اجلاس کنیا به نتیجه مطلوب میرسد؟
وقتی ایران قادر به تعامل با همسایگان خود نیست
هفت صبح| رئیس سازمان حفاظت محیط زیست قصد دارد هفته آینده به کنیا سفر کند تا راهی برای کنترل گرد و غبار در جنوب غرب آسیا پیدا کند. این در حالی است که ایران در سه دولت گذشته، دست کم دو همایش بینالمللی در حوزه مبارزه با ریزگردها برگزار کرده و حتی در سطح منطقهای هم نتوانسته توفیقی به دست آورد. ریزگردها مرز نمیشناسند.
ذرات ریزی که به دلیل دخالت بشر از بستر زمین کنده میشوند با کوچکترین جریان هوا، کیلومترها آن طرفتر میتوانند اقتصاد کشورها و سلامت مردم آن سوی مرزها را تحت تاثیر قرار دهند، بلای جان بشر امروز شده است. همانطور که خاک صحرای قرهقوم، شرق تا غرب ایران را در مینوردد و در بعضی روزها، غبارهایی با منشا عراق 21 استان ایران را درگیر میکنند، ریزگردهایی با منشا ایران هم مثل بلا بر آسمان همسایگان نازل میشود. راهی نداریم جز اینکه با اطرافیان وارد مذاکره شویم و راه حل مناسبی برای این معضل بدون مرز پیدا کنیم.شاید به همین دلیل است که در اجلاس مجمع محیط زیست سازمان ملل (UNEA 7 ) که هفته آینده در شهر نایروبی کنیا برگزار میشود، شرکت میکنیم.
به گفته رئیس سازمان محیطزیست موضوع بررسی راه حل رفع ریزگردهای (گرد و غبار) جنوب غرب آسیا و همچنین تفکیک مسائل و موضوعات محیطزیست از تحریمهای ناعادلانه بینالمللی از سوی ایران در این اجلاس پیگیری و مطالبه خواهد شد. شینا انصاری از پیگیری موضوع گردوغبار بهطور تخصصی خبر میدهد و میگوید که در اینباره در اجلاس سخنرانی خواهد داشت. زیرا ایران یکی از کشورهایی است که از موضوع گرد و غبارهای فرامرزی از منطقه غرب آسیا متاثر است، بنابراین مسئله گردوغبار و آلودگیهای ناشی از آن را در بخشهای مربوطه اجلاس پیگیری خواهیم کرد.
ناکامی در تهران
در حالی به دنبال حل معضل گرد و غبار کشورهای همسایه ایران در کنیا هستیم که به نظر میرسد ما بیشتر به همکاریهای دو یا چند جانبه منطقهای نیاز داریم و بهتر است به جای سفرهای دور در همین منطقه به دنبال راه حل باشیم.راهی که دولتهای قبل هم در پیش گرفتند اما در آن ناکام مانند. معصومه ابتکار در دولت اول روحانی «همایش بینالمللی مقابله با گرد و غبار، چالشها و راهحلهای عملی» را با هدف ایجاد همکاریهای منطقهای و بینالمللی برای مقابله با ریزگردها، با حضور نمایندگان ۴۳ کشور و سازمان ملل، در سطح وزرا و کارشناسان در تهران برگزار کرد.
در این اجلاس حتی رئیسجمهور هم شرکت داشت و مهمترین بحث حاضران تامین حقابه دجله و فرات از پروژه بزرگ گاپ ترکیه بود اما زمانی که کشورهای حاضر قصد داشتند بیانیه پایانی همایش را امضا کنند، حتی همان کشور عراق که تحت ظلم واقع شده بود، حاضر نشد همسو با ایران تن به بندی دهد که ترکیه را ملزم میکرد حقابه دجله و فرات را به رسمیت بشناسد.عراقیها همراه با ترکیه با ما همراهی نکردند و تاکیدشان بر این بود که ایران نباید روی آبهای خروجی از مرزها، سد احداث کند.
تکرار همایش در دولت سیزدهم
نشست بینالمللی مقابله با گردوغبار در دولت سیزدهم هم تکرار شد. این نشست با حضور نمایندگان بیش از 30 کشور و 15 نهاد بینالمللی در 18 شهریور 1402 با حضور ابراهیم رئیسی در تهران برگزار شد. این نشست هم خروجی ملموسی برای کشور در راستای مقابله با گرد و غبار نداشت تا در نهایت در تاریخ ۲۶ فروردین ۱۴۰۴ نمایندگان مجلس شورای اسلامی با تقاضای تحقیق و تفحص از عملکرد سازمان حفاظت محیط زیست در موضوع مقابله با پدیده گرد و غبار موافقت کردند و نمیدانیم سرانجام این تحقیق و تفحص چه شد.در شرایطی که ایران قادر به تعامل با همسایگان خود نیست آیا کیلومترها آنطرفتر و در کنیا، دستاوردهای ملموس در حوزه گرد و غبار خواهیم داشت؟