روز شانزدهم جنگ؛ روسها، ماریوپول را شخم زدند
روزنامه هفت صبح | حالا که این مطلب را میخوانید؛ حمله روسیه به اوکراین و جنگ پیشآمده بر اثر آن، وارد روز هفدهم شده است. آخرین تحولات درباره این موضوع را با هم مرور میکنیم.
یک: درگیریهای میدانی: شدیدترین درگیریها در جبهه جنوب شرق و در شهر ماریوپول صورت گرفته است. این شهر در روز چهارشنبه و پنجشنبه، هر نیم ساعت یکبار بمباران شده است. هدف دردناکترین بمباران هم یک بیمارستان کودکان و زایشگاه بود که محکومیت بینالمللی این حمله را در پی داشت. روسیه ابتدا اخبار حمله به این بیمارستان را جعلی دانست و بعد از آن گفت مدتهاست که هیچ زن یا کودکی در بیمارستان وجود ندارد و فقط رادیکالهای مسلح هستند.
با این حال تصاویر منتشر شده حاکی از آن است که در این بیمارستان زنان باردار حضور داشتند و یک کودک نیز در جریان این حمله کشته شدند. البته بهجز ماریوپول، شهرهای دیگری نیز هدف حمله قرار گرفتند و برخی میگویند که نیروهای روسی در شمال کییف نیز آرایش جدیدی گرفتند و ممکن است حمله گسترده دیگری به این شهر صورت گیرد.
دو: سلاحهای شیمیایی: روسیه ادعا کرده که اوکراین با آمریکا یک برنامه مشترک دارند برای تولید سلاحهای شیمیایی. حتی اوکراین را متهم کرده که برای استفاده از این سلاحها آماده میشود. قرار بود روز جمعه یک جلسه شورای امنیت هم درباره «فعالیتهای شیمیایی ایالات متحده در اوکراین» برگزار شود. به درخواست روسیه که حالا رئیس شورای امنیت هم هست. آمریکا ادعای مسکو را «خندهدار» توصیف کرده و هشدار داده که شاید نیروهای خود روسیه قصد استفاده از سلاح شیمیایی یا بیولوژیکی را داشته باشند.
سه: مذاکره: وزیران امور خارجه دو کشور با میانجیگری ترکیه در شهر بندری آنتالیا با یکدیگر دیدار کردند، اما این دیدار ظاهرا به هیچ نتیجهای نرسیده است. وزیر خارجه اوکراین در پایان این نشست در جمع خبرنگاران گفت که او پیشنهاد یک آتشبس ۲۴ ساعته سراسری را مطرح کرده ولی لاوروف با آن موافقت نکرده است. با این حال پوتین در دیدار با رئیسجمهور بلاروس که به این کشور سفر کرده از پیشرفت مثبت در مذاکره با اوکراین صحبت کرده است.
چهار: تحریمها: موج تحریمها ادامه دارد. مهمترین تحریم این دو روز علیه رومن آبراموویچ، مالک باشگاه فوتبال چلسی که تبعه روسیه است، اعمال شده است. آبراموویچ میخواست چلسی را بفروشد اما دولت پیشدستی کرد و اموال او را توقیف کرد. حالا چلسی مجوز حضور در ادامه بازیهای فصل را دارد، اما حق بلیتفروشی ندارد. فروشگاههای باشگاه شامل لباس و دیگر محصولات نیز باید بسته شود. اگر هم آبراموویچ سهام خود را در چلسی بفروشد؛ حتی یک پنی هم از این دارایی دریافت نخواهد کرد.
پنج: تصمیم عجیب فیسبوک: براساس مجموعهای از ایمیلهای داخلی شرکت متا به ناظران محتوا در رسانههای اجتماعی زیر نظر آن که خبرگزاری رویترز به آنها دسترسی پیدا کرده است، علاوهبر این، علاوهبر محتوای خشونتآمیز علیه نظامیان روس، انتشار مطالبی که دربردارنده شعارهای خشونتآمیز علیه رئیس جمهوری دو کشور روسیه و بلاروس، مانند «مرگ بر پوتین» یا «مرگ بر لوکاشنکو»، باشند نیز در کشورهایی مانند روسیه، اوکراین و لهستان بهطور موقت آزاد خواهد بود. یک سخنگوی متا در بیانیهای که برای رویترز فرستاده، ضمن تایید این تغییر موقت سیاست، تاکید کرده است که انتشار محتوای خشونتآمیز علیه «غیرنظامیان روسیه» همچنان بههیچوجه مجاز نیست. سخنگوی کرملین، روز جمعه در این زمینه به خبرنگاران گفت: «امیدواریم صحت نداشته باشد، زیرا اگر صحت داشته باشد به این معناست که باید قاطعترین اقدامها برای پایان دادن به فعالیت این شرکت انجام شود».
شش: میزان پناهندگان: سازمان بینالمللی مهاجرت (IOM) اعلام کرد که از زمان آغاز تهاجم روسیه در پنجم اسفندماه (۲۴ فوریه) تا ۲۰ اسفندماه (۱۱ فوریه)، بیشاز ۲.۵ میلیون نفر ازجمله ۱۱۶هزار تبعه کشورهای ثالث برای فرار از جنگ، از اوکراین خارج شدهاند. آمارهای دیگری حاکی از آن است که نیمی از اهالی شهر حدودا ۳ میلیونی کییف، پایتخت اوکراین، تاکنون این شهر را ترک کردهاند.
هفت: نفت: بازار نفت کمی آرام شده است. دلیلش، موضع امارات است. یوسف العتیبه، سفیر امارات در آمریکا روز چهارشنبه به سیانان گفت امارات حامی افزایش تولید نفت است و تلاش میکند دیگر کشورهای عضو اوپک نیز عرضه نفت را در بازارهای جهانی افزایش دهند. البته قیمت نفت تا ۱۰۸ دلار پایین آمد و ظاهرا بعد از آن خبر حمله یمنیها به پالایشگاه نفت ریاض منتشر شد؛ باز هم بالا رفت تا جاییکه وقتی این گزارش را مینوشتیم یعنی حوالی ساعت ۷ شب؛ به ۱۱۱٫۵ دلار رسیده بود ولی بههرحال دیگر خبری از آن نفت بالای ۱۳۰ دلاری نیست.
هشت: حمایت غرب، نامحدود نیست: رهبران ۲۷ کشور اروپایی در نشست روز پنجشنبه خود در حومه پاریس درخواستهای ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین برای پیوستن فوری کشورش به این اتحادیه را رد کردند. آنها در عین حال بر تقویت روابط و عمیقتر کردن مشارکت با کییف تاکید کردند. درخواست عضویت ویژه اوکراین در اتحادیه اروپا که از حمایت استونی، لهستان، لتونی، مجازستان و لیتوانی برخوردار بود نتوانست حمایت فرانسه، آلمان، اسپانیا و هلند را به دست آورد.
امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه که میزبان این نشست بود، ضمن اعلام همبستگی با مردم اوکراین گفت، «فکر نمیکنم بتوانیم درها را برای عضویت کشوری در حال جنگ بازکنیم. اما بستن درها و گفتن هرگز منصفانه نیست. در عین حال باید در مورد ایجاد توازن در منطقه محتاط باشیم.» به این ترتیب مشخص شد که وقتی پای منافع به میان بیاید، حتی حمایت از اوکراین برای غربیها نیز میتواند قربانی آن منافع شود.
۹ : اعزام نیروهای داوطلب: آخرین خبر مهم دیشب هم این بود که پوتین مجوز اعزام نیروهای داوطلب از کشورهای دیگر به صحنه نبرد اوکراین را صادر کرده است. وزیر دفاع روسیه گفته ۱۶ هزار نظامی از کشورهای خاورمیانه میخواهند در این جنگ شرکت کنند و به نظر میرسد این خبر مربوط به همان خبر چند روز پیش در خصوص اعزام نظامیان سوری به اوکراین بوده است.
شوک تورمی بیسابقه در روسیه و آمریکا
به گزارش بلومبرگ، در اولین هفته از آغاز تهاجم نظامی به اوکراین، قیمت خودروهای تولید روسیه بیش از ۱۷درصد و قیمت تلویزیون هم ۱۵درصد افزایش یافت. همچنین، برخی داروها و سبزیجات در هفت روز منتهی به چهارم مارس ۵ تا ۷درصد گران شدند. بهطور کلی، براساس گزارش سرویس آمار فدرال در روز چهارشنبه، تورم در این دوره به ۲٫۲درصد رسید که بیشترین افزایش تورم هفتگی از سال ۲۰۰۸ و بیش از دو برابر رکورد قبلی است.
بر اساس اعلام وزارت اقتصاد، رشد قیمتها تا چهار مارس بهصورت سالانه ۱۰٫۴درصد بوده است. سقوط ۴۰درصدی روبل در سال جاری، وضعیت مالی خانوارها را بیشتر تحت تأثیر قرار خواهد داد و تهدیدی برای بحران در هزینههای زندگی است که یادآور وضعیت وخیم اقتصادی در دهه ۱۹۹۰ است. از سوی دیگر خبر آمده که در پی حمله نظامی روسیه به اوکراین و افزایش قیمت انرژی، میزان رشد قیمت مصرفکننده ایالات متحده در ماه گذشته (فوریه) به ۸درصد نزدیک شد که این رقم طی چهار دهه گذشته بیسابقه است.
به نوشته فایننشیالتایمز، وزارت کار ایالات متحده روز پنجشنبه با انتشار آمار جدید، اعلام کرد که شاخص قیمت مصرفکننده بین ماه ژانویه تا فوریه ۰.۸درصد دیگر افزایش یافته است. این در حالی است که در دوره مشابه قبلی هم ۰.۶درصد افزایش ماهانه داشته است. این افزایش قیمتها ناشی از هزینههای بالاتر انرژی، غذا و سرپناه بوده است. از یک سال پیش، قیمتها ۷.۹درصد افزایش یافته است که این میزان سریعترین افزایش سالانه از ژانویه ۱۹۸۲ محسوب میشود.
شاخص انرژی در ماه فوریه ۳.۵درصد افزایش داشته است که در مقایسه با ماه قبل خود که افزایش ۰.۹درصدی را تجربه کرد، افزایش چشمگیری را نشان میدهد. در حال حاضر قیمت انرژی ۲۵درصد بیشتر از سال گذشته است. قیمت مواد غذایی بیشترین افزایش را از آوریل ۲۰۲۰ داشته است و در ماه فوریه یک درصد دیگر نسبت به ماه قبل افزایش یافته است. این شاخص در ۱۲ ماه گذشته نزدیک به هشت درصد افزایش یافته است.