book شامل وضعیت سفارش و شناسه کاربر سفارش دهنده User ID
امکان فیلترگذاری بر اساس، حجم، زمان و کاربر سفارش دهنده User ID
۲. امکان بلاک کردن کاربران خاص
قابلیت مسدود کردن کاربران مشخص به نحوی که امکان ایجاد سفارش خرید و فروش واریز یا برداشت را نداشته باشند.
۳. لیست معاملات انجام شده
ارائه لیست کامل معاملات با قابلیت فیلترگذاری بر اساس زوج معاملاتی، حجم زمان و کاربر سفارش دهنده User ID.
۴. لیست تراکنش‌های Hot Wallet
ارائه لیست کامل تراکنش‌های واریز و برداشت به Hot Wallet متعلق به سکوی تبادل به تفکیک شبکه
۵. لیست تراکنش‌های User Wallet
ارائه لیست تراکنش‌های واریز رمز ارز به کیف پول‌های سکوی تبادل به تفکیک شبکه با امکان فیلترگذاری بر اساس حجم، زمان و کاربر User ID
۶. تنظیم محدودیت بر روی حجم خرید و فروش
امکان تعیین محدودیت برای حجم خرید و فروش کاربران
انتقال کاربران به لیست سیاه Black List در صورت تجاوز از محدودیت تعیین شده برای مدت مشخص و در زوج معاملاتی موردنظر.
ملاحظات تکمیلی
۱. ارائه اطلاعات و دسترسی Real-time
تضمین دسترسی Real-time به داده‌ها از طریق Endpointهای استاندارد. ارائه مستندات کامل برای استفاده از Endpointها به نماینده معرفی شده از طرف بانک مرکزی
۲. به روزرسانی منظم اطلاعات هویتی کاربران
اطلاعات انطباق شناسه کاربران User ID با اطلاعات هویتی آن‌ها به صورت منظم و مداوم به روز شود. ارائه این اطلاعات به صورت منظم و مداوم در کانال مجزا و با پروتکل اعلامی از طرف بانک مرکزی.
۳. عدم اعمال محدودیت نرخ Rate Limit
تاکید بر عدم اعمال محدودیت نرخ Rate Limit بر روی Endpointها ... تضمین دسترسی مداوم و بدون اختلال به داده‌ها، حتی در حجم بالا
۴. مسئولیت امنیت Endpointها
تاکید بر اینکه مسئولیت کامل امنیت Endpointها شامل حفاظت از داده‌ها، جلوگیری از نفوذ، و جلوگیری از سوء استفاده بر عهده سکوی تبادل است.
تضمین استفاده از پروتکل‌های امن و پایش مداوم برای جلوگیری از نقض امنیت بر عهده سکوی تبادل است.
۵. پایداری Endpointها
اطمینان از عملکرد پایدار و مداوم Endpointها با حداقل زمان قطعی یا اختلال تضمین در دسترس بودن سرویس‌ها (Uptime) در سطح توافق شده همراه با ارائه SLA مناسب.
۶. پشتیبانی و رفع اشکال فوری
فراهم کردن تیم پشتیبانی برای حل مشکلات فنی و رفع اشکالات احتمالی در کوتاه‌ترین زمان ممکن. ارسال اعلان (Notification) در صورت وقوع مشکلات یا تغییرات در سرویس.