کجا پیتزا با طعم ۳۰سال پیش بخوریم؟
روزنامه هفت صبح| این روزها پیتزا برای ایرانی‌ها غذای ناشناخته‌ای نیست. به راحتی می‌توان در هر خیابانی فست فودی پیدا کرد که پیتزا پرتکرارترین کلمه در منوی آن باشد اما سال‌ها پیش پیتزا کلمه ناشناخته‌ای برای گوش‌های ایرانی بود و مدتی طول کشید تا این غذای ایتالیایی برای مردم ایران شناخته شود. کدام رستوران‌ها در معرفی پیتزا به ایرانی‌ها نقش پررنگی داشتند؟ قصه بعضی از آنها جالب و خواندنی است.
غذای محبوب ناپلی‌ها
پیش از صحبت در مورد تاریخچه پیتزا در ایران بهتر است با تاریخچه پیتزا در جهان آشنا شویم. پیتزا به شکلی که امروز آن را می‌شناسیم در قرن ۱۸میلادی در ناپل درست شد. در آن زمان ناپل شهری تاثیرگذار در ایتالیا بود که جمعیت آن رو به افزایش بود. افراد از نقاط مختلف برای کار و کسب درآمد به ناپل می‌رفتند. در پی این تغییرات کارگرانی که به دنبال کار بودند نیاز به غذایی داشتند که ارزان باشد و خوردن آن نیز سخت نباشد. پیتزا پاسخی به این نیاز بود.
اولین پیتزاها بسیار ساده بودند و تنها لایه‌ای از پنیر و سیر روی خمیر پیتزا قرار داشت. اما به تدریج انواع دیگری نیز تهیه شد.
با گذشت زمان پیتزا پا به بیرون از ناپل گذاشت و راه به آمریکا باز کرد. آنجا بود که پیتزایی آمریکایی شکل گرفت. پیتزایی که در ایران هم طرفدار دارد و تا چند سال قبل کسی به این نام آن را نمی‌شناخت. ضخامت خمیر پیتزای آمریکایی بیشتر است و روی خمیر نیز مواد متنوعی قرار می‌گیرد. جالب است بدانید علت ضخیم بودن خمیر پیتزای آمریکایی این است که پیتزا تا زمان رسیدن به مقصد گرم بماند و سریع خنک نشود.
ورود پیتزا به ایران
منبع تاریخی دقیقی برای پیدا کردن اولین سرنخ‌ها از تاریخچه پیتزا در ایران در دست نیست. اما آنچه مشخص است، در دهه اول قرن چهاردهم، رستوران‌ها و کافه‌هایی در تهران کار می‌کردند که آغازگر سبک جدید رستوران در ایران بوده‌اند. مشتریان این رستوران‌ها در ابتدا افراد غیر ایرانی بودند اما به تدریج پای خانواده‌های ایرانی نیز به چنین فضاهایی باز شد. ممکن است در همان سال‌ها به واسطه مشتریان این رستوران‌ها، پیتزا هم وارد ایران شده باشد.
پیتزا داوود اولین پیتزا فروشی ایران
پیتزا داوود که امروز به عنوان اولین پیتزا فروشی تهران شناخته می‌شود، در سال ۱۳۴۰ افتتاح شد. از همان زمان در این مغازه کوچک خیابان نوفل‌لوشاتو، پیتزا تهیه می‌شود.داستان راه‌اندازی پیتزا داوود از کافه‌ای در آلمان شروع می‌شود، که در آنجا داوود که اخیرا از دنیا رفت و خاطره‌های زیادی را زنده کرد، برای اولین بار با غذایی به اسم پیتزا روبه‌رو می‌شود و به فکر می‌افتد که در ایران یک پیتزا فروشی باز کند.
پیتزافروشی‌ای که از سال ۱۳۴۰ با نام پیتزا داوود در کوچه لولاگر فعالیت می‌کند. پیتزا داوود معروف به اولین پیتزا فروشی تهران به‌عنوان مبدا تاریخچه پیتزا در ایران شناخته می‌شود.
شیوه پذیرایی در پیتزا داوود هم متفاوت با سایر پیتزا فروشی‌هاست. همین که مشتری سفارش می‌دهد، تا زمان آماده شدن پیتزا، آقا داوود مقداری سوسیس و کالباس خرد شده به همراه سس در یک ورق آلومینیومی تحویل می‌دهد تا به عنوان پیش‌غذا مشتری را سرگرم کند. منوی پیتزا داوود هم خیلی خلوت است و کمتر از ده مدل پیتزا در آن دیده می‌شود. خبری از دکور جدید و مدرن مغازه هم نیست و همان ظاهر قدیمی خودش را حفظ کرده. طبیعتا داخل مغازه جای زیادی برای نشستن نیست. اگر میزهای داخل مغازه پر باشند چهارپایه‌های رنگی در کوچه لولاگر پذیرای مشتریان قدیمی‌ترین پیتزا فروشی تهران هستند.
رسپی مخصوص آقا داوود
پیتزاهای آقا داوود هم کمی با پیتزاهای دیگری که این روزها در ایران سرو می‌شود متفاوت است. پیتزای آقا داوود از یک لایه خمیر و آب گوجه تشکیل شده است. بسته به نوع پیتزا روی آن با مواد مختلفی پر می‌شود، البته نه به شکلی که عادت داریم. سوسیس و کالباس با برش‌های بزرگ و به شکل نامنظم لایه قطوری را روی پیتزا تشکیل می‌دهند.
بعد از آن هم روی آن با پنیر پوشانده می‌شود. بعد از اینکه پیتزا از فر درآمد، روی تخته چوبی برش می‌خورد و به دست مشتری می‌رسد. در قدیمی‌ترین پیتزا فروشی تهران هنگام سفارش آقا داوود از شما می‌پرسد که چند نفر هستید و بر اساس آن پیشنهاد می‌دهد که چند پیتزا برای شما مناسب است. اگر هم بعد از پایان غذا، چیزی باقی‌مانده باشد برای شما بسته‌بندی می‌شود تا با خود ببرید. تجربه خوردن پیتزا در مغازه‌ی آقا داوود با آنچه به آن عادت دارید فرق دارد و بهتر است حداقل یک بار آن را امتحان کنید.
پیتزا پنتری، یکی از قدیمی‌ترین‌ها
نمی‌توان از تاریخچه پیتزا در ایران حرف زد و سخنی از پیتزا پنتری نباشد. چند سال بعد از شروع به کار پیتزا داوود به عنوان اولین پیتزا فروشی ایران، رضا رئیسی پیتزا پنتری را در خیابان ویلا راه‌اندازی کرد. از سال ۱۳۴۷ پیتزا پنتری فعالیت خود را آغاز کرد و هنوز هم به همان شیوه، پذیرای مشتریان از نسل‌های قدیم و جدید است.
پیتزا پنتری به عنوان یکی از قدیمی‌ترین پیتزافروشی‌های تهران، در مقایسه با پیتزا داوود شیوه متفاوتی برای پذیرایی از مهمانان خود انتخاب کرده. با ورود به این رستوران قدیمی، از همان ابتدا متوجه این تفاوت می‌شوید.پیتزا پنتری ظاهر شیک‌تری دارد. دور تا دور رستوران میزها با فضاهایی حجره مانند از هم جدا شده‌اند و در میانه سالن پذیرایی میزهای دیگری هستند که با رومیزی‌های چهارخانه قدیمی تزیین شده‌اند.
در پیتزا پنتری می‌توانید پیش از آماده شدن پیتزا، پیش‌غذا سفارش دهید و زمان انتظار برای غذای اصلی را با نوش جان کردن سوپ در همان کاسه‌های استیل قدیمی بگذرانید که سال‌هاست خبری از آنها در رستوران‌ها نیست. در پیتزا پنتری علاوه بر پیتزا، غذاهای مکزیکی هم سرو می‌شوند که اغلب تند هستند. بهتر است پیش از سفارش از منوی مکزیکی پیتزا پنتری، در مورد طعم هر غذا و محتویات آن از گارسون بپرسید.
پیتزا بیگ بوی
پیتزا بیگ بوی که این روزها نامش به نیک‌بو عوض شده در خیابان مطهری یکی از سابقه‌دارترین پیتزافروشی‌های تهران است. پیتزاهایی که در بیگ‌بوی سرو می‌شوند به سبک آمریکایی هستند و شبیه پیتزاهای دهه‌های قبل پرملات هستند. اگر هوس کردید یادی از پیتزاهای دوران کودکی خود کنید، می‌توانید به پیتزا بیگ‌بوی سری بزنید.
پیتزا چمن
در خیابان نیاوران پیتزا چمن سالیان سال است که با پیتزا و ساندویچ پذیرای مشتریان است. پیتزا چمن ظاهر قدیمی خود را حفظ کرده و پیتزاهایی که سرو می‌کند پر ملات هستند و با سس تند مخصوص پیتزا چمن طرفداران خاص خود را دارند.
پیتزا چمن از سال‌ها قبل شاهد ازدحام جمعیت مشتریانی بود که برای چشیدن مزه پیتزا و ساندویچ‌های تنوری این رستوران، در خیابان نیاوران صف می‌کشیدند. سکوهای جلوی رستوران نیز در تمام این مدت پذیرای مشتریان بود تا زمان انتظار به راحتی سپری شود.
پیتزا ادبرت
پیتزا ادبرت در خیابان کریمخان نیز یکی دیگر از پیتزافروشی‌های قدیمی تهران است. پیتزا ادبرت سالیان سال است که به همان شیوه قدیمی پیتزا و ساندویچ‌های مخصوص خود را آماده می‌کند. پیتزا ادبرت همان دکوراسیون سال‌های راه‌اندازی خود را حفظ کرده و خوردن پیتزا در این رستوران تجربه‌ای نوستالژیک است که حال و هوای دهه‌های قبل را تداعی می‌کند.
