محیط بانان هنوز دست‌شان برای دفاع بسته است
قوانین سختگیرانه استفاده از سلاح، محیط‌بانان را در مواجهه با شکارچیان مسلح ناتوان کرده است
هفت صبح| امروز روز ملی محیط بان است و در آستانه این روز، باز هم شینا انصاری وعده اصلاح قانون حمل اسلحه توسط محیط بانان را داده است. در 50 سال اخیر، 154 تن از محیط بانان توسط شکارچیان شهید شده‌اند و قوانین برای حمایت از این قشر کافی نیست. پانزده سالی می‌شود که موضوع اصلاح قانون حمل اسلحه توسط محیط بانان مورد مناقشه قرار دارد. تاکنون به دلیل نقص قوانین 154 محیط بان طی 50 سال توسط شکارچیان به شهادت رسیده‌اند و هنوز هم قانونی برای حمایت از این قشر وجود ندارد.
در سال 1390 وقتی اسد تقی‌زاده محیط بان کهگیلویه و بویراحمد در دفاع از خودش به سمت شکارچیان شلیک کرد و یکی از آنها کشته شد، دادگاه او را محکوم به قصاص کرد. این حکم توجه همگان را به نقص قوانین تصویب شده در دهه 70 جلب کرد. البته این محیط بان با تلاش‌های گسترده، در نهایت توانست از بند رهایی یابد ولی حاصل حکم دادگاه، جلب توجه کارشناسان بر نقص قوانین در حمایت از محیط بانان بود.
از همان سال‌ها تلاش برای اصلاح قوانین مرتبط شروع شد و حالا شینا انصاری رئیس سازمان حفاظت محیط زیست بعد از 15 سال، باز هم از تصویب اصلاح قانون حمل سلاح در کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس خبر می‌دهد و اعلام می‌کند که این اصلاحیه در انتظار طرح در صحن علنی مجلس است.
افزایش ضرایب برای جذب محیط‌بان بومی
شینا انصاری در حاشیه مراسم تجلیل از محیط‌بانان درگرمسار در جمع خبرنگاران می‌گوید: در چند سال اخیر مشخص شده است که محیط‌بانان غیر بومی نمی‌توانند اثرگذاری به اندازه محیط‌بانان بومی داشته باشند بنابراین از طریق سازمان اداری استخدامی پیگیر هستیم تا ضرایب برای محیط‌بانان بومی افزایش یابد.
وی ادامه می‌دهد: مجوز استخدام ۷۰۰ نفر را دریافت کرده‌ایم و پیگیر هستیم با توجه به محدودیت نیروی انسانی که شامل محیط‌بانان نیز می‌شود، با اولویت محیط‌بانان مجوز جذب نیرو دریافت کنیم. وی درباره بازنشستگی محیط‌بانان توضیح می‌دهد: یکی از دغدغه‌های ما این است که طی دو سال آینده بخشی از نیروی کارشناسی و محیط بانی بازنشسته می‌شوند.
برای جبران این تعداد و پست‌های بلا تصدی در حال چاره‌اندیشی هستیم. رئیس سازمان حفاظت محیط زیست همچنین استفاده از ظرفیت سربازان و همیاران را یکی از برنامه‌های این سازمان دانسته و اعلام می‌کند: تلاش می‌کنیم میزان نیروهای انسانی در مناطق تحت مدیریت را افزایش دهیم.
محدودیت‌های محیط‌بانان در استفاده از سلاح
قوانین به‌کارگیری سلاح برای محیط بانان بسیار سختگیرانه است. آنها باید سه بار به شکارچیان اخطار دهند و بعد از این اخطار تیراندازی کنند اما شکارچیان منتظر پایان اخطار محیط بانان باقی نمی‌مانند و به سوی آنها شلیک می‌کنند.اگرچه شلیک محیط‌بانان باید از ناحیه کمر به پایین باشد تا در جریان رسیدگی در دادگاه متهم به قتل نشوند اما شکارچیانی که قدرت هدف‌گیری‌شان به مراتب از محیط‌بانان قوی‌تر است، در بسیاری از موارد مغز یا قلب محیط بانان را نشانه می‌روند تا آنها را از پای در بیاورند.
در حال حاضر محیط‌بانان فقط در صورتی مجاز به استفاده از سلاح هستند که جان خود را در خطر ببینند، نه صرفا برای جلوگیری از تخلفات و این موضوع مقابله با شکار غیرمجاز را دشوار می‌کند. قوانین فعلی محیط‌بانان را در مواجهه با متخلفان مسلح ناتوان کرده است و باید برای تجهیز آنان به امکانات دفاعی مناسب و بازنگری در مقررات، چاره‌اندیشی شود اما هنوز سازمان محیط زیست در پیچ و خم‌های مجلس به دنبال اصلاح قوانین است. کمبود نیرو، جان محیط‌بانان را به خطر انداخته است و نبود امکانات، بازدارندگی حضور آنها در طبیعت را به حداقل رسانده است.
آسیب‌پذیری شکارچیان با اقدامات قهری
کارشناسان محیط زیست انجام اقدامات قهری را عاملی برای تشدید درگیری بین محیط‌بانان و شکارچیان و افزایش آمار قربانیان این نزاع‌ها معرفی می‌کنند.عادل محمدی معاون قوانین و مقررات دفتر حقوقی سازمان حفاظت محیط زیست خرداد ماه امسال فقدان حمایت قانونی و موانع استفاده از سلاح را مهمترین تهدید برای محیط‌بانان معرفی می‌کند و اقداماتی نظیر تعقیب متخلفان بدون اصلاح قوانین را عاملی می‌داند که محیط‌بانان را در برابر خشونت شکارچیان آسیب‌پذیر می‌کند. او خواستار تصویب فوری لایحه‌ای حمایتی می‌شود تا درد فقدان مدافعان محیط زیست، تکرار نشود.
کارشناسان بر این باورند که بدون اقتدار حاکمیتی در سیاستگذاری و حفاظت، اقدامات قهری در حوزه حفاظت صرفا به نابودی زیست بوم می‌انجامد و باعث می‌شود که شکارچیان با اعتماد به نفس بالا به محیط‌بانان حمله کنند زیرا می‌دانند که نیروهای حافظ طبیعت دست خالی هستند.
