قفل مذاکرات هسته‌ای در حال باز‌شدن است جزئیات ماجرا را بخوانید
روزنامه هفت صبح | یک: اتفاق غیرمترقبه‌ای اگر رخ ندهد؛ این هفته برجام احیا خواهد شد و آمریکا به توافق هسته‌ای باز خواهد گشت. احتمالا برای روز یکشنبه یا دوشنبه. خیلی چیزها البته به سفر امروز رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران ربط دارد. او به ایران می‌آید تا پرونده باز سه سایت ایران را برای همیشه ببندد.
سایت‌هایی که مبتنی بر ادعاهای جاسوسی اسرائیل و سازمان منافقین، به پرونده هسته‌ای ایران اضافه شدند. به‌طور مشخص سه سایت در تهران (لویزان یا سرخه‌حصار)، تورقوزآباد در جنوب تهران و آباده که البته به‌نام مریوان نیز مشهور است. (مریوان نام آن پروژه هسته‌ای است که در این محل اجرا می‌شده است.) گفته می‌شود که گروسی کمتر از یک روز در تهران خواهد بود و احتمالا امشب (شنبه‌شب) بسته شدن این سه پرونده ایران را اعلام خواهد کرد.
دو: تا اینجای کار، یک گره از گره‌های کور باز شده است. چهار گره دیگر داریم. اول اینکه ایران می‌خواهد تمام تحریم‌های بعد از برجام بدون توجه به منشا آن‌ها برطرف شود. یعنی حتی اگر منشا یک تحریم حقوق بشری یا با ادعای تروریستی باشد و بعد از برجام منعقد شده باشد؛ آن تحریم برداشته شود. خبرها حاکی است که به‌صورت جزیی با این موضوع موافقت شده است و برخی نهادها و اشخاص از فهرست تحریمی خارج شدند.
افراد شاخصی چون محسن رضایی، حسین دهقان، علی‌اکبر ولایتی و نهادهای مهمی چون دفتر رهبر انقلاب، آستان قدس، بنیاد مستضعفان، ستاد اجرایی فرمان امام، بنیاد تعاون بسیج، بانک سپه و… کمی البته باید برای رسمی شدن این خبر صبر کنید.
سه: گره بعدی مسئله تضمین است. ایران می‌خواست که آمریکا تضمین بدهد که:
اولا دیگر از برجام خارج نخواهد شد.
ثانیا دیگر ایران را به دلایل دیگر غیرهسته‌ای تحریم نخواهد کرد.
و ثالثا شرکت‌های اروپایی در ایران سرمایه‌گذاری کنند.
ظاهرا هیچ‌یک از این تضمین‌ها به دلیل اینکه از نظر حقوقی، امکانی برای آن وجود نداشته؛ داده نشده است. دلیل هم روشن است. رئیس‌جمهور در آمریکا حق ندارد چنین تضمین‌هایی بدهد و اگر بخواهد برجام را هم به کنگره ببرد و آن را یک معاهده رسمی کند؛ کنگره آمریکا به دلیل اینکه مخالفان برجام (اکثرا از جمهوری‌خواهان و برخی از دموکرات‌ها البته ازجمله چهره‌های صاحب‌نامی مثل باب منندز، رئیس کمیته روابط خارجی سنا) با این موضوع مخالفت خواهند کرد. از این‌رو ایران به سمت موضوعی به‌نام «تضمین ذاتی» چرخش کرده است.
چهار: تضمین ذاتی خود محور یکی دیگر از گره‌هاست. ایران در حدود دو سال اخیر، پیشرفت‌هایی از حیث هسته‌ای داشته و به قول غربی‌ها به مرحله‌ای رسیده که سوخت لازم برای بمب اتم را دارد. اگر برجام احیا شود باید این پیشرفت‌ها به عقب بازگردد اما ایران ظاهرا موفق شده که یکی از این پیشرفت‌ها یعنی سانتریفیوژهای پیشرفته را از این عقب‌گرد تا حدودی مستثنا کند. چطور؟ قرار است ما سانتریفیوژهای پیشرفته خود را از مدار خارج کنیم ولی دیگر مطابق برجام آن را «نابود» نخواهیم کرد بلکه آن‌ها تحت نظارت آژانس پلمب خواهند شد. در صورتی‌که دوباره آمریکا، از برجام خارج شود؛ ما دیگر نیاز به ساخت مجدد این سانتریفیوژها نخواهیم داشت و سریعا آن‌ها را برای غنی‌سازی اورانیوم با درصد بالاتر وارد مدار خواهیم کرد.
پنج: مسئله آخر که ظاهرا هنوز باقی مانده، این است که سپاه پاسداران در فهرست تروریستی آمریکا است و ایران می‌خواهد که از این فهرست خارج شود. این موضوع تاکنون به‌طور رسمی مورد موافقت آمریکا قرار نگرفته ولی ظاهرا آمریکا آن را پذیرفته اما از حیث افکار عمومی آمریکا و تبلیغات جمهوری‌خواهان، نگران اعلام ماجرا هستند. با این حال در این زمینه هیچ چیز قطعی نیست و حتی ممکن است توافق به همین دلیل به‌هم بخورد چرا که ایران می‌گوید سپاه نیروی رسمی نظامی ماست و نباید چنین انگ نادرستی به این نهاد چسبانده شود.
شش: تصور می‌شود که بعد از بازگشت گروسی به وین، متن برای روز یکشنبه یا نهایتا دوشنبه، مصادف با ایام عید و ولادت ابتدای ماه شعبان (ولادت حضرت عباس، امام حسین (روز پاسدار) و ولادت امام سجاد) یک جلسه کمیسیون مشترک برجام برگزار شود و متن در آنجا نهایی شود. مهم‌ترین نکته در این جلسه احتمالا نحوه برخورد حسین امیرعبداللهیان با آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا خواهد بود.
هفت: یک نکته مهم دیگر اما هست. یکی دیگر از اعضای کمیسیون برجام، سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه است. هواپیمای او برای اینکه به وین برسد باید از فراز کشورهای اروپایی بگذرد که حریم هوایی خود را به روی روسیه بسته‌اند. لاوروف هفته پیش به همین دلیل به اجلاس خلع سلاح در مقر اروپایی سازمان ملل در ژنو سوئیس نرفت. حالا باید دید که برای این موضوع چه تدبیری اندیشیده خواهد شد. آیا روس‌ها حاضر خواهند شد که عکس یادگاری احیای برجام بدون حضور آن‌ها گرفته شود یا روی این حضور پافشاری خواهند کرد و حتی اصل توافق را به خطر خواهند انداخت. احتمال دوم البته بعید است ولی یکی دیگر از قاب‌های جالب مراسم احتمالی روز دوشنبه، ملاقات وزیر خارجه روسیه، دشمن این روزهای غرب با سه وزیر خارجه اروپایی و البته وزیر خارجه آمریکاست.
