ساخت‌و‌ساز بالا گرفت؛ رقابت نفسگیر با پلتفرم‌ها
روزنامه هفت صبح، مرجان فاطمی | شیوع کرونا از سال گذشته وضعیت ساخت سریال‌های تلویزیونی را با مشکل مواجه کرد. امسال هم وضعیت تغییر چندانی نداشت. به‌هرحال مدت زمان کوتاهی از شروع واکسیناسیون هنرمندان می‌گذرد و بسیاری از آثار در شرایطی تولید شدند که هنوز خبری از واکسن نبود. به همین دلیل هم تعداد سریال‌ها کماکان پایین بود. با این حال در مقایسه با سریال‌های نیم‌سال اول سال گذشته افزایش نسبی داشت.
درست است که میزان تولید سریال در هر سال اهمیت زیادی دارد اما مهم‌تر این است که سریال‌ها با چه کیفیتی تولید می‌شوند و آیا می‌توانند توجه مخاطبان را جلب کنند و در رقابت با سریال‌های پلتفرم‌ها موفق باشند؟ آنطور که به نظر می‌رسد جز چند نمونه خاص، سایر آثار چنین ویژگی‌هایی ندارند و اغلبشان با ضعف‌های محتوایی و ساختاری زیادی روبه‌رو هستند. در پایان فصل تابستان، نگاهی داریم به ۱۰ سریالی که از ابتدای سال روی آنتن رفته‌اند.
نون.خ ۳ / شبکه یک
از میان سریال‌هایی که در نوروز ۱۴۰۰ از تلویزیون روی آنتن رفتند، فصل سوم «نون.خ» به کارگردانی سعید آقاخانی، جایگاه مخصوص به خودش را میان مخاطبان پیدا کرد. درواقع برگ برنده اصلی تلویزیون در این مناسبت بود و یک سروگردن بالاتر از سایر سریال‌ها قرار گرفت. چیزی حدود ۸۰درصد مخاطبان به آن توجه نشان دادند.
میزان موفقیت: ساخت سریال کمدی آنهم درباره یک منطقه خاص جغرافیایی کار بسیار سخت و حساسیت‌برانگیزی است. سعید آقاخانی در سریال «نون.خ» توانست خیلی خوب از پس این کار بر بیاید. البته آشنایی او با این فرهنگ امتیاز بزرگی بود. «نون.خ» آرام آرام جای خود را باز کرد و فصل سوم آن تبدیل به یکی از موفق‌ترین سریال‌های نوروزی شد. آقاخانی علاوه بر کارگردانی، در قامت بازیگر هم عملکردی موفق داشت. در نظرسنجی مرکز تحقیقات رسانه ملی، «نون.خ۳» توانسته بود توجه ۷۹٫۶ درصد مخاطبان را جلب کند.
نقطه قوت: علاوه بر موقعیت‌های کمدی جالبی که سعید آقاخانی برای سریال رقم زده بود، مهمترین برگ برنده و نقطه قوت آن، بازی خود سعید آقاخانی در نقش نورالدین خانزاده بود. در فصل سوم شخصیت نورالدین خانزاده و بازی سعید آقاخانی پخته‌تر شده بود و این پختگی در رفتار و گفتار او مشهود بود. او کمتر شوخی‌های تند و تیز می‌کرد. در این فصل رابطه پدرانه نورالدین با دختران، هم ملموس‌تر بود و هم عاشقانه‌تر. درمیان سایر بازیگران هم کاظم نوربخش بازیگر نقش سلمان، جزو مهمترین نقاط قوت سریال بود.
نقطه ضعف: «نون.خ۳» نقطه‌ضعف چندانی نداشت جز اینکه ابتدای سریال مقدمه‌چینی زیادی داشت و خیلی دیر وارد داستان اصلی می‌شد. چند قسمت ابتدایی سریال صرفا روی ماجراهای عروسی مانور داده می‌شد و تازه بعد از چند قسمت ماجرای اصلی به جریان افتاد. درحالیکه چند قسمت ابتدایی سریال، اهمیت زیادی دارد و درست همان‌جاست که مخاطبان تصمیم می‌گیرند تماشای یک سریال را ادامه دهند یا کنار بگذارند. البته با وجود این ریتم کند، همان قسمت‌های اول هم جذابیت‌های خاص خودشان را داشتند اما سریال به مرور زمان روی دور موفقیت افتاد.
حاشیه: در این سریال یک جورهایی استفاده از ماسک و قرنطینه به سخره گرفته شده بود. در شرایط فراگیری کرونا، همه در مراسم عروسی شرکت می‌کردند و در تمام تجمع‌ها حاضر می‌شدند و ماسک‌ها صرفا وسیله‌ای تزئینی بود که هیچ‌وقت از زیر چانه‌ها بالاتر نمی‌آمد. نکته دیگر اینکه شخصیت سیروس با بازی علی صادقی، با اینکه تاکید می‌شد کرونا دارد ماسکش روی چانه‌اش بود و شیلد را هم روی سرش می‌گذاشت.
احضار / شبکه یک
علیرضا افخمی بعد از موفقیت سریال‌های ماورایی قبلی‌اش از جمله «او یک فرشته بود» و «پنج کیلومتر تا بهشت»، ماه رمضان امسال هم سریال ماورایی جدیدی به اسم «احضار» روانه آنتن کرد. سریال با وجود ضعف‌هایی که داشت توانست نظر مخاطبان زیادی را به خودش جلب کند اما پایان ضعیفش کاملا برخلاف انتظار بود و با اعتراض‌های زیادی روبه‌رو شد.
میزان موفقیت: سریال‌های ماورایی به طور کلی جزو آثار پرمخاطب تلویزیون طبقه‌بندی می‌شوند و مخاطبان تحت هر شرایطی تمایل دارند آنها را تماشا کنند. «احضار» شاید در مقایسه با سریال‌های ترسناک خارجی، اثر قابل دفاعی نبود و با نقدهای زیادی روبه‌رو شد اما در دوران بی‌سریالی تلویزیون توانست توجه‌های زیادی را به خودش جلب کند. آنهم در شرایطی که سایر سریال‌های تلویزیونی در ماه رمضان امسال سریال‌های موفقی نبودند. طبق نظرسنجی مرکز تحقیقات رسانه ملی، این سریال توانست ۴۳درصد رای به دست بیاورد و پرمخاطب‌ترین سریال ماه رمضان امسال شود.
نقطه قوت: اینکه یک پسر موجه در خانواده‌ای مذهبی بتواند بعد از مرگ به عنوان یک شیطان احضار شود و اطلاعاتی اشتباه در اختیار کسانی بگذارد که در مرگ او دخیل بوده‌اند می‌توانست جالب باشد اما به شرط اینکه پیش‌تر در سریال «اغما» نمونه‌اش را ندیده بودیم. درواقع افخمی روی موج محبوبیت اغما سوار شد و سعی کرد برای جذابیت بیشتر نمونه‌ای مشابه با همان سریال خلق کند اما به نتیجه نرسید. حتی چند نکته جذابی هم که در سکانس‌های احضار روح می‌توانست وجود داشته باشد، چند قسمت بیشتر دوام نیاورد و خیلی زود دست کارگردان رو شد.
نقطه ضعف: سریال ریتم بسیار کندی داشت و یک جاهایی کاملا خسته‌کننده بود. حلول شیطان در روح کامرانی آن قدر دیر رخ داد و مقدمه‌اش طولانی شد که اثر خودش را از دست داد. کارگردان باید بعد از مقدمه چینی اولیه، سراغ نتیجه می‌رفت؛ نه این که داستان در قسمت‌های متمادی حول یک اتفاق تکراری بچرخد. نکته دیگر اینکه سریال به قدری شعاری بود که بیشتر به پندهایی از جنس کتاب‌های دبستانی شباهت داشت. مخصوصا پایان داستان و شکست شیطان یک جورهایی شبیه شکست شخصیت‌های بدجنس کارتون‌های کودکانه به نظر می‌رسید.
حاشیه: قسمت‌های پایانی احضار با تاخیر زیادی روی آنتن رفت. علت آن هم درگیری جمعی از عوامل سریال به ویروس کرونا بود. علیرضا افخمی، کارگردان سریال مقابل دوربین حاضر شد و توضیح داد چندین تن از عوامل پشت دوربین و سه تن از بازیگران اصلی مجموعه از جمله آرش مجیدی، آدرینا صادقی و سعیده عرب، به این ویروس مبتلا شده‌اند و ادامه سریال با تاخیر پخش می‌شود.
