مار و تفنگ و بنزین؛ بحران سوخت در لبنان
روزنامه هفت صبح | مردی با چند مار زنده در دست وارد پمپ بنزین میشود. فریاد میزند که می خواهد باک خالی ماشین درب و داغان و قدیمیاش را پر کنند. کارکنان پمپ بنزین را تهدید میکند و باز داد میزند که این ماشین تنها راه گذران زندگیاش است و اگر چرخهایش نچرخد نانی برای بردن سر سفره نخواهد داشت.
این صحنهای است که چند روز پیش خیلیها در یکی از پمپبنزینهای بیروت شاهدش بودند و بخشی از ویدئوی آن بارها در شبکههای اجتماعی دستبهدست شده و این تنها یکی از دهها صحنه عجیب در پمپبنزینهای لبنان است که دیدنش این روزها دیگر ساکنان این کشور را حتی بهت زده هم نمیکند. سراسر بیروت و شهرهای دیگر لبنان پر شده از پمپبنزینهایی که دورشان نوار قرمز و سفید کشیده شده.یعنی از اینجا قطع امید کنید.
بنزین یا گازوئیلی در کار نیست.اگر هم شانس بیاوری و بعد از ساعتها گشتن یک پمپبنزین باز پیدا کنی باید دستکم چهار تا پنج ساعت در صف چند ردیفهای که کیلومترها طولش است صبر کنی تا نوبتت برسد و بلکه ۲۰ تا ۳۰ لیتر در باک بریزی.به گزارش بی بی سی، ته کشیدن سوخت تازهترین بحران از زنجیره مصیبتهایی است که لبنانیها از زمان شروع بحران اقتصادی در تابستان ۹۸ در این کشور با آن دست به گریبان شدهاند.
شرایطی که بانک جهانی میگوید شدیدترین بحرانی است که از میانه قرن ۱۹میلادی کشوری در دنیا با آن مواجه شده. خزانه بانک مرکزی کشور خالی از ارز است٬ لبنان تا خرخره در قرضهای بینالمللیاش فرو رفته٬ لیره لبنانی بیش از ۸۰ درصد از ارزشش را در برابر دلار از دست داده و چیزی در بساط دولت نمانده تا دولت بتواند سوخت وارد کند.
این در کشوری که حمل و نقل عمومی ندارد یعنی خوابیدن همه کارها. در لبنان نه اتوبوسی هست و نه مترویی. تک و توک مینیبوسهای سفید کوچکی را میبینید که مسافران را با قیمت کمتر از تاکسی جابهجا میکنند. بقیه رفتوآمدها و حملونقلها همه وابسته به اتومبیلهای شخصی٬ موتورسیکلتها و تاکسی است. تاکسیهایی که تا همین چندی پیش با دیدن شما در پیادهرو برایتان بوق میزدند تا شاید سوارتان کنند. چه حالا برایشان دست تکان میدادید یا نه.
بعضى کارکنان پمپبنزینهاى باز این جلیقهها را بر تن دارند.«چاقو نزن، شلیک نکن، مشت نزن» که طعنهاى است به حملات اخیر به کارکنان پمپبنزینها در پى کمبود بنزین.جورج خوری ۷۶ساله سالیان سال راننده تاکسی بوده و زندگیاش هم از همین راه میگذرد اما حالا دیگر برایش صرف نمیکند در خیابانها دنبال مسافر باشد.«قبول کردهام که این آخر خط است. حتی در زمان جنگ داخلی هم اینقدر اوضاع بد نبود. من یا باید هر روز شش، هفت ساعت از کله سحر در صف پمپبنزین بمانم تا چندرغاز دربیاورم یا اینکه از گرسنگی بمیرم. من دومی را ترجیح میدهم.» او بازنشسته شهرداری است و حقوق بازنشستگی است حالا ماهی کمتر از ۱۰۰دلار شده اما میگوید خودش و همسرش به همان فعلا بسنده خواهند کرد.
و این تنها شروع کابوس است.خیلی از مدارس در بیروت که تازه بعد از کرونا باز شده بودند دوباره اعلام کردهاند که تعطیل میشوند چون نه بچهها میتوانند خودشان را به مدرسه برسانند و نه معلمانی که اغلب در جاهای ارزانتر و دورتر از شهر زندگی میکنند. کادر درمانی بیمارستانها از رسیدن به سر کارشان به موقع درماندهاند و همین چند روز پیش شریف ابوشرف رئیس سندیکای پزشکان لبنان هشدار داد که این وضعیت جان هزاران بیمار را بهطور جدی بهخطر خواهد انداخت.
*** «راه حل» حزبالله لبنان چیست؟
در این میان حسن نصرالله دبیر کل حزب الله در سخنرانی تلویزیونی اخیرش گفت که حزبش میتواند این درد بیسوختی لبنان را چاره کند. چارهای که راهش از ایران میگذرد.او گفت که«پیشنهاد ایران برای فروش سوخت به لیره لبنانی» همچنان مطرح است و حزب الله میتواند به سرعت آن را عملی کند. «ما به عنوان حزب الله میرویم ایران٬ مذاکره میکنیم٬ سوخت میخریم و آن را به بندر بیروت میآوریم. آنوقت بگذار مانع ما برای توزیع بنزین برای مردم لبنان شوند.»
صحبتهای او واکنشهای بسیاری در لبنان بهدنبال داشت. هوادارانش در شبکههای اجتماعی بلافاصله هشتگهایی در حمایت از این وعده راه انداختند و پوسترهایی منتشر کردند با تصویر کشتی با پرچم ایرانی که با پاره کردن پرچم آمریکا وارد بندر بیروت شده. طعنهای به تحریمهای آمریکا.
سوخت در لبنان کالایی یارانهای است و بازارش در کنترل دولت. تنها ۱۳ شرکت مجوز رسمی واردات بنزین و گازوئیل دارند که قیمت توزیعشان را هم دولت تعیین میکند. قیمتی که حالا با سقوط بیوقفه لیره لبنانی بسیار ناچیزتر از بسیاری از کشورهای منطقه از جمله سوریه شده. بر اساس قیمت یک دلار که در این لحظه ۱۵۲۰۰ لیره لبنانی است٬ شما میتوانید ۲۰ لیتر بنزین (اگر گیرتان بیاید) را به دو و نیم دلار بخرید.