پرتاب شدن به آینده
روزنامه هفت صبح، آرش پورابراهیمی| خیلی بعید است که زندگی شما تاکنون تحت تاثیر گسترش ویروس کرونا قرار نگرفته باشد. اما پرسش جالب این است که چنین تغییرات ناگهانی در شیوه زندگی چقدر با مسیری که ما آرام آرام در حال پیمودن بودیم منافات دارند؟ برای یافتن پاسخ این پرسش شاید بهتر باشد که به روندهای حداقل یک دهه اخیر بنگریم.
برای مثال کسب‌وکارهای خرد را در نظر بگیرید. هرچند طی هفته‌های اخیر بسیاری از فروشگاه‌های کوچک به طور داوطلبانه یا به اجبار فعالیت خود را متوقف کردند (به جز موارد استثنایی مانند فروشگاه‌های موادغذایی) اما حتی پیش از اینکه سروکله کرونا پیدا شود هم اوضاع به طور کلی چندان بر وفق مراد فروشگاه‌ها نبود.
سهم فروشگاه‌های مجازی بزرگ از میزان فروش نه تنها در اقتصادهای توسعه یافته بلکه حتی در ایران هم رو به افزایش بود و به خصوص در برخی بازارها، مغازه‌ها شانس چندانی برای پیروزی در این رقابت نداشتند. به طور مشابه، حتی پیش از اینکه موسسات آموزشی مجبور شوند که به آموزش از راه دور روی بیاورند، آموزش مجازی بازار جذاب و رو به رشدی محسوب می‌شد.
برای مثال تا اواسط سال ۲۰۱۹، مجموع تعداد دانشجویان مجازی موسسه آموزشی کورسرا به بیش از ۴۰میلیون نفر می‌رسید آن هم در شرایطی که این موسسه کمتر از ۵۰۰ کارمند دارد. بسیاری از دانشگاه‌ها تنها به این خاطر تصمیم گرفته بودند که به وبسایت کورسرا بپیوندند که نمی‌خواستند از روند شکل گرفته در آموزش مجازی عقب بمانند.
دورکاری هم هرچند به تازگی برای برخی اجباری شده اما به هیچ وجه پدیده غریبی نبود. سهم تعداد افراد کاملا دورکار از جمعیت شاغل در آمریکا طی یک دهه اخیر تقریبا دو برابر شده و جمعیت آن‌ها حدود هشت میلیون نفر بود. تازه این تنها مربوط به افرادی است که کاملا دورکار هستند مگر نه نظرسنجی موسسه گالوپ نشان می‌دهد که ۴۳درصد آمریکایی‌ها گهگاه از خانه کار می‌کنند (همه این ارقام به پیش از بحران اخیر مربوط می‌شوند).
کمتر کار کردن هم پدیده تاز‌ه‌ای نیست و چند سالی است که کشورهای شمال اروپا به ایده چهار روز کار در هفته به طور جدی می‌اندیشند و حتی در برخی بخش‌ها آن را اجرا کرده‌اند با این استدلال که در چنین شرایطی نیروی کار بهره‌وری بیشتری خواهد داشت. حتی اعمال کنترل بیشتر بر مرزهای کشورها هم هرچند ظاهرا صرفا به بحران کرونا مربوط می‌شود.
اما باید به خاطر داشت که ایده جهانی شدن پیش از این هم بخشی از محبوبیت خود را از دست داده بود و جدایی بریتانیا از اتحادیه اروپا و محدودیت‌های سفر به آمریکا برای شهروندان ۱۳ کشور همگی پیش از پیدایش کرونا روی داده بودند.
در واقع بسیاری از اموری که ما حالا به اجبار انجام می‌دهیم (خرید آنلاین، آموزش مجازی و دورکاری) شاید نتیجه طبیعی تداوم روندهای چند سال اخیر بودند و بحران کرونا تنها باعث شد که خیلی زودتر (حداقل به صورت موقت) با آن سبکی از زندگی مواجه شویم که شاید در آینده خیلی طبیعی به نظر برسد. در این صورت، می‌توان گفت که کرونا در کنار همه اعوجاجی که ایجاد کرده، ما را به طور ناگهانی و بی‌رحمانه‌ای به آینده پرتاب کرده است.
