ورود بایدن و اما و اگرها بر‌سر راه برجام
روزنامه هفت صبح، مهسا مژدهی | درحالی‌که بایدن نزدیک به دوماه دیگر به کاخ سفید می‌رود، اما و اگرها بر سر اینکه او با توافق هسته‌ای چه خواهد کرد، بالا گرفته است. او پیش از اینکه در انتخابات پیروز شود، گفته بود که مایل است به برجام بازگردد. در تهران هم تصور عموم بر این است که رئیس‌جمهور تازه ایالات متحده در سیاست خارجی پیرو سنت‌های اوباماست. اما در این بین مسائلی وجود دارد که ممکن است سرعت بازگشت واشنگتن به توافق را کندتر کند.
* یک: پمپئو، وزیر خارجه آمریکا از تیم ترامپ از جمله کسانی است که سعی دارد تا اوضاع را بسیار بد جلوه دهد. او تاکید می‌کند که رفتار ایران در ماه‌های اخیر برخلاف برجام است. وزیر خارجه آمریکا در یک گفت‌وگوی رادیویی از برنامه‌های موشکی کشورمان انتقاد کرد و مدعی شد که ایران به رفتارهایی ادامه می‌دهد که حتی با تعهدات برجام همخوانی ندارد.
او مدعی شد: زمان مناسب برای عادی‌سازی روابط با ایران زمانی است که نظام مجموعه مقررات و رفتارهایی را که ما از هر کشوری انتظار داریم رعایت کند. آنها امروز مشغول تقویت برنامه موشکی‌شان هستند تا ظرفیت خود را برای گسترش تروریسم در جهان افزایش دهند. آنها به رفتارهایی که حتی با تعهداتشان در قالب برجام - فارغ از دیوانه‌وار بودن آن توافق - همخوانی ندارد، ادامه می‌دهند.
* دو: اما یکی از کسانی که این روزها حرف‌هایش مورد توجه قرار می‌گیرد و چه موافقان و چه مخالفان برجام منتظر گزارش‌های او هستند، رافائل گروسی است. گزارش او در آخر هفته گذشته توجه رسانه‌ها را به خود جلب کرد. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در مورد ایران گفت: من به طور مرتب اجرای تعهدات ایران مطابق برنامه جامع اقدام مشترک را به شورای حکام آژانس گزارش می‌دهم.
وی ادامه داد: آژانس به تایید عدم انحراف از مواد هسته‌ای اعلام‌شده ایران تحت موافقتنامه پادمانی ادامه می‌دهد. ارزیابی‌ها در مورد عدم وجود مواد هسته‌ای و فعالیت‌های اعلام‌نشده برای ایران همچنان ادامه دارد. گروسی در ادامه اضافه کرد: در ماه آگوست برای گفت‌وگو با رئیس‌جمهور روحانی و سایر مقام‌های ارشد به تهران رفتم. ما در مورد حل برخی از موارد اجرای پادمان از جمله دسترسی بازرسان خود به دو مکان موردنظر آژانس در ایران به توافق رسیدیم.
گروسی افزود: از آن زمان بازرسی‌ها در هر دو مکان انجام شده و نمونه‌های محیطی گرفته‌شده توسط بازرسان ما در حال تجزیه و تحلیل هستند. من از توافقنامه بین آژانس و ایران استقبال می‌کنم که امیدوارم باعث تقویت همکاری و تقویت اعتماد متقابل شود. رئیس‌جمهور آمریکا با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که وضعیت اضطرار ملی این کشور در برابر ایران را تمدید کرده است.
* سه: از سوی دیگر دولت ترامپ تلاش دارد روزنه‌هایی که ممکن است مسیر را برای بازگشت به برجام باز کند سخت کرده و تهران را هم خشمگین کند. پایگاه اینترنتی کاخ سفید شامگاه پنجشنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد: در ۱۴ نوامبر سال ۱۹۷۹ رئیس‌جمهور آمریکا در فرمان اجرایی ۱۲۱۷۰ پیرو قانون اختیارات اقتصادی در شرایط اضطراری بین‌المللی، نسبت به ایران وضعیت اضطرار ملی اعلام کرد و اقدامات مرتبط را برای مواجهه با تهدیدهای غیرمعمول نسبت به امنیت ملی، سیاست خارجی و اقتصاد آمریکا که به موجب وضعیت ایران ایجاد می‌شد، انجام داد.
در ادامه بیانیه دونالد ترامپ آمده است: روابط ما با ایران هنوز عادی‌سازی نشده است و روند اجرای توافقنامه‌ها با ایران از تاریخ ۱۹ ژانویه ۱۹۸۱ ادامه دارد. به همین دلیل، وضعیت اضطراری اعلام‌شده در ۱۴ نوامبر ۱۹۷۹ و اقدامات انجام‌شده بر اساس آن برای سر و کار داشتن با این اضطرار در واقع باید بیشتر از ۱۴ نوامبر ۲۰۲۰ ادامه پیدا کند. بنابراین طبق بند مقررات اضطرار ملی، یک سال دیگر وضعیت اضطرار ملی درباره ایران را که در فرمان اجرایی ۱۲۱۷۰ آمده است، ادامه می‌دهم.
* چهار: نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و ونزوئلا در گفت‌وگویی مدعی شد که کارزار تحریم‌های دولت دونالد ترامپ علیه ایران در دولت جو بایدن رئیس‌جمهور منتخب آمریکا نیز به‌رغم تمایل او برای بازگشت به توافق هسته‌ای ادامه می‌یابد.آبرامز در گفت‌وگو با این خبرگزاری گفت که حتی با وجود وعده جو بایدن رئیس‌جمهور منتخب آمریکا برای بازگشت به توافق هسته‌ای [برجام]، کارزار فشار تحریم‌ها در دولت بایدن نیز علیه ایران ادامه می‌یابد.
آبرامز گفت تحریم‌هایی که ایران را به خاطر آنچه تخطی از مسائل حقوق‌بشری خواند، به‌خاطر برنامه موشک‌های بالستیک ایران و تاثیر آن در منطقه هدف قرار داده بودند، ادامه خواهد یافت و این موضوع و رسیدگی دقیق بازرسان سازمان ملل و شرکای آمریکا در منطقه آن فشار را حفظ خواهد کرد. نماینده منسوب از سوی ترامپ مدعی شد: حتی اگر به توافق بازگردید و ایرانی‌ها هم خواهان بازگشت باشند، [با توجه به] این اورانیومی که به تازگی غنی‌سازی شده، نمی‌شد این مسائل واقعا اساسی مبنی بر اینکه آیا ایران اجازه خواهد یافت تعهداتی را که مدت‌ها پیش به جامعه جهانی داده است نقض کند، حل کنید.
