رد پای سلبریتی‌ها در حل‌و‌فصل پرونده‌های جنایی
روزنامه هفت صبح، سارا غضنفری| ماجرای قتل‌ها و ردپای سلبریتی‌ها، هنرمندان و ورزشکاران در گرفتن بخشش از خانواده مقتول، مسبوق به سابقه است. شاید معروف‌ترین پرونده در میان این پرونده‌های جنایی ماجرای شهلا جاهد باشد که هنرمندان زیادی تلاش کردند تا از خانواده همسر ناصر محمدخانی، لاله سحرخیزان رضایت بگیرند تا قصاص صورت نگیرد، حتی برخی هنرمندان جلوی زندان رفتند اما قصاص انجام شد و شهلا به دار آویخته شد. در این پرونده نقش هنرمندان و افراد مشهور در به سرانجام رساندن پرونده‌های جنایی که به بخشش یا قصاص منتهی شدند را بررسی می‌کنیم.
مثلا محسن چاوشی، خواننده کشورمان در سکوت و به دور از هیاهوی معمول تعداد زیادی از محکومان را توانسته از قصاص نجات دهد. اما همیشه هم هنرمندان در این قضیه موفق نبوده‌اند و بعد از اجرای حکم قصاص آرمان عبدالعالی به جرم قتل غزاله، دوگانه‌ای به وجود آمد که آیا هنرمندان باید به پرونده‌های اینچنینی ورود کنند؟ آیا این مدل ورود هنرمندان و رسانه‌ای کردن ماجرا و واکنش‌ها نسبت به خانواده مقتول که می‌خواهد از حق طبیعی خود(قصاص قاتل فرزندشان) استفاده کند، چاره‌ساز است؟ به طور مثال در آن زمان ورود پرویز پرستویی به این پرونده حرف و حدیث‌های بسیاری به وجود آورد و یکجورهایی روی زخم خانواده مقتول نمک پاشید. در این گزارش پنج پرونده قصاص با ورود هنرمندان را بررسی می‌کنیم.
پرونده ریحانه جباری عدم موفقیت هنرمندان
پرونده ریحانه جباری، دختر جوانی که در سن ۱۹سالگی در سال ۸۶ به جرم قتل مرتضی عبدالعلی سربندی ۴۷ساله بازداشت و محاکمه شد. حکم اعدام وی به‌جرم قتل عمد در نهایت در ۳ آبان ۱۳۹۳ اجرا شد.ریحانه جباری اتهام قتل غیرعمد را پذیرفته و دلیل آن را دفاع از خود در برابر تجاوز جنسی اعلام کرده بود.
ریحانه جباری، طراح دکوراسیون داخلی یک شرکت تبلیغاتی و دکوراسیون بود که به طور اتفاقی با شخصی به نام مرتضی سربندی، پزشک ۴۷ ساله آشنا شد. آشنایی سربندی با ریحانه براساس شنیدن مکالمه تلفنی ریحانه در یک بستنی فروشی از سوی سربندی و پیشنهاد تغییر دکوراسیون مطب او آغاز شد.دیدار بعدی ریحانه و سربندی منجر به قتل دکتر ۴۷ ساله با ضربات چاقو شد. ریحانه بعد از دستگیری به قتل دکتر میانسال با انگیزه دفاع از خود اعتراف کرد اما با توجه به این ادعای متهم و با استناد به نظریات پزشکی قانونی ادعای او هیچگاه تایید نشد.
با تایید حکم قصاص برای ریحانه در دیوان عالی کشور که در جریان بازجویی‌ها اعتراف کرده بود با چاقو، آقای دکتر را به قتل رسانده است. رضا کیانیان، رخشان بنی‌اعتماد، اصغر فرهادی، رویا تیموریان و جمشید مشایخی از هنرمندانی بودند که در ماجرای اخذ رضایت خانواده مقتول در پرونده ریحانه جباری ورود کردند و ناکام ماندند. حتی برخی می‌گویند ورود غیراصولی هنرمندان باعث شد تا خانواده مقتول نسبت به اجرای حکم مصمم‌تر شوند. شاید جنجالی که حواشی این ماجرا پیش آمد و روند پرونده را در برگرفت در اجرای اعدام بی‌تاثیر نبود.
ماجرای بهنود شجاعی و شکست درخواست بخشش
بهنود شجاعی قاتل نوجوانی بود که در سن ۱۷سالگی احسان را که او نیز ۱۷سال داشت با ضربات چاقو به قتل رسانده بود. سیر مراحل دادگاه او از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸ به طول انجامید که سرانجام پس از ناکامی کوشش‌های کانون‌های خیریه و هنرمندان مطرحی چون عزت‌الله انتظامی، پرویز پرستویی و کیومرث پور احمد برای دریافت رضایت از اولیای دم، در ۱۹ مهر ۱۳۸۸ به دار آویخته شد. اما پرونده بهنود نیز با هنرمندان گره خورد. حسن تردست، قاضی بازنشسته و وکیل به جام‌جم گفته بود:« در این پرونده برخی هنرمندان برای جمع‌آوری دیه آگهی عمومی دادند تا به اولیای دم دیه بدهند، اما اولیای دم موضع منفی گرفتند.
شاید اگر این مداخلات نبود و ماجرای گذشت رسانه‌ای نمی‌شد، اولیای دم رضایت می‌دادند. برای نمونه در پرونده بهنود شجاعی اولیای دم می‌گفتند در روزنامه‌ها منتشر شده که دارند برای ما پول جمع می‌کنند، اقوام ما می‌گویند داریم خون بچه خود را گدایی می‌کنیم.»(آن سه هنرمند عزت‌الله انتظامی، پرویز پرستویی و کیومرث پوراحمد بودند که برای جمع‌آوری دیه در کارزار مردمی احضار شدند.) به گفته قاضی تردست، در نتیجه سوء رفتار غلطی که انجام شد اولیای دم بر حق خود پافشاری کردند تا آنجا که کفن پوش به دادگاه آمدند و تقاضای اجرای حکم کردند.
شهلا جاهد و اجرای اعدام
«هدیه تهرانی، مریلا زارعی، هما روستا و جعفر پناهی به همراه چند بازیگر و کارگردان سینما با حضور در دادسرای امور جنایی تهران اعلام آمادگی کردند تا همراه با هیأت صلح و سازش دادسرای جنایی برای خدیجه جاهد معروف به شهلا رضایت بگیرند. اگرچه پیش از این نیز تعدادی از ورزشکاران و هنرمندان تلاش‌هایی برای جلب رضایت صورت داده‌اند اما این پرونده و یا به عبارتی شاه‌کلید این قفل در دست خانواده مرحوم لاله سحرخیزان (مقتول) است.
شهلا جاهد همسر دوم ناصر محمدخانی به دلیل اعتراف به قتل لاله سحرخیزان همسر اول وی، به قصاص محکوم شده است. به همین دلیل جلوگیری از اعدام وی، فقط با کسب رضایت اولیای دم امکان‌پذیر است.» خبر برای مرداد سال ۸۸ است. آخرین تلاش‌های برای نجات شهلا جاهد از قصاص.شهلا سال ۸۱ در غیاب ناصر محمدخانی بازیکن اسبق پرسپولیس همسر او را در میدان کتابی به قتل می‌رساند. جمعیتی از هنرمندان به نام مادران صلح به دادسرای جنایی می‌روند تا شهلا را نجات دهند اما تلاش‌ها بی‌نتیجه است و شهلا اعدام می‌شود.
شقایق فراهانی اما موفق شد
اردیبهشت امسال اما شقایق فراهانی، بازیگر سینما و تلویزیون بدون سروصدا و آرام در دادسرای جنایی توانست سه قاتل که هرکدام ۲۰ سال در حبس بودند را نجات دهد. تیم صلح و سازش که با حضور خیرین و یکی از بازیگران مطرح زن صورت گرفته بود، مدتی قبل باعث شده بود که خانواده‌های مقتولان از قصاص گذشت کنند اما هر سه محکوم به‌دلیل عدم‌توانایی در پرداخت دیه، همچنان در زندان بودند. یکی از آنها قاتلی کرولال بود که از ۲۴سال قبل به اتهام قتل زن همسایه به زندان افتاده بود.
او در جریان درگیری با زنی جوان جانش را گرفته و پس از دستگیری و محاکمه به قصاص محکوم شده بود.۲محکوم به قصاص دیگر برادرزن و داماد بودند که ۲۸اسفند سال ۷۹مردی آشنا را به قتل رسانده بودند. انگیزه آنها از قتل فرار از پرداخت بدهی ۲۵۰هزارتومانی بود. آنها قصد داشتند از مقتول دست‌نوشته‌ای بگیرند که ثابت کنند با وی تسویه‌حساب کرده‌اند اما زمانی که وارد خانه وی شده و با او درگیر شدند، طلبکار شروع کرد به فریادزدن و آنها از ترس اینکه همسایه‌ها باخبر شوند، او را به قتل رساندند.هر دو قاتل سپس قصد فرار از خانه مقتول را داشتند که همسایه‌ها مانعشان شده و دستگیر شدند.
برادرزن و داماد، پس از اینکه به قصاص محکوم شدند، در این سال‌ها بارها پای چوبه‌دار رفتند اما هربار موفق شدند از اولیای دم مهلت بگیرند تا اینکه مدتی قبل اولیای دم حاضر شدند به شرط دریافت دیه، آنها را ببخشند. با وجود این آنها قادر به پرداخت مبلغ دیه نبودند و به این ترتیب بود که پای خیرین به میان کشیده شد.در حل این پرونده‌ها جمعی از خیرین، خانواده قاتلان و شقایق فراهانی بازیگر مطرح سینما و تلویزیون حضور داشتند و توانستند آنها را به زندگی بازگردانند.
پرونده معروف آرمان عبدالعالی
مهم‌ترین پرونده‌ای که این اواخر هنرمندان به آن ورود کردند و با حواشی بسیاری همراه بود ماجرای قتل غزاله به دست آرمان بود. آرمان از سال ۹۲ در زندان بود تا بالاخره سال گذشته حکم قصاص اجرا شد. افراد زیادی به این پرونده ورود کرده و از خانواده غزاله خواستند تا ببخشند. احسان علیخانی، آریا عظیمی‌نژاد، رضا کیانیان، نگار جواهریان، کامبیز دیرباز، نیوشا ضیغمی، مرجانه گلچین جزو اسامی مشهور بودند. اما ورود پرویز پرستویی، بازیگر سینما و تلویزیون از همه بیشتر در این پرونده دیده شد.
او یک پست در صفحه شخصی خود در اینستاگرام گذاشت و از خانواده غزاله برای آرمان درخواست بخشش کرد. حتی مادر غزاله گفت:« این حرف‌ها بیشتر از همیشه دل ما را خون می‌کند. برخی هنرمندانی که یک‌طرفه به قاضی رفتند، نه از دل من خبر داشتند و نه از دل شوهرم، اما برای آرمان دست به کار شدند تا این جوان زنده بماند. کسی نمی‌گوید حق دختر من که در اوج جوانی کشته شد، چه می‌شود. من شب قبل از اعدام با پرویز پرستویی، مجید مجیدی، احسان علیخانی و رامبد جوان ملاقات کردم و به آقای پرستویی گفتم آیا شما درددل مرا شنیدید که این‌طور قضاوت کردید.
مگر دختر من انسان نبود. چرا اول به حرف‌های من گوش ندادید و یک‌طرفه به قاضی رفتید. آرمان کاری کرد که حتی یک نشانه کوچک هم از تنها بچه من نمانده است؛ آقای پرستویی هم درنهایت گفتند حق با من است. یادم می‌آید روز‌های اولی که غزاله ناپدید شده بود و من دستم به هیچ کجا بند نبود، آن روز‌هایی که آرمان هنوز به قتل اعتراف نکرده بود، یک‌بار از طریق یک رابط، عکس دخترم را به دست آقای علیخانی رساندم تا در تلویزیون منتشر کند.
او قبلا هم این کار را کرده بود. اتفاقا عکس بچه‌ای را در برنامه‌اش منتشر کرد و آن بچه پیدا شد، اما عکس غزاله را منتشر نکرد و گفت: پلیس اجازه نمی‌دهد. شب قبل از اعدام به او گفتم، آن زمان عکس دختر مرا منتشر نکردی، حالا عکس آرمان را منتشر می‌کنی و می‌خواهی زنده بماند! من واقعا دلم از همه این حرف‌ها پر است.» در نهایت تلاش‌های هنرمندان برای نجات آرمان بی‌نتیجه بود و او اعدام شد.
