پشت‌‌پرده حضور آمازون در تبلیغات بلک‌فرایدی ایرانی
روزنامه هفت صبح، گروه بازار| امسال تب بلک فرایدی به تبلیغات محیطی سرایت کرده است. چند روز مانده به سوم آذر بیلبوردهای یک سایت را در سطح شهر می‌بینیم که رسما ادعا دارد سفارش خرید شما را از آمازون می‌خرد و جلوی در خانه یا محل کارتان یا اصلا هرجایی که بخواهید تحویلتان می‌دهد. چند فروشگاه اینترنتی دیگر همین امکان را پیشنهاد می‌دهد و مانند سال‌های گذشته، آنلاین‌شاپ‌ها هم نمی‌خواهند فرصت و رونق بازار بلک‌فرایدی را از دست بدهند.
مشتریان چنین سایت‌ها و آنلاین‌شاپ‌هایی اغلب دنبال کالاهایی هستند که به دلیل تحریم یا قوانین گمرکی و وارداتی در ایران پیدا نمی‌شود. مثلا فروش کیف و کفش از برندهای مطرح جهان در سایت‌های واسطه فروش آنلاین رونق زیادی دارد. چرا که آنها کالاهایشان را اغلب از آمریکا می‌خرند. بیشتر آنلاین‌شاپ‌ها خرید مورد نظر شما را از ترکیه یا نهایتا امارات انجام میدهند و افراد بیشتر دنبال خرید لباس و کفش و لوازم آرایشی و بهداشتی از آنها هستند.
بدی خرید از سایت‌های اینترنتی این است که گاهی مجبور خواهید شد دو سوم قیمت کالا را بابت هزینه گمرک، کارمزد و هزینه ارسال بپردازید. از طرف دیگر آنها انتظار دارند بابت هر خریدتان سه تا چهار ماه صبر کنید. آنلاین‌شاپ‌ها هم البته مشکلات خود را دارند. مثلا گاهی نمونه‌های تقلبی را جای کالای اصل می‌فروشند و بعد اگر متوجه شوید با گفتن اینکه خرید را از اوت‌لت انجام داده‌اند زیر بار خطا نمی‌روند. در بلک‌فرایدی هم اغلب آنلاین‌شاپ‌ها امکان مرجوعی یا تعویض را حذف می‌کنند و مجبورید هر آنچه به دستتان می‌رسد را بپذیرید و غر نزنید. در کنار همه اینها آنلاین‌شاپ‌ها هم برای رساندن هر کالا به دستتان دو تا سه هفته کاری زمان می‌خواهند.
تبلیغات فروش بلاک‌فرایدی روی چه چیزهایی متمرکز است؟
سایت‌ها یا آنلاین‌شاپ‌هایی که ما را برای خرید از بلک فرایدی آماده می‌کنند، از حداقل 10 روز قبل تبلیغات خود را آغاز کرده‌اند. سایت‌های خرید آنلاین از فروشگاه‌های خارجی برای این روز بنر اختصاصی زده و نوشته‌اند که در تاریخ سوم و چهارم آذر می‌توانید یک خرید آسان از فروشگاه‌های دلخواهتان داشته باشید. آنلاین‌شاپ‌ها اما خیلی روی آسان بودن ماجرا تاکید ندارند.
برخی از آنها تقریبا هر روز به مشتریانشان تاکید می‌کنند که حواسشان باشد فرصت خرید را از دست ندهند وگرنه دیگر تا سال بعد نمی‌توانند چنین فرصتی را داشته باشند. رقم‌هایی که برای تخفیف‌ها اعلام می‌شود هم جالب توجه است. برخی از کالاها 20 تا 30 درصد تخفیف دارند و برخی تا 80 درصد از قیمتشان کم می‌شود. توصیه آنلاین‌شاپ‌ها در تبلیغاتشان برای خریداران این است که هرچه زودتر دست بجنبانند، به سایت‌های اصلی محصولات سر بزنند و آنچه را می‌خواهند با کد کالا انتخاب کنند و در روز بلک‌فرایدی آنلاین‌شاپ را در جریان بگذارند.
البته این تفاوت تبلیغات بین سایت‌های خرید آنلاین و آنلاین‌شاپ‌های اینستاگرامی، به دلیل نحوه کارکرد هرکدام است. مثلا شما اگر از سایت خرید کنید، تنها با فشردن یک دکمه و پرداخت فوری، می‌توانید کالای موردنظرتان را ثبت کنید. اما این پروسه در اینستاگرام سخت‌تر است.
شما باید آنچه می‌خواهید را به ادمین بگویید و او از سمت خریدار، فوری کالایی که نیاز دارید را بخرد. این کار می‌تواند تا اندازه زیادی سخت باشد و برای همین است که آنلاین‌شاپ‌ها برای بلک فرایدی، به جای اینکه روی خرید آسان فکوس کنند، در مورد نحوه صحیح خرید توضیح میدهند. از طرف دیگر سایت‌های خریدآنلاین امسال تخفیف‌هایی هم روی هزینه ارسال و گمرک و … گذاشته‌اند که آنلاین‌شاپ‌ها فعلا چنین تصمیمی نگرفته‌اند.
بازیگران و مدعیان بازار بلک‌فرایدی
تعداد سایت‌های فروش آنلاینی که حاضر باشند کالای شما را از آن سر دنیا به ایران برسانند زیاد نیست. آنها اغلب از سایت‌هایی مانند آمازون و ای‌بی خرید شما را انجام میدهند. یکی از آنها نوشته که امسال بلک فرایدی به خرید کالاهایی که در آمازون وجود دارند، اختصاص دارد. طبق اصول این سایت، اگر شما از قبل شماره و مشخصات خود را ثبت کرده باشید، در روز موعود می‌توانید از 20 درصد تخفیف هزینه حمل و 20 درصد تخفیف گمرک استفاده کنید.
از طرف دیگر این واسطه‌ها برای خودشان سهم کارمزد دارند که سایت مورد نظر ما بر روی آن هم 20 درصد تخفیف گذاشته است. این یعنی اگر هزینه ارسال، حمل و نقل و کارمزد یک کالا دو میلیون تومان باشد، شما با 60 درصد تخفیف مخصوص بلک‌فرایدی، باید یک میلیون و 200 هزار تومان بابت رسیدن خرید به دستتان پول بدهید و 800 هزار تومان از پول در جیبتان می‌ماند. شما در این سایت‌ها می‌توانید بدون نیاز به حساب ارزی و با کارت بانکی که در جیبتان است خرید کنید و البته هزینه بیشتری را به نام کارمزد خرید بپردازید.
یکی از این واسطه‌ها حاضر است کالای مورد نظر شما را بیمه کند و بابت این کار از شما درصدی از قیمت کل یک کالا را بابت اینکه خریدتان بدون دردسر باشد دریافت می‌کند. مثلا اگر یک کالا را با قیمت یک میلیون و 700 هزار تومان بخرید، حدود 100 هزار تومان باید بابت گارانتی بپردازید. البته ما هر چقدر تلاش کردیم تا فرمول محاسبه میزان گارانتی را برای هر یک از کالاها متوجه شویم، به جایی نرسیدیم. اما مشخصا هزینه گارانتی کمتر از 10 درصد قیمت کل هر خرید خواهد بود. کلیه سفارش‌های چنین سایت‌هایی که به طور قانونی در کشور کار می‌کنند به صورت رسمی از طریق گمرک وارد کشور می‌شوند و اگر کالایی غیرمجاز باشد قابل خریداری نیست.
نحوه ثبت سفارش برای خرید از خارج کشور
برای خرید از آنلاین‌شاپ‌ها قوانین خرید چندان سفت و سخت نیست. در وهله اول بهتر است قیمت لیر یا دلار و درهم را چک کنید تا متوجه شوید هر فروشنده چند درصد بر روی قیمت ارز می‌کشد. مثلا فروشگاه‌هایی که از ترکیه خرید شما را به دستتان می‌رسانند، اغلب 300 تومان بر روی هر لیر می‌کشند.
با این حساب اگر قیمت یک لباس یا وسیله آرایش دو هزار لیر باشد، شما به جای سه میلیون و 600 هزار تومان ناچارید چهار میلیون تومان هزینه کنید. برخی از آنها مبلغی را برای هزینه حمل و نقل هم از شما دریافت می‌کنند و تعدادی دیگر لیر را به گونه‌ای محاسبه می‌کنند که هزینه جداگانه‌ای برای حمل خریدها نگیرند. اما جدای همه اینها آنلاین‌شاپ‌ها سفارش شما را ثبت می‌کنند و تقریبا خیلی ساده، آنها را دو تا سه هفته بعد به دستتان می‌رسانند.
البته این زمان مربوط به وقتی است که خرید از کشورهای همسایه مانند ترکیه و دوبی باشد. آن دسته از آنلاین‌شاپ‌هایی که از انگلیس و اسپانیا و آمریکا و ایتالیا و… خرید شما را انجام میدهند، زمان بسیار بیشتری نیاز دارند تا خریدها را به دستتان برسانند. این زمان در برخی از موارد ممکن است به سه ماه هم برسد. بنابراین اگر عجله دارید، خرید از کشورهای همسایه گزینه بهتری به حساب می‌آید.
اما مشکلی که آنلاین‌شاپ‌ها در موردش هنگام خرید صحبت نمی‌کنند این است که اغلب آنها خرید را از طریق سایت‌های آنلاین آن کشور انجام میدهند و این سایت‌ها خودشان به علت بلک‌فرایدی سرشان شلوغ است بنابراین ممکن است ارسال خرید به تعویق بیفتد و حسابی کفرتان را در بیاورد. اغلب فروشندگان خرید شما را از مقصدی داخل ایران و از طریق پست ارسال می‌کنند و انتظار دارند علاوه بر هزینه باربری هزینه پست را هم خودتان بپردازید. این یعنی از زمانی که یک کالا به ایران برسد تا روزی که شما بتوانید آن را ببینید، ممکن است یک هفته طول بکشد.
معایب خرید از سایت‌های واسطه
فرقی نمی‌کند که خرید بلک‌فرایدی خود را از آنلاین‌شاپ‌ها انجام دهید یا سراغ سفارش از سایت‌هایی مانند آمازون و ای‌بی با کمک سایت‌های واسطه بروید. در هر دو گزینه، معایب زیادی وجود دارد که بررسی آنها به انتخاب بهترتان کمک می‌کند. یکی از مهم‌ترین اشکالات خرید از این دو گزینه زمانی است که باید منتظر بمانید.
مثلا فروشگاه آنلاینی که خریدتان را از آمازون به دست شما می‌رساند، نوشته در حالت عادی بین شش تا 11 هفته کاری طول می‌کشد تا کالا به دستتان برسد. یعنی ممکن است ناچار شوید تا سه ماه و نیم صبر کنید. اگر هزینه بیشتری بپردازید، که حدود 200 هزار تومان است می‌توانید از خدمت سرویس اکسپرس استفاده کنید که آنهم حداقل سه هفته کاری و حداکثر هشت هفته کاری زمان می‌برد. بنابراین خریدهای فوری را نمی‌شود به این شکل انجام داد. از طرف دیگر خرده هزینه‌ها هم ممکن است شما را عصبانی کند.
مسئله گارانتی یک موضوع عصبانی کننده دیگر است. یکی از سایت‌های واسطه نوشته که کالای شما را گارانتی می‌کند. البته آنها پول این خدمت را از خریدار دریافت می‌کنند. با گارانتی اگر کالای شما سلامت فیزیکی نداشته باشد یا از نظر ظاهر و … با آنچه سفارش داده‌اید مغایرت داشته باشد، می‌توانید آن را مرجوع کنید اما اینکه شما سه تا چهارماه منتظر خرید باشید و بخواهید آن را مرجوع کنید، کاری ناامیدکننده به نظر می‌رسد. معایب خرید از آنلاین‌شاپ کمتر است.
اما مهم‌ترین مشکلی که با آن رو به رو خواهید شد، تنوع کم است. مثلا به راحتی می‌شود آنلاین‌شاپی که لباس یا لوازم آرایشی و بهداشتی ارسال می‌کند پیدا کرد. اما کسانی که لوازم الکترونیکی، ساعت و… را بیاورند زیاد نیستند. ارسال آنلاین‌شاپ‌ها هم زمانبر است. در عوض خریدتان به نسبت ارزان‌تر تمام می‌شود. اغلب این آنلاین‌شاپ‌ها کالایی که در بلک‌فرایدی می‌خرید را مرجوع یا عوض نخواهند کرد و ریسک خرید های‌کپی هم وجود دارد.
اوضاع قیمت‌ها چگونه است؟
فرقی نمی‌کند خرید خود را از آنلاین‌شاپ انجام بدهید یا سراغ سایت‌های مجاز واسطه بروید که از آمازون و ای‌بی و … برایتان خرید می‌کنند. در همه این موارد باید هزینه بیشتری از قیمت اصلی را پرداخت کنید. مثلا اگر بخواهید یک کیندل پیپروایت، که 153 دلار است که به تومان هفت میلیون و 800 هزار تومان می‌شود را بخرید، باید به سایت واسطه 12 میلیون و 500 هزار تومان بپردازید و با این حساب قیمت کالا نزدیک به پنج میلیون تومان گران‌تر تمام می‌شود.
این در حالیست که همین کالا را می‌شود حتی در زمانی غیر از بلک‌فرایدی از فروشگاه‌های داخلی با تخفیف هشت میلیون و 450 هزار تومان خریداری کرد. خریداران برای چنین محصولی 901 هزار تومان پول حمل و نقل از آمریکا را میدهند و یک میلیون و 510 هزار تومان کارمزد پرداخت می‌کنند. هزینه گمرک هم حدود دو میلیون و 280 هزار تومان تمام می‌شود. برای خرید یک کفش دکتر مارتینز که قیمت اصلی آن هفت میلیون و 500 هزار تومان است، باید حدود یک میلیون و 200 هزار تومان بابت ارسال از آمریکا به ایران پرداخت کنید، یک میلیون و 500 هزار تومان کارمزد بدهید و دو میلیون و 300 هزار تومان هم به گمرک بپردازید و در نهایت آن را پنج میلیون تومان گران‌تر بخرید.
می‌شود گفت کفشی از برند معروف انگلیسی که سال‌هاست در چین تولید می‌شود را مجبورید از ایالات متحده بخرید و نزدیک به دو سوم قیمت اصلی را هم پای هزینه ارسال و گمرک و… هزینه کنید. اما اگر بتوانید اصل همین کفش را که به ندرت در ایران پیدا می‌شود را بخرید یا به آنلاین‌شاپ ترکیه یا چین سفارش بدهید، نهایتا بابت چنین کفشی هشت تا هشت و نیم میلیون تومان پول خواهید داد. مسئله برای آنلاین‌شاپ‌ها اغلب راحت‌تر است.
شما می‌دانید که باید هزینه‌ای را بابت کارمزد بدهید که چندان زیاد نیست و پول حمل و نقل را حساب کنید. مثلا یکی از آنها یک کت زارا را که دو میلیون و 300 هزار تومان فروخته می‌شود، با هزینه باربری دو میلیون و 700 هزار تومان حساب می‌کنند و شما باید هزینه پست یا پیک را جداگانه پرداخت کنید که در مجموع بیش از دو میلیون و 700 هزار تومان نخواهد شد.
نحوه محاسبه هزینه باربری
اگر بخواهید کالایی را به آنلاین‌شاپ‌های اینستاگرامی سفارش بدهید، چاره‌ای ندارید جز اینکه علاوه بر کارمزد و صرف زمانی طولانی تا رسیدن خریدتان پولی هم بابت کارمزد بدهید. هزینه ارسال عادی از ترکیه کیلویی 260 هزار تومان است. اما اگر خیلی تحمل ندارید می‌توانید ارسال اکسپرس را انتخاب کنید. در این صورت باید هزینه بیشتری بپردازید چون در ارسال اکسپرس تعرفه ارسال کیلویی 320 هزار تومان است. کالایی که خریده‌اید بین 18 تا 24 روز به مشتری تحویل داده می‌شود.
بعضی از اجناسی که می‌خریم از امارات است. به همین دلیل تعرفه حمل بار از این کشور متفاوت است. برای کسانی که منتظر بودن برایشان سخت نیست و می‌توانند پنج تا هشت هفته کاری صبر کنند، تعرفه به صورت عادی حساب می‌شود. یعنی کیلویی 280 هزار تومان و ارسال به صورت اکسپرس حدود 21 تا 25 روز است. تعرفه ارسال اکسپرس کیلویی 380 هزار تومان می‌شود. با این اوصاف اگر یک اجاق گاز هالوژن دار که حدود سه کیلو گرم وزن دارد از امارات بخرید، با ارسال عادی به غیر از قیمت خود کالا که حدود هشت میلیون تومان است، برای هزینه ارسال آن نیز باید 840 هزار تومان پول حمل و نقل بدهید.
ولی اگر ارسال اکسپرس را انتخاب کنید باید حداقل یک میلیون و 140 هزار تومان پول بدهید. درصورتیکه بخواهید کالایی سفارش بدهید که از آمریکا برای آنلاین‌شاپ فرستاده شود، و بعد آنها برای شما بفرستند برای هر کیلو 390 هزارتومان هزینه می‌کنید. ارسال به صورت عادی است و حدود پنج تا هشت هفته کاری هم طول می‌کشد.
البته و نوع محاسبه برای باربری وجود دارد. برخی آنلاین‌شاپ‌ها اگر کالای شما کمتر از یک کیلوگرم وزن داشته باشد هم پول یک کیلو را از شما می‌گیرند و برخی گرمی حساب می‌کنند. هزینه باربری برای سایت‌ها اما بالاتر از این حرف‌هاست و چون اغلب خریدها از آمریکا صورت می‌گیرد بعید نیست که مجبور شوید بیش از یک میلیون تومان پول بدهید.
شیوه محاسبه قیمت ارز برای ثبت سفارش خرید
برای خرید از آنلاین‌شاپ‌ها چاره‌ای ندارید جز اینکه قیمت ارز را به همان میزانی که فروشنده تعیین می‌کند بپردازید. البته حدود قیمت‌ها معمولا مشخص است. عمدتا قیمت ارز محاسبه شده در این فروشگاه‌های اینترنتی برای خریداران ۳۰ تا ۴۰ درصد بالاتر از قیمت ارز بازار آزاد است. بررسی‌ها نشان می‌دهد نرخ دلار تعیین‌شده توسط این فروشگاه‌های آنلاین حدودا بین 65 تا 70هزار تومان محاسبه می‌شود که حدود 15 تا 20هزار تومان بیشتر از نرخ دلار آزاد است.
اما همانطور که گفتیم، میزان قیمت ارز تقریبا از یک فرمول یکسان پیروی می‌کند. مثلا در روزی که قیمت لیر هزار و 800 تومان است، شما می‌توانید یک ساعت را از آنلاین‌شاپی در ترکیه سفارش دهید و بابت هر لیر از آن دو هزار و 400 تومان پول بدهید. شما هم هر وقت خواستید رقم لیر آنلاین‌شاپی را محاسبه کنید، باید هر لیر را بین 500 تا 800 بیشتر از قیمت اصلی این ارز بگیرید. اگر از آمریکا خرید کنید و آنلاین‌شاپ بخواهد زحمت رساندن آن را به عهده بگیرد عموما هر دلار 70 هزار تومان محاسبه می‌شود که حدود 20 هزار تومان گران‌تر از قیمت فعلی این ارز در بازار است.
هر پوند انگلیس 62 هزار و 700 تومان است و اگر آنلاین‌شاپی خریدتان را از انگلیس انجام دهد، هر پوند را حدودا 78 هزار تومان محاسبه می‌کند که 15 هزار تومان بیشتر از قیمت اصلی است. درهم امارات که این روزها حدود 14 هزار تومان در بازار ارز معامله می‌شود از سوی آنلاین‌شاپ‌ها حدود 20 هزار تومان در نظر گرفته خواهد شد. موضوعی که بد نیست به آن توجه کنید این است که همه این محاسبات مربوط به فروشندگانی است که در اینستاگرام یا تلگرام فروش آنلاین دارند. نحوه محاسبه در سایت‌های فروش‌آنلاین کاملا متفاوت است و آنها کارمزد، هزینه ارسال و هزینه گمرک را می‌گیرند و در عوض ارز را با همان نرخی که در ایران فروخته می‌شود محاسبه می‌کنند.
