قامت خمیده پایتخت زیر مشکل ترافیکی
چالش‌های شهری و راهکارهای شهرداری در گفت‌وگو با عضو شورای شهر تهران
هفت صبح، حمیدرضا خالدی| تهران به همان نسبت که وسعت و جمعیتی به اندازه یک کشور دارد، مشکلات ریز و درشت زیادی هم دارد. از ترافیک و آلودگی هوا تا کمبود آب شرب، از زلزله‌خیزی و غیرمقاوم بودن ساختمان‌ها تا وضعیت ترافیکی و مشکلات متعدد دیگر همچون فرونشست زمین و...
گزارش زیر نیم‌نگاهی است به آخرین وضعیت این چالش‌ها و راهکارهای مدیران اجرایی و تصمیم‌گیری شهری که در صحبت با «سیدمحمد آقامیری» عضو شورای اسلامی شهر تهران و رئیس کمیته عمران و زیرساخت شورا درباره آنها به بحث نشستیم.
در انتظار تصویب طرح فرونشست
نخستین مشکل تهران، فرونشست به خصوص در مناطق 15 تا 21 این کلانشهر است. عضو شورای شهر در این باره توضیح می‌دهد:فرونشست پدیده‌ای جهانی است و در تهران هم فرونشست زمین بیشتر به خاطر شبکه فاضلاب است و اینکه این شبکه دیگر اجازه نمی‌دهد که آب به زمین تزریق شود. معتقدم راه‌حل رفع مشکل فرونشست تزریق آب به زمین است. امروز مناطق جنوب غرب تهران ازجمله مناطق ۱۵، ۱۶، ۱۷، ۱۸، ۱۹ و ۲۱ بیشترین آسیب را از فرونشست دیده‌اند و علت این وضعیت به برداشت بی‌رویه از سفره‌های زیرزمینی و نبود جایگزینی مناسب برای آنها برمی‌گردد. حتی برای اینکه آب به زمین تزریق شود بهتر است بخشی از سیستم فاضلاب شهری را تخریب کنیم.
بسیاری از کشورهای جهان مثل ژاپن که زمانی سالانه ۲۴ سانتیمتر فرونشست داشتند، موفق شدند با انجام کارهایی مانند بستن چاه‌ها و تزریق مصنوعی آب به زمین، این رقم را در یک دوره ۱۰ ساله به کمتر از چهار سانتیمتر برسانند.هر ساله میلیون‌ها مترمکعب آب از طریق سدها، وارد پایتخت می‌شود.
در سال‌های نه چندان دور، تهران «شهر هزار قنات» نامیده می‌شد چون دارای چاه‌های جذبی بود و آب وارد سفره‌های زیرزمینی می‌شد اما امروز تعداد چاه‌های آن به حدود 70 قنات فعال رسیده است. در عین حال با وجود شبکه فاضلاب، آب سدها وارد این شبکه شده و دفع می‌شود و همین امر باعث شده تا فرونشست در برخی مناطق مانند منطقه ۱۸ به حدود ۲۰ سانتیمتر در سال برسد.
طرح ملی مقابله با فرونشست تدوین شده و در شورای عالی تصویب و به مجلس ارسال شده که در صورت تصویب، برنامه‌ای ۱۰ ساله با تقسیم دقیق وظایف سازمان‌ها ازجمله شهرداری‌ها اجرا خواهد شد. اگر طرح فرونشست تصویب و اجرایی شود، طی ۱۰ سال بعد، میزان فرونشست به حداقل خواهد رسید ضمن آنکه سه سال بعد از آغاز اجرای آن، آب به چاه‌ها بازمی‌گردد.
شهری که آماده زلزله نیست
آقامیری درباره تهدید همیشگی تهران از ناحیه زمین‌لرزه هم می‌گوید: تهران به هیچ عنوان آمادگی برای مواجهه با زلزله‌های بالای ۶ ریشتر را ندارد اما به دنبال آن هستیم تا از این پس ساختمان‌هایی که ساخته می‌شود در برابر زلزله مقاوم باشد. اگر در شرایط فعلی، زلزله رخ دهد، فاجعه اتفاق می‌افتد چون تأسیسات آب و گاز شهر برای زلزله آماده نیستند. با این حال سیستم‌های هشداری نصب شده که به دستگاه‌های مرتبط ۷ ثانیه قبل خبر می‌دهند تا آب و گاز و برق و... قطع شود.
پل‌هایی که مخاطره‌سازند
موضوع نوسازی زیرساخت‌های شهری، محور بعدی سخنان عضو پارلمان شهری تهران است. او می‌گوید:
۸۶۴ پل در سطح شهر تهران داریم که از این تعداد،۶۶ پل با ریسک فنی بالا در اولویت نخست مقاوم‌سازی و بهسازی لرزه‌ای قرار گرفته‌اند و تا پایان امسال ۵۱ پل مقاوم‌سازی خواهند شد. در کنار مقاوم‌سازی پل‌ها، نوسازی و تعمیر پله‌برقی‌های نیز در حال انجام است.
در تهران ۱۰۷ پله برقی داریم که در زمان تحویل آنها به مدیریت شهری کنونی ۸۰درصد آنها خراب بودند که این رقم حالا به ۱۰ تا ۱۵درصد رسیده که آنها هم در دست تعمیر هستند. پله‌برقی‌هایی که در فضای باز هستند به خاطر آنکه در معرض عواملی مانند بارش باران و فرسایش محیطی، پشت سرهم دچار نقص فنی و خرابی می‌شوند. در همین خصوص بد نیست که بدانید مطابق گزارش‌ها سالانه بیش از ۲۰۰ میلیارد تومان صرف نگهداشت این پله‌برقی‌ها می‌شود.
بازسازی منازل آسیب‌دیده در جنگ
در جریان جنگ اخیر، ۸۴۱۱ واحد مسکونی در ۱۹ منطقه پایتخت دچار آسیب شدند که بیش از ۴۰درصد آنها در منطقه ۴قرار دارند. به گفته آقامیری، شهرداری از همان روزهای نخست بازسازی را آغاز کرد و واحدها را در چهار گروه تقسیم‌بندی کرد. در اولین گروه ۵۲۴۵ واحد با آسیب‌های جزئی قرار داشتند که بیش از ۹۰درصدشان تعمیر و آماده شده است.
گروه دوم شامل ۲۴۸۱ واحد با خسارت متوسط بود که تاکنون ۸۴درصدشان تعیین تکلیف شده است. همچنین ۶۶ واحد نیازمند مقاوم‌سازی بوده که برای ۵۸ واحد اقدامات لازم شروع شده است. در نهایت، ۶۱۹ واحد تخریب‌شده هم باید نوسازی شوند که تاکنون ۳۸۱ واحد وارد مرحله طراحی و نقشه‌کشی شده‌اند. وی تأکید کرد که تمامی عوارض و هزینه‌های این بازسازی‌ها رایگان و برعهده شهرداری است.
همچنین ۵۴۷ خانواده در هتل‌های تهران اسکان موقت پیدا کردند که از این تعداد، ۴۹۲ خانواده تعیین تکلیف شده‌اند اما هنوز ۳۹۱ خانواده در هتل‌ها زندگی می‌کنند و هزینه اقامت آنها به‌طور کامل پرداخت می‌شود. در همین راستا برای ۳۷۵ خانواده مبالغ رهن و اجاره تأمین شده و شهرداری لوازم ضروری زندگی آنان را نیز فراهم کرده است.
تردد پنج برابری خودروها نسبت به ظرفیت معابر
این عضو شورای شهر در ادامه و با اشاره به اینکه «تهران ظرفیت تردد ۷۰۰هزار خودرو را دارد درحالی‌که روزانه حدود 3.5 میلیون تردد در روز داریم و مسلم است که هر کاری بکنیم باز هم معتبر تهران پاسخگوی این حجم نیست.» درباره سرنوشت بزرگترین میدان پایتخت گفت: «میدان فتح بزرگترین میدان تهران است که در دوره قبل زیر بار اجرای آن نرفتند. فقط یک پل از ۶ پل این میدان تحویل مدیریت قبلی شده بود که آن را هم زیر خاک دفن کرده بودند.
مشکل بعدی عبور پروژه از یک شاه‌لوله آب بود که آب 2.5 میلیون نفر را تامین می‌کرد. این مهم نهایتا بعد از 1.5 سال، بالاخره اوایل اردیبهشت اجرا شد و بدین ترتیب روند ساخت میدان فتح در ۵ فاز روی غلتک افتاد و تا پایان آبان افتتاح خواهد شد. آقامیری در پایان و درباره ورود اتوبوس‌های برقی برای حل بخشی از مشکلات آلودگی شهر گفت:
هم اینک سه هزار و ۳۵ اتوبوس فعال در خطوط وجود دارند. هزار و ۶۰۸ اتوبوس در این دوره خریداری شده و ۵۸۸ اتوبوس نیز بازسازی شده است. در مجموع ۲ هزار و ۱۹۶ دستگاه اتوبوس در این دوره وارد خطوط شده است. همچنین تاکنون ۳۹۱ دستگاه اتوبوس برقی وارد شده و ۱۰۹ دستگاه نیز وارد شده و ۴۰۰ دستگاه اتوبوس دوکابین نیز تا پایان پاییز وارد تهران می‌شود.
