وزارت بهداشت در نقش اپوزیسیون ستاد ملی کرونا
روزنامه هفت صبح، نگین باقری | از وقتی که موج چهارم کرونا شروع شد، روزی نبوده که وزارت بهداشتی‌ها از کسی یا چیزی گله نکرده باشند. این وزارتخانه خودش چندین نماینده در ستاد ملی کرونا دارد اما در یک‌سال گذشته هر بار که موج جدیدی از راه رسیده نوک پیکان انتقاداتشان را بالاخره به سمت جایی نشانه گرفته‌اند. این بار در موج چهارم از تصمیم ستاد ملی کرونا شاکی بودند که چرا سفرهای نوروزی را لغو نکردند.
حالا این را در نظر بگیرید که ستاد ملی کرونا را اصلا خود سعید نمکی، وزیر بهداشت تشکیل داده و به غیر از عضویت اعضای کابینه، همه اعضای کمیته علمی آن به این وزارتخانه متصل هستند. اما نماینده‌های وزارت بهداشت با وجود حضور در این جلسات، همیشه یک جورهایی اپوزیسیون ستاد ملی کرونا بوده‌اند. بالاخره بعد از این‌همه گلایه و انتقاد نمکی و اطرافیانش، دیروز روحانی در جلسه ستاد ملی کرونا به این بگومگوها واکنش نشان داد.
رئیس‌جمهور گفت که ما یک ستاد داریم که همه‌مان داخل آن تصمیم می‌گیریم. نمی‌شود هر کسی برود تلویزیون، هر حرفی بزند و هر بیانی به کار بگیرد. ماجرای این «هرکسی» و «هر حرفی» به حرف‌های معاون کل وزارت بهداشت برمی‌گشت. ایرج حریرچی گفته بود که « برخی در ستاد ملی کرونا مانع شدند تا از فرصت طلایی عید برای خاموش کردن شعله‌های کرونا استفاده کنیم. نمی‌توانم اسامی این افراد را بگویم، خواسته ما ممنوعیت مسافرت بود.»
حالا روحانی در واکنش گفته که برای ستاد ملی کرونا یک سخنگو گذاشته که در آن یکصدایی وجود داشته باشد اما وقتی کسی بگوید اینجا آنطوری و آنجا آنطوری، به دست ضد انقلاب بهانه می‌دهیم و باعث خسته شدن کادر درمان می‌شویم. در تمام یک سال گذشته آقایان و خانم‌های دوربینی زیادی در ظاهر به سخنگویان کرونا تبدیل شدند. گاهی هر کدام از آنها حرف‌هایی می‌زدند که با همدیگر متناقض بود و گاهی منتقد تصمیم‌های ستادی بودند که خودشان در آن عضویت داشتند.
برای نمونه برای هر کدام از اتفاق‌هایی مثل بازگشایی مدارس، برگزار شدن یا نشدن کنکور، تعطیلی تهران، محدودیت تردد شبانه و سفرهای نوروزی با اظهار نظرهای این افراد حداقل یک هفته ابهام و سردرگمی ایجاد شد. آن هم در حالی که اصلا ستاد ملی کرونا تشکیل شده بود که دیگر حرف‌های متناقض زده نشود. حالا این چهره‌ها شامل چه افرادی می‌شدند؟
علیرضا رئیسی:روزی که روحانی حکم علیرضا رئیسی را برای سخنگویی ستاد کرونا نوشت، در حکم او اینطور آمده بود: « از این تاریخ، تنها مرجع موثّق و قابل استناد در مورد اعلام برنامه‌ها و مصوبات ستاد ملی مبارزه با کرونا، سخنگوی ستاد خواهد بود.»شاید تنها فردی که دارد در همان حوزه خودش کار می‌کند رئیسی است. به نظر می‌رسد بخشی از مسئولیت او در این مدت، تکذیب حرف‌های افرادی بوده که هیچ سمت اطلاع‌رسانی در دولت و خارج از دولت نداشته‌اند.
ایرج حریرچی و سعید نمکی: وزیر بهداشت و معاون او، ایرج حریرچی همیشه یکی از منتقدان تصمیم‌های ستادی هستند که خودشان در آن عضویت دارند. مثلا؟ سفرهای نوروزی. تصمیم نهایی درباره آن در ستاد ملی کرونا گرفته شد اما حریرچی و وزیر بهداشت از روز اول علیه این تصمیم اظهار نظر و سخنرانی کردند. سال پیش سعید نمکی در انتقاد به رنگ‌بندی شهرها که باز هم خود این ستاد آن را اعلام می‌کند گفته بود:
« دو نوع رنگ‌بندی کرونایی را معرفی کردیم و دوستان رنگ‌بندی شاد‌تر را که قرمز و نارنجی کمتری داشت، پذیرفتند و ما هم برای تک صدایی قبول کردیم.» یا یکی دیگر از تصمیم‌های ستاد اردیبهشت سال گذشته، مجوز بازگشایی باشگاه‌ها، اماکن ورزشی و تمرینات تیم‌های فوتبال بود اما نمکی با کنایه به وزیر ورزش گفته بود: «آقایی از فلان ستاد یا فلان وزارتخانه باورش شده که همه چیز عادی است، همه جا را راه بیاندازیم. فلان لیگ را راه بیاندازیم.»
علیرضا زالی و محسنی بندپی: زالی رئیس ستاد مقابله با کرونا در استان تهران است. او معمولا آمارهای کرونایی تهران را اعلام می‌کند اما در یک سال گذشته دو سه بار هم منتقد ستاد ملی کرونا بود. این در حالی است که ستادهای استانی زیرمجموعه ستاد کشوری هستند. یعنی آنها هم مجری همان تصمیمی هستند که آنجا گرفته می‌شود. روزهای آخر زمستان او هم یکی از منتقدان سفرهای نوروزی بود که تصمیم اصلی برای آن را در ستاد ملی کرونا گرفته بودند.
در کنار او محسنی بندپی، استاندار تهران هم درباره کرونا اطلاع‌رسانی می‌کرد. مثلا یک کلاف پیچیده کرونا آبان پارسال شکل گرفت که قبل از اعلام ستاد ملی کرونا، بندپی خبر منع تردد از ۲۱ شب به بعد را داد. اما بعد علیرضا رئیسی حرف‌های او را تکذیب کرد و گفت این فقط یک پیشنهاد بوده و قطعی نشده.
*** کیانوش جهانپور و علیرضا وهاب‌زاده
قبل از علیرضا رئیسی، کیانوش جهانپور سخنگوی وزارت بهداشت بود. آن زمان به خاطر انتقاد به آمارهای چین از کار برکنار شد. بعد از این اتفاق، او را به عنوان سخنگوی سازمان غذا و دارو انتخاب کردند اما انگار سخنگو بودن خیلی برایش مزه داد. به خاطر همین هنوز هم درباره همه مسائل کرونایی اطلاع‌رسانی می‌کند و گاهی به قول خودش هوایی می‌زند. مثلا همین هفته پیش در انتقاد به تصمیم سفرهای نوروزی ستاد ملی کرونا توئیتی منتشر کرده بود.
علیرضا وهاب‌زاده هم اول خبرنگار بهداشت خبرگزاری فارس بود اما بعد با آمدن نمکی مشاور رسانه‌ای وزیر شد. آنچه بیشتر از بیرون در اظهارات این دو نفر دیده می‌شود این است که آنها یک جورهایی همیشه اپوزیسیون ستاد ملی کرونا بوده‌اند. مثلا وهاب‌زاده درحالی منتقد کنکور و نگران سلامتی دانش‌آموزان بود که تصمیم برگزاری آن در ستاد ملی کرونا گرفته شده بود.
*** مینو محرز
حرف‌های محرز هم در این یک سال گاهی شرایط را مبهم می‌کرد. نقل قول‌های زیادی از محرز می‌توان پیدا کرد که خلاف تصمیم ستاد ملی کرونا بوده. مثلا او به روزنامه جهان صنعت گفته بود: « تهیه و واردات واکسن کرونای روسی توسط دولت از شانس بد مردم ایران است.» ولی از ابتدا در همین ستاد اساس بر این شده بود که وزارت بهداشت تصمیم گیر نهایی برای واکسن حالی از تعطیل نشدن تهران انتقاد کرده بود که خودش عضو ستادی است که در این باره تصمیم گیری می‌کنند.
*** مسعود مردانی
مردانی یکی دیگر از سخنگوهای کروناست؛ البته نه روی کاغذ. مسعود مردانی رابطه زیادی با رسانه‌ها دارد اما از برخوردهایی که ما تا امروز با او داشته‌ایم، فهمیده‌ایم خیلی هم این رابطه دوستانه نیست. دکتر مردانی هیچ سمتی در ستاد کرونا ندارد اما ایشان هر چند وقت یک بار آمار و توصیه‌هایی می‌کنند که با حرف‌های بقیه اعضا در تناقض است.
خیلی راه دور نرویم: مثلا همین دیروز او در مصاحبه‌ای گفته که ۳۰میلیون ایرانی مبتلا به کرونا شده‌اند. آمارهای رسمی می‌گویند چند نفر؟ دو میلیون. ارائه آمار کاری است که به عهده سیماسادات لاری گذاشته شده اما معمولا افراد زیادی به این کار علاقه دارند. یا مثلا دکتر مردانی گفته بود ۴۰ درصد تهرانی‌ها کرونا گرفته‌اند اما بعد زالی آن را تکذیب کرد و گفت این عدد خیلی اغراق شده است.
*** اعضای شورای شهر تهران
محسن هاشمی، علی اعطا، محمد جواد حق‌شناس و ناهید خداکرمی تا امروز بارها درباره کرونا حرف زده‌اند. از اعلام آمارها تا دستورالعمل‌های ستاد کرونا.حق‌شناس، پارسال مسئولان وزارت بهداشت را به تناقض‌گویی در آمار متهم کرد و به دولت هم تذکرهایی داد. آمارهای ناهید خداکرمی هم از تعداد فوت شده‌های تهران از سمت اعضای ستاد ملی کرونا تکذیب شد. محسن هاشمی، رئیس شورا بارها اصرار داشت که تهران باید دو هفته تعطیل شود. حالا همین اعضای شورای شهر مثلا در زمینه لغو طرح ترافیک مخالفت می‌کردند و می‌گفتند تاثیری بر افزایش آمار کرونا ندارد.
