رهبر اپوزیسیون بلاروس در آمریکا چه میکند؟
روزنامه هفت صبح، مهسا مژدهی | یک: آخر هفته گذشته را سوتلانا تیخانوفسکایا، رهبر اپوزیسیون بلاروس در واشنگتن و دیدار با بایدن رئیس جمهور آمریکا گذراند. کمی بیش از یک سال قبل سوتلانا معلمی ساده بود که همسرش سودای ریاست جمهوری را در سر داشت. اما لوکاشنکو رئیسجمهور بلاروس که بیش از دو دهه گذشته بر سر کار بوده است، بلندپروازی این شهروند ساده را تاب نیاورد و او را پیش از انتخابات به زندان انداخت.
سوتلانا بلافاصله قید مدرسه را زد و خودش کاندیدا شد و از آن روز تاکنون تبدیل به چهرهای در مقابل سیاستهای تمامیتخواه لوکاشنکو شده است. بعد از اینکه در انتخابات ۲۰۲۰ بار دیگر رئیس جمهور پیشین رای آورد تیخانوفسکایا رهبری معترضان را برعهده گرفت و زمانی که جانش به خطر افتاد به لیتوانی،کشوری همسایه فرار کرد.
دو: سوتلانا از نسل جدید رهبران اپوزیسیونهاست که اینترنت را تبدیل به محلی برای جمعآوری طرفدارانشان کردهاند. همه این افراد زیر ۴۵ سال سن دارند و مخاطبانشان هم نسل جدید کشورها هستند. الکسی ناوالنی مخالف اصلی پوتین است و گوایدو سال پیش تمام تلاشش را کرد تا قدرت را در ونزوئلا به دست بگیرد. ناوالنی ۴۵ساله در زندانی در مسکو به سر میبرد و همسرش کماکان ویدئوهایی از او را در اینترنت به اشتراک میگذارد.
او دشمن جدیای برای پوتین است که در میان روسها به نژادپرستی هم شهرت دارد و همین موضوع باعث شده تا محبوبیتی که باید را به دست نیاورد و قشر تحصیلکرده، به او اعتماد نکنند. گوایدو ۳۸ ساله در ونزوئلا که رقیب مادورو در انتخابات بود هم به خاطر تکیه زیادش به غربیها مورد سوءظن زیادی قرار میگیرد.
او که حالا مشخص نیست در کجا اقامت دارد کماکان خود را رئیس جمهور ونزوئلا میداند و غرب هم به جای دولت مادورو، این جوان را به رسمیت میشناسد. در میان این چهرهها سوتلانا از محبوبیت بیشتری برخوردار است. او ضعفهای ناوالنی را ندارد و کارنامه خود و همسرش از هر دو چهره بهتر است.
سه: هر چند سوتلانا تیخانوفسکایا، چهرهای مثبت و موثر در بلاروس است اما برخی به سفر او به واشنگتن و درخواست کمکش از بایدن برای آزادی بلاروس را رفتار درستی نمیدانند و نگرانند که این زن جوان هم راه دیگر چهرههای اپوزیسیون را طی کند. همزمان با سفر این مخالف، اوضاع در کشورش هم متشنج شده است.
مقامات بلاروس پنجشنبه دسترسی آنلاین به چندین رسانه مخالف دولت را مسدود و چندین روزنامهنگار را بازداشت کردند. وبسایت «ناشا نیوا» روز پنجشنبه در سراسر اروپا غیرقابل دسترس بود. وزارت اطلاعات بلاروس پس از اینکه دادستانی کشور این وبسایت را «به انتشار اطلاعات غیرقانونی نامشخص» متهم کرد تصمیم گرفت تا دسترسی به این وبسایت را محدود کند.
چهار: دوشنبه گذشته هم وزرای خارجه اتحادیه اروپا موافقت کردند تا در چارچوب طرحی برای هدف قرار دادن منابع درآمدی دولت بلاروس، ۸۶ فرد حقیقی و حقوقی را به عنوان مجازات دستگیری رامان پراتاسویچ، روزنامهنگار منتقد که پس از وادار کردن هواپیمای مسافربری حامل او به فرود اضطراری در بلاروس رخ داد، بیافزایند؛ اقدامی که با حمایت بریتانیا، کانادا و ایالات متحده همراه شد.
پنج: جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد که این تحریمها پس از تایید رهبران اتحادیه اروپا در جریان نشست دو روزهای که از پنجشنبه آغاز میشود، نهایی و اجرایی خواهد شد. تحریمهای تازه اتحادیه اروپا صنایع صادراتی مهم بلاروس، از جمله فرآوردههای نفتی و کود پتاس را هدف گرفته است؛ صنایعی که اکثرا در کنترل دولت الکساندر لوکاشنکو قرار دارد و مهمترین منابع تامین ارز دولت این کشور محسوب میشود.
شش: برای مقابله با واکنش غربیها بلاروس در گامی تلافیجویانه علیه تحریمهای اقتصادی اتحادیه اروپا راه را بر هزاران پناهجو گشوده است. اتحادیه اروپا نیز در واکنش به اقدام بلاروس دست به اعزام نیرو برای حفاظت از مرزهای خارجی اروپا زده است.