شدت رقابت سهمگین و رویارویی چین و آمریکا
روزنامه هفت صبح، رامتین لطیفی | چین در حال سیطره بر بازارهای جهان و ایجاد شرکا و همپیمانان اقتصادی و سیاسی بیشتری در بین کشورهاست و در مقابل آمریکا که سالهای طولانی نقش کدخدای جهان و ابرقدرت یکهتاز و بیرقیب را داشته، روز بهروز افول میکند و از قدرت و اعتبار و بالاخص نفوذش در کشورهای جهان کاسته میشود.
بالطبع این رویه مورد قبول آمریکا نیست و به همین دلیل جو بایدن نیز همان سیاست خصومت دونالد ترامپ با چین را با تندی و سختی بیشتری در پیش گرفته است تا از اتفاق تلخ تبدیل شدن این کشور به اقتصاد اول جهان جلوگیری کند. یکی از نشانههای اهمیت روزافزون رشد چین برای آمریکا خروج نیروهای نظامی این کشور از خاورمیانه است.
آمریکا چند دهه اخیر را سرگرم جنگهای متعدد در این منطقه بوده است و بهجز فروش عمده تسلیحات و جنگافزار به کشورهای حاشیه خلیج فارس و کسب درآمد از این معاملات، هیچ دستاورد دیگری نصیب این کشور نشد و در مقابل هزاران میلیارد هزینه و هزاران کشته روی دست آمریکاییها گذاشت و فرصتی را برای چینیها فراهم کرد که در این مدت طولانی، فاصله خود با آمریکا را کم و کمتر کنند. حالا اما فصل رویارویی جدی این دو کشور و تمرکز کامل آمریکا بر روی محاصره اقتصادی، سیاسی و البته نظامی چین فرا رسیده است.
بیش از ۴۰ پایگاه نظامی آمریکا دور تا دور چین را در بر گرفتهاند و اکثر این پایگاهها در جنوب دریای چین واقع شدهاند. ارتش آمریکا اکنون بیش از ۱۷۰ هزار نیروی نظامی در خارج از مرزهای خود دارد که نیمی از آنها در ژاپن و یکچهارم آنها در کره جنوبی مستقر هستند و انتظار فرمان آتش علیه چین را میکشند. میتوان پایگاههای نظامی آمریکا در گوام، فیلیپین و همچنین پایگاه هستهای این کشور در مجمعالجزایر مارشال و ناوهای هواپیمابر را نیز به این مجموعه اضافه کرد.
ضربالمثل معروفی در بین کارشناسان نظامی آمریکا وجود دارد که میگویند اگر بر بام بلندترین ساختمان پکن بایستید، پرچم و نیروهای نظامی آمریکا را دور تا دور خود خواهید دید. این به معنای احتمال جدی بروز جنگ بین این دو کشور قدرتمند جهان است. در روزهای گذشته کتاب جدید باب وودوارد، روزنامهنگار شهیر واشنگتن پست درباره اتفاقات و فراز و فرودهای دوران زمامداری ترامپ منتشر شد و وودوارد در بخشهایی از این کتاب که مربوط به چالشهای مابین ترامپ و چین است افشا کرد که پس از انتخابات و شکست ترامپ و استیصال وی، ارتش چین بسیار نگران حمله نظامی یا حمله هستهای به دستور ترامپ علیه کشور خود بود و از این رو در آمادهباش کامل به سر میبرد.
به همین دلیل ژنرال میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا بدون اطلاع ترامپ با همتایان خود در ارتش چین تماس برقرار میکند و به آنها اطمینان خاطر میدهد که دست ترامپ برای دستور حمله هستهای علیه چین را بسته است و چنین اتفاقی رخ نخواهد داد. البته این افشاگری صدای فریاد ترامپ و دیگر جمهوریخواهان را در آورده است اما در کنه خود خبر از جدی بودن رویارویی آمریکا و چین و وخامت روابط این دو کشور میدهد.
همچنین دو روز پیش جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا، بوریس جانسون، نخستوزیر انگلیس و اسکات موریسون، نخستوزیر استرالیا طی یک ویدئوکنفرانس سهجانبه اعلام کردند که از این پس این سه کشور تحت معاهده جدیدی که امضا کردهاند همکاریهای خود را در زمینه امنیتی، نظامی و فناوری گسترش خواهند داد. یکی از مفاد این معاهده تجهیز زیردریاییهای استرالیا به موشکهای هستهای آمریکایی است. این معاهده از طرف چین محکوم شده است و رئیسجمهور این کشور عقد این معاهده را ضد منافع کشور خود خوانده است.
به زعم دولتمردان چینی این معاهده آغاز رسمی جنگ سرد آمریکا علیه این کشور است و به دنبال این اتفاق، از این پس جهان به آوردگاهی برای رویایی و رقابت این دو کشور در هر زمینهای تبدیل خواهد شد. البته چینیها هم بیعمل ننشستهاند و عضویت ایران در پیمان شانگهای را پذیرفتند تا بتوانند محاصره دریایی خود توسط آمریکا را با مرزهای زمینی و ایجاد دوباره مسیری امن به نام جاده ابریشم را پی بگیرند.
ممکن است خیلی زود ترکیه و چند کشور دیگر هم به این پیمان بپیوندند تا امنیت و سیطره چین بر بازارهای جهانی را بیمه کنند و در عین حال از منافع این پیمان بهره ببرند. به نظر میآید رویارویی چین و آمریکا به مرحله عیان و آشکار خود رسیده است و شاید جنگی که در دهههای گذشته بین شوروی و آمریکا رخ نداد، بین چین و آمریکا رخ دهد.