هفت استراتژیِ جنگ ۷ اکتبر
روزنامه هفت صبح| ساعت ۶ و ۴۵ دقیقه صبح روز شنبه، ۱۵ مهر و هفتم اکتبر، (به وقت تهران) كانال تلگرامی کتائب یا همان گردان‌های شهید عزالدین قسام، شاخه نظامی حرکت مقاومت اسلامی یا حماس در یک پیام کوتاه نوشت که تا دقایقی دیگر، پیامی از محمد الضیف، فرمانده این گردان‌ها خطاب به امت عربی و اسلامی و ملت فلسطین منتشر خواهد شد.
حدود ۴۰ دقیقه قبل از آن، کانال تلگرامی نیروهای دفاعی رژیم اشغالگر برای اولین بار از به صدا درآمدن آژیر خطر در دو منطقه مسکونی اسراییلیها خبر داد. یکی در شمال تل‌آویو و حدودا هفتاد کیلومتری نوار غزه و دیگری در ۲۵ کیلومتری شمال شرق این نوار.
اما این فقط یک پرتاب موشک و راکت به سبک درگیری‌های قبلی نبود. حدود ۱۲ دقیقه بعد از انتشار ویدئوی محمد الضیف، همین کانال تلگرامی اسراییلی، اعلام کرد که یک اتفاق امنیتی در نوار غزه افتاده و توصیه کرد که ساکنان در خانه‌هایشان بمانند.
آن اتفاقات امنیتی و آن موشک‌ها تا حالا ۳۰۰ کشته روی دست اسراییل گذاشته است و نزدیک به ۱۰۰ اسراییلی یا افراد ساکن در سرزمین‌های اشغالی از ملیت‌های مختلف اسیر حماس هستند و قریب به دو هزار نفر هم مجروح. سوال اصلی اما این است که حماس چطور توانسته چنین کاری انجام دهد؟ با هم نگاهی بیندازیم به استراتژی‌هایی که محمد الضیف برای این عملیات در نظر گرفته بود:
یک: غافلگیری روز شنبه
یک نکته جزیی که باید در همین ابتدای کار به آن اشاره کنیم استفاده حماس از فرصت روز شنبه، روز تعطیل در اسراییل و روز مقدس برای یهودیان است. برای اینکه بدانید از چه نوع غافلگیری صحبت می‌کنیم کافی است آن را با صبح روز جمعه در ایران مقایسه کنید که بسیاری هنوز در خواب ناشی از خستگی تفریح شبانه دیشب هستند و بسیاری حتی بیرون از شهرهای اصلی محل سکونت یا خدمت خود. جالب است بدانید که ۶ اکتبر ۱۹۷۳ یعنی پنجاه سال پیش هم جنگ یوم کیپور در همین روز شنبه توسط مصر و سوریه علیه اسراییل آغاز شد.
دو: از کار انداختن گنبد آهنین
گنبد آهنین یک سیستم پدافندی برای راکت‌ها و موشک‌های کوتاه‌برد است که مورد استفاده اسراییلیها قرار می‌گیرد. سوال این است که حماس چطور توانسته این گنبد آهنین را از کار بیندازد و به گفته خود ۵ هزار یا به گفته اسراییلیها ۲ هزار و ۵۰۰ راکت و موشک به سمت اسراییل شلیک کند.
تاکتیک مورد استفاده حماس برای این کار، «سالوو» نام دارد. در این تاکتیک تعداد زیادی موشک در زمان اندکی به سمت اهداف شلیک می‌شود و گنبد آهنین توانایی خود برای مقابله با همه آن‌ها را از دست می‌دهد. جالب است بدانید که گفته شده آن میزان از موشک در ۲۰ دقیقه شلیک شده است و به این ترتیب حتی به روایت اسراییلیها، در هر دقیقه ۱۲۵ موشک به سمت سرزمین‌های اشغالی شلیک شده است.
سه: پدیده عجیب پاراموتورها
پس از این، حماس از یک نوع وسیله پروازی ساده به نام پاراموتور استفاده کرده است و با استفاده از هر یک از آن‌ها دو نیروی خود را به همراه سلاح به آن سوی مرز غزه فرستاده است. اما چطور گنبد آهنین اسراییل این وسیله‌ها را تشخیص نداده و مورد اصابت قرار نداده است؟
طبق اطلاعاتی که الجزیره به دست آورده سطح راداری این وسیله‌ها بسیار کم بوده (نزدیک به ۵ متر) که مشابه یک جنگنده اف ۱۶ است. ولی مزیت آن نسبت به جنگنده این است که این وسیله‌ها با سرعتی کم و در ارتفاعی کم حرکت می‌کنند و از این رو رادار گنبد آهنین آن‌ها را به صورت پرنده (مثل کبوتر یا کلاغ) شناسایی کرده و مورد اصابت قرار نداده است.
چهار: عبور از دیوار مرزی
به موازات پرواز این پاراموتورها در طول حدود ۶۰ کیلومتر نوار مرزی غزه با مناطق اشغالی، نیروهای حماس با خودروهای سواری - باربری و موتورسیکلت به سمت مرز حرکت کرده، ابتدا با انفجارهایی دیواره مرزی را شکافته و سپس به آن سوی مرز حرکت کردند.روشن نیست که در این مرحله چه چیزی باعث شده که نگهبانان مرزی به اصطلاح نظامی، توسط حماس خنثی شوند ولی امکان استفاده از کوادکوپتر یا پهپاد یا تک تیرانداز بعید نیست.
پنج: لجستیک سریع و وسیع
وسایل نقلیه‌ای که حماس مورد استفاده قرار داده کاملا مناسب این عملیات بوده است. با خودروهای سنگین تعداد زیادی نیرو به سمت خطوط مقدم نبرد اعزام شدند ولی اصل ماجرا موتورسیکلت‌ها بوده که توانسته به سرعت نیازمندی‌های خطوط جلو را از داخل غزه تامین کند و اسرا را به داخل غزه برگرداند.
شش: آسیب‌پذیری بالا
در این مرحله حماس از آسیب‌پذیری وسیع شهرک‌های جنوبی اسراییل استفاده کرده است. در واقع در فاصله ۴۰ کیلومتری نوار غزه حدود ۱۲ شهر و شهرک اسراییلی قرار گرفته که جمعیت آن‌ها ۵۰ هزار نفر است. این مناطق در منطقه جنوبی سرزمین‌های اشغالی قرار گرفتند که از نظر وسعت وسیع‌ترین ولی از نظر جمعیت، کم‌جمعیت‌ترین منطقه سرزمین‌های اشغالی است. از نظر اقتصادی هم خوب است بدانید که این منطقه از نظر سکونتگاهی نسبت به بقیه نقاط در اسراییل وضعیت ضعیف‌تری دارد. در واقع افراد ساکن در این منطقه عموما افراد ضعیفی هستند.
هفت: استراتژی بازگشت
با وجود اینکه گفته شده هنوز هم در برخی مناطق این شهرک‌ها، نیروهای حماس با اسراییلیها درگیر هستند ولی استراتژی اصلی این بوده که ضربه‌ای به اسراییل زده شده و با گرفتن تلفات جانی یا اسارت افراد به داخل غزه، نیروها به داخل غزه برگردانده شوند. موضوعی که می‌تواند این نبرد را از زاویه‌ای دیگر نیز با تمام نبردهای پیشین اعراب و اسراییل متفاوت کند.
محمد الضیف کیست؟
محمد دیاب ابراهیم المصری (ابوخالد)، معروف به محمد الضیف در سال ۱۹۶۵ در غزه متولد شده است. او اصالتا متعلق به یک روستا به نام کوکبا در مرز سرزمین‌های اشغالی با کرانه باختری است. خانواده او در سال ۱۹۴۸ آواره و پس از آن در اردوگاه پناهندگان خان یونس در غزه ساکن شدند. تربیت دینی و مبارزاتی او از سه مسجد بلال، شافعی و الرحمه در غزه آغاز شد و پس از حضور در دانشگاه اسلامی غزه یکی از فعال‌ترین دانشجویان این دانشگاه حتی در امور اجتماعی بود. در همان زمان با افکار اخوان‌المسلمین آشنا شد و با مدرک زیست شناسی، مسئول کمیته فنی گروه دانشجویی حماس را به عهده داشت.
او یک بار در سال ۱۹۸۹ به مدت ۱۶ ماه توسط اسراییل بازداشت شد. در سال ۱۹۹۳ مسئول شاخه نظامی حماس شد و در سال ۲۰۰۰ تشکیلات خودگردان فلسطین او را در همکاری با اسراییل بازداشت کرد ولی او از زندان دوم فرار کرد و حالا حدود ۲۳ سال است که یک زندگی مخفیانه دارد و به خاطر آن که هر شب میهمان جایی است تا کسی نتواند او را ترور کند به او محمد الضیف (میهمان) می‌گویند.
اسراییل تاکنون هفت بار تلاش کرده او را بکشد و حتی مدعی است که بر اثر این ترورها وی یک چشم، یک دست و یک پای خود را از دست داده است. هم‌چنین در جنگ سال ۲۰۱۴ اسراییل همسر و دو فرزند وی را با یک حمله هوایی به شهادت رساند. آخرین اقدام به ترور این فرمانده، مربوط به بهار دو سال پیش است.
