شرط استادان برای حذف سهمیه فرزندان هیات‌های علمی
روزنامه هفت‌صبح، فرید عطارزاده | روز گذشته منصور غلامی، وزیر علوم به مجلس رفت تا به سوالات نمایندگان در رابطه با حوزه‌های مختلف پاسخ دهد. دقیقا در روزهایی که طوفان سهمیه فرزندان اعضای هیات علمی به وزارت علوم نیز رسیده و آن‌ها را مجبور به پاسخگویی کرده است. البته در صحن علنی مجلس درباره این موضوع صحبتی نشد و به نظر می‌رسد نمایندگان مجلس که اکثرشان جزو اساتید دانشگاه‌ها هستند؛ با وزارت علوم هم نظرند که نباید به بحران آوار سهمیه‌ها بیش از این پرداخته شود.
آواری که ممکن با حساسیت این روزهای افکار عمومی نسبت به مسئله سهمیه فرزندان هیات علمی نتیجه خوبی برای مجلسی‌ها و دانشگاهیان نداشته باشد. اساتید و روسای دانشگاه‌ها که گمان می‌کردند پس از مدتی آب‌ها از آسیاب خواهد افتاد، حالا در محاصره افکار عمومی گیر افتاده‌اند و مجبور به پاسخگویی شده‌اند.
افکار عمومی بدون آنکه نسبت به سایر سهمیه‌های کنکور اعتراضی داشته باشند از اساتید دانشگاه می‌پرسند چرا فرزندان آن‌ها باید دارای امتیاز ویژه‌ای باشند و در صوت قبولی در یک رشته یا دانشگاه با مرتبه علمی پایین‌تر به یک رشته یا دانشگاه تراز اول کشور انتقالی بگیرند؟ اعضای هیات علمی، وزارت علوم و اکثر نمایندگان مجلس (که جزو هیات علمی دانشگاه‌های کشور هستند) در ابتدا سکوت کردند و ترجیح دادند وارد این بازی خطرناک نشوند. کمی بعدتر و با کشف این نکته که هر ساله تقریبا حدود ۱۵۰۰ نفر از این امتیاز خاص استفاده می‌کنند، وزارت علوم و دانشگاهیان زمین بازی را عوض کردند.
آن‌ها این بار از این در وارد شدند که اصولا امتیاز سهمیه فرزندان علمی، سهمیه نیست و یک امتیاز است. به زعم آن‌ها، این امتیاز جای بچه‌های دیگر را تنگ نمی‌کند و مازاد ظرفیت دفترچه و صندلی‌های دانشگاه است. یعنی بچه‌های هیات علمی پس از پذیرش دانشجویان دیگر مطابق ظرفیت دفترچه، در طول ترم اول به دانشگاه‌ها یا رشته‌های دلخواهشان (مطابق آیین‌نامه) منتقل می‌شوند. افکار عمومی با این پاسخ نه تنها قانع نشدند؛ بلکه عصبانی‌تر هم شدند.
این دسته از افراد می‌گفتند اگر دانشگاه و رشته‌های پرطرفدار توانایی اضافه کردن ظرفیت برای فرزندان اعضای هیات علمی را دارند؛ چرا نباید این ظرفیت برای همه در دسترس باشد؟ چرا نباید این ظرفیت به صورت عادلانه از طریق کنکور تقسیم شود؟ پس از این سوال‌های بحق افکار عمومی، اعضای هیات علمی که سهمیه یا به قول خودشان امتیاز ویژه فرزندانشان را در خطر می‌بینند، به شکل صریح و مستقیم وارد میدان شدند.
آن‌ها به شکل هوشمندانه و قطعا اتفاقی درست می‌گویند که با حذف سهمیه‌های فرزندانشان موافقند در صورتی که همه سهمیه‌ها حذف شود! به نظر می‌رسد دانشگاهیان با دست گذاشتن روی چنین موضوع حساسی در واقع نوعی فرار رو به جلو را آغاز کرده‌اند. آن‌ها به خوبی می‌دانند که سهمیه‌های دیگر حذف‌شدنی نیست با طرح آن در واقع به دنبال حاشیه امن سهمیه‌های فرزندان خود هستند. در ادامه صحبت‌های برخی از این روسای دانشگاه‌های معتبر ایران را بخوانید تا ببینید اوضاع از چه قرار است.
*** رئیس و روسا چه می‌گویند؟
* یک: رئیس دانشگاه تهران: کیفیت علمی دارند
محمود نیلی، رئیس دانشگاه تهران می‌گوید: « اگر چه سهمیه فرزندان اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها جزو ظرفیت ورود به دانشگاه‌ها به حساب نمی‌آید و کسانی که از این سهمیه استفاده کنند اما متقاضیان استفاده از این سهمیه باید ۹۰ درصد حدنصاب علمی را کسب کنند و از کیفیت علمی برخوردار باشند. علت اینکه ما همواره شاهد تعیین سهمیه‌های جدید برای دانش‌آموزان و دانشجویان در دانشگاه‌ها هستیم به این دلیل است که رقابت در بین متقاضیان آزاد ورود به دانشگاه‌ها بسیار شدیدتر می‌شود. »
* دو: رئیس دانشگاه امیرکبیر: این یک امتیاز کوچک است
سید احمد معتمدی، رئیس دانشگاه امیرکبیر می‌گوید: «بنده در مجموع معتقدم که تمامی سهمیه‌ها و امتیازها باید در کنکور حذف شود. هر ساله تعدادی از افراد با امتیاز هیات علمی دانشگاه امیرکبیر می‌آیند که در هر گرایش یکی دو نفر و یا حتی کمتر هستند. من خودم در ماجرای امتیاز هیات علمی ذینفع نیستم و فرزندی ندارم که کنکوری باشد اما معتقدم این امتیاز کوچکی است که به اساتید داده می‌شود.»
* سه: رئیس دانشگاه تربیت مدرس: باعث کیفیت خدمت اساتید می‌شود
محمد تقی احمدی، رئیس دانشگاه تربیت مدرس می‌گوید: «این امتیاز اگر برخلاف قوانین نباشد، وجود آن ایرادی ندارد. باید توجه داشت این امتیاز اگر با مقررات جاری کشور مغایرتی نداشته باشد، در کیفیت خدمت اعضای هیات علمی اثرگذار است.»
* چهار: رئیس دانشگاه فردوسی مشهد: ناچیز است
محمد کافی رئیس دانشگاه فردوسی مشهد می‌گوید: «به طور کلی سهمیه در هر مقیاس و برای هر قشری در دانشگاه‌ها مثبت نیست. هرچه در جهت حذف اینگونه امتیازات حرکت کنیم مطلوب است. اگر سهمیه از کنکور حذف شود، برای اعضای هیات علمی هم نباید امتیازی باشد. افرادی که با این امتیاز در دانشگاه فردوسی درس می‌خوانند، کمتر از یک دهم درصد کل پذیرفته شدگان دانشگاه هستند.»
* پنج: رئیس دانشگاه صنعتی بابل: یک تسهیلات حداقلی است
جواد واثقی امیری، رئیس دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل می‌گوید: «این امتیاز یک تسهیلات حداقلی برای اعضای هیات علمی است. امتیاز می‌تواند در بهبود وضعیت هیات علمی موثر باشد و به علاوه اینکه با اعمال آن، سهم کسی کاهش نمی‌یابد.»
* شش: وزارت علوم: فقط ۱۴۰۰ نفر استفاده کردند
عبدالله‌نژاد، مدیر روابط عمومی وزارت علوم گفت: «این خدمات در واقع تسهیلات است نه سهمیه و براساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی فرزندان اعضای هیات علمی به شرط قبولی و کسب آخرین نمره آخرین فردی که در آن رشته قبول شده حق ورود به آن دانشگاه را دارد. فرزندان اعضای هیات علمی بدون ضایع کردن حق فرد دیگری وارد دانشگاه می‌شوند. این افراد صندلی دانشجوی دیگری را اشغال نمی‌کنند و امسال فقط حدود هزار و چهارصد نفر از طریق سهمیه اعضای هیات علمی پذیرفته شدند.» فقط هزار چهارصد نفر! بدون شرح!
* هفت: سهمیه فرزندان هیات علمی چگونه محاسبه می‌شود؟
بنابر آمار رسمی اعلام شده توسط سازمان سنجش، امسال حدود ۱۵۰۰ نفر از امتیاز فرزند هیات علمی بودن استفاده کرده‌اند. در مجموع تعداد یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر در کنکور سراسری شرکت کرده بودند که نسبت به فرزندان هیات علمی انتقالی گرفته به کل داوطلبان کمتر از یک درصد است.»
طبق دستورالعمل شورای عالی انقلاب فرهنگی داوطلب برای انتقال باید ۹۰ درصد و برای تغییر رشته باید ۹۲.۵ درصد نمره آخرین نفر پذیرفته شده در سهمیه آزاد را کسب کند. در بخشی از این دستورالعمل آمده: « پذیرفته شدگان آزمون سراسری می‌توانند از دانشگاه مبدأ به یکی از دانشگاه‌های واقع در شهر محل خدمت (ترجیحا دانشگاه محل خدمت) عضو هیأت علمی یا در صورت نبودن آن رشته در آن شهر به دانشگاه نزدیک‌ترین شهر به محل خدمت عضو هیأت علمی با تعیین سازمان سنجش آموزش کشور در همان مقطع، گروه آزمایشی و دارا بودن حد نصاب مطابق با ضوابط اعلام شده انتقال یا تغییر رشته بدهند. تغییر رشته و انتقال فقط به شهر دانشگاه محل خدمت عضو هیات علمی و در صورت فقدان وجود رشته به نزدیک‌ترین شهر به محل خدمت عضو هیات علمی امکان پذیر است. »
*** شرح عکس: منصور غلامی، وزیر علوم که دکترای علوم باغبانی دارد و در طول وزارت خود تلاش کرد به آرام‌ترین شکل ممکن از کنار بحران‌های سیاسی دانشگاه‌ها عبور کند حالا با بحرانی جدید اما غیر سیاسی رو‌به‌رو است. روز گذشته طرح «تغییرات در کنکور» در مجلس کلید خورد و قرار است به موضوع سهمیه‌های فرزندان هیات علمی رسیدگی ویژه شود. موضوعی که این روزها وزیر آرام و بدون حاشیه وزارت علوم را تحت فشار شدید افکار عمومی قرار داده است.
