دست بالای ایرانیان ضد تحریم در تورنتو
روزنامه هفت صبح، علی رستگار | نتیجه انتخابات هیات مدیره کنگره ایرانیان کانادا مشخص شد و از مجموع ۹ کرسی انتخاباتی، ۸ کرسی به «پویش همبستگی و صلح» رسید و از فهرست «گروه کارزار تغییر و بازسازی کنگره ایرانیان کانادا» فقط یک نفر آرای لازم برای ورود به هیات مدیره این کنگره را کسب کرد. بنابراین باز هم گروه حامی دیپلماسی و تعامل با ایران، دست بالا را خواهد داشت.
این دو فهرستی که اسم بردیم در واقع چیزی شبیه دو حزب و رقبای انتخاباتی بین ایرانیان مقیم کانادا هستند. پویش همبستگی و صلح، جناحی است که خواهان مماشات و دوستی کشورهای غربی با ایران است و از سوی مقابل گروه کارزار تغییر، سیاست مداخله نظامی و تحریم علیه ایران را دنبال می‌کند. طبعا مهم‌ترین مناقشه این دو گروه هم در سال‌های اخیر مسئله برجام بوده.
گروه اول موافق برجام است و گروه دوم مخالف آن. بنابراین شاید بتوانیم پیروزی پویش همبستگی را به نوعی ادامه منطقی نتایج انتخابات اخیر آمریکا و برتری جو بایدن تفسیر کنیم. هرچند که بعضی تصور می‌کردند این‌بار گروه حامی جنگ و تحریم سُمبه پر زورتری در بین ایرانیان مقیم کانادا دارد و اتفاقاتی مثل سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی یا اعتراضات معیشتی ۹۶ و ۹۸ در داخل ایران، به رای آوردن آنها کمک می‌کند که اینطور نشد.
ضمن اینکه می‌توان نتیجه‌گیری کرد که با شکست کارزار فشار حداکثری ترامپ، آرایش گروه‌های سیاسی در کشورهای مختلف نسبت به ایران در حال تغییر است. طبعا با رفتن ترامپ آن دسته از ایرانیان که به ترامپ نامه می‌نوشتند و او را تشویق به شروع جنگ علیه ایران می‌کردند هم به حاشیه خواهند رفت. از سوی مقابل اما گروه‌های حامی صلح با ایران دوباره جان می‌گیرند.
*** ارتباط این انتخابات به ما چیست؟
حالا رقابت این گروه‌ها در آنسوی دنیا چه تاثیری بر زندگی ما دارد؟ یا اصلا باید برای ما اهمیتی داشته باشد؟ در یک نگاه کلی، اینکه در این گروه‌ها کدام طرف زور بیشتری داشته باشد خیلی تاثیر مستقیمی بر زندگی مردم داخل ایران ندارد. شاید برای ایرانیان مهاجر آمریکا و کانادا و زندگی روزمره آنها ماجرا مهم‌تر باشد چون این گروه‌ها عملا صدای غالب ایرانیان مهاجر در آن کشور، از نگاه رسانه‌های غربی تلقی می‌شوند.
هرچقدر نفوذ بیشتری هم در ساختارهای سیاسی آن کشور داشته باشند، احتمال اینکه شرایط و قوانین حاکم بر آن کشور را بتوانند به نفع ایرانی‌ها تغییر بدهند بیشتر است.مثل همین چند وقت پیش که کنگره ایرانیان کانادا پیگیر کار مسدود شدن حساب بانکی و انتقال پول دانشجویان ایرانی مقیم این کشور شده بود. در عین حال اما در مورد بعضی مسائل سیاسی و دیپلماتیک هم ممکن است سیاست این گروه‌ها تاثیرگذار باشد.
مثل نامه‌ای که سه ماه پیش اعضای کنگره ایرانیان کانادا به جاستین ترودو نخست‌وزیر این کشور نوشتند و از او خواستند کشورها طرف برجام را به همکاری با ایران تشویق کند. یا کمپینی که پارسال همین گروه برای برخورد دولت کانادا با خاوری و شیخ الاسلامی دو اختلاسگر فراری ساکن کانادا راه انداخت. در آمریکا هم بعضی ایرانی‌های جنگ‌طلب قصد داشتند چنین نقشی بازی کنند و دیدیم که به روش‌های مختلف از دیدار با پمپئو و تا نامه‌نگاری با ترامپ، دنبال افزایش تحریم و حتی حمله نظامی به ایران بودند.
اگرچه خیلی از این مجیزگویی‌های حامیان جنگ پیش سران آمریکا با اهداف شخصی و جذب بودجه‌های میلیون دلاری انجام می‌شود. در کل اما باید اینطور جمع‌بندی کنیم که هرقدر این گروه‌های جنگ‌طلب در آمریکا و کانادا به حاشیه بروند، به رفع تحریم‌ها بیشتر کمک می‌کند. یا در بزنگاه‌های تاریخی هم به سود روابط دیپلماتیک ایران با سایر کشورهاست. به طور مثال یکی از حامیان بسته شدن سفارت ایران در کانادا شخصی به نام نازنین افشین جم بود.
یک مدل و ترانه‌سرای ایرانی که با وزیر دفاع پیشین کانادا ازدواج کرد اما خب اقداماتش در تضاد با منافع مردم ایران بود.این نکته را هم باید یادآوری کنیم که خود این گروه‌ها به‌رغم بعضی کشمکش‌ها و دعواها بین خودشان، در مخالفت با سیاست‌های ایران اشتراک نظر دارند و بده و بستان‌های سیاسی و اقتصادی هم با هم دارند. حتی در همین انتخابات اخیر ایرانیان کانادا هم یک خواهر و برادر در دو لیست رقیب حضور داشتند.
*** مجمع دانشجویان مهاجر
آیا کنگره ایرانیان کانادا در ساختار سیاسی این کشور هم جایی دارد؟ پاسخ این سوال منفی است. این کنگره در حقیقت یک سازمان غیرانتفاعی است که از ۱۳سال پیش پایه‌گذاری شده. هر دو سال یک‌بار انتخابات آن برگزار و ۹ عضو هیات مدیره آن مشخص می‌شود. وظیفه اصلی آن هم طبعا ایجاد انسجام و یکصدایی بین ایرانیان مقیم کاناداست که تعدادشان کم هم نیست. امسال اداره مهاجرت کانادا گزارش کرده که بیش از ۸۰۰هزار ایرانی در کانادا زندگی می‌کنند.
حالا کل جمعیت کانادا را در نظر بگیرید ۳۷میلیون نفر است. از طرفی کانادا هم یک کشور مهاجرپذیر است و از ملت‌ها و فرهنگ‌های مختلف در آن ساکن هستند پس ایرانی‌ها می‌توانند یک اقلیت قدرتمند و با نفوذ در این کشور باشند.تخمین زده شده که تقریبا نصف این ایرانی‌ها در تورنتو ساکن هستند. ونکوور و مونترال و اتاوا هم مقاصد بعدی ایرانی‌ها در کاناداست. در بین ایرانی‌های مهاجر کانادا چهره‌های مطرح زیادی وجود دارند که بعضی از آنها در مجلس‌های استانی و مناصب سیاسی این کشور رشد کرده‌اند.
در بین همین افرادی که در انتخابات اخیر هم پیروز شدند یک پزشک، یک مهندس متالورژی، یک دکترای مهندسی مکانیک، یک فارغ‌التحصیل ارتباطات و مهندسی الکترونیک، یک فارغ‌التحصیل دکترای برق، یک کارشناس ارشد سیاسی و … حضور دارند.یعنی خیلی از این افراد فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های معتبر ایران مثل امیرکبیر یا شریف هستند که دوره ارشد یا دکترای خود را در دانشگاه‌های کانادا سپری کردند.
*** نسخه کانادایی نایاک
کنگره ایرانیان کانادا را باید نسخه مشابه شورای ملی ایرانیان آمریکا یا نایاک بدانیم. گروهی که از سال ۲۰۰۲ راه‌اندازی شده و بیشتر به دموکرات‌ها نزدیک است. نایاکی‌ها هم مخالف تحریم و جنگ علیه ایران هستند چون آن را ضد منافع مردم ایران می‌دانند و اگرچه در بعضی موارد منتقد نظام هستند. مخالفان نایاک و ترکیب فعلی کنگره ایرانیان کانادا مدعی‌اند که آنها با جمهوری اسلامی در ارتباط هستند و در محافل سیاسی به سود ایران لابی می‌کنند.
پیش‌تر توضیح دادیم که گروه مخالفان تصور می‌کردند در انتخابات اخیر کانادا شرایط به سود آنها تغییر می‌کند اما اینطور نشد. دیروز هم هواداران کارزار تغییر و گروه‌های طرفدار تحریم و جنگ خیلی در شبکه‌های اجتماعی اظهار ناامیدی می‌کردند و بعضی ناظران سیاسی اینطور ماجرا را تفسیر کردند که نه تنها مردم داخل ایران بلکه ایرانیان مهاجر هم این افرادی که در توئیتر و سایر شبکه‌های اجتماعی می‌بینیم نیستند.
