هفت سهام دلاری جایگزین سرمایه‌گذاری در بازار ارز
روزنامه هفت صبح، احمدرضا نجفی| «سهام دلاری بخرید»؛ این جمله را ممکن است بارها از زبان تحلیلگرها یا فعالان بازار سرمایه بشنوید. منظورشان سهام نمادهایی است که با افزایش قیمت دلار شرایط خوبی از نظر فروش محصولاتشان خواهند داشت. هرچند در یکی دو روز آخر هفته گذشته دلار ریزش شدیدی داشته و شاید فعلا خرید سهام دلاری چندان پیشنهاد خوبی نباشد.
اما روز چهارشنبه شاهد افزایش جست وجوهای اینترنتی برای شناسایی سهام دلاری در بورس بودیم چراکه در ساعات اولیه معاملات روز چهارشنبه قیمت دلار در بازار آزاد به محدوده ۳۰هزار تومان رسید. به همین خاطر در این روز سهام دلاری در بازار سرمایه حسابی جلو افتاده بودند و اغلب آنها صف خرید داشتند. توجه داشته باشید که حتما لازم نیست یک شرکت محصول صادراتی داشته باشد تا از افزایش قیمت دلار نفع ببرد.
همین که محصولات شرکت در بورس کالا عرضه شوند، نشان از دلاری بودن سهام آن است. فلزات اساسی، محصولات شیمیایی و استخراج کانه‌های فلزی اصلی‌ترین گروه‌ها با نمادهای دلاری در بازار به حساب می‌آیند. برخی گروه پالایشگاه‌ها را هم جزو سهام دلاری معرفی می‌کنند اما برخی دیگر معتقدند از آنجا که عمده بنزین تولید شده در کشور با نرخ رسمی در داخل مصرف می‌شود، نمی‌توان پالایشگاه‌ها را سهام دلاری دانست.
با این حال چرا محصولات شیمیایی و کامودیتی‌ها یا همان فلزات و مواد اولیه سهام دلاری محسوب می‌شوند؟ پاسخ در مکانیزم معاملات در بورس کالا است. در این بازار قیمت مواد اولیه با توجه به قیمت‌های جهانی متغیر خواهد بود. قیمت‌های جهانی با در نظر گرفتن نرخ روز دلار به پول خودمان تبدیل می‌شوند و همین مورد باعث می‌شود قیمت‌ها در این بازار تناسب زیادی با دلار داشته باشد.
هرچند این قیمت‌ها تبعیت کاملی از دلار ندارند و با افزایش قیمت فلزات در بازارهای جهانی هم صعودی می‌شوند. درست چیزی شبیه طلای ۱۸عیار در بازار ایران که هم از دلار و هم از قیمت انس جهانی تاثیر می‌گیرد.
*** فولاد؛ فولاد مبارکه اصفهان
نماد فولاد با ارزش حدود ۲۷۰هزار میلیارد تومان، دومین شرکت بزرگ بورس است و همین مورد آن را به یکی از نمادهای شاخص‌ساز گروه فلزات اساسی تبدیل کرده. همانطور که از اسمش پیداست، بزرگ‌ترین مجتمع تولید فولاد در کشور لقب گرفته و ماده اولیه صنعت را تولید می‌کند.
این شرکت علاوه بر تامین نیاز داخلی، صادرات هم دارد و همین مورد باعث می‌شود افزایش قیمت دلار روی عملکرد آن تاثیر بگذارد. فروش داخلی محصولات این شرکت از طریق بورس کالا انجام می‌شود که قیمت‌ها در آن رابطه مستقیمی با قیمت جهانی کامودیتی‌ها در بازارهای بین‌المللی دارد و این مورد تاثیر دلار در سودآوری فولاد را بیشتر کرده است.
*** فملی؛ شرکت ملی مس ایران
فملی دیگر نماد گروه فلزات اساسی است که کوچک‌ترین تغییرات آن می‌تواند چند هزار واحد روی شاخص کل تاثیر بگذارد. ارزش کل این شرکت در بورس به حدود ۲۲۲هزار میلیارد تومان می‌رسد. این شرکت در زمینه اکتشاف، استخراج و بهره‌برداری از معادن مس فعالیت می‌کند و مالک سه معدن مس سرچشمه، میدوک و سونگون است.
اغلب محصولات این شرکت در بورس کالا به کارخانه‌های ایرانی فروخته می‌شود اما افزایش قیمت جهانی مس در قیمت محصولات فملی تاثیرگذار است. با این حساب هم افزایش قیمت دلار و هم رشد کامودیتی‌ها در بازار جهانی به نفع فملی تمام خواهد شد.
*** ذوب؛ ذوب آهن اصفهان
ذوب، ریخته‌گری و نورد فلزات آهنی و فولادهای آلیاژی، فعالیت اصلی شرکت سهامی ذوب آهن اصفهان است که یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌ها در گروه فلزات اساسی به حساب می‌آید. این شرکت در دسته کامودیتی‌ها جای می‌گیرد و با افزایش قیمت مواد اولیه در بازارهای جهانی و همچنین افزایش نرخ ارز در بازار نیما، شاهد افزایش فروش و سود این شرکت هستیم.
شرکتی که حقوق کارکنانش را به ریال می‌دهد و درآمدش از دلار است، طبیعتا می‌تواند یکی از سودآورترین شرکت‌ها در دوران گرانی دلار باشد. علاوه بر این موضوع فلزات اساسی در بازارهای جهانی عموما روند صعودی به خود گرفته و در حال جبران ضررهای ناشی از کرونا هستند.
*** کگل؛ شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر
بزرگ‌ترین معدن سنگ آهن شناخته شده در خاورمیانه، متعلق به شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر است که سهام آن با نماد کگل در بورس خرید و فروش می‌شود. ارزش کل سهام این شرکت معدنی به حدود ۱۱۸هزار میلیارد تومان می‌رسد و از این نظر در رتبه پنجم نمادهای شاخص‌ساز قرار گرفته است.
نماد کگل در گروه استخراج کانه‌های فلزی قرار دارد. عمده فروش آن کنسانتره سنگ آهن و گندله است و افزایش قیمت جهانی کامودیتی‌ها می‌تواند روی عملکرد آن تاثیرگذار باشد. تقریبا نصف فروش گندله شرکت گل گهر صادراتی است و این موضوع باعث می‌شود افزایش قیمت دلار تاثیر زیادی روی عملکرد کگل بگذارد.
*** فارس؛ صنایع پتروشیمی خلیج فارس
هلدینگ خلیج فارس، مادر خیلی از شرکت‌های پتروشیمی و شیمیایی است که نامشان را در بازار سرمایه می‌شنویم. این هلدینگ بزرگ‌ترین شرکت حاضر در بورس به حساب می‌آید و ارزش آن تقریبا ۳۷۰هزار میلیارد تومان است.
از جمله زیرمجموعه‌های این هلدینگ می‌توان به پتروشیمی بندر امام، فجر، مبین، کارون و نوری اشاره کرد. بخشی از محصولات شرکت‌های زیرمجموعه فارس، صادراتی هستند و همین مورد باعث می‌شود افزایش قیمت ارز و تحریم‌ها روی ارزش سهام آن تاثیر بگذارد. فارس می‌تواند نماینده خیلی از نمادهای گروه محصولات شیمیایی باشد که هر کدامشان به تنهایی یک سهام دلاری به حساب می‌آیند.
*** پترول؛ پتروشیمی سرمایه‌گذاری ایرانیان
پترول یک شرکت سرمایه‌گذاری به حساب می‌آید اما به خاطر موضوع فعالیت آن، در گروه محصولات شیمیایی بورس قرار گرفته چراکه این شرکت صرفا در حوزه پتروشیمی و محصولات شیمیایی سرمایه‌گذاری می‌کند. پترول یکی از زیرمجموعه‌های هلدینگ خلیج فارس است که بزرگ‌ترین شرکت بورسی به حساب می‌آید.
از جمله شرکت‌هایی که پترول در آنها سرمایه‌گذاری کرده می‌توان به اوره لردگان، پتروشیمی ممسنی، کازرون، کرمانشاه، جم، ارومیه و شیراز اشاره کرد که همگی در حوزه محصولات شیمیایی فعالیت می‌کنند و محصولات این شرکت‌ها رابطه زیادی با قیمت‌گذاری در بازارهای جهانی دارد. شاید همین مورد باعث سود ۱۱هزار و ۵۰۰میلیارد تومانی پترول در یک سال گذشته باشد.
*** شپنا؛ پالایش نفت اصفهان
شپنا، نماد پالایشگاه نفت اصفهان است که بعد از پالایش نفت آبادان بزرگ‌ترین پالایشگاه ایران به شمار می‌رود. این شرکت ماده اولیه یعنی نفت خام را به فرآورده‌های نفتی مثل بنزین، نفت سفید، نفت گاز و نفت کوره تبدیل می‌کند.
ارزش کل شرکت پالایش نفت اصفهان در بورس حدود ۱۰۳هزار میلیارد تومان است و از زیرمجموعه‌های شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی و در نهایت وزارت نفت به حساب می‌آید. اخیرا رینگ بین‌الملل بورس کالا برای فروش نفت و فرآورده‌های نفتی نسبت به سال‌های گذشته رونق بیشتری گرفته و باعث شده صادرات محصولات شرکت‌های نفتی بیشتر شود. این موضوع روی سودآوری این شرکت‌ها با دلار تاثیر گذاشته است.
