چرا ماکرون دست از سر لبنان بر نمی‌دارد؟
روزنامه هفت صبح، مهسا مژدهی | یک: با گذشت پنج روز از انفجار بزرگ در بیروت هنوز تعداد کشته‌شدگان و آسیبی که این فاجعه بر جای گذاشته مشخص نیست. مردم در بیروت کار را به دست گرفته‌اند و شهرداری حتی قادر به تمیز کردن آثار انفجار از خیابان‌ها نیست. با این خبر برخی دستگیری‌ها و برکناری‌ها و استعفاها به گوش می‌رسد. مردم لبنان خشمگین هستند و از روز سوم بعد از حادثه برای اعتراض به کم کاری دولت به خیابان‌ها آمده‌اند. اما بسیاری معتقدند سیستم فاسد سیاسی در لبنان ربطی به حسن دیاب، نخست وزیر فعلی ندارد و کار از ریشه خراب است.
* دو: یونیسف می‌گوید ۸۰ هزار کودک لبنانی آواره شده‌اند و ۳۰۰هزار نفر بی‌خانمانند. بازگشت شهر به حالت عادی هزینه زیادی می‌طلبد و بندر بیروت که زمانی محل صادرات و واردات بود دیگر قابلیت استفاده ندارد. مجموع این مسائل نشان می‌دهد که بازگشت به وضعیت عادی تا چه اندازه سخت و هزینه‌بر است. در این میان بسیاری از کشورها می‌گویند حاضرند به لبنان کمک کنند. اما این کمک‌ها هم اما و اگر دارد. لبنانی‌ها سال‌هاست که با نتیجه چنین کمک‌هایی دست و پنجه نرم می‌کنند.
* سه: مکرون روز جمعه وارد بیروت شد. او بعد از انفجار بزرگ زودتر از هر کس دیگری خودش را به لبنان رساند و لحن و تصویری قیم مآبانه از خود نشان داد که برخی را در لبنان خوشحال و بسیاری را ناراحت کرد. ماکرون با ابراز همدردی به میان مردم لبنان رفت، دست آنها را فشرد و به آنها اطمینان داد که به کمک‌شان بیاید. اما روز بعد مشخص شد که او وقتی میشل عون می‌خواسته همراهی‌اش کند، رئیس جمهور لبنان را کنار زد تا به تنهایی مقابل دوربین‌ها قرار بگیرد. بسیاری این اقدام ماکرون را بی‌ادبانه تلقی کرده‌اند.
* چهار: در شبکه‌های مجازی صحبت از شویی است که ماکرون در لبنان به راه انداخته است. او به لبنانی‌ها اطمینان داد که به آنها کمک می‌کند اما این کمک را به دست سیاستمداران فاسد نمی‌دهد. لحن رئیس جمهور فرانسه در بیروت شوکه‌کننده بود. لبنان سال‌ها تحت استعمار فرانسه بوده و رفتاری که مکرون از خود نشان داد، بسیاری را به یاد دوران استعمار و رفتار مستعمران انداخته است.
او در جمع مردم گفته که یکم سپتامبر به بیروت بر می‌گردد تا اگر اوضاع درست نشده باشد، اصلاحات سیاسی را به دست بگیرد. این وضعیت باعث شده تا بسیاری بپرسند، چطور مردی از پاریس به خود اجازه می‌دهد که از اصلاحات سیاسی در دولت یک کشور، آن هم در پایتخت همان کشور حرف بزند؟
* پنج: به نظر می‌رسد که غرب تصمیم تازه‌ای برای لبنان دارد. آنها در حالی روی فساد سیاستمداران بیروت مانور می‌دهند که فرضیه‌های زیادی در مورد تروریستی بودن این انفجار وجود دارد و حتی تیمی از اینترپل قرار است با لبنان در کشف علت فاجعه همکاری کند اما به نظر غرب و در راس آن فرانسه تصمیم خود را گرفته تا وضعیت سیاسی در لبنان و منطقه را به نفع خود تغییر دهد.
* شش: مردم در بیروت برای تظاهرات سراسری آماده می‌شوند، بخشی از نمایندگان مجلس و حتی سفیر لبنان در اردن استعفا داده‌اند تا دولت حسن دیاب از رسمیت بیفتد. پشت پرده این اعتراضات گروه چهارده مارس به رهبری سعد حریری وجود دارد. به نظر می‌رسد او که ماه‌ها پیش از نخست وزیری استعفا داده بود، دوباره رویای نخست وزیری در سر دارد و از اتفاقات پیش آمده به سود خود استفاده می‌کند. او حمایت فرانسه و کشورهای عربی را هم دارد که می‌تواند به کمکش بیاید. در مقابل دولت تکنوکرات حسن دیاب که تازه بر سر کار آمده هر چند قصد مقاومت دارد اما به پیش‌بینی برخی از ناظران روزهای سختی در مقابل دیاب است.
* هفت: قرار است کنفرانسی در فرانسه برای کمک به لبنان تشکیل شود. به نظر می‌رسد که این کنفرانس سرآغازی برای تحولات منطقه باشد. ترامپ هم گفته که در این کنفرانس شرکت خواهد کرد. موضوع البته کمک‌های مالی به بیروت است اما در باطن به نظر می‌رسد قرار است تصمیماتی اساسی برای لبنان گرفته شود.
با رویکرد اخیر غربی‌ها به حزب الله لبنان برخی می‌گویند قدرت‌ها در پاریس جمع می‌شوند تا فکری به حال این گروه مقاومت کنند. آنها بیش از آنکه نگران وضعیت مردم بیروت باشند که تا چند وقت دیگر، ذخیره غذایی‌شان به پایان می‌رسد، به فکر تغییر و تحولاتی هستند که می‌تواند منطقه را دستخوش بحران‌های تازه و تغییر کند.
* هشت: در سال‌های ۱۹۱۹ تا ۱۹۲۰ کنفرانس پاریس، بعد از جنگ جهانی دوم، آلمان را به کشوری ورشکسته تبدیل کرد و سرنوشت اروپا را برای همیشه تغییر داد. پیمان صلح پاریس که نقشه عثمانی را تغییر داد و خاورمیانه تازه‌ای ایجاد کرد هم حاصل همین کنفرانس و تلاش غربی‌ها برای انتقامگیری از شکست خوردگان جنگ جهانی اول است. حالا قرار شده که ۱۰۰سال بعد، بار دیگر کشورها در پاریس دور هم جمع شوند تا برای لبنان تصمیم بگیرند.
اینبار رهبری وضعیت را ماکرون به عهده گرفته است و ترامپ هم با آغوش باز از آن استقبال کرده است. او ادامه دهنده سنت روسای جمهور فرانسه است که احساسات قیم مآبانه نسبت به لبنان دارند و قادر به کنترل آن نیستند. حالا تصمیماتی که ممکن است در پاریس برای بیروت گرفته شود، بسیاری را نگران کرده است. لبنان در وضعیت سقوط اقتصادی، درگیری‌های سیاسی و فساد دولتی قرار دارد. بعید نیست که کشورهای حاضر در نشست پاریس از آب گل آلود برای پیشبرد اهدافشان در خاورمیانه و دادن باج به تلاویو استفاده کنند.
* ۹: ماکرون مقامات لبنان را به تحریم تهدید کرده. او شرط و شروطی برای دولت حسن دیاب مشخص کرده که فراتر از روابط دو کشور است. بخشی از این مفاد را بخوانید:
* بیروت باید منطقه‌ای خلع سلاح‌شده از حزب‌الله باشد.
* تمامی انبارهای سلاح و موسسات وابسته به حزب‌الله در بیروت و ضاحیه جنوبی آن باید تعطیل شوند.
فرودگاه بین‌المللی بیروت باید تحت کنترل نیروهای مشترک بین‌المللی به فرماندهی نیروهای آلمانی درآید.
* یونیفل (نیروهای حافظ صلح سازمان ملل مستقر در لبنان) در بیروت و منطقه الجبل مستقر شود و شناورهای دریایی از بیروت تا سواحل جنوب لبنان را در کنترل خود بگیرند.
* تمامی سامانه‌های موشکی و تسلیحات حزب‌الله در جنوب باید در اختیار یونیفل قرار بگیرند.
* انحلال مجلس لبنان و برکناری تمامی اعضای آن از جمله نبیه بری و دولت لبنان و برگزاری انتخابات سریع و فوری که از رئیس‌جمهور تا رؤسای دیگر قوا در آن انتخاب شوند، به سرعت انجام پذیرد.
* حضور شخصیت‌هایی که از لحاظ امنیتی (از نگاه فرانسه و غرب و البته اسرائیل) مشکل‌آفرین هستند در تمامی سازمان‌های دولتی ممنوع شود.
* او گفته است که در صورت عدم تحقق این خواسته‌ها منتظر صدور قطعنامه سازمان ملل ظرف ۱۰ روز و حضور نیروهای ناتو برای در دست گرفتن امنیت لبنان باشند. مفاد خواسته‌های فرانسه از لبنان نشان می‌دهد که آنها بیش از آنکه نگران بی‌خانمانی و گرسنگی مردم باشند، از بابت حزب الله نگرانند و سعی دارند هرچه سریع‌تر فکری به حال این گروه کنند.
