شهادت دروغ چیست؟ و چه مجازاتی دارد؟

هفت صبح، آرمان احمدی/ وکیل پایه یک | شهادت دروغ یا شهادت کذب به این معناست که شهود و مطلعین در خصوص موضوعی که در دادگاه مطرح شده، به دروغ و خلاف واقع شهادت دهند، به طوری که شهادت آن‌ها به ضرر یا به نفع یکی از طرفین دعوی باشد. البته شهادت کذب را می‌توان از منظر وارد آمدن خسارت به یکی از طرفین دعوی نیز مورد بررسی قرار داد. (در واقع بحث حقوقی در این زمینه مطرح کرد).

در هر صورت چنانچه در محضر دادگاه و در روند رسیدگی به یک پرونده، شاهد به دروغ اظهارات خود را مطرح کند که در صدور رای پرونده موثر است، بر اساس قانون مجازات اسلامی مجرم محسوب می‌شود. در رابطه با مجازات شهادت دروغ قانون شرایط خاصی را در نظر گرفته. 

بر اساس ماده 650 قانون مجازات اسلامی مجازات شهادت دروغ در دادگاه و نزد مقامات رسمی قضایی سه ماه و یک روز حبس و یا یک میلیون و پانصد هزار تا دوازده میلیون ریال جزای نقدی است. در این میان موضوع شهادت بسیار حائز اهمیت است و در میزان مجازات دادگاه نیز تاثیرگذار  خواهد بود. 

مسئله بسیار مهم، جبران خسارت است. خسارتی که در اثر شهادت دروغ به هریک از اصحاب دعوی وارد می‌شود باید جبران شود و مطابق قانون برای آن تعیین تکلیف خواهد شد. شهادت دروغ به خصوص در صورت نبود سایر ادله، می‌تواند مسیر پرونده را تغییر دهد و در رای نهایی پرونده موثر باشد. اگر در پرونده کیفری شهادت دروغ به اثبات برسد، می‌توان برای تجدید نظر اقدام کرد.

در صورتی که برای پرونده‌ای حکم نهایی صادر شده باشد و مبنای صدور رای شهادت دروغ باشد، اعاده دادرسی در قانون پیش بینی شده است. در نهایت جبران خسارات وارده نیز ضروری بوده و فرد مجرم به مجازات مربوطه محکوم می‌شود. همچنین جرم شهادت دروغ در زمره جرایم غیرقابل گذشت قرار دارد. به این معنا که با گذشت شاکی قابل بخشش نیست و رسیدگی به آن حتی در صورت رضایت شاکی نیز، کماکان ادامه خواهد داشت. 

رای مثال؛ تصور کنید به دنبال شهادت دروغ خسارت و صدمات بدنی و جانی به یکی از اصحاب دعوی وارد شده باشد. در چنین شرایطی اگر کذب بودن شهادت به اثبات برسد، با تقاضای زیان دیده و یا وراث وی، فردی که به دروغ شهادت داده به حکم دادگاه به قصاص و یا پرداخت دیه محکوم خواهد شد. 

جرم شهادت دروغ همانند سایر جرایم مطرح شده در قانون مجازات اسلامی دارای سه عنصر اصلی زیر است: 

عنصر مادی: برای تحقق یافتن عنصر مادی جرم شهادت دروغ در دادگاه بایستی شهادت دروغ نزد مقامات رسمی قضایی، در محضر دادگاه و در حضور قاضی پرونده استماع شود. در صورتی که شهادت دروغ در محیط خارج از دادگاه مطرح شود و تاثیری در روند قضایی پرونده نداشته باشد، هیچ‌گونه مجازاتی برای آن در نظر گرفته نخواهد شد. 

عنصر معنوی: در صورتی که قصد و اراده شاهد و سوء نیت او در ادای شهادت کذب محرز شود، عنصر معنوی جرم شهادت دروغ تحقق یافته است. 

عنصر قانونی: در این رابطه به ماده 650 قانون مجازات اشاره می‌کنیم که به عنوان رکن قانونی این جرم محسوب می‌شود. یا حتی ماده 259 قانون آیین دادرسی کیفری که بیان می‌دارد: در صورتی که بازداشت، بر اثر شهادت کذب، دولت پس از جبران خسارت می‌تواند به مسئول اصلی مراجعه کند.

* برای ارتباط با ایشان می‌توانید با شماره 

09124394958 تعامل کنید.