مناظره داغ مذهبی روی لایو اینستاگرام
روزنامه هفت صبح، علی رستگار | پنجشنبه صبح در لایو اینستاگرام مناظره‌ای برگزار شد بین حجت الاسلام ناصر رفیعی و سیدحسن آقامیری. این جلسه به صورت حضوری و به میزبانی حجت‌الاسلام علی سرلک برگزار شد و از صفحه اینستاگرام هر سه نفر به صورت زنده پخش شد. اتفاقی که تا چند ساعت ترند شبکه‌های اجتماعی بود و استقبال قابل توجهی هم از آن شد.
حسن آقامیری ۴۱ساله به جهت دیدگاه‌های متفاوتی که در مسائل مذهبی دارد در چند سال اخیر به چهره پرآوازه‌ای در شبکه‌های اجتماعی تبدیل شده و البته در دی ماه ۹۷ هم با حکم دادگاه ویژه روحانیت خلع لباس شد. از سوی مقابل حجت‌الاسلام رفیعی ۵۵ ساله هم از کارشناسان مذهبی تلویزیون است و چندی پیش او بود که پیشنهاد مناظره را با آقامیری مطرح کرد. شکل ماجرا البته خیلی شبیه مناظره از نوع مناظره‌های سیاسی که سراغ داریم نبود.
بیشتر یک گفت‌وگوی ملایم و بدون جنجال را شاهد بودیم. دو طرف با خونسردی نظراتشان را گفتند و اتفاقا اگر این مدل مناظره‌ها ادامه‌دار باشد می‌تواند روی مناظره‌های پرهیاهوی انتخاباتی هم تاثیر مثبت بگذارد. در این مناظره محوریت روی موضوع معارف دین بود. حجت‌الاسلام رفیعی ایراداتی که در سخنرانی‌های آقامیری دیده بود مطرح می‌کرد و دو طرف درباره آن بحث می‌کردند.
به طور مثال روی اینکه چه کسانی در جهنم خالد هستند تفاوت دیدگاه وجود داشت. آقامیری معتقد بود که در عوالم دیگر هم امکان رشد و کمال برای انسان وجود دارد اما رفیعی مخالف بود. با استناد به آیه و روایت هر دو دیدگاه‌شان را توضیح می‌دادند و آمار بازدیدکننده‌ها ثابت می‌کند که این برنامه بازتاب وسیعی داشته.
در صفحه اینستاگرام حسن آقامیری برای دقایقی تعداد بیننده‌های این لایو از مرز ۵۰ هزار نفر گذشت و تعداد کل بازدیدکننده‌ها در صفحه او تا زمانی که این لایو در دسترس بود به ۳۰۰ هزار نفر رسید. ضمن اینکه در کانال یوتیوب حسن آقامیری هم ۳۴هزار بار بخش اول این مناظره دیده شده. افزایش تعداد فالوئر این سه کارشناس مذهبی هم اتفاق جالبی بود. به تعداد فالوئرهای حجت‌الاسلام رفیعی بعد از این جلسه حدود ۶۰ هزار نفر افزوده شد و فالوئرهای آقامیری هم ۲۰ هزار نفر بالا رفت.
برگزاری این مناظره و استقبالی که از آن شد اتفاق معناداری بود. اول اینکه ثابت کرد تلویزیون تا چه حد از شبکه‌های اجتماعی در جذب مخاطب عقب افتاده. یعنی نه تنها یک بخش مهمی از مخاطبان به واسطه محتوایی که در صداوسیما جایی ندارد از دست رفتند بلکه مخاطبانی که پیگیر بحث‌های مذهبی و دینی هم هستند به سمت اینستاگرام سوق پیدا کردند. خود حجت‌الاسلام رفیعی که کارشناس برنامه سمت خدا از شبکه سه است در ابتدای این گفت وگو توضیح داد که بارها از مدیران صداوسیما از جمله علی عسگری رئیس سازمان خواسته برنامه‌های مذهبی تلویزیون را گفت‌وگو محور کنند اما چنین اقدامی صورت نگرفته.
یعنی به جای اینکه یک روحانی در مقابل مجری به صورت تک‌گویی حدیث و روایتی خواند، بهتر است دو نفر با هم بحث و تبادل نظر کنند. حجت‌الاسلام علی سرلک که او هم از کارشناسان مذهبی تلویزیون است و به نوعی مجری این مناظره بود، تایید کرد که در صداوسیما از این ایده استقبال نمی‌کنند.
در ادامه حسن آقامیری توضیح داد همانطور که در فقه (به طور مثال در ماجرای رویت هلال ماه شوال) همه تفاوت دیدگاه‌های علما را پذیرفتند در حوزه معارف هم باید این تفاوت‌ها را به رسمیت بشناسیم و گفت‌وگو کنیم.
حالا البته بعضی کاربران اصولگرا در شبکه‌های اجتماعی که مخالف آقامیری هستند از این مناظره خیلی رضایت نداشتند و می‌گفتند باید شخصی مثل حسن عباسی یا رائفی‌پور با آقامیری مناظره کند. این تلقی البته به نظر می‌رسد با هیجانات سیاسی این گروه گره خورده وگرنه این گفت‌وگویی که ما دیدیم در عین حال که چالشی بود خیلی پرمحتوا و مودبانه جلو رفت. خود حسن آقامیری هم بعد از این گفت‌وگو لایو دیگری منتشر کرد و توضیح داد که «آقای رفیعی خیلی بزرگی کرد. اگر می‌خواست مناظره کنه، شصت تا روایت می‌خوند منو ناک اوت می‌کرد.»
*** سیمای ملی جا ماند
یکی از کانال‌های حوزوی دیروز در ارتباط با مناظره رفیعی و آقامیری، یادداشتی منتشر کرد به قلم محمدصدرا مازنی که بخش‌هایی از آن را می‌خوانید:
* آقای رفیعی از نسل اول انقلاب و به‌عنوان یک منبری خوش‌فکر و نماینده تفکر سنتی و آقای آقامیری، نماینده نسل جوان پس از انقلاب با مخاطبینی متفاوت و در فضای مجازی در این گفت‌وگو شرکت کردند و نگارنده سابقه‌ای برای آن سراغ ندارد.
* آقای آقامیری نیز که با توجه به جلسه شب گذشته‌اش درخصوص موضوع گفت‌وگو آمادگی لازم را برای این جلسه داشت. به کتب اخلاقی به‌ویژه آثار حضرت امام خمینی استناد می‌کرد و نسبت به شأن و جایگاه آقای رفیعی توجه داشته و بر رعایت ادب و فرهنگ گفت‌وگو اهتمام می‌ورزید.
* میزبانی آقای سرلک هم جالب توجه بود. او این ریسک را خرید، به‌رغم عملکرد به دور از حاشیه‌اش، از حاشیه‌های احتمالی نهراسید و در منزل خویش مناظره را برقرار کرد و البته به‌دلیل ریتم آرام و اخلاق‌محور گفت‌وگو، برای اداره این مناظره به زحمت نیفتاد، اما ورودهای گاه و بیگاه صمیمانه او و جمع‌بندی کوتاه و منصفانه‌اش و مراقبت برای عدم ورود طرفین به بحث‌های ملال‌آور سیاسی جالب توجه بود.
* سیمای ملی بازهم از فضای مجازی جاماند. اگرچه آقای ازغدی، سردبیر برنامه زاویه در شبکه۴ آمادگی خویش را برای میزبانی مناظره اعلام کرده بود. اما به‌دلایلی که برای نگارنده نامعلوم است، این اتفاق در صداوسیما نیفتاد.
* مراقبت حوزه به‌ویژه امور صیانتی در حفظ سرمایه‌های خویش نیز مطلب مهم دیگری است؛ سیاست پیشگیری به‌جای مچ‌گیری و… خوب و قابل استمرار است، روحانیون پرمخاطب را رصد نمایند و در صورت بروز سوءتفاهم درجهت رفع آن گام بردارند و با توجه به اصل جذب حداکثری حرف‌هایشان را بشنوند، تذکر دهند و همواره سعی کنند تا در درون سیستم حوزه حفظ شوند.
